1-amaliy mashg’ulot. Ekologik ta’lim-tarbiya-Biosfertani saqlab qolishning muhim omili. Mashg’ulotning maqsadi

Mavzuni mustaxkamlash uchun topshiriqlar:

1. 
   Joriy transportlarning afzalliklari va kamchiliklarini ayting?
   
2. 
   Yangi transport turlari va ularning yaratilishi va yoqilg’I tarkibini yaxshilash borasida qanday ishlar olib borilmoqda?
   

22 – amaliy: Chiqindilar muammosi va undan foydalanish.
Mashg’ulotning maqsadi: Turli yo’nalishlarda hosil bo’layotgan chiqindilar muammosi, ularni bartaraf qilish muammolari, chiqindilardan foydalanish chora-tadbirlari haqida ma’lumotga ega bo’lish.
Mashg’ulotning mazmuni: Hududni tozlash ishlari ikki asosiy yo’nalishda olib boriladi – chiqindilarni to’plash va to’plangan joyidan olib ketishi va kelgusida chiqindilarni zararsizlantirish va uni qayta ishlash. Bunday dastur texnik, texnologiya, Ekologik ta’lim-tarbiya, Ekologik-iqtisodiy, tibbiy-gigienik va tashkiliy tadbirlar orqali amalga oshiriladi.
Qattiq chiqindilar tarkibida turli xil organik va noorganik moddalar bor, ular atrof-muhitni zaharlovchi manbalaridan biri bo’lib hisoblanadi.
Chiqindining tarkibi shu joydagi qurilmalar turiga, yilning fasliga, iqlimga va boshqa sharoitlarga bog’liq. Chiqindilarning ko’p qismini oziq-ovqat qoldiqlari (47%) va qog’oz (36%) tashkil qiladi.
Dunyo mamlakatlarida hozirga kelib, markazlashtirilgan vakuumli orqali chiqindilarni haydash yo’lga qo’yilmoqda. Shvetsiya firmasi ishlab chiqargan vakuumli quvur tarmog’I chiqindilarni havo orqali haydash imkoniyatini berishi bilan katta ahamiyatga ega. Bunda 5- 6 t. m3 chiqindini birdan tozalash mumkin.
Chiqindilardan qayta foydalanish Ekologik nuqtai nazardan juda muhimdir.Masalan: atmosferaga chiqayotgan ( yoqilgan qog’oz,va kartonlar) chiqindilar hajmi 85 foiz, suv havzalarining ifloslanishi 40 foizga kamayadi., katta maydonlardagi o’rmonlar saqlab qolinadi.
Yan bir muammo, zamonaviy chiqindilardan biri,atom energetikasining rivojlanishi (kimyoviy ifloslanishi) dunyo xalqlari oldiga radioaktiv chiqindilarni yo’qotish muammosini qo’ymoqda.