1. Bir chomichli ekskavator

Bir cho‘michli gidravlik va mexanik ekskovatorlarida kovlash va yuklash ishlari pasportlari va ekskovatorlarni ko‘chirishda xafsizlik qoidalari
Reja
1.Bir chomichli ekskavator
2.Ko'p chomichli va rotorli ekskavator
3.Ekskavatorni ishlatishda sil kasalligi bo'yicha yo'riqnomaning talablari.

«Mexanik kurak» turidagi bir cho’michli ekskavatorni gorizontal yo’l bo’ylab yoki ko’tarilishda harakatlantirishda uni yetakchi o’qi orqada, nishablikdan tushirishda esa oldinda bo’lishi kerak. Ekskavatorni kotarilishda harakatlantirishda yoki nishablikdan tushirishda, uning oz-ozidan sirpanib ketishini istisno etuvchi choralr kozda tutilishi shart. CHomich kon massasidan tozalanishi va yerdan kopi bilan 1,0 m balandlikda turishi kerak, strelasi esa ekskavatorni yurishigaqarab ornatilishi kerak.qadamlovchi ekskavatorlarni (draglaynlarni) harakatlantirishda, strelasi ekskavator harakat yonalishiga nisbatan chappa tomonga ornatilishi kerak.2. Ekskavatorni otkazishda mashinist ozini yordamchisi yoki maxsus tayinlangan shaxsni signaliga amalqilishi, bunda ular orasida doimiy korish aloqasi taminlangan bolishi kerak.qadamlovchi ekskavatorlar uchun signal mashinist yordamchisi tomonidan mashinistga brigadani uchinchi shaxsi orqali uzatishga ruxsat etiladi. 3. Ekskavatorni karyer yoki uyumning tagi tekislanganqattiq yoki botirilgan, ekskavatorni texnik pasportida ruxsat etilganqiyalikda bolgan pog`onasiga joylashtirish kerak.4. Ekskavator zanjiri bosimini kotara olmaydigan tuproqda ishlaganda ishlar rahbari tomonidan tasdiqlangan, ekskavatorni turg`un holatini taminlaydigan choralar amalga oshirilishi kerak. 5. Pog`onaqiyaligi, uyum yoki transport vositasi va ekskavator pasangisi orasidagi masofa kamida 1,0 m bolishi kerak. Ekskavator ishlayotgan paytda, uni kabinasi zaboygaqarama-qarshi tomonda bolishi kerak. Ishlar xavfsizligini taminlaydiganqoshimcha choralar (pog`ona balandligini pasaytirish, ekskavator va pog`onaqiyaligi orasidagi masofani oshirish) bajarilsa, kabinani zaboy tomongaqarab joylashishiga ruxsat etiladi. 6. Ekskavator ishlayotgan paytda, uni chomichi harakatlanadigan zonada odamlarni (xizmat korsatuvchi xodimlarni) turishi taqiqlanadi.7. Ekskavatorni strela arqonining xizmat muddati korxona bosh mexanigi tomonidan ish sharoitiga kora, ammo kopi bilan 3 yilga belgilanadi. Strela arqonida uzilgan simlarni soni oramqadami uzunligida umumiy sonining 15 % dan oshmasligi kerak. Tiklash, bosimli,qaytarish va tortish arqonlarini almashtirish muddati ularni holatigaqarab aniqlanadi. 1.Temir yolli, zanjirli va q`ildirakli harakatda kop chomichli ekskavatorni yoli va relysidagiqiyalik va radiuslar, shuningdekqadamlovchi ekskavatorga ham, ekskavatorni texnik pasportida ruxsat etilgan chegarada belgilanishi kerak.Relysli yol eni vaqiyaligi ozgarishini nazoratqiluvchiqurilma har oyida bir marta karyer (korxona) metrologiya xizmati tomonidan tekshirilishi, natijalari maxsus jurnalga yozilishi kerak. Aytilganqurilmalar nosoz bolsa yoki mavjud bolmasa, ekskavatorni temir yolda harakatlanib ishlashi taqiqlanadi. 2. Strelasi chozilmaydigan rotorli ekskavatorlarda rotor strelasini belgilangan harakat tezligi va burilish borchagini taminlaydigan avtomatikqurilma bilan jihozlangan bolishi kerak. 3. Kop chomichli ekskavatorlar chomich ramasi, rotor strelasi va konveyerni kotarish, turish balandligi yoki burilish burchagi ekskavatorni pasportida kozda tutilgandan katta bolishidan saqlaydiganqurilmaga ega bolishi kerak. Ekskavator mashinisti kabinasida avariya signali shchiti, shuningdek rotor strelasi harakat tezligi va burilish borchagi, ekskavatorni harakatlanish tezligi, ekskavatorga keladigan kuchlanish vaquvvat yuzasidan nazoratqiluvchi asboblar ornatilgan bolishi kerak. 4. Kop chomichli ekskavator ishlayotgan paytda odamlarni yuklanayotgan vagon yonida va ularni orasida, yuklash va tushirish lyuklari, konveyerlar,qayta yuklaydiganqurilmalari ostida va ekskavatorni harakatlanishqurilmasi ramasi tagida turishlari taqiqlanadi.5. Kop chomichli ekskavator bilan yangi kirishchaqazishdan oldin smena boshlig`i yoki kon ustasi zaboyni korikdan otkazishi vaqulash prizmasini hisobga olgan holda kirishcha enida ekskavatorni ish fronti boylab begona narsalarni (daraxt tanasi, metall buyumlar va boshqalarni) olib tashlash choralarini korishi kerak. 6. Kop chomichli ekskavator bilanquyi joyni kavlashga, kavlanadiganqalinlikdaqulamaydigan jinslar bolishi sharti,qiyalik va ekskavatorni ishchi maydonchasi barqarorligi taminlanganda ruxsat etiladi. 7. Rotorli ekskavatorlar konveyerlar va uyumlagichlar bilan kompleks bolib ishlayotgan paytda, shuningdek kop chomichli ekskavator konveyerlar yuklayotganda boshqaruv blokirovkalash kerak. Tamirlash va sozlash ishlari bajarilayotganda har bir mexanizmni alohidaqol bilan boshqarish nazarda tutilishi kerak. 3.4.8. Ekskavator kabinasi zaboyni ekskavatorga chegaradosh uchastkasi mashinistga yurib turishini taminlashi kerak. 9. Ekskavator ekipaji (brigadasi) azolari ishlaydigan joylar ekskavator mashinistini chaqirish vositasi bilan jihozlangan bolishi kerak.Ekskavator haydovchisi bilishi kerak: ekskavator haydovchisi uchun mehnatni muhofaza qilish bo'yicha ko'rsatma, ekskavatorni ishlatish, texnik xizmat ko'rsatish va ta'mirlash bo'yicha ko'rsatmalar, yo'l harakati qoidasi, himoya vositalarini ishlatish bo'yicha ko'rsatmalar, ishdagi baxtsiz hodisalar paytida birinchi yordam ko'rsatmalar, bajarilgan ish bilan bog'liq xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari, 1.3. Mustaqil ishni boshlashdan oldin ekskavator haydovchisi yangi lavozimga o'qitilishi kerak, unga quyidagilar kiradi: amaliyot, bilimlarni sinash. Mustaqil ishlashga kirish tarkibiy bo'linma uchun ma'muriy hujjat bilan rasmiylashtiriladi. 1.4. Amaliyot ishga joylashishda, shuningdek yangi lavozimga o'tishda yoki boshqa ish joyiga o'tishda amalga oshiriladi. Amaliyot tajribali o'quv xodimining rahbarligi ostida o'tkaziladi. Amaliyot davomiyligi 2 dan 5 smenagacha. 1.5. Amaliyotni tugatgandan so'ng ekskavator haydovchisi mehnatni muhofaza qilish, yong'in xavfsizligi, elektr xavfsizligi bo'yicha korxona komissiyasida sinovdan o'tkaziladi. Ekskavator haydovchisining keyingi bilim sinovi kamida 12 oyda bir marta amalga oshiriladi. Favqulodda bilim sinovi o'tkaziladi: qoidalar, me'yorlar va ko'rsatmalar buzilgan taqdirda; yangi yoki qayta ko'rib chiqilgan qoidalar qabul qilinganda; yangi ish joyiga ko'chib o'tishda; yong'inga qarshi mashg'ulotlar qoniqarsiz baholangan taqdirda. 1.6. Amaliyotdan so'ng, bilimlarni muvaffaqiyatli sinovdan o'tkazish, yong'inni boshqarish bo'yicha mashg'ulotlar, ekskavator haydovchisiga transport bo'limi boshlig'ining buyrug'i bilan mustaqil ravishda ishlashga ruxsat beriladi, bu transport bo'limining buyurtmalar jurnalida imzolanganligi to'g'risida xabar qilinadi. 1.7. Mehnatni muhofaza qilish, yong'in-texnik minimal, elektr xavfsizligi bo'yicha bilimlarni qayta tekshirish korxona komissiyasida 12 oy ichida kamida 1 marta amalga oshiriladi. 1.8. Ekskavator haydovchisi belgilangan tartibda mehnatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi bo'yicha brifinglar o'tkazadi. 1.9. Ishga qabul qilishda mehnatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi bo'yicha kirish brilingi o'tkaziladi.Kirish brifingi mehnatni muhofaza qilish bo'yicha mutaxassis yoki ish beruvchining buyrug'i bilan ushbu vazifalar ishonib topshirilgan xodim tomonidan amalga oshiriladi.
1.10. Mehnatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi bo'yicha kirish brifingidan tashqari, ish joyidagi mehnatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi bo'yicha dastlabki brifing, takroriy, rejadan tashqari va maqsadli brifinglar o'tkaziladi. 1.11. Ish joyidagi dastlabki brifing, takroriy, rejadan tashqari va maqsadli brifinglar belgilangan tartibda mehnatni muhofaza qilish bo'yicha o'qitilgan va mehnatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi talablari bo'yicha bilimlarni sinovdan o'tgan bevosita rahbar (savdo markazi rahbari) tomonidan amalga oshiriladi. . 1.12. Ish joyidagi dastlabki brifing yangi qabul qilingan barcha xodimlar bilan, shuningdek, bir bo'limdan boshqasiga o'tkazilgan yoki ular uchun yangi ishlarni bajaradigan mustaqil ish boshlanishidan oldin amalga oshiriladi. Ish joyidagi dastlabki brifing har bir xodim bilan xavfsiz ravishda texnik va ish uslublarini amaliy namoyish etish bilan alohida-alohida amalga oshiriladi. 1.13. Ish joyida dastlabki brifing uchun ishlab chiqilgan dastur bo'yicha ekskavator haydovchisiga kamida uch oyda bir marta qayta ko'rsatma beriladi. 1.14. Rejadan tashqari ko'rsatmalar texnologik jarayon o'zgartirilganda, asbob-uskuna, moslamalar, asboblar almashtirilganda yoki zamonaviylashtirilganda, ekskavator haydovchisi xavfsizlik talablarini buzganda, shikast etkazish yoki avariya, avariya, portlash yoki yong'inga olib kelishi mumkin yoki olib kelishi mumkin bo'lgan, shuningdek 30 kalendar kundan ortiq ishdagi uzilishlar. 1.15. Maqsadli brifing mutaxassislik bo'yicha to'g'ridan-to'g'ri vazifalar bilan bog'liq bo'lmagan bir martalik ishlarni bajarishda (yuk ortish, tushirish, hududni tozalash), baxtsiz hodisalar, tabiiy ofatlarning oqibatlarini bartaraf etishda, shuningdek tashkilotda ommaviy tadbirlarni o'tkazishda amalga oshiriladi. . 1.16. O'z vaqtida mehnatni muhofaza qilish bo'yicha qayta o'qitishni va mehnatni muhofaza qilish bo'yicha bilimlarni har yili tekshirishni o'tkazmagan ekskavator haydovchisi ish boshlamasligi kerak. 1.17. Ekskavator haydovchisi kamida 6 oyda bir marta yong'inga qarshi mashqlarda qatnashadi. 1.18. Ekskavator haydovchisi ishga yollanishdan oldin dastlabki tibbiy ko'rikdan o'tkaziladi va davriy (2 yilda bir marta) tibbiy ko'rikdan o'tkaziladi. 1.19. Ekskavator operatori ichki mehnat qoidalariga rioya qilishi shart. 1.20. Ekskavator haydovchisining ish vaqti davomiyligi haftasiga 40 soatdan oshmasligi kerak. Kundalik ishning (smenaning) davomiyligi ichki mehnat qoidalari yoki kasaba uyushma qo'mitasi bilan kelishilgan holda ish beruvchi tomonidan tasdiqlangan smena jadvali bilan belgilanadi. 1.21. Quyidagi xavfli va zararli ishlab chiqarish omillari ekskavator operatoriga ta'sir qilishi mumkin: yonuvchan moddalar, ish joyidagi havo va gazning ko'payishi, uskunalar, asboblar, moslamalar, kabinadan chiqayotganda ehtiyotsiz harakatlar natijasida yiqilib, shovqin, tebranish, tabiiy yorug'lik etishmasligi yoki etishmasligi, ish joyining (joyning) yoritilishi etarli emas yoki ko'paygan, harakatlanuvchi mashinalar, mexanizmlar, yuqori yoki past havo harorati va boshqa iqlimiy ta'sirlar. 1.22. Ekskavator haydovchisiga maxsus kiyim, maxsus poyabzal va boshqa shaxsiy himoya vositalarini bepul tarqatish bo'yicha sanoatning standart me'yorlariga va jamoaviy shartnomaga muvofiq kombinezon, poyabzal va boshqa shaxsiy himoya vositalari bilan ta'minlash kerak:Umumiy sanoat ifloslanishidan va mexanik stressdan himoya qilish uchun paxta kostyumi yoki umumiy sanoat ifloslanishidan va mexanik stressdan himoya qilish uchun aralash matolardan tayyorlangan kostyum - yiliga 1 Qattiq barmoqli charm etiklar yoki qattiq barmoqli charm etiklar - yiliga 1 juft Polimer qoplamali trikotaj qo'lqoplar, yiliga -12 juft Himoya dubulg'asi, - 3 yil davomida 1 dona Shlem layner, - yiliga 1 dona Xavfsizlik oynalari - kiyishdan oldin Shov-shuvga qarshi laynerlar - kiyishdan oldin Qishda, qo'shimcha ravishda: Issiqlik yostig'i bilan kostyum, 3 yil davomida -1 Qopqoqning boshi kauchuk yoki issiq charmdan tikilgan etiklar, qattiq barmoqli qalpoqli -1, 3 yil davomida Issiq astar (bitta yoki uch qavatli izolyatsiyali) - yiliga 1 ta Signal yelek, 2-darajali himoya, yiliga 1 ta Himoya qoplamali qo'lqoplar, jun qo'shimchalari bilan sovuqqa chidamli, - yiliga 1 juft Signal yelek, 2-darajali himoya, yiliga 1 ta 1.23. Ekskavator haydovchisi: mehnatni muhofaza qilish va yong'in xavfsizligi bo'yicha ko'rsatmalar talablariga rioya qilish, individual va jamoaviy himoya vositalaridan foydalanish, ishlarni bajarish uchun xavfsiz usullar va texnikalar bo'yicha treninglar, mehnatni muhofaza qilish bo'yicha brifinglar, ish joyida stajirovka va mehnatni muhofaza qilish talablari bo'yicha bilimlarni sinovdan o'tkazish; odamlarning hayoti va sog'lig'iga tahdid soladigan holat, har qanday baxtsiz hodisa yoki ularning sog'lig'i yomonlashishi to'g'risida darhol yoki yuqori darajadagi menejerga xabar berish; davriy (har 2 yilda bir marta) tibbiy ko'rikdan o'tkaziladi, asosiy yong'inga qarshi vositalardan foydalanish imkoniyatiga ega bo'lish, ruxsatsiz shaxslarning ish joyiga kirishiga yo'l qo'ymang, belgilangan joylarda tutun, ish vaqtida alkogolli ichimliklar ichishga yo'l qo'ymaslik, jabrlanganlarga birinchi yordam ko'rsatish imkoniyatiga ega bo'lish, ish joyini toza saqlash, ish kiyimlari va xavfsizlik poyabzallarini toza saqlang.1.24. Ekskavator operatori o'qimagan va ko'rsatma bermagan asboblar, moslamalar, jihozlardan foydalanish taqiqlanadi. 1.25. Ekskavator kabinasida 1,5 m dan kattaroq narsalarga ega bo'lish, idishda yonuvchan moddalarni saqlash taqiqlanadi. Idishning ichida begona narsalar bo'lmasligi kerak. Haydovchining kabinasi toza va ish holatida bo'lishi kerak. 1.26. Yoqilg'i-moylash materiallari bilan ekskavator dvigatelini faqat tabiiy yorug'likda va faqat kechasi o'ta zarur bo'lganda tarmoq yoki batareyadan elektr yoritgichi bilan to'ldiring. Yoqilg'i quyish joyining yoritilishi kamida 10 lyuks (lyuks) bo'lishi kerak. 1.27. Ekskavator dvigateliga yonilg'i quyish paytida chekish, gugurt, kerosin chiroqlari va boshqa ochiq olov manbalaridan foydalanish taqiqlanadi. 1.28. Yoqilg'i quyilgandan so'ng, yoqilg'i yoki surtma bilan ishlangan barcha qismlarni latta bilan artib, to'kilgan yoqilg'ini ehtiyotkorlik bilan qum bilan qoplash va lattalarni belgilangan joyga qo'yish kerak. 1.29. Agar ekskavatorda ikki turdagi ishchi uskunalar mavjud bo'lsa - ekskavator va buldozer, buldozer uskunalarini ishlatishda ekskavator haydovchisi ham buldozer haydovchisining mehnatni muhofaza qilish bo'yicha ko'rsatmalariga amal qilishi kerak. Ekskavator ishlayotganida traktorning old qismiga o'rnatilgan buldozer uskunalari qarshi og'irlik vazifasini o'tashi va to'xtashi kerak. 1.30. Shikastlanish yoki noqulaylik holatlarida ishni to'xtatish, ish boshlig'iga xabar berish va tibbiy muassasaga murojaat qilish kerak. 1.31. Mehnatni muhofaza qilish talablarini bajarmaganlik uchun xodim Rossiya Federatsiyasi qonunlariga muvofiq javobgarlikka tortilishi mumkin.