1. Бошқариш таълимотидаги йўналишлар

РЕЖА
1. Бошқариш таълимотидаги йўналишлар
2.”Илмий менежмент” мактаби Ф. Тейлор таълимотининг мазмуни ва моҳияти
3. Мумтоз менежмент намоёндаси А. Файоль олға сурган тамойиллар
4. Инсоний муносабатлар мактаби намоёндаси Д. Мак Грегорнинг Х ва У назарияси
5. “Тизимли” ёки замонавий менежмент моҳияти
6. Ўрта Осиёда менежментнинг назарий асослари ва тамойиллари.
 
2-Мавзу. МЕНЕЖМЕНТ НАЗАРИЯСИНИНГ ШАКЛЛАНИШИ ВА
РИВОЖЛАНИШИ

• Бошқариш таълимотидаги йўналишлар

Бошқариш назариясининг дастлабки куртаклари қадим замонларга бориб тақалиб, Ю. Цезар, А. Македонский, Туркистонда эса ўрта аср даврида Амир Темур ҳукмронлиги вақтидан бошлаб шакллана бошлаган. Дастлабки пайтларда у оддий бўлиб, асосан ҳарбий тавсифга эга эди.
Бошқариш таълимотидаги тўрт йўналиш (мактаб)
-Мамлакатни идора қилиш ва салтанатни бошқариш услуби, стратегияси ва тактикасини жорий қилди.
-ХIV-ХV асрлар воқеалари ва ижтимоий ҳаётни ўзида акс эттирган қимматли асар Темур тузукларини яратди. Мазкур асарда баён этилган бошқариш йўл-йўриқлари, қонун-қоидалари, панд-насиҳатлари Ўзбекистон мустақиллигини мустаҳкамлаш йўлида xизмат қилмоқда.
-Вазифани бажаришнинг мақбул усулларини топиш мақсадида илмий таҳлилни қўллаш.
-Вазифани бажарувчи энг мақбул xодимни танлаш ва унинг ўқитилишини таъминлаш.
-Вазифани самарали бажарилишини таъминловчи xодимларни зарур ресурслар билан таъминлаш.
-Юқори меҳнат унумдорлигини таъминлаш мақсадида xодимларни мунтазам рағбатлантириб туриш.
Илмий менежмент мактаби
1340-1400 йиллар
Намоёндалари
Амир Темур
-Бошқарув принципларини ривожлантириш.
-Бошқарув функцияларини баён этиш.
-Ташкилотни ялпи бошқаришда системали ёндошувни асослаш.
Мумтоз ёки маъмурий менежмент (1920-1950)
Номоёндалари
А. Файол, М. Вебер ва бошқалар
-Меҳнат унумдорлигини ошириш мақсадида ўзаро муносабатлардан қониқиш ҳосил қилувчи усулларни қўллаш.
-Компаниянинг сиёсати ва истиқболини xодимларнинг xулқ-атворига, асосланган ҳолда ташкил этиш.
“Инсон муносабатлари” мактаби (1950 йилдан ҳозиргача)
Намоёндалари
Э. Мэйо, Р. Лайкерт
ва бошқалар
-Мураккаб бошқарув муаммоларини чуқурроқ тушуниш мақсадида турли моделларни ишлаб чиқиш ва қўллаш.
-Мураккаб вазиятларнинг ечими бўйича бошқарув xодимларига ёрдам берувчи миқдорий усулларни ишлаб чиқиш.
Миқдорий тизимли ёки замонавий менежмент (1950 йилдан ҳозиргача)
Номоёндалари
Г. Саймон, П.Дурукер, Э.Дейл ва бошқалар