1- ma’ruza: gidravlikaning o’rganish sohasi va tarixi

gidrostatik kuch 
deyiladi
. R 
kuch II-qismga nisbatan tashqi kuch, butun 
hajmga nisbatan esa ichki kuch hisoblanadi. 
R 
kuchning 
S 
yuzaga nisbati bu yuzaning 
birlik miqdoriga 
ta’sir
qiluvchi kuchni beradi va 
o’rtacha
gidrostatik bosim 
deb ataladi: 
Agar 
S 
yuzani kichraytirib borib, nuqtaga intiltirsak 
(S

0), R
o’r
 
biror 
chegaraviy qiymatga intiladi. 
1.1-rasm. 
Suyuqliklarda bosim tushunchasiga doir chizma. 
Bu qiymat 
A 
nuqtaga 
ta’sir
qilayotgan bosimni beradi va u 
gidrostatik bosim 
deb ataladi. 
Umumiy holda gidrostatik bosim 
P 
bilan 
o’rtacha
gidrostatik bosim 
P
o’rt
teng 
emas. Gidrostatik bosim N/m
2
bilan 
o’lchanadi.
NAZORAT SAVOLLARI: 
1. Gidravlika nimani o’rganadi. 
2. Gidravlika fanining kelib chiqishi va uning tarixi.
3. Bosim tushunchasi.
4. Suyuqliklarga ta’sir qiluvchi kuchlar.