1-bob. Vatanimiz xalqlari eng qadimgi davrda

Aleksandriya Esxata 
(Uzoqdagi Aleksandriya) 
deb ataldi. Aleksandr Maroqandada garnizon - maxsus harbiy qo'shin 
qoldirib, asosiy qo'shinlari bilan qishlov uchun Zariasp (Baqtriya)ga 
jo'nadi. 0 ‘sha yilning bahorida Aleksandr qo'zg'olonni bostirish chorasini 
ko'radi. O'z lashkarlarini uch qismga bo'lib, So'g'diyonaning u boshidan 
bu boshigacha kezib chiqadi va tinch aholining 
120 ming nafarini 
qirib 
tashlaydi. 
Mil. av. 328-yil kuzida 
Spitamenning Aleksandr bilan hal qi- 
luvchi jangi bo'lib o'tdi. Kuchlar teng bo'lmaganidan, Spitamen yengilib, 
tag'in cho'lga chekindi. O'sha yerda ko'chmanchi qabilalar boshliqlari 
uni xoinlarcha o'ldiradilar.
Kurashnina davomi.
Spitamenning o'limi so'g'diylar va baqtriyaliklar 
irodasini bukolmadi. 
Xoriyen 
va 
Oksiartning 
Hisor tog'larida joylashgan 
tog' qal’alarini qo'lga kiritib, Aleksandr Oksiartning qizi 
Ravshanakka
uylanadi. Shunday qilib, Makedoniyalik Aleksandr e’tiborli so'g'd qabilasi 
boshliqlaridan biri bilan qarindosh tutinadi. O'rta Osiyo yerlarini bosib 
olish uchun Aleksandr deyarli 
uch yil 
urindi, biroq uncha katta bo'lmagan 
hududni: Marg'iyona, Baqtriya, So'g'diyona hamda hozirgi Bekobod va 
Xo'janddan iborat Sirdaryo bo'ylarini bo'ysundirishga muvaffaq bo'ldi. 
Xorazm, Toshkent vohasi va Farg'ona mustaqilligicha qoldi. Spitamen 
qo'zg'oloni bostirilishiga qaramay, yunon-makedon qo'shinlari birinchi 
bor qator mag'lubiyatlarga uchradilar.
Bosqin oqibatlari.
Yunon-makedon qo'shinlarining bosqinchilik 
yurishlari O'rta Osiyo yerlarini xarobazorga aylantirdi, aholining katta 
qismi qirilib ketdi, ko'plab shaharlar vayron etildi. Yunon tarixchilari- 
ning yozishicha, Makedoniyalik Aleksandr O'rta Osiyoda 
12 ta shahar
qurdirgan. Bu shaharlar