1-2-ma’ruza

 
 Rasm - 32
.  
Umumiy oqizish tizimi.
 
 
 
Rasm - 33.  To’la ajralgan tizim. 
     Kanalizatsiya  tizimlari  quyidagi  turlarga  bo’linadi:  umumiy,  to’la  ajralgan,  to’la 
ajralmagan, chala ajralgan va umumlashgan. 
     Umumiy oqizish tizimida yer ostida bitta kanalizatsiya tarmog’i joylashtiriladi va 
barcha  turdagi  oqova  suvlar  birgalikda  oqiziladi.  Bosh  kollektorning  diametrini 
kichraytirish  maqsadida  yog’ingarchilik  jadallashgan  vaqtda  oqova  suvlarni  suv 
havuzlariga  chiqarib  tashlash  uchun  jala  suvini  tashlash  quduqlari  quriladi  (32  -  rasm). 
To’la  ajralgan  kanalizatsiya  tizimida  bir  nechla  kanalizatsiya  tarmoqlari  bo’ladi. 
Bular  kamida  ikkita  bo’lib,  har  bir  tarmoq  mahlum  bir  turdagi  okova  suvni  oqizish 
uchun mo’ljallanadi (33 - rasm). 
     Bu  tizimda  yomg’ir  va  sanoat  korxonalarining  shartli  toza  oqova  suvlarini  bitta 
quvurdan,  xo’jalik  -  maishiy  va  sanoat  oqova  suvlari  bilan  birgalikda  oqizishning  iloji 
bo’lmasa,  u  holda  sanoat  okova  suvlari  mustaqil  quvurlar  orqali    mahalliy  tozalash 
inshootlariga oqiziladi. 

---

     To’la  ajralmagan  kanalizatsiya  tizimi  yagona  kanalizatsiya  tarmog’i  bo’lib,  unda 
ifloslangan xo’jalik - maishiy va sanoat oqova suvlari oqiziladi, ifloslangan sanoat 
oqova suvlari oldindan mahalliy tozalash inshootlariga o’tkaziladi. Yomg’ir va erigan 
qor suvlari ochiq tarnovlar, kanallar orqali suv havzalariga, jarliklarga oqiziladi. 
     CHala  ajralgan  kanalizatsiya  tizimi  ikkita  kanalizatsiya  tarmog’idan  iborat 
bo’lib,  bittasida  xo’jalik  -  maishiy  va  sanoat  oqova  suvlari,  ikkinchisida 
yog’ingarchilikdan  hosil  bo’lgan  oqova  suvlar  oqiziladi,  unda  umumiy  bosh 
kollektor bo’ladi (34 - rasm). Bu tizimda yomg’ir tarmog’i umumiy bosh kollektor 
bilan  maxsus  suv  taqsimlovchi  kamera  yordamida  bog’lanadi.  Undan  tozalash 
shahobchasiga barcha xo’jalik - maishiy va sanoat oqova suvlari, erigan qor, yomg’ir va 
mahlum miqdorda jala, yomg’ir oqova suvlari oqiziladi. 
           
 
Rasm - 34. CHala ajralgan tizim. 
     Umumlashgan tizim. Bu tizimda shaharning bir qismi umumiy oqizish tizimi bilan, 
ikkinchi  bir  qismi  to’la  ajralgan  tizim  bo’yicha  kanalizatsiyalashtiriladi.  Mazkur 
tizim  katta  shaharlarda  umumiy  oqizish  tizimi  bo’lsa,  kanalizatsiya  tarmoqlarini 
qayta qurish natijasida hosil bo’ladi.