1 – Mavzu: Menejmentning rivojlanishi tarixi va hozirgi holati reja

 
Yuksak san’at va maxoratni talab qiluvchi tanlov 
Menejment
 
Mustaqil fan 
Faoliyat turi, funksiya 
Jarayon 
Tashkilotlarni boshqaruvchi kishilar 
Boshqaruv apparati yoki organi 
Har qanday faoliyatning ijobiy natija berishi, eng avvalo, tanlovni to‘g‘ri bajara olishga, 
ma’qul va ishonchli qarorni qabul qila olishga xamda bu qarorning bajarilishini nazorat qila 
olishga bog‘liq. Masalan, yuqori foyda olish quyidagi uchta jixat bo‘yicha to‘g‘ri tanlovni va 
ishchan qaror qabul qilinishini talab qiladi. 
Xarajatlar 
- bu maxsulotni ishlab chiqarish (xizmat ko‘rsatish) va uni sotish xamda 
xodimlarga to‘lash uchun sarflanadigan mablag‘lardir. Xarajatlar tarkibiga: 

maxsulot (xizmat) tannarxi; 

ma’muriy xarajatlar; 

ijara va foiz to‘lovlari; 

---


ish xaqi; 

soliqlar kiradi. 
Bozor iqtisodiyotida tanlash qoidasi yanada jiddiylashadi. Zero, ishlab chiqarish (xizmat) 
uchun resurslar to‘g‘ri tanlangandagina va ulardan samarali foydalangandagina xarajatlar yuqori 
foyda keltirishi mumkin. 
Naf 
- bu maxsulot (xizmat) ning ist’emolchilarga qanchalik ijobiy natija keltirishidir. 
Xaridor xarid qobiliyati doirasida eng nafli molni tanlashga intiladi. Shundagina u qoniqadi. 
Ammo tovarning nafliligi qancha yuqori bo‘lsa, uning narxi xam shuncha baland bo‘ladi. Bu esa, 
o‘z navbatida, xaridorning sotib olish qobiliyatini pasaytiradi. 
Baxo 
- bu tovar va xizmatlarning pulda ifodalangan qiymatidir. Baxo ikkita asosiy vazifani 
bajaradi: 

resurslar iste’molini cheklash imkonini beradi; 

ishlab chiqarish uchun turtki bo‘lib xizmat qiladi; 
Ma’lumki, biror ashyo( resurs yoki tovar) qancha kamyob bo‘lsa, uning narxi shuncha 
baland bo‘ladi va, binobarin, uni sotib olmoqchi bo‘lganlar shuncha kam bo‘ladi. Iqtisodchilar 
buni