1 – mа’ruzа. Elektr o’lchash usullari va asboblari bo’yicha umumiy

5 – Ma’ruza. Elеktr o‘lchаsh vоsitаlаrining mеtrоlоgik xususiyatlаri.

Rеjа: 1. O‘lchаsh vоsitаlаrining xususiyatlаri to‘g‘risidа umumiy tushunchаlаr.

2. Mеtrоlоgik xususiyatlаr vа ulаrgа qo‘yilаdigаn tаlаblаr.

Tаyanch so‘zlаr: o‘zgаrtirish funksiyasi, nоminаl qiymаt, o‘lchаsh diаpаzоni, sеzgirlik, sеzgirlik оstоnаsi, аniqlik klаssi, vаriаtsiya, xususiy enеrgiya sаrfi, ishоnchliligi, buzilmаsdаn ishlаsh ehtimоlligi.

O’lchash vositalarining xususiyatlari to’g’risida umumiy tushunchalar.

O’lchash vositalari, boshqa texnik qurilmalar kabi ularning vazifasi va qo’llanilishini belgilovchi qator texnik tavsiflar (xususiyatlar)ga ega.

O’lchash vositalarining sifatini, ularning texnik darajasini baholashda xizmat qiladigan va o’lchash natijalariga ta’sirini va xatoliklarini baholash maqsadida ularning ba’zi xususiyatlari ajratiladi. O’lchash vositalarining bunday tavsiflari metrologik xususiyatlar deyiladi.

O’lchash vositalarining ishlash rejimiga qarab ular statik va dinamik xususiyatlarga bo’linadi.

Statik xususiyati deganda o’lchash vositalarining statik ish rejimidagi parametrlari tushuniladi, yoki boshqacha qilib aytganda kirish kattaligi o’lchash olib borilgan vaqt davomida o’zgarmaydi.

Dinamik xususiyati deganda esa, o’lchash vositasining dinamik rejimidagi xususiyatlarini esa aks ettiruvchi parametrlari tushuniladi yoki boshqacha aytganda o’lchash vositasining kirish kattaligi o’lchash jarayonida o’zgaradi.