1-Amaliy mashg‘ulot Avtotransport vositalarining yonilg‘i moylarini ifloslanishini o‘rganish Ishdan maqsad

6.1-jadval

Detallarni payvandlash usullarini tasnifini tahlil jadvali.

Operatsiya nomi	Ishlatish sohalari	Qo‘llaniladiganish asbobi	Texnik sharoit
Eritib qoplash
Kontakt payvandlash
Elektr yoyli

Ishni bajarish tartibi

1.Mavzuni nazariy jihatdan o‘rganib chiqish.

2.O‘qituvchi tomonidan berilgan vazifa bo‘yicha nazariyasini o‘rganish.

3.Bo‘lishi mumkin bo‘lgan operatsiyalarni yozish.

Hisobotni shakli va mazmuni

1.Ishni nomi va mazmuni.

2.Texnologik jarayon tuzishni yozish.

3.O‘rganilgan ma’lumotlar bilan 6.1-jadvalni to‘ldirish.

Nazorat savollari

1.Payvandlash necha tur va guruxlarga bo‘linadi?

2.Elektr yoyli payvandlash necha xil bo‘ladi?

3.Gazli payvandlash haqida nimalar bilasiz?

4.Kontaktli payvandlash usulim bilan qanday detallar ta’mirlanadi?

7-Amaliy mashg‘ulot
Atsetilen – kislorod alangasi yordamida qayta eritib qoplashda alanganing tuzilishi va temperaturasining o‘zgarish sxemasini va alanga turlarini o‘rganish

Ishdan maqsad. Detallarni payvandlashdagi atsetilen-kislorod alanga­si usu­li bilan tanishish, alanganing harorati va sxe­masini o‘rganish.

Nazariy qism. Gaz alangasi yordamida qayta eritib qoplashda metallni eritish gaz­larning yoki suyuq yonilg‘i bug‘larining kislorod vositasida yonishi tufayli ajralib chiqqan issiqlik hisobiga amalga oshiriladi. Detallarni ta’mirlash amaliyotida gaz yordamida payvandlashning asosan, atsetilen-kislorod alangasi yordamida pay­vand­lash usuli qo‘llaniladi.

Atsetilen generatori deb nomlangan maxsus apparatda kalsiy karbidi suv bi­lan reaksiyaga kirishib, Atsetilen hosil bo‘ladi:

7.1-rasm. Atsetilen-kislorod alan­ga­si yordamida qayta eritib qoplashda alan­ga­ning tu­zi­lishi va haroratini o‘z­ga­nish sxemasi

1-alanganing yadrosi: 2 alanganing payvand­-

lash sohasi; 3~alanga mash’alasi.

SaS₂+2 N₂O= Sa(ON)₂+S₂N

Atsetilen olishda 1 kg SaS₂ uchun 0,56 l suv darkor. Atsetilen 400...500^oS gacha tez qi­zi­tilganda va bosimi 0,15 MPa dan oshganda port­lashini hisobga olib, undan foyda­la­nishda kislorod ballonlari singa­ri ballonlar keyingi vaqt­larda ko‘p­­roq ishlatilmoqda.

Atsetilen shlang orqali maxsus payvandlash gorelkasiga yuboriladi, u er­da ikkinchi shlangdan yuborilgan kislorod bilan aralashadi. Hosil bo‘lgan ara­lashma yondirilib, gaz (Atsetilen-kislorod) alangasi hosil qiladi. Atsetilen-kislorod alangasi uch turga, ya’ni normal, tiklovchi va oksidlovchi alanga­larga bo‘linadi.

Normal alangada kislorodning Atsetilenga hajm bo‘yicha nisbati

O₂/S₂N₂ =1...1,2 ga teng.