|
Oraydıń 2022 jıl “____”______daǵı
________-sanlı xatına qosımsha
1-basqısh (20 minut)
ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASÍNDAǴÍ EKONOMIKALÍQ,
JÁMIYETLIK-SIYASIY WAQÍYALARǴA BAYLANÍSLÍ
MAǴLÍWMATLAR
2022-2026-JÍLLARǴA MÓLSHERLENGEN JAŃA ÓZBEKSTANNÍŃ RAWAJLANÍW STRATEGIYASÍ HAQQÍNDA
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń pármanı
https://uza.uz/oz/posts/2022-2026-yillarga-moljallangan-yangi-ozbekistonning-taraqqiyot-strategiyasi-togrisida_342151
INSANÍYLÍQTÍŃ ULLÍ ÚLGISI
Ózbekstan Respublikası Prezidenti Shavkat Mirziyoyev “Erkinen ayırıw jazasın ótep atırǵan, qılmısına shın kewilden pushayman bolǵan hám dúzeliw jolına qatań ótken bir topar shaxslardı ápiw etiw haqqında”ǵı Pármandı imzaladı.
https://uza.uz/oz/posts/insonparvarlikning-yuksak-namunasi_342294
MÁDENIYAT HÁM KÓRKEM ÓNER TARAWÍN JÁNE DE RAWAJLANDÍRÍWǴA TIYISLI QOSÍMSHA IS-ILAJLAR HAQQÍNDA
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń
Qararı
https://uza.uz/oz/posts/madaniyat-va-sanat-sohasini-yanada-rivojlantirishga-doir-qoshimcha-chora-tadbirlar-togrisida_343485
ÁWLADLARÍMÍZ BIZDEN KEYIN DE MÚNÁSIP TÁBIYǴÍY ORTALÍQTA JASAWÍ KEREK – PREZIDENT
Prezident Shavkat Mirziyoyev basshılıǵında 2-fevral kúni shıǵındılar menen islew sisteması hám ekologiyalıq jaǵdaydı jaqsılaw, “Jasıl mákan” ulıwma milliy joybarın ámelge asırıw boyınsha aktual wazıypalar boyınsha videoselektor jıynalısı ótkerildi.
Jıynalıs baslaıwınan aldın mámleketimiz basshısı jámiyetshilikke múrájat etti:
- Jaslıǵımızdan bilgenimizdey, ata-analarımız háwlini, átiraptı taza saqlaw kerekligin aytar edi. Xalqımız ázelden topıraqtı, suwdı, tábiyattı múqaddes dep bilgen. “Birdi kesseń, ondı ek” degen dana naqıl da biykarǵa aytılmaǵan. Terek ekken adamǵa onıń sawabı tiyip turadı, delingen. Shańaraqta perzent dúnyaǵa kelse, oǵan arnap nál egilgen.
Dúnya kóleminde sanaat joqarı dárejede rawajlanǵan XXI asirde ekologiya menen baylanıslı máseleler birinshi dárejeli mashqala retinde kún tártibine qoyılmaqta. Áwladlarımız bizden keyin de múnásip tábiyǵiy ortalıqta jasawı kerek. Onıń ushın biz tábiyatqa itibar beriwimiz, tek búgindi emes, jaqın hám uzaq keleshekti oylap is tutıwımız zárúr.
Eń áhmiyetli másele - xalıqtıń ekologiyalıq mádeniyatın arttırıw. Búgin kóshege yamasa qálegen jerge qarań. Barlıq jerde adamlar taslap ketken shıǵındılardı kóresiz. Biz ana jurtımızdı múqáddes deymiz. Ne ushın onı taza-azada saqlamaymız? Aqırı, múqáddes kitaplarımızda da “Páklik iymannandur” delingen.
Nege bul máselelerdi ǵalaba xabar quralları, máhálle belsendileri kóterip shıqpay atır? Qáne veteranlarımız, jámiyetshiligimiz?
Álbette, bunday mashqalalardi tek hákimshilik jolı menen sheship bolmaydı. Buǵan jas áwlad kewilinde ana tábiyatqa qatıslılıq sezimin tárbiyalaw arqalı erisiw múmkin. Máhállede, kóshelerde shıǵındı taslaǵan adamdı kórgende “bul isińız nadurıs boldı”, deytuǵın ortalıqtı qáliplestiriwimiz, adamlardı buǵan úyretiwimiz kerek. Bul - hámmemizdiń isimiz hám insaniy minnetimiz bolıp tabıladı, - dep aytıp ótti Shavkat Mirziyoyev.
Jıynalısta usıǵan baylanıslı aktual máseleler talqılandı.
Analizlerge qaraǵanda, derlik barlıq mámleketlerde qattı turmıslıq shıǵındılar muǵdarı xalıq jan basına hár jılı 1 procentke artıp barmaqta. Mámleketimizde ekonomikalıq-sociallıq ósiw esabınan bul kórsetkish 7 million tonnaǵa jetip, jılına 2 procentten ósip atır.
Lekin olardı jıynaw, saylaw, qayta islew hám utilizaciyalaw jaǵdayı qanaatlandırarlı emes. Mısal ushın, Qaraqalpaqstanda 10 procent, Ferǵana hám Qashqadáryada tek 20 procent shıǵındı qayta islenedi. 781 máhellede shıǵındılardı alıp shıǵıw máselesi sheshilmegem. Xalıqtıń bul tarawdaǵı xızmetler boyınsha debitor qarızdarlıǵı da kóp. Medicina hám bilimlendiriw mákemeleri, bazarlar ushın 19 mıń dana shıǵındı konteynerlerine mútajlik bar.
Qurılıs shıǵındısı poligonları shólkemlestirilmey, olar jol, atız yamasa dárya boyına taslap ketilip atır. Bıltır 4 mıń jaǵdayda qurılıs shıǵındıları nadurıs orınǵa tastap ketilgeni anıqlanǵan.
Tap sol sıyaqlı, máhelle, massiv hám qıyabanlar aymaǵındaǵı japıraq hám terek shaqların jıynaw menen shuǵıllanatuǵın juwapker joq. Bul máseleni hámme bir-birine taslaw menen áwere. Medicina shıǵındıların saqlaw, tasıw hám zıyansızlandırıw boyınsha da birden-bir sistema joq.
Ulıwma, elimizegi 197 shıǵındı poligonınıń hesh qaysısı sanitariya hám ekologiya talaplarına juwap bermeydi, 24 i tolıp bolǵan.
Ekologiya hám qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw mámleketlik komiteti hám de wálayat hákimlerine shıǵındı poligonların tártipke keltiriw, resursın ótep bolǵanların kómiw boyınsha tapsırma berildi. Bunday poligonlar shólkemlestiriw hám olardı jabıwǵa tiyisli nızam joybarı islep shıǵıw zárúrligi aytıp ótildi.
Xojalıq shıǵındı toplaw qamtıwın 95 procentke, qayta islew kólemin 40 procentke jetkeriw wazıypası qóyılar eken, onıń ushın múmkinshilik de jaratıldı. Atap aytqanda, endi import etiletuǵın texnika, qosımsha hám awısıq bólekler bajıxana bajınan 3 jıl múddetke azat etiledi. Saylaw hám qayta islew texnikaları satıp alınǵan zatı ushın 5 jılǵa shekem jeńillikli kreditler ajıratıladı hám qayta finanslıq támiynlew stavkasınan asqan bólegi qaplap beriledi. Bul jumıslar ushın xalıqaralıq finans institutlarınıń jeńillikli qarjıları esabınan 5 jıl múddetke basqıshpa-basqısh 500 milliard som kredit ajıratıladı.
Bul tarawdaǵı isbilermenlerdi qollap-quwatlaw zárúrligi aytıldı. Qayta islew quwatı bar klasterlerge jer, mal-múlk hám sociallıq salıq stavkası 1 procent etip belgilendi. Bunıń ornına olarǵa óz aymaǵındaǵı shıǵındılardı qayta islew dárejesin keminde 40 procentke alıp shıǵıw talabı qoyıldı.
Rayon hám qalalarda mámleketlik jeke sheriklik tiykarında sonday kárxanalar shólkemlestiriw, aymaqlar ushın 500 arnawlı transport alıp keliw, social mákemeler hám bazarlarǵa qosımsha konteynerlar ornatıw boyınsha tapsırmalar berildi.
Sonıń menen birge, Tashkent qalasındaǵı “Maxsustrans” kárxanası transformaciya etilip, onıń negizinde mámleketlik jeke sheriklik kárxanası shólkemlestiriledi. Shet el tájiriybeden kelip shıǵıp, xojalıq shıǵındılarǵa tólem óndiriwdiń jańa sisteması jolǵa qóyıladı.
Organikalıq, qurılıs hám medicina shıǵındıların utilizaciyalawdıń qawipsiz sistemasın jaratıw zárúrligi atap ótildi.
- Bul tarawdı jıl sayin rawajlandırıp barıw kerek, sebebi jıl sayin jańa máseleler payda boladı, - dedi Shavkat Mirziyoev.
2021-jıl noyabrde “Jasıl mákan” ulıwma milliy joybarı járiualanıp, 200 million túp terek náli egiw jobalastırılǵan edi. Buǵan muwapıq, gúzde 85 million dana nál otırǵızıldı. Kóplegen shólkemler, máhelleler, ulıwma, keń jámiyetshilik bul sawaplı iste pidayılıq kórsetti. Bıyılǵı jılı báhár máwsiminde 125 million dana terek nállerin egiw mólsherlenbekte.
- “Jasıl mákan” ulıwma milliy joybarı bir jıllıq ilaj emes. Onıń sheńberinde kelesi bes jılda 1 milliard túp terek nálin egiwdi maqset etkenbiz. Bul ulıwma milliy hárekettiń nátiyjesi hárbir máhállede kóriniwi kerek, bul sawaplı isti háwes penen islew kerek, - dedi mámleketimiz basshısı.
1-marttan “Jasıl jıllıq” ulıwma milliy ilajı baslanıwı járiyalandı. Hárbir aymaqtıń ıqlımına sáykes, kem suw talap etetuǵın nállerdi tańlap, olardı jetistiriw ushın nálxanalardı kóbeytiw zárúrligi atap ótildi. Toǵay xojalıǵı mámleketlik komitetine 10 million dana miyweli hám sayamanlı terek nállerin xalıqqa biypul tarqatıw, Avtomobil jolları komitetine xalıqaralıq hám respublika áhmiyetindegi jollar shetinde qorǵanıw tereklerin egiw boyınsha tapsırma berildi.
Juwapker mákemelerge barlıq rayon hám qalalardı óz ishine alatuǵın “mobil ekopatrullar” iskerligin jolǵa qoyıw tapsırıldı.
Do'stlaringiz bilan baham: |
