1-Amaliy mashg’ulot. Ma'Lumotlar bazalariga kirish (asosiy atamalar, ta'riflar). Mb va at ning turkumlanishi

1.3. Ma'lumotlar bazasi modellari

1.3. Ma'lumotlar bazasi modellari

Ierarxik ma'lumotlar bazasiga misol
Ierarxik ma'lumotlar bazalari ma'lumotlarni bir-biriga bog'langan holda, bir-biriga bog'lab qo'yilgan sobit havolalar orqali bog'laydi


1.3. Ma'lumotlar bazasi modellari
Agar munosabatdagi joriy element bir necha berilgan elementga ega bo’lsa, bunday bog’lanishlarni ierarxik strukturalar bilan tavsiflab bo’lmaydi.
Bunday tuzilmalar tarmoqli graflar bilan tavsiflanadi. Tarmoqli strukturalarida element ixtiyoriy boshqa element bilan bog’lanishi mumkin. Ya’ni, tarmoqli bir necha kichkina ob’ektlardan tashkil topgan yirik ob’ekt deb qarash mumkin.
Shunday qilib, tarmoqli model ma’lumot elementlari orasidagi xilma-xil bog’lanishlarni ixtiyoriy ko’rinishdagi grafik yordamida akslantiradi. Tarmoqli model yozuvlar to’plami va mos bog’lanishlar to’plamidan tashkil topadi. Bog’lanishlarni yaratish uchun aloxida cheklanishlar qo’yilmaydi.


1.3. Ma'lumotlar bazasi modellari
Bu ko‘rinishdagi ma’lumotlar bazasiga internet tarmog'I misol bo‘la oladi. Internetda ma’lumot ma’lum bir protokol asosida yoziladi va shu protokol asosida barcha internetga ulangan kompyuterlar uni o'qiydi. Ma’lumotlar bazasi esa bir-biridan uzoqda joylashgan serverlarda (kompyuterlarda) saqlanadi. Bu turdagi ma’lumotar bazasini quyidagi rasmda ko'rish mumkin:


1.3. Ma'lumotlar bazasi modellari

1.3. Ma'lumotlar bazasi modellari

Relatsion ma’lumotlar bazasi.
Relatsion yoki jadval ko'rinishdagi ma'lumotlar bazasi hayotda keng qoilanadigan ma’lumotlar bazasi hisoblanadi. Relatsion ma’lumotlar bazasi – bu shunday ma’lumotlar bazasiki, unda ma’lumotlar ikki o'lchovli jadvallarda saqlanadi va ular o‘rtasida o‘rnatilgan bog’lanish qayta ishlash samaradorligini oshiradi hamda bir xil ma’lumotlarning takrorlanishini (dublirovanie) kamaytiradi. Relatsion ma’lumotlar bazasi maydon (ustun) va yozuv (qator) dan tashkil topgan.