Mustahkamlash uchun savollar 1. Valyuta tizimining mohiyatini va uning tarkibiy qismlarini aytib bering 2.Valyuta bozori davlat tomonidan qaysi usullar bilan tartibga solib turiladi? 3.Ichki va tashqi konvertirlash tushunchalariga izoh bering.
4. Valyuta kursi nima va uni qanday omillar belgilaydi?
5. Foiz stavkasi va valyuta kursi o’rtasida qanday bog’lig’lik bor?
6. Nominal va real valyuta kurslariga izoh bering.
7. Xarid qobilyati pariteti atamasining mohiyati nimadan iborat?
8. Real valyuta kursi makroiqtisodiy siyosat ta’sirida qay tarzda o’zgartiriladi va uning milliy iqtisodiyotga ta’siri qanday?
9.Protektsionizm siyosatining valyuta kursiga ta’sirini qanday
baholaysiz?
10.Valyuta kursi o’zgarishining yalpi talab va yalpi taklif hajmiga ta’siri mexanizmini tushuntirib bering.
Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; Q1; Q2; Q3; Q4; Q5; Q6; Q7; Internet saytlari.
16-amaliy mashg’ulot Mavzu: Ochiq iqtisodiyotda makroiqtisodiy siyosat. Mandell-Fleming modeli (2 soat) Reja: 1.Ochiq iqtisodiyot tushunchasi va uningko’rinishlari. 2.Ichki muvozanat va tashqimuvoza, Mandell Flemingningmodeli. 3. Erkin suzib yuruvchi valyuta kurslari bo’yicha kichik ochiq iqtisodiyot. 4. Qayd etilgan valyuta kurslari ostidagi kichik ochiqiqtisodiyot Amaliy mashg‘ulotning maqsadi: Ochiq iqtisodiyot tushunchasi va uning ko`rinishlarini o`rganish; Mandell-Flemingning ochiq iqtisodiyot modelini yoritish; qayd etilgan va erkin suziv yuruvchi valuta kursi sharoitida makroiqtisodiy siyosatni baholash; kichik va katta ochiq iqtisodiyotda tashqi iqtisodiy operatsiyalarni hisoblash bo‘yicha amaliy ko‘nikmalarni shakllantirish.
Materiallar va jihozlar:o‘quv-uslubiy majmua, slaydlar, tarqatma materiallar
Asosiy tushunchalar:Valyuta munosabatlari, qayd etilgan valyuta kursi, erkin suzib yuruvchi valyuta kurslari, yopiq iqtisodiyot, xarid qobilyati pariteti Umumiy ma’lumotlar: Davlat boshqa davlat bilan iqtisodiy aloqa qilmasdan mustaqil ravishda mavjud bo‘la olmaydi va rivojlana olmaydi.
Mamlakatning qanchalik darajada ochiq iqtisodiyotga moslashganlik yoki ochiq iqtisodiyotdan foydalanish darajasini import kvotasi, eksport kvotasi, tashqi savdo aylanmasi kvotasi kabi ko‘rsatkichlar ifodalaydi.
Ochiq iqtisodiyot kichik va katta ochiq iqtisodiyot kabi ko‘rinishlarda bo‘lib, ularning bir qancha farqli jihatlari mavjud. Xususan, ular real foiz stavkasining qo‘llanilishi bilan farq qiladi.
Mukammal kapital harakatiga ega bo‘lgan kichik ochiq iqtisodiyot Mandell- Fleming modeli yordamida tahlil qilinishi mumkin. R. Mandell va M.Fleming o‘z tadqiqotlarida pul-kredit va byudjet-soliq siyosati ichki va tashqi muvozanatga turli nisbiy ta’sir o‘tkazishini aniqladilar.
Ichki va tashqi muvozanatni ta’minlash modelida byudjet-soliq siyosati ichki balans bilan, real valyuta kursi joriy operatsiyalar hisobi bilan, pul-kredit siyosati xorijiy valyutaning zahiralari hajmi bilan bog’langan.
Topshiriqlar:
1. Ochiq iqtisodiyotdagi sof investitsiyalarning miqdori - 1750 mln. so‘m, uy xo‘jaliklarning jamg’armalari - 1625 mln. so‘m, davlat byudjetining ortiqchaligi - 425 mln. so‘m. Bu ma’lumotlar asosida tovar va xizmatlarning sof eksportini aniqlang.