1- modul: ijtimoiy psixologiya faniga kirish 1-mavzu: Ijtimoiy psixologiyaning shakllanishi va rivojlanishi. Ijtimoiy psixologik g’oyalarning shakllanish tarixi

muhim vazifasi
dir.
Taniqli rus olimasi, prof.
G.M. Andreeva
o’zgarishlarni boshidan
kechirayotgan har qanday jamiyatda ijtimoiy psixologiya uchun dolzarb bo’lmagan
masalaning o’zi yo’q, deb ta’riflagan edi. Aynan shu fikrga qo’shilgan xolda

---

9
ta’kidlash joizki, jonajon yurtimizda mustaqillikning tarixan qisqa bir vaqtida shu
qadar ulkan o’zgarishlar ro’y bermoqdaki, islohotlarning yaratuvchisi ham uning
ne’matlaridan bahramand bo’lguvchi ham o’sha jamiyat fuqarolari ekan, ularning
ijtimoiy xulq-atvoriga taalluqli faoliyatni o’rganuvchi ijtimoiy psixologiya uchun
dolzarb bo’lmagan faoliyat yo’nalishi yoki muammoning o’zi yo’qdir.
4. Ijtimoiy psixologiyaning fanning boshqa sohalari bilan uzviyligi
Endi ijtimoiy psixologiyaning mustaqil fan bo’lib ajralishiga sabab bo’lgan
ijtimoiy va ilmiy asoslarni ko’rib chiqamiz. Insoniyat tarixini o’rganar ekanmiz
mutafakkirlar, olimlar, allomalar ijtimoiy psixologik xodisalar bilan juda
qiziqqanliklarining guvohi bo’lamiz. Lekin, ular bu xodisalarni o’z davri ruxida, o’z
nazariy va ijtimoiy karashlari, xattoki, turli oqimlar orasida tushunishga o’ringanlar.
Shuning uchun ham ijtimoiy psixologiyaning fan sifatida taraqqiyotini
o’rganish uchun ijtimoiy psixologik muammolar yoritilgan asar yoki
kashfiyotchining yashagan davri, uning siyosiy qarashlari, jamiyatning taraqqiyot
xususiyatlarini ham o’rganish lozim. Ilmiy manbalar ijtimoiy psixologiyaning
davlat
va xuquq nazariyasi, siyosiy iqtisod, etika, falsafa
fanlarining rivojlanishi bilan
o’zviy bog’liqligini ko’rsatadi.
Rus olimi
 B. Paro’gin
ning fikricha, ijtimoiy psixologik g’oyalar dastlab
boshqa fan sohalarida shakllanib oldi va so’ngra mustaqil fan sifatida ajralib
chiqishi uchun zamin yaratdi. Ayniksa, fan taraqqiyotiga
falsafa
fani o’zining
sezilarli ulushini qo’shgan. Gap bu o’rinda uning falsafiy qarashlar doirasida
shakllanishi to’g’risidadir. Ushbu jarayondagi bo’linish yoki ajralib chiqish asosan
falfasadan psixologik va sotsiologik nazariyalarning ajralib chiqishi hisobiga sodir
bo’ldi, desak bo’ladi.
Shu nuqtai nazarni yoqlagan olimlardan