1-bo’lim. “Siz nima aytishingiz muhim emas

2 
BO’LIM 
SAMARALI KOMMUNIKATSIYA 
VA SHAXSNI RIVOJLANTIRISH 
UCHUN TEATR TEXNIKASI 
Ushbu bo'limni tugatgandan so'ng, siz quyidagi 
bilimlarga ega bo'lishingiz kerak: 
1. Teatr nima ekanligini va spektakl farqlari 
haqida tushunchaga ega bo’lish 
2. Asardagi turli elementlarni, o‘yinning bir 
qismi bo‘lgan bosqichlarni va yuzaga kelishi 
mumkin bo‘lgan muammolarni aniqlash 
3. Ushbu bobda o'rganilgan usullar yordamida 
teatr va muloqot qobiliyatlarining uyg'unligi 
haqida tushunchaga ega bo’lish 
4. Teatr texnikasining ahamiyatini va uning 
shaxsni rivojlantirishdagi rolini tushunish 
5. Senariy yozish va o'qish mahorati bilan bir 
qatorda sahnaga bog'liq usullarni o'rganish 

---

SPEKTAKL NIMA? 
Spektakl shunchaki adabiyotning faqatgina o’qish qismi emas. Haqiqiy 
spektakl – bu ko'z o'ngimizda gapiradigan va yuradigan uch o'lchovli adabiyot 
hisoblanadi. Ikki ming yil avval yunon faylasufi Aristotel dramani "insonning 
taqlid qilish harakati" deb ta'riflagan va oltita elementdan iborat ta’kidlab o’tgan: 
(1) syujet, (2) personajlar, (3) hatti harakat, (4) fikr, (5) tomosha (vizual 
bezak) va (6) musiqa (qo'shiq). "Taqlid qilingan" so'zi aktyorlar tomoshabinlar 
uchun ko’rsatiladigan holatda inson o’zini teatr qahramonlari sifatida ko'rsatishi 
mumkin bo'lgan vaziyatni anglatadi. Boshqacha qilib aytganda, biz o'yinni 
"harakatdagi hikoya" deb aytishimiz mumkin. 
Hikoya 
Hikoya mavzu, syujet va harakatdan iborat. 
Mavzu
inson hayoti va tajribalari hamda hayotda o'ynaydigan ko'plab 
rollariga oid mavhum g'oya yoki tushunchaning aniq shaklidir. Mavzu 
spektaklning tashkiliy asosini tashkil qiladi. 
Syujet
mavzuni yetkazuvchiga tartibli ravishda tashkil qilish imkonini 
beradi. Masalan, sotuvchi oilaviy mijozlar bilan yuzaga keladigan mojaroda 
qanday tartibda vaziyat chiqish usullarini bilishi yoki, yahshi bo’lmagan rahbar va 
uning to’g’ri bo’lmagan boshqaruv usullari.