1- ma'ruza. Odam va hayvonlar fiziologiyasi faniga kirish

Tetanusdan keyin bo’shashish-kontraktura.
Harakat birliklari. Muskulga borgan har bir harakat nerv tolasi motoneyron o’simtasi. Bunday motoneyron orqa miyaning oldingi shoxi yoki bosh miya harakat nerv markaz­larida bo’ladi. Bir harakatga keltiruvchi nerv tolasi mus­kullarga borib ko’plab shoxlanib ketadi. Motoneyron va uning harakatga keltiruvchi nerv tolasi bilan ta'minlanadigan muskul tolalari birgalikda harakat birligini tashkil qiladi. Bir harakat birligida bir nerv tolasi va 10-2000 gacha muskul tolasi bo’lishi mumkin. Bir harakat nervidan borgan harakat potensiali shu nervga tegishli hamma muskul tolalarini qitiqlaydi va ular bir yo’la qisqaradi. Odam va issiq qonli hayvonlarda ikki xil harakat birliklari mavjud. Sekin harakat qiluvchilarda qisqarish 100 msek., tez harakat qiluvchilarida 10 msek. Shunga ko’ra muskullar sekin harakat qiluvchilarga va tez harakat qiluvchilarga bo’linadi. Ba'zilari esa aralash bo’ladi.
Sekin harakat qiluvchi birlikka ega muskul uzoq vaqt ishlab turishi mumkin. Elektrofiziologik tekshirishlar shuni ko’rsatadiki, hech bir tirik muskul huch qachon to’liq bo’shashgan bo’lmaydi, unda oz bo’lsada bioaktivlik teri vaziyat saqlovchi tonus bo’ladi. Bunday vaziyat tonusi har xil funksional harakatlar ta'siri ostida o’zgarishi mumkin. Masalan, nerv shamollaganida.