1-амалий машғулот. Спортчиларнинг диспансер назоратини ташкил етиш Режа

9. Касалликнинг ички сабаблари.
Бир хил таъсирот турлари организмга турлича таъсир қилади. Бутунлай таъсирланмаслик ёки оғир кечадиган кучли реакция рўй бериши натижасида ўлим юзага келиши мумкин. микроорганизмлар битта одам учун хавфли бўлса, бошқа одам учун мутлақо зарарсиз бўлиши мумкин.
4-амалий машғулот. Спортчиларда шифокор (тиббий) педагогик назорат ўтказиш мазмуни ва методлари
Режа:

1.	Тиббий педагогик назорат.
2.	ТПН нинг асосий вазифалари.
3.	ТПН ни ташкил қилиш формалари.
4.	Тиббий – педагогик назорат ўтказишда қўлла-ниладиган услублар.
5.	Ўз-ўзини назорат қилиш.

Таянч сўзлар ва иборалар: тиббий педагогик назорат, врач кабинети, электрокардиография, экстрасистолалар, ўпканинг тириклик сиғими.


Ишнинг мақсади: Тиббий педагогик назоратнинг асосий вазифаларини аниқлаш.
Ишнинг бориши:
1. Спортчиларнинг организмига жисмоний машқларнинг таъсирини ўрганиш, уларнинг жисмоний тайёргарлик даражасига берилган машқлар мослигини аниқлаш.
2. Шуғулланувчиларнинг функционал тайёргарлигини баҳолаш мақсадида уларнинг саломатлигини ва функционал ҳолатини аниқлаш.
3. Ўқув тренировка жараёнини режалаштиришни такомил-лаштириш мақсадида спортчи учун қўлланилаётган тренировка воситаларини мақсадга мувофиқлигини баҳолаш.
4. Катта юкламалардан кейинги тиклантириш жараёнини яхшилашга қаратилган педагогик, псиҳологик, медицина воситаларини ва методларни танлаш ва баҳолаш.
5. Ўқув-тренировка машғулотларининг шароитини ва ташкил қилишни баҳолаш.
ТПН вазифаси иложи борича равшан ва бирор аниқ масалани ҳал қилишга қаратилган бўлиши керак. Вазифани асосан тренер куйиши керак, аммо врач ҳам куйиши мумкин. Агарда вазифа машғулот шароити ва ташкил қилишни, шуғулланув-чиларни группаларга тўғри бўлиш ва соғлиқни баҳолаш тўғрисида бўлса – уни врач қўйиши керак, агар вазифа спортчининг жисмоний тайёргарлигини баҳолаш, ўқув тренировка жараёнини такомиллаштириш, тикланиш жараёнини яхшилаш тўғрисида бўлса, уни тренер куйиши керак.
Врач кабинетида бошланган текширишлар ТПН жараёнида давом этилиши керак. Жисмоний машқлар туфайли организмга кўрсатилган салбий таъсирлар мусобақа ва тренировка жараёнида намоён бўлади. Мусобақа ва машғулот даврида махсус тестлар ёрдамида ўтказилган текширишлар организмни функционал ҳолатини аниқлашга ёрдам беради, спортчиларнинг махсус тайёргарлик даражасини аниқлайди. Тренировка жараёнини бошқаришни такомиллаштириш учун ТПН маълумотлари катта аҳамиятга эга. Бунга мисол қилиб қуйидагиларни олиш мумкин: тренировкани тўғри ташкил қилиш, машғулотларга ёки микро-циклга воситаларни танлаш ва бўлиб чиқиш, машқларни оптимал қайтарилиш сони ва улар орасидаги дам олиш интервалларни аниқлаш, юклама ҳажмини ҳамда тикланиш даврининг давомий-лигини аниқлаш, маълум этапдаги тренировка натижаларини баҳолаш, қўлланилаётган тикланиш воситаларининг самарадор-лигини баҳолаш ва бошқалар.