1-2-ma’ruza

2. Oqova suvlar mehyorlari 
     
Turar  joylarda,  sanoat  korxonalarida,  fuqaro  va  boshqa  binolarida    hosil 
bo’ladigan  oqova  suvlar  mehyorlari  QMvaQ  2.04.03-97  bo’yicha  qabul  qilinadi. 
Maishiy  oqova  suvlar  mehyori  deb  bir  kishidan  bir  kecha  -  kunduzda  hosil 
bo’ladigan  suyuq  chiqindilarning  o’rtacha  miqdoriga    aytiladi.
 
Maishiy  oqova 
suvlar  mehyori  suv  tahminoti  mehyoriga  teng  va  binolarning  sanitar  texnik 
jihozlanish  darajasiga,  mahalliy  sharoitlarga  bog’liq  bo’lib  ularning  qiymatlari 
kuyidagi    jadvalda  keltirilgan.  Sanoat  korxonalarida  oqova  suvlar  mehyori    bir 
birlik  mahsulot  ishlab  chiqarishdan  hosil  bo’ladigan    oqova  suvlarning  o’rtacha 
miqdoriga aytiladi.  
Aholi turar joy binolarida maishiy oqova suvlarning mehyori keltirilgan jadval. 

---

Turar joy binolarning sanitar texnik 
jihozlanish darajasi 
Yil davomida bir kishidan 
kecha kunduzda hosil 
bo’ladigan oqova 
suvlarning o’rtacha 
mehyori, l/kk 
Ichki suv tahminoti va oqova suvlarni oqizish 
tizimi bilan tahminlangan, vannasiz binolar  
125...160 
Ichki suv tahminoti va oqova suvlarni oqizish 
tizimi, mahalliy suv isitgich va vanna bilan 
tahminlangan binolar 
160...230 
Ichki suv tahminoti oqova suvlarni oqizish, 
markazlashgan issiq suv tahminoti bilan 
tahminlangan binolar 
230...350 
1.
 
Oqova suvlar mehyori suv tahminoti mehyoriga teng bo’lishi zarur. 
2.
 
Jadvalda  keltirilgan  chegaralarda  mehyorlar  iqlim  sharioti  va  boshqa  mahalliy 
sharioitlarni inobatga olgan holda qabul qilinadi. 
3.
 
Oqova suvlarni oqizish tarmoqlari bo’lmagan joylarda bir yashovchidan 25 l/k-
k mehyor qabul qilinadi  
4.
 
Mahalliy ishlab chiqarish korxonalarida va boshqa  hisobga olinmagan  oqova 
suvlarni,  qo’shimcha 5  10%  miqdorda olish ruxsat etiladi. 
     Yuqorida  keltirilgan  jadvaldagi  oqova  suvlar  mehyori  bir  kishidan  hosil 
bo’ladigan barcha oqova suvlarni o’z ichiga oladi, yahni ambulyatoriya, o’quv va 
madaniy  mahrifiy  muassasalarda,  bolalar  bog’chasi,  hammom  va  kir  yuvish 
korxonalarida hosil bo’lgan oqova suvlar  ham bu mehyorga kiradi. Bu mehyorga 
shifoxona,  dam  olish  maskanlarida  va  mehmonxonalarda  hosil  bo’ladigan  oqova 
suvlar kirmaydi. 
     Ishlab chiqarish tsexlarida istehmol qiladigan suv mehyori yoki hosil bo’ladigan 
oqova suvlar miqdori tsex turiga bog’liq va  u jadval quyida keltirilgan. Bu tsexlar 
nomini keyingi satrlarda shartli ravishda issiq va sovuq tsexlar deb nomlaymiz. 
Ishlab chiqarish  tsexlarida oqova suvlar mehyorlari keltirilgan jadval 
             TSex turi 
Bir ishchidan 
smena davomida 
Maksimal istehmol soatida 
Umumiy (issiq suv 
bilan birga) 
Sovuq 
suv 
Ishlab chiqarish binosida suv mehyori, l 
Har 1 m³/s  20 kkaldan 
ortiq issiqlik ajralib chiqadi 
    45 
    14,1 
   5,7 
Xar 1 m³/s  20 kkal dan 
kam issiqlik ajralib chiqadi 
    25 
    9,4 
    5 
- jadvalda keltirilgan suv mehyorida xo’jalik ichimlik ehtiyoji hisobga 
olingan. Oshxonada, dushlarda va oyoq vannalarida hosil bo’ladigan oqova suvlar 
alohida hisobga olinishi zarur. 
- Ishchilarni chumilishidan hosil bo’ladigan oqova suvlar dushlar soniga  

---

bog’liq.  Bitta  dushdan  45  min  davomida      500  l  oqova  suv  hosil  bo’ladi.  Dush 
qabul qiluvchilar soni  ishlab chiqarish jarayonining ifloslanish darajasiga bog’liq 
va quyidagi jadvalda keltirilgan.  
Ishlab chiqish jarayon 
guruhi 
Bitta dush ostida chumiladigan ishchilar soni 
erkaklar 
ayollar 
IIb, IIg, IIIa, IIIv,IIIg 
3 
3 
IIv, IId, IIIb, IVb 
5 
4 
Iv, IIa, IVa 
7 
6 
Ib 
15 
12 
-  Yopiq  kabinali  dushlarda    jadvalda  keltirilgan  chumiluvchilar  sonini  30%  ga  
kamaytirish lozim. 
     Yuqoridagi  jadvalda  keltirilgan  mehyorlar  tarkibiga  aholi  turar  joylarda  va 
jamoat binolarida  (ambulyatoriya, hammomlarda, kir yuvish koxonalarida, bolalar 
bog’chasida,  madaniy  va  mahrifiy    muassalarida)  hosil  bo’ladigan  oqova  suvlar 
ham  kiradi.  Kasalxona,  sanatoriya,  dam  olish  maskanlarida,  mehmmonxonalarda 
hosil  bo’ladigan  oqova  suvlar  alohida  hisobga  olinishi  kerak.  Joylarda  hosil 
bo’ladigan  oqova  suvlarni  aniqroq  hisobga  olish  maqsadida  binolardan  hosil 
bo’ladigan oqova suvlar QMvaQ bo’yicha aniqlanishi zarur. 
     Oqova suvlarni oqizish tarmoqlari bo’lmagan tumanlarda har bir kishidan hosil 
bo’ladigan  oqova  suvlarni  maxsus  mashinalar  yordamida  yig’ilishi  va  kommunal 
korxonalarida  hosil  bo’lishi  sababli    mehyor  25  l/k-k  qabul  qilinadi.  Mahalliy 
ishlab  chiqarish  korxonalarida  va  hisobga  olinmagan  oqova  suvlarni  aholi  punkti 
oqova suvlarining 5...10% ga teng deb qabul qilish mumkin. 
     Bir  kecha  kunduz  davomida  bir  odam  tomonidan  o’rtacha  sarflanadigan  suv 
miqdoriga