1 – Мавзу Марказий Оси ёда кадимги ва илк урта асрларда ер сув муносабатлари

Xulosa va tavsiyalar………………………………………………………53
Foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati………………………………….54-55
Kirish


Mavzuning dolzarbligi. Biz istiqomat qilayotgan jonajon vatanimiz O‘zbekiston hududida juda qadimdan boshlab er - suv munosabatlari eng ustuvor masala bo‘lib keldi va hozirgacha shunday bo‘lib qolmoqda. Chunki O‘zbekiston Respublikasi aholisining oltmish foizdan ortig‘i qishloqlarda yashaydi. O‘zbekistonda iste’mol qilinadigan suvning yigirma foizigina O‘zbekiston daryolaridan qolgan, sakson foizi esa qo‘shni respublikalar hududidan O‘zbekiston Respublikasi hududiga kirib kelishining o‘zi O‘zbekistonda er – suv munosabatlarining respublikada qanchalik muhim ekanligini isbotlaydi. Respublikamizda har yili 53 milliard kub metr suv iste’mol qilinadi, bu hajmning 92% i qishloq xo‘jaligiga to‘g‘ri keladi. Mamlakatimizda yiliga har gektar erga o‘rtacha 10 ming metr kubgacha suv sarflanadi. Bu ba’zi rivojlangan davlatlardagiga qaraganda ancha ko‘pdir.
Mustaqillikning dastlabki yillaridan boshlab qabul qilingan me’yoriy hujjatlarda xususan “Er to‘g‘risida” gi (1990 yil 20 iyun) va boshqa qonunlarda, Prezident farmonlarida qishloq xo‘jaligidagi tub islohotlarning huquqiy asoslari yaratildi. Qishloqda bozor munosabatlarini rivojlantirish, dehqonning erga egalik hissini qayta tiklash, erni sotish va olishga yo‘l qo‘ymasdan, balki uni uzoq muddatlarga meros qilish huquqi bilan vaqtincha yoki umrbod foydalanishga berish masalalari bugungi kunda hal qilindi. O‘zbekistonda ko‘p ukladli iqtisodiyot vujudga keltirildi.
Yuqoridagi omillardan kelib chiqib, men tomonimdan tanlangan “O‘zbekiston tarixida yer - suv munosabatlarining rivojlanishi va taraqqiyot bosqichlari” mavzusidagi bitiruv-malakaviy ish o‘zining dolzarbligi bilan ajralib turadi. Zeroki, O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.Karimov ta’kidlaganlaridek, «...Tarix xotirasi, ...milliy o‘zlikni anglashni, ta’bir joiz bo‘lsa, milliy iftixorni tiklash va o‘stirish jarayonida g‘oyat muhim o‘rin tutadi...o‘zbek olimlarining kuch g‘ayratlari bilan tariximizning ko‘pdan-ko‘p g‘oyat muhim sahifalari, eng avvalo, ... XIX asr oxiri - XX asr boshlari tarixi yangidan kashf etildi»¹. Shunday ekan, O‘zbekiston tarixida ham er - suv munosabatlarining rivojlanishi va taraqqiyot bosqichlarini o‘rganish, yosh avlodni mazkur tarixiy ma’lumotlar bilan har jihatdan qurollantirish bugungi kunda har doimgidan ko‘ra davrtalabdir.