1-basqısh (20 minut) Ózbekstan respublikasíndaǵÍekonomikalíQ

MAQSETLERMIZ JÚDÁ JOQARÍ, XALQÍMÍZ BIZDEN ÁMELIY NÁTIYJELER KÚTPEKTE
Prezident Shavkat Mirzieyov aymaqlardıń rawajlanıwı menen jaqınnan tanısıw maqsetinde 10-fevral kúni Samarqand wálayatında boldı.
Mámleketimiz basshısı hár qashan Samarqandqa sapar etip, aymaqtı sociallıq-ekonomikalıq rawajlandırıw, xalıq ushın múnásip turmıs sharayatın jaratıw boyınsha joybarlar menen tanısqanında, belsendiler menen ushırasqanında wálayattıń turistlik potencialınan nátiyjeli paydalanıw, bul tarmaqtı ekonomikanıń tiykarǵı drayverlerinen birine aylandırıwǵa itibar qaratadı. Sonıń menen birge bul jerde muqaddes orınlardı abat etiw, ullı babalarımızdıń ruwxıy miyrasın úyreniwge hám úgit-násiyatlawǵa, jas áwladtı olarǵa múnásip bolıwǵa shaqıradı.
Shavkat Mirziyoyevtiń 2019 hám 2021-jıllardaǵı sapar etiwlerinde de bul tárepler úlken áhmiyetke iye bolıp, bir qatar joybarlar belgilengen edi. Usı tiykarda Samarqandta xalıqaralıq aeroporttı modernizaciyalaw, eskek esiw kanalınıń átirapında Samarqand turizm orayın qurıw, Imam Buxariy kompleksin rekonstrukciyalaw, qala jolların keńeytiw hám kommunikaciya tarmaqların jańalaw, xalıqtıń turaq jayǵa bolǵan talabın qanaatlandırıw maqsetinde jańa turaq jay massivlerin qurıw sıyaqlı jumıslar baslanǵan edi. Bul qurılıs-abadanlastırıw jumıslarınıń nátiyjesinde Samarqandtıń kelbeti kún sayın ózgerip zamanagóy kóriniske iye bolmaqta.
Mámleketimiz basshısınıń bul retki saparı Samarqand xalıqaralıq aeroportında jaratılıp atırǵan sharayatlardı kózden ótkeriwden baslandı.
Málim bolǵanınday, bul «hawa dárwazası» derlik 83 million dollarlıq joybardıń esabınan jańadan qurılmaqta. Ótken jılı ushıw-qonıw jolı qayta qurılǵan edi. Bugingi kúnde jańa terminal tolıq tiklenip, bezew jumısları alıp barılmaqta. Jol, avtomobil turatuǵın orın hám jaqtılandırıw baǵanaları qurılmaqta.
Mırza Ulıǵbektiń ullı miyrası Samarqandtıń tımsalına aylanǵan. Sonlıqtan jańa aeroport imaratı ullı babamızdıń «Ziji jadidi Kwragoniy» kitabı tárizinde qurılǵan. Terminaldıń eni 175, biyikligi 25 metr. Bir saatta 800 jolawshıǵa xızmet kórsetiw quwatlılıǵına iye boladı.
Aeroportta «ashıq aspan» rejimi qollanıladı, kargo xızmeti de jolǵa qoyıladı.
Jańa terminaldı kelesi ayda paydalanıwǵa tapsırıw rejelestirilgen.
Prezident Shavkat Mirziyoyev, dástúrge bola, Samarqandqa saparı waqtında ullı babamız Imam Buxariydiń qábirin zıyaratladı.
Quran oqıldı.
Mámleketimiz basshısı kompleks qurılısın kózden ótkerdi. Bul jerde derlik 10 mıń namaz okıytuǵın adamǵa mólsherlengen meshit, tórt minara, áywanlar qurılmaqta.
Maqbaranıń oń tárepinde, jer astında galereya qurılmaqta. Bul jerde zıyaratshılar babamızdıń qábirin kóriw imkaniyatına iye boladı. Maqbara oyılǵan naǵıslar hám kalligrafiya ónerinde bezeledi. Onıń diywallarına eski usılda Quranı kárim súreleri hám hádisler jazıladı.
Bul jerde aldaǵı qurılıs jumısları haqqında maǵlıwmat berildi. Kompleks janında miymanxanalar, avtomobil turatuǵın hám toqtaytuǵın orınlar, asxanalar, sawda orınları, juwınıw bólmeleri qurıladı.
Prezident olardı sapalı qurıw, kóp sanlı zıyaratshılarǵa zamanagóy qolaylılıqlar jaratıw boyınsha kórsetpeler berdi.
Mámleketimiz basshısı Házireti Hızr kompleksindegi Birinshi Prezidentimiz Islam Kárimovtıń maqbarasın zıyaratladı.
Bunnan soń Shavkat Mirziyoyev Samarqand qalasınıń Bostansaray hám Rudakiy kósheleriniń kesilispesinde qurılǵan tunneldi barıp kórdi.
Bul eki kóshe qaladaǵı eń úlken, kóp háreketlenetuǵın qatnaw jollarınan biri bolıp esaplanadı. Tunnel qurılısınıń nátiyjesinde transportlardıń háreketine qolaylılıq artıp, tıǵılıs saplastırıldı. Onıń uzınlıǵı 120, keńligi 27 metr.
Rudakiy kóshesinde avtomobil hám tramvay jolı, piyadalar hám velosiped jolları qurıldı. Aymaq abadanlastırıldı.
Bul jerde Samarqandta jol infrastrukturasın jaqsılaw boyınsha aldaǵı rejeler haqqında maǵlıwmat berildi.
– Keyingi jıllarda Samarqand hár tárepleme rawajlanbaqta. Biraq ele adamlarǵa qolaylılıq hám qáwipsizlik jaǵınan kóp jumıs isleniwi kerek. Bul jerde de jıl sayın mashinalar kóbeymekte. Jollar, svetoforlar bolsa derlik burınǵısınsha. Sonıń ushın bul tarawǵa qánigelesken ilimiy-ámeliy oray shólkemlestiriw maqsetke muwapıq. Olar sırt el tájiriybesin úyrenip, engiziwi, qaysı joldı keńeytiw, qay jerge ishki jollar qurıw, qay jerdegi svetofordı alıp taslaw boyınsha usınıs islep shıǵıwı kerek, – dedi Prezident.
Shavkat Mirziyoyev bul tunnelge jaqın, Bostansaray kóshesinde qurılǵan galereya usılındaǵı kópirdi de kózden ótkerdi.
Usı waqıtqa shekem joldıń Siyob kanalı ústinen ótken bólegi biraz tómende bolıp, jawın-shashın waqtında transport hám piyadalar ushın qolaysızlıq tuwdıratuǵın edi. Sonlıqtan jol 23 metrge jekem kóterilip, eni 31 metrge shekem keńeytildi. Joldıń eki shetine qorǵawshı qurallar hám shawqımdı azaytıwshı tosıqlar ornatıldı. Piyadalar hám velosiped jolları qurılǵan.
Sapar etiw baǵdarlamasınan orın alǵan gezektegi mánzil – Samarqand qalasındaǵı 59-mektep-internat boldı.
Bul mákeme 1974-jılı qurılǵan, 2009-jılı kapital ońlanǵan. Oqıw imaratları, jataqxana hám asxanada zárúrli sharayatlar jaratılǵan. Házirgi kúnde mákemede 259 kózi ázzi bala bilim almaqta.
Mektepte pánler hám muzıka dógerekleri jolǵa qoyılǵan. Kóplegen oqıwshılar kórkem óner hám sport baǵdarlarında xalıqaralıq kólemde tabıslarǵa erisken. Ótken jılı mektep-internattı pitkergen 19 jastan 9 oqıwshı joqarı oqıw ornına oqıwǵa kirgen.
Mámleketimiz basshısı oqıwshı hám muǵallimler menen sáwbetlesti. Ustazlar 2003-jılı, Shavkat Mirziyoyev Samarqand wálayatı hákimi bolǵan waqıtta da bul jerge kelgenin esine aldı. Mekteptegi sharayatlar, oqıwǵa kiriwde jeńillikler ushın minnetdarshılıq bildirdi.
– Barlıq háreketlerimizdiń tiykarında insan qádirin ulıǵlaw maqseti bar. Búgin bul jerge sizlerdiń tileklerińiz, mashqalalarınıńızdı biliw ushın keldim. Maqsetimiz – jaqsı oqıp, islep, jámiyette orın tabıwıńız ushın sharayat jaratıw, – dedi Shavkat Mirziyoyev.
Oqıtıwshılar brayl álipbesindegi jańa sabaqlıqlar, ásirese, shet tili boyınsha kitaplar, kompyuter klaviaturaları jetispey atırǵanın ayttı. Imkaniyatı sheklengen balalar menen islesiw qánigelegine iye pedagoglar da az.
Prezidentimiz bulardıń bárin esapqa alıp, kózi ázzi insanlar ushın imkaniyatlar keńeytiletuǵının atap ótti.
– Sonday qarar qabıl etemiz, dáslep mekteplerdiń ózinde oqıwshılar kásipke úyretiledi. Hár bir joqarı oqıw ornında, shólkemde kózi ázzi insanlar ushın ayrıqsha orınlar boladı. Bul tarawdaǵı eń úlken qıyınshılıqlardan biri – mektepke shekemgi bilimlendiriw. Sonıń ushın hár bir mektep-internattıń janında baqsha da qurıw kerek, – dedi mámleket basshısı.
Bul baǵdarda hújjettiń joybarın islep shıǵıw boyınsha juwapker shólkemlerge kórsetpe berildi.
Bunnan soń mámleketimiz basshısı «Silk road Samarkand» turizm orayınıń qurılısı menen tanıstı.
Bul úlken kompleks Samarqand rayonındaǵı eskek esiw kanalınıń boyında qurılmaqta. Joybardıń bahası 381 million dollardı quraydı. Búgingi kúnde 8 miymanxana, kongress-xoll, «Abadiy shahar» kárwan sarayı qurılmaqta. Miymanxanalardıń ekewi 22 qabatlı, bes juldızlı, qalǵanları tórt juldızlı boladı.
Bul jerde zamanagóy xızmetlerdi jolǵa qoyıw boyınsha kórsetpeler berildi.
– Bizde turistler kelip tamashalaytuǵın imarat hám estelikler kóp. Biraq xızmetlerdiń túri az, sapası tómen. Bul orayda kóp tarmaqlı xızmet kórsetiw jolǵa qoyılıwı kerek. Turizm tarawında oqıp atırǵan studentler bul jerge kelip, ámeliyat ótewi zárúr, – dedi Shavkat Mirziyoyev.
Prezidentimiz «Abadiy shahar» kárwan sarayın da kirip kórdi. Bul orın elimizdiń eski qalaların esletedi, xalqımızdıń arxitekturalıq dástúrleri, ámeliy kórkem óner túrleri, milliy taǵamlar, áyyemgi bazarlarımızdıń kórinisin jámleydi.
– Bul jerde tariyxımız, mádeniyatımız kórinedi, adamlar balaları menen kelip kóredi. Sonıń ushın imaratlardaǵı naǵıslar, reńler normasında, milliyligimizge say bolıwı kerek, – dedi Prezident.
Mámleketimiz basshısı Jambay rayonındaǵı «Tashkent» máhálle puqaralar jıyınında boldı.
Aymaqta 4 mıńnan aslam xalıq jasaydı. Onnan zıyat dúkán, turmıslıq xızmet kórsetiw shaqapshaları, asxana hám konditerlik cexında hayal-qızlar hám jaslar jumıs penen bánt. Mıń orınlıq mektep, muzıka hám kórkem óner mektebi, 600 orınlıq balalar baqshası bar. Máhálle orayında shólkemlestirilgen oqıw orayında sol jerdegi jumıssız hayal-qızlarǵa tigiwshilik sırları úyretilip atır.
Belgili bolǵanınday, elimizde máhálle kesiminde islesiw boyınsha jańa sistema engizildi. Usı tiykarda Jambay rayonındaǵı 38 máhállege de hákim járdemshileri hám jaslar jetekshileri tayınlandı. Prezidentimiz olar menen sáwbetlesti.
Hákim járdemshileri hám jaslar jetekshileri ózleri juwapker máhállelerdegi úyreniwdiń nátiyjeleri, mashqalalardı sheshiw boyınsha rejelerdi aytıp berdi. Járdemge mútáj shańaraqlardıń aǵzaları kásip-óner hám isbilermenlikke oqıtılatuǵını, ózin-ózi bánt etiw ushın jeńillikli kredit hám subsidiyalar beriletuǵını, diyqan xojalıǵı ushın jer maydanları ajıratılatuǵını aytıldı.
Bıyıl Jambayda máhálle kesiminde islesiw sisteması arqalı isbilermenlikti rawajlandırıw hám xalıqtıń bántligin támiyinlew ushın 62 milliard sum jeńillikli kredit hám 4,5 milliard sum subsidiya ajıratıw názerde tutılǵan.
Jaslardıń bas waqtın mazmunlı ótkeriw, sportqa tartıw, watan súyiwshilik ruwxında tárbiyalaw da áhmiyetli ekeni atap ótildi.
Prezident Shavkat Mirzieyov Samarqand wálayatına saparı juwmaǵında hákimler hám sektor basshılarınıń qatnasıwında májilis ótkerdi.
Sınǵa alıw tárizinde ótken májiliste qala hám rayonlardaǵı áhmiyetli sociallıq-ekonomikalıq máseleler kórsetilip ótildi. Ayırım hákimler paraxorlıqqa, tanıs-bilislikke jol qoyǵan, adamlardıń dártine itibarsız bolǵan. Zárúr qarjılar ajıratılǵan bolsa da, ishimlik suwı, ıssılıq hám elektr támiynatın jaqsılaw jumısları tómen shólkemlestirilgen.
Suwdı únemleytuǵın texnologiyalardı engiziw ushın ajıratılǵan subsidiya qarjıları maqsetsiz qollanılǵan. Oálayat banklerinde mashqalalı kreditlerdiń kólemi artqan, kreditlerdi nadurıs ajıratıw, jeńillikli kreditlerge mólesherlengen qarjılardı talan-taraj etiw jaǵdayları anıqlanǵan. Jol-transport hádiyseleri, jınayatlar sanı artqan.
Óz jumısında juwapkersizlikke, úlken qátelikler menen kemshiliklerge jol qoyǵanı ushın bir qatar rayon hákimleri, aymaqlıq uyımlardıń basshıları wazıypasınan bosatıldı. Kemshiliklerdi saplastırıp, isbilermenlikti rawajlandırıw, máhállelerdiń abadanlıǵın arttırıw boyınsha kórsetpeler berildi.
– Maqsetlerimiz júdá joqarı, xalqımız bizden ámeliy nátiyjeler kútpekte. Mine búgin on basshını jumıstan bosattım. Endigiden bılay islemegen basshılarǵa shara júdá qatań boladı. Bunnan hámme juwmaq shıǵarıwı kerek, – dedi Shavkat Mirziyoyev májilis juwmaǵında.
Sonıń menen mámleketimiz basshısı Samarqand wálayatına saparın juwmaqladı.