1. Қасддан одам ўлдириш жиноятининг оғирлаштирувчи ҳолатларини таҳлил қилинг

3. Aйбдорнинг ҳаракатини ЖКнинг 98-моддаси (Кучли руҳий ҳаяжонланиш ҳолатида қасддан одам ўлдириш) билан квалификация қилишга таъсир қиладиган омилларни баён қилинг Mazkur modda shunday tuzilganki, u quyidagi ikkita: 1) aybdorning alohida ruhiy jismoniy holati; 2) odam oʻldirish jabrlanuvchining aybi bilan sodir etilishini hisobga oladi. Aybdorni Oʻzbekiston Respublikasi JK 98-moddasi boʻyicha javobgarlikka tortish uchun quyidagi uchta jihat: 1) nizo manbai – jabrlanuvchining gʻayriqonuniy zoʻrligi yoki ogʻir haqorati yoxud boshqa gʻayriqonuniy harakatlari; 2) nizo manbai natijasida aybdorda kuchli ruhiy hayajonlanish (fiziologik affekt) holatining yuzaga kelganligi; 3) subyektning shunday holatda toʻsatdan jabrlanuvchini oʻldirib qoʻyishi mavjudligini aniqlash zarur. Aybdorning harakatini JK 98-moddasi bilan kvalifikatsiya qilish uchun kuchli ruhiy hayajonlanish holati quyidagilar natijasida yuz bergan boʻlishi zarur: 1) jabrlanuvchi tomonidan qilingan gʻayriqonuniy zoʻrlik yoki ogʻir haqorat; 2) jabrlanuvchining boshqa gʻayriqonuniy harakatlari tufayli. Bunday turdagi ishlarda sababiy bogʻlanishni oʻrnatish lozim. Jinoyatni JK 98-moddasi asosida kvalifikatsiya qilish uchun aybdorning qilmishi jabrlanuvchi tomonidan qoʻllanilgan gʻayriqonuniy zoʻrlik, ogʻir haqorat yoki boshqa gʻayriqonuniy harakatlar oqibatida toʻsatdan sodir boʻlgan kuchli ruhiy holati, ya’ni shunday harakatning aybdor tomonidan javob reaksiyasi boʻlishini aniqlash lozim. Agar aybdorning qilmishi boshqa ruhiy hayajon tufayli sodir etilgan boʻlsa (masalan, stress, frustratsiya va h.k.), bunday jinoyat JK 98-moddasiga asosan kvalifikatsiya qilinmaydi. Affekt holatini yolgʻondan keltirish ham mumkin. JK 98-moddasida belgilangan jinoyatda tayyorgarlik bosqichi boʻlishi mumkin emas, lekin suiqasd bosqichi boʻlishi mumkin. Toʻsatdan roʻy bergan kuchli ruhiy hayajonlanish holatida odam oʻldirishda Oʻzbekiston Respublikasi JK 97-moddasi 2-qismida nazarda tutilgan ogʻirlashtiruvchi holatlar, masalan, oʻta shafqatsizlik bilan harakat qilgan ikki yoki undan ortiq shaxs mavjud boʻlsa ham qilmish Oʻzbekiston Respublikasi JK 98-moddasi bilan kvalifikatsiya qilinishi lozim. M-n, aybdor ayolning nomusiga tegadi va yashirinadi, ayol buni eriga aytib beradi, eri jinoyat sodir etilgan joyga yuguradi, ammo jinoyatchini topmaydi. Muayyan vaqt oʻtib, xotin tasodifan tajovuzkorni uchratib qoladi va bu haqda eriga aytadi, erida kuchli ruhiy hayajonlanish paydo boʻladi va tajovuzkorni oʻldirib qoʻyadi.