Sifatni boshqarish.
Sifatni boshqarish – bu mahlum bir harakat xisoblanib mahsulotni yaratilishi yoki foydalanishi jarayonida amalga oshiriladi.
Asosiy maqsadi zaruriy daromadi mahsulot sifatini kullab kuvvatlash, tahminlash va belgilashdir.
Boshqaruv qarorlarini ishlab chiqish asosan xaqiqiy tuplangan mahlumotlarni boshqaruv jarayoni tavsifnomasiga taqqoslash asosida amalga oshiriladi, oldindan belgilangan boshqaruv dasturi bo’yicha. Bu yerda mahsulot sifatini tasvirlovchi normativ xujjatlar bo’lim standartlar, texnik shartlar, chizmalar va boshqalar xizmat qiladi. Ularni sifatni boshqarish dasturini asosiy qismi deb qarash shart.
Xar bir korxonaning asosiy vazifasini tashkil etish ishlab chiqarilgan mahsulot sifati xisoblanadi. Korxonaning muvaffakiyatli faoliyat ko’rsatish, ko’rsatayotgan xizmat yoki ishlab chiqarish mahsulot bilan asoslanadi ular:
Aniq belgilangan extiyojlara javob beradi, foydalanish yoki muljallangan bosqichlarda;
Iste’molchilar talabini qondiradi;
Foydalanilayotgan standart va texnik shartlarga mos kelishi;
Harakatdagi qonunlar va boshqa talabalarga mos kelishi;
Istemolchiga raqobatbardosh baxoda teklif etilishi;
Foyda olishga qaratilishi.
Boshqaruv tahsirlar sifatni boshqarish tizimida ikkita masalani yechish mumkin:
- boshqarilayotgan jarayonni boshqarish dasturi joriy qilgan xolatda saqlab turish, yahni ishlab chiqarish tizimini rejalashtirilgan sifat darajasida mahsulot chiqarishni tahminlaydigan sifat darajasida barqaror xolatda saqlab turish;
- boshqarilayotgan jarayon xolatini to’g’rilab turish; yahni ishlab chiqarish tizimini manaviylashtirish yoki yuqoriroq texnika
Mahsulot sifatini boshqarish jarayoni quyidagi operatsiya (harakat) lardan iborat.
- sifatni boshqarish dasturini ishlab chiqish va uni amalga oshirishni rejalashtirish;
- mahsulot sifatiga tahsir qiluvchi xar qanday boshqarilaytgan jarayon xolati xaqida axborat olish va uni taxlil qilish;
- sifatni boshqarishga oid qarorlar qabul qilish va obhektga qilinadigan boshqaruvchitahsirlarni tayyorlash;
- boshqaruvchi tahsirlarni chiqarish;
- boshqaruvchi tahsirlar yuzaga keltirilgan mahsulot sifati ko’rsatkichlariningo’zgarishlari xaqida informatsiya olish va uni taxlil qilish;
Mahsulot sifatini boshqarishning asosiy shakli (chizmada) keltirilgan. Mazkur shaklda ko’ringanidek, mahsulot sifatining rejasi talabalar tavsifi va xajmi xamda aniq korxonaning texnikaviy, iqtisodiy va tashkiliy imkoniyatlari asosida aniqlanadi. Mahsulot sifati xaqida mahlumot, odatda bir necha kanallar orqali keladi (teskari aloqa).
Asosiy shaklda ikkita asosiy kanal ko’rsatilgan:
- birinchi kanal maxslotni yaratish va ishlab chiqaish darajasida ishlaydi(ishlab chiqaruvchi korxonadagi sifat nazaroti);
- ikkinchi kanal foydalanish darajasidagi maxsulot sifati xaqida mahlumotni uzatadi.
Mahsulotni xaqiqiy sifati to’g’risidagi mahlumot rejalashtirilgan sifat ko’rsatkichlari bilan solishtiriladi. qiyoslash natijalari bo’yicha sifatni saqlab turish yoki ko’tarish bo’yicha chora – tadbirlar ishlab chiqariladi va amalga oshiriladi.
Ishlab chiqilgan chora - tadbirlar mahsulot sifatiga tahsir etuvchi turli omillar uzgartirilishini nazarda tutadi. Bu omillarni texnikaviy, tashkiliy, iqtisodiy va ijtimoiylarga ajratish mumkin.
Texnikaviy omillar texnologik jixozlar, uskunalar, asbob va nazorat vositalari xolati; dastlarki materiallar, xom ashiyo va jamlovchi buyumlar sifati; texnikaviy xujjatlar va boshqalar xolati va sifatidan iborat.
Do'stlaringiz bilan baham: |