1. Axborot haqida tushuncha

---

2m 0700-20 22.05.2022 y. Shukurov Shahzod Tirkashbekovich 
1 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

2m 0700-20 22.05.2022 y. Shukurov Shahzod Tirkashbekovich 
2 
Reja: 
1. Axborot haqida tushuncha. 
2. Axborot xavfsizligi. 
3. Xavfsizlikning asosiy yo‘nalishlari. 
4. Axborotni himoyalash tizimlari. 
5. Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan axborotlarni turkumlash. 
1. Axborot tushunchasi 
 
Axborot
deganda biz barcha sezgi a’zolarimiz orqali borliqning ongimizdagi aksi yoki 
ta’sirini, bog‘liqlik darajasini tushunamiz. 
Sizga ma’lumki, inson qo‘li orqali jismning qattiq va tekisligini, tili orqali oziq ta’mini, 
burun orqali turli hidlarni biladi, qulog‘i orqali har xil tovushlarni eshitadi, ko‘zi orqali turli 
shakl, rang yoki manzaralarni ko‘radi, ya’ni sezgi a’zolari orqali turli axborotlar oladi. 
Ya’ni inson axborotni hayotdan har xil ko‘rinish yoki shakllarda oladi: rasm, chizma, 
fotosurat, yozuv; nur yoki tovush; har xil to‘lqinlar; elektr va nerv impulslari; magnit yozuvlari; 
mimika; hid va ta’m; organizmlarning sifat va xususiyatlarini saqlovchi xromosomalar va 
hokazo. 
Demak, axborot borliqdagi narsa yoki jarayonlar holati, xossa si va boshqa xususiyatlari 
haqidagi ma’lumotlarning turli vositalar va sezgi a’zolarimiz orqali bizga yetib kelishi va 
ongimizga ta’siri hamda bu ma’lumotlarning ongimizda boshqa ma’lumotlar bilan bog‘lanishi 
ekan. INSON o‘zi ham borliqning bir qismi bo‘lgani uchun, o‘zi haqida ham (og‘riq, qizish, 
charchash va hokazo) ma’lumot oladi. Umuman olganda, hozirgacha olgan barcha 
ma’lumotlaringiz axborot bo‘lib, ular o‘zaro bog‘langach, bilimni tashkil etar ekan. 
Ta’kidlash joizki, xabar axborotning moddiy shakli bo‘lib xizmat qiladi, axborot esa 
inson tomonidan shu xabar asosida hosil qilinadigan nomoddiy mazmundir. Masalan, biror 
shakl yoki tovush xabarga misol bo‘lsa, bu xabar ikki insonda ikki xil mazmundagi axborotni 
hosil qilishi mumkin.