1. Algoritm hám programma túsinikleri

Zamanagóy mikrokontrollerlar tiykarındaǵı bir hám kóp ob'ektlerdiń parametrlerin qadaǵalap bariw hám basqarıwshı sistemaların islew algoritmları hám programmalıq támiynatların dúziw principlerin úyreniw

Joba:

1. Algoritm hám programma túsinikleri

2. Algoritm jáne onıń ózgeshelikleri

3. Algoritm túrleri

4. Máselelerdi tarqatıp alıw basqıshları

Algoritm hám programma túsinikleri

Algoritm sózi ullı matematikalıq Al-Xorezmiydıń atı menen baylanıslı bolıp, ol birinshi bolıp arab nomerlerinen paydalanǵan halda arifmetik ámellerdi orınlaw qaǵıydasın aytdı.

Hár qanday qoyılǵan máseleni kompyuterde tarqatıp alıw ushın aldın onıń tarqatıp alıw usılın tańlap, keyin onıń algoritmın islep shıǵıw kerek boladı. Sonday eken, hesh bir másele joqki onıń echilish jolların bilmasdan hám algoritmın oyda sawlelendirmesten turıp onı kompyuterde sheship bolmaydı.

2. Algoritm jáne onıń ózgeshelikleri

Elektron esaplaw mashinalarınıń payda bolıwına shekem algoritmǵa hár túrlı tariyp berip kelindi. Biraq olardıń barlıǵı mánis tárepten bir-birine júdá jaqın bolıp, bul tariyp házirgi kúnde tómendegishe aytinadi.

Tariyp. Algoritm dep, qoyılǵan máseleni tarqatıp alıw ushın málim qaǵıydaǵa qaray atqarılatuǵın ámellerdiń chekli qádemler izbe-izligine aytıladı.

Hár qanday algoritm málim kórsetpelerge qaray atqarıladı jáne bul kórsetpelerge buyrıq dep ataladı.

Algoritm tómendegi zárúrli ózgesheliklerge iye:

Anıqlıq hám túsiniklilik - degende algoritmda atqarıwshına berilip atırǵan kórsetpeler anıq mazmunda bolıwı túsiniledi.

Ǵalabalıq - degende hár bir algoritm mazmunına kóre bir túrdegi máselelerdiń barlıǵı ushın da orınlı bolıwı túsiniledi.

Nátiyjeliklıq - degende algoritmda chekli qádemlerden keyin álbette nátiyje bolıwı túsiniledi.

Diskretlik - degende algoritmlardı chekli qádemlerden shólkemlestirip bóleklew múmkinshiligi túsiniledi.

3. Algoritm túrleri

Algoritmdıń ush túri bar: sızıqlı, tarmaqlanıwshı hám tákirarlanıwshı.

Sızıqlı algoritm - dep hesh qanday shártsiz tek izbe-iz atqarılatuǵın processlerge aytıladı.

Tarmaqlanıwshı algoritm - dep málim shártlerge muwapıq atqarılatuǵın kórsetpelerden dúzilgen algoritmǵa aytıladı.

Tákirarlanıwshı algoritm - dep qandayda bir shárt tekseriliwi yamasa qandayda parametrdiń hár túrlı bahaları tiykarında algoritmda tákirarlanıw júz beretuǵın processlerge aytıladı.

Algoritmlardı túrli usıllarda súwretlew múmkin. Mısalı : sóz menen ańlatıw ; formulalarda beriw; blok -sxemalarda súwretlew; programma formasında ańlatıw hám basqalar.

Algoritmlardı blok -sxema kóriniste súwretlew qolay hám túsinikli bolǵanı ushın kóp isletiledi. Bunda algoritm daǵı hár bir kórsetpe óz formasına iye. Mısalı : parallelogramm kórinistegi belgi maǵlıwmatlardı kirgiziw hám shıǵarıw ; tuwrı tórtmuyush belgisi esaplaw procesin ; romb belgisi shártlerdiń tekserilishini ańlatadı.

Turmısımızdıńda algoritmlardı túrli tarawlarda geyde bilgen halda geyde bolsa bilmagan halda isletemiz. Algoritmlar tek matematikalıq xarakterge iye bolmaydıden olardı ápiwayı turmıslıq turmısımızda da kóp qollaymiz. Mısalı, awqat tayarlaw, shay demlew, qandayda bir berilgen jumıstı orınlaw hám basqa. Bul islerdi orınlawda málim bolǵan anıq kórsetpelerdi ketma ket atqaramız. Eger bul kórsetpeler anıq bir ketma ketlik tártibinde atqarılmasa kerekli nátiyjeni olaolmaymiz. Mısal jol menende matematikalıq xarakterge iye bolmaǵan butelbrod tayarlaw algoritmın kórip shıǵayıq. Bunda baslanǵısh berilgenler: nan, kolbasa hám pishloq. Nátiyje: butelbrod. Butelbrod tayarlaw algoritmı :

1. nan bólegin kesip alıw ;

2. kolbasa hám pishloq bólegin kesip alıw ;

3. kolbasa hám pishloq bólegin nan bólegi arasına qoyıw.

Eger bul processtiń ketma ketlik orınların almassa yamasa qandayda bir bir basqısh ámelge asırilmasa nátiyje bolmaydı.