Технологик жараёнларнинг турлари. Механик ва кимёвий турдаги технологик жараёнларнинг тавсифлари ва параметрларини аниқлаш
Саноатда энг кўп ўрганилган ва ривожланган технологик жараёнлар. Ушбу жараёнларнинг катта бўлиниши билан механик ва кимёвий турларнинг технологик жараёнларини ажратиш мумкин (1-расм).
Механик турдаги технологик жараёнларнинг натижаси материалларнинг шакли, ташқи кўриниши ёки жисмоний хусусиятларининг ўзгариши.
Кимёвий турдаги технологик жараёнларнинг натижаси модданинг таркиби, хусусиятлари ва ички тузилишидаги туб ўзгаришдир.
Бундай ажратиш, қулай бўлса-да, маълум даражада шартли, чунки материалнинг кўриниши ўзгарганда, унинг таркиби ва кимёвий хусусиятлари ўзгарганда. Масалан, қуйиш механик технологияни англатади, аммо металларни қуйишда ҳам кимёвий реактсиялар содир бўлади. Кимёвий жараёнлар, ўз навбатида, механик ҳаракатлар, материалларнинг шакли, ташқи кўриниши ва физик хусусиятларининг ўзгариши билан бирга келади.
Кимёвий турдаги технологик жараёнлар органик моддалар ишлаб чиқариш технологияси ва ноорганик моддаларни ишлаб чиқариш технологиясига бўлинади.
Ноорганик моддаларни ишлаб чиқариш технологияси углеродсиз моддалар, шунингдек углерод кислотаси ва унинг тузларини ишлаб чиқаришни қамраб олади.
Sanoatning texnologik jarayonlari
Mexanik turdagi texnologik jarayonlar
Кимёвий turdagi texnologik
Оrganik moddalar ishlab chiqarish texnologiyasi
Noorganik moddalar ishlab chiqarish texnologiyasi
Kichik o'lchamdagi va mikro-mahsulotlar texnologiyasi
Ўрта hajmdagi mahsulot texnologiyasi
Katta hajmdagi mahsulot texnologiyasi
1-расм. Саноатдаги технологик жараёнлар таснифи
Органик моддаларни ишлаб чиқариш технологияси углерод кислотаси, унинг тузлари ва карбидларидан ташқари водород ва бошқа элементлар билан углерод бирикмаларини ишлаб чиқаришни ўз ичига олади.
Механик турдаги технологик жараёнлар ишлаб чиқарилаётган маҳсулотларнинг умумий ўлчамлари ва массаларига қараб бўлинади. Катта ўлчамдаги маҳсулотлар (оғир муҳандислик) технологияси ноёб маҳсулотлар - юриш экскаваторлари, челак ғилдиракли экскаватор ва бошқалар билан шуғулланади.
Ушбу технология, шунингдек, пўлатдан ясалган қурилиш фабрикаларини, масалан, телевизор минораларини ишлаб чиқариш учун характерлидир.
Одамнинг ўлчамига (машинасозлик ва асбобсозлик буюмлари) таққосланадиган ўртача маҳсулотларни ишлаб чиқариш технологияси автомобиллар, маиший техника, компютер технологияларини ишлаб чиқаришга мўлжалланган.
Машинасозлик, асбобсозлик, алоқа ва электроника саноатида ишлаб чиқариш технологияси жуда ўзига хос бўлган кичик ўлчамдаги маҳсулотлар - соатлар, асбоблар, асбоблар ва бошқалар мавжуд. Шунинг учун у алоҳида гуруҳга ажратилган.
Do'stlaringiz bilan baham: |