1-2-ma’ruza

1). Perpendikulyar sxema –suv havzasiga kollektorlar yo’nalishida. 

 
2).  Kesishgan  sxema  –kollektorlar  bosh  kollektorga  yig’ilib  so’ng  tozalash 
inshootiga yuboriladi. 

 
3).  Parallel  sxema  –  kollektorlar  o’zaro  hamda  havzadagi  suv  yo’nalishiga 
parallel. 

 
4). Radial sxema – kollektorlar o’zaro radial, tozalash inshootlari axoli punkti 
atrofiga tarqoq joylashganda. 

 
5).  Zonali  sxema  –  axoli  punkti  relhefi  do’mliklardan  iborat  bo’lsa,  sxema 
zonalarga bo’linadi. 
 
2. Oqova suvlarni oqizish tarmog’i shakli va tizimlarining qabul qilish 
Oqova  suvlarni  oqizish  shakli  bu  qabul  qilingan  tizimda  tarmoqlarning  o’zaro 
joylanishi  va  uning  ko’cha  tarmoqlarini  trassirovkasi,  kollektorlarning  qanday  
chuqurlikda bo’lishini hamda nasos shahobchasini va tozalash inshootlarini qamrab oladi. 
Oqova suvlarni oqizish shakli asosan shaharning relhefiga qarab qabul qilinadi. 
Qanday  tizim  va  shaklni  qabul  qilishdagi  oxirgi  variant  uning  texnik  iqtisodiy 
tomonining va kelajakda kengayishi nazarda tutiladi. 
Tizim  va  shakllar  asosan  suv  resurslaridan  oqilona,  samarali  foydalanish  bilan 
birgalikda, sanitariya – gigienik holatlarini hisobga olgan holda, hamda iqtisodiy – texnik 
talablarga  javob  berishi  kerak.  Qabul  qilingan  tizim  va  shakl  uzoq  vaqt  o’z  muddati  va 
vazifasini bajarishi kerak. 
Oqova  suvlarni  chiqishiga  qarab  oqova  suvlarni  oqizish  tizimlari  quyidagilarga 
bo’linadi. 
1.
 
umumiy  oqizish  tizimi:  oqova  suvlarni  oqizish  tarmog’iga  keladigan  xo’jalik 
maishiy,  ishlab  chiqarish  va  yog’in  suvlari  bilan  birgalikda  va  sanoat 
korxonalarining oqova suvlari. 
2.
 
bulingan tizimi: tarmoqlar bo’yicha har xil toifadagi oqova suvlar. 
3.
 
yarim bulingan tizimi: ikki xil tarmoq bo’yicha oqova suvlar. 
4.
 
kisman bo’lingan tizimi: o’zi oqar quvurlari bo’yicha oqava suvlarni. 

---

5.
 
umumlashgan tizimi: har xil oqova suvlarni oqizish tizimlarini qo’llash bilan har xil 
tumanlarning oqova suvlarini.