1-боб. ИҚтисодиёт назарияси фанининг предмети ва ўрганиш усуллари

ИЧИЧ ва кундалик ҳаёт.

Инсонлар доимо турли хил фаолият турлари билан шуғулланиши учун вақт жиҳатдан чекланган. Масалан, талаба иқтисодиёт ва тарих бўйича бўлажак имтиҳонга тайёргарлик кўриш учун 10 соат вақт керак. Агар сиз ҳамма вақтни тарих бўйича тайёргарликка сарфласангиз тарихдан аъло баҳо олиб, иқтисодиёт фанидан ёмон баҳооласиз ва аксинча.

Сиз воз кечган муқобил имкониятнинг қиймати қабул қилинган қарорнинг муқобил харажатлари ҳисобланади.

Муқобил харажатлар.

Сиз воз кечган муқобил имкониятнинг қиймати қабул қилинган қарорнинг муқобил харажатлари ҳисобланади.

Танловдаги чекланганлик дунёсида бирор бир нарсани танлаш доимо бошқа нарсадан воз кечишни билдиради.

Иқтисодиётнинг ресурлари инсонлар эҳтиёжлари ва ҳоҳишларини максимал қондириш мақсадида ишлатилса самарадорлик вужудга келади.

Самарадорлик.

Иқтисодиётнинг ресурлари инсонлар эҳтиёжлари ва ҳоҳишларини максимал қондириш мақсадида ишлатилса самарадорлик вужудга келади.

Иқтисодий самарадорликнинг муҳим жиҳати ишлаб чиқариш самарадорлигидир.

Ишлаб чиқариш самарадорлиги иқтисодиёт бир товарни иккинчи товар ишлаб чиқаришни қисқартирмаган ҳолда кўпайтира олмаслик ҳолатида вужудга келади ҳамда иқтисодиётни ишлаб чиқариш имкониятлари чегарасида турганлигини билдиради.

Қоплаш – тўла бандлик иқтисодиётидаги ҳаёт қонуни бўлиб, ишлаб чиқариш имкониятлари чегараси эса жамиятдаги танлов имкониятларини йўқотади.

Самарадорлик.

Қоплаш – тўла бандлик иқтисодиётидаги ҳаёт қонуни бўлиб, ишлаб чиқариш имкониятлари чегараси эса жамиятдаги танлов имкониятларини йўқотади.

Иқтисодиёт асослари мустақил фан сифатида «сиёсий иқтисод» номи билан шакллана бошлади. Сиёсий иқтисод грекча сўздан олинган бўлиб «политикос» - ижтимоий, «ойкос» - уй, уй хўжалиги, «номос» - қонун дегани. Яъни уй ёки ижтимоий хўжалик қонунлари маъносини беради. 1575-1621 йилларда яшаб, ижод қилган француз иқтисодчиси Антуан Монкретьен биринчи марта 1615 йилда «Сиёсий иқтисод трактати» номли кичик илмий асар ёзиб, бу фанни мамлакат миқёсида иқтисодиётни бошқариш фани сифатида асослади.