1-§. Diyorimiz jahon sivilizatsiyasi beshiklaridan biri

1-§. Diyorimiz jahon sivilizatsiyasi beshiklaridan biri

1.7-sinf O’zbekiston tarixi fani nechanchi asrlarni o’z ichiga oladi?
A IV–XV asrlar B V–XV asrlar C V–XVI asrlar D VI–XVI asrlar
2. IV–XV asrlarda dastlab qaysi davlatlar tashkil topgan?
A Xorazm, Xioniylar B Kidariylar, eftallar C Turk xoqonligi D barcha javoblar to’g’ri
3. Ilk o‘rta asrlarda “qishloq hokimi” kim bo’lgan ?
A katta yer egasi B “dehqon” C “kadivar” D A va B javoblar to’g’ri
VIII asrning boshlariga kelib mamlakatimizda qaysi davlat hukmronligi o’rnatilgan?
A Arab xalifaligi B Turk xoqonligi C somoniylar D Mo’g’illar
4.Buyuk alloma va mutafakkirlarning ilmiy merosi va uning zamonaviy sivilizatsiya tarixida tutgan o‘rni va roliga bag‘ishlanib qachon qayerda xalqaro konferensiya o‘tkazildi?
A 2013-yilning 15–16-may kunlari Toshkentda B 2014-yilning 15–16-may kunlari Samarqandda
C 2015-yilning 15–16-may kunlari Buxoroda D 2016-yilning 15–16-may kunlari Xivada
5.“Tadqiqotchi-olimlarning fikricha, Sharq, xususan, Markaziy Osiyo mintaqasi IX–XII va XIV–XV asrlarda bami- soli po‘rtanadek otilib chiqqan ikki qudratli ilmiy-madaniy yuksalishning manbayi hisoblanib, jahonning boshqa mintaqalaridagi Renessans jarayonlariga ijobiy ta’sir ko‘rsatgan Sharq uyg‘onish davri – Sharq Renessansi sifatida dunyo ilmiy jamoatchiligi tomonidan haqli ravishda tan olingan”. degan so’zlar muallifi kim?
A I.Karimov B Sh.Mirziyoyev C Volter D Y.G’ulomov

2-§. Ijtimoiy-iqtisodi o‘zgarishlar

1. Ilk o’rta asrlarda qanday sug’orish inshoatlaridan foydalanilgan?
A suv tegirmoni B chig’ir S charxpalak D barcha javoblar to’g’ri
2. Ilk o’rta asrlarda ko’chmanchi va yarim ko’chmanchi aholi qanday hududlarda istiqomat qilgan?
A. shahar atrofida B. dashtda S. tog’oldi hududlarda D. B,S javoblar to’g’ri
3. Yangi yerlarni o’zlashtirish, sug’orish inshootlarini qurishda kimlar boshchilik qilgan?
A. mulkdorlar B. oqsoqollar S. qabila boshliqlari D barcha javoblar to’g’ri
4. Ilk o’rta asrlarda ish boshchilar o’zlariga qarashli yerni qayerdan ajratib olishgan
A. sug’orish tarmoqlaruning yuqori qismidan B. shaharlar markazida S. to’g’onlar boshida D. A va S javoblar to’g’ri
5. Chokar kim?
A. ish boshqaruvchi B. mulkdor S. ijarachi D. askar
6. Ilk o’rta asrlarda qaysi yangi tabaqalar shakllandi?
1- dehqon, 2-muzoriy, 3-kadivar, 4-kashovarz, 5-iktodor, 6-guvokor, 7-vagnpat
A. 1,2,5 B. 1,3,4 S. 3,4,6,7 D. 2,3,4,6
7. Ilk o’rta asrlarda shakllangan yer mulk egasi kim?
A dehqon B kadivar S kashovarz D chokar
8. Ilk o’rta asrlarda shakllangan erkin qo’shchi ziroatchi qanday atalgan?
A dehqon B kadivar S kashovarz D chokar
9. Ilk o’rta asrlarda shakllangan qaram aholi toifasi qanday atalgan ?
A dehqon B kadivar S kashovarz D chokar
10. V asrning o‘rtalariga kelib, garchi ekin yerlarining ma’lum bir qismi mulkdor dehqonlar qo‘l ostidagi mulklardan iborat bo‘lsa ham, ammo ziroatkor vohalardagi sug‘oriladigan yerlarning asosiy qismi…….
A qishloq jamoalarining qaramog‘ida edi. B ko’chmanchi qabilalar tomonidan egallab olingan edi
S hukmdorlarning mulki hisoblanar edi D diniy muassasalar tasarrufiga o’tgan edi.
3-§. ILK O‘RTA ASRLARDA XORAZM, XIONIYLAR, KIDARIYLAR DAVLATLARI
1. Zaiflashib borayotgan Qang’ davlatidan birinchi bo’lib qaysi davlat ajralib chiqdi?
A. Xioniylar B. Xorazm S. Sug’d D. Choch
2. Xorazmning III asrdagi poytaxti qaysi shaharda edi?
A.Katda B. Urganchda S. Tuproqqal'ada D. Anqaqal'ada
3. Qo’lida burgut qo’ndirilgan tojdor kishi tasviri tushirilgan tangalar qayerdan topilgan?
A.Katda B. Urganchda S. Tuproqqal'ada D. Anqaqal'ada
4. Xorazmshoh Afrig’ qachon poytaxtni Kat shahriga ko’chirgan?
A. 310 yil B. 315 yil S. 305 yil D. 300 yil.
5. Xorazmshoh Afrig’ zarb ettirgan tangalarda qanday tasvir tushirilgan edi?
A. oldida humo qushi, orqasida sulola ramzi tasviri B. oldida shoh, orqasida suvoriy
C. oldida shoh, orqasida yunon xudolari D. oldida Ahuramazda, orqasida hukmdor tasviri
6.Xorazmshohlar davlatida Kumush tangalarning zarb etilishi……………..
A mamlakatning ichki va tashqi savdo munosabatlarini mustahkamlagan
B qo’shni davlatlar tomonidan Xorazm mustaqilligini e’tirof etilishiga olib kelgan
S xorazmshohlar sulolasiga asos solinganligini bildirgan
D xorazmning siyosiy qudratini oshirib yuborgan
7. Qo‘lida burgut qo‘ndirilgan tojdor hukmdor tasviri tushirilgan tanga qayerdan topilgan?
A.Katda B. Urganchda S. Tuproqqal'ada D. Anqaqal'ada
8. Qo‘lida lochin tutgan tojdor hukmdor tasviri tushirilgan tanga qayerdan topilgan?
A.Katda B. Urganchda S. Tuproqqal'ada D. Anqaqal'ada
9.Xioniy qabilalari dastlab qayerni egallashgan?
A. Zarafshonni B. Sirdaryo bo’ylarini S. Sharqiy Turkistonni D. Oltoyni
10. Xioniylar janubga harakatlanib qaysi davlatni egallashadi?
A. Kushoni B. Kidariylarni S. Xorazmni D. So’g’dni
11. Kidariy qabilalari qaysi hududlar orqali O’rta Osiyoga kirib keldi?
A. Toshkent va Fargona vodiysi orqali B. Orolbo’yi va Sirdaryo havzasi orqali
S. Amudaryoning yuqori okimlari orqali D. A,B javoblar to’g’ri
12. Toxarlar kimlarning avlodlari bo’lgan?
A. Mug’ullarning B. uyg’urlarning S. Kushonlarning D. turklarning
13. Kidariylar davlati xioniylarning qaysi kismida tashkil topdi?
A. g’arbida B. shimolida S. sharqida D. janubida
14. Qaysi shahar kidariylarning poytaxtiga aylandi?
A. Marv B. Balx S. Termiz D. Peshavor
15. Qaysi davrga kelib kidariylar va sosoniylar munosabatlari keskinlashib ketdi?
A. 5 asrning boshlarida B. 5 asrning 30-50 yillarda S. 5 asrning o’rtalarida D. 5 asrning 20 yillarida
16. Qachon kidariylar sosoniylardan qaqshatqich zarbaga uchradi?
A. 462 yil B. 473 yil S. 456 yil D. 427 yil
17. O’rta Osiyoda muvaffaqiyatsizlika uchragan kidariylar qayerda o’z davlatiga asos soldi?
A. Sindda B. Panjobda S. Shimoliy Hindistonda D. Peshavorda
18. Kidariylar Shimoliy Hindistonda necha yil xukmronlik kildi?
A. 110 yil B. 75 yil S. 80 yil D. 90 yil
19. Eftallar qachon O’rta Osiyoga kirib keldi?
A. V asrning boshlarida B. Vasrning oxirida S. V asrning o’rtalarida D. V asrning 20-yillarida
20. Eftallar xaqidagi dastlabki ma'lumotlar nechanchi asrga tegishli?
A. 4 asr o’rtalarida B. 4 asr oxirida S. 5 asr boshlarida D. 5 asr o’rtalarida
22. Qachon eftallar o’z elchilarini Xitoyga yubordi?
A. 462 yil B. 473 yil S. 456 yil D. 427 yil

4-§. EFTALLAR DAVLATI. EFTALLAR DAVRIDA IJTIMOIY-IQTISODIY VA MADANIY HAYOT

1.Eftallar davlati qaysi davrlarda mavjud bo’lgan.
A) V asrning 20-yillaridan VI asrning 70-yillarigacha B) V asrdan VI asrning 90-yillarigacha
C) IV asr oxiridan V asr oxiriga qadar D) V asr so’ngidan VI asrning80-yillarigacha
2. Yozma manbalarda eftallar qanday nomlar bilan tilga olingan?
A eftaliylar B eftalitlar, C xaytallar D barcha javoblar to’g’ri
3. Eftal nomi nimadan kelib chiqqan?
A eftallar shohi “Eftalon” nomidan B Bosh shaharlarining nomidan
C qabilaning nomidan D daryoning nomidan
4. Eftalon ba’zi manbalarda yanad qanday atalgan?
A Vaxshunvar B Chag’on C Kidar D Pero’z
5. V asrning ikkinchi yarmi va VI asrning boshlarida Eftallar davlati qaysi hidudlarni o’z ichiga olgan?
A Old Osiyo, Sharqiy Eron, G’arbiy Hindiston va Sharqiy Turkiston
B O‘rta Osiyo, Sharqiy Eron, Shimoliy Hindiston va Sharqiy Turkiston,Pokiston
C O‘rta Osiyo, Sharqiy Eron, Shimoliy Hindiston va Yettisuv
D Kichik Osiyo, Shimoliy Eron, Shimoliy Hindiston va Sharqiy Turkiston
6. Eftallar qachon O‘rta Osiyo hududiga Sharqdan kirib kelganlar.
A IV asr oxirida B V asr o’rtalarida C V asr boshlarida D VI asrda
7.Eftaliylar davlatining dastlabki poytaxti Buxoro yaqinidagi……….
A Panjikent, Varaxsha B Ayritom, Poykand C Afrosiyob, Choch D Poykant va Varaxsha
8. Eftallar davlatiga O‘rta Osiyodan tashqari qaysi hududlar kirgan?
A Sharqiy Turkiston, Afg‘oniston, Shimoliy Hindiston va hozirgi Pokiston
B Sharqiy Turkiston, Afg‘oniston, Sharqiy Hindiston va hozirgi Afg’oniston
C Sharqiy Turkiston, Afg‘oniston, Shimoliy Pokiston va hozirgi Hindiston
D Yettisuv, Afg‘oniston, Shimoliy Hindiston va hozirgi Pokiston
9.Eftallar o‘zaro aloqa o‘rnatish maqsadida Xitoyga qachon elchi yuborgan.
A 450-yil B 456-yilda C 484-yil D 500-yil
10 Eftallarning tobora kuchayib borayotganidan xavfsiragan qaysi davlat ularga qarshi yurish qiladi.
A kidariylar B xioniylar C toxarlar D sosoniylar
11Sosoniylar qachon Eftallarga qarshi yurish boshlaydi?
A 484-yilda B 456-yilda C 476-yilda D 486-yilda
11. Sosoniyarning eftallarga qarshi bo‘lgan urushi qanday natija bilan tugaydi?
A Sosoniylar g’alabasi bilan B Pero‘zning halokati bilan tugaydi.
C Tinchlik va do’stlik sulhi bilan D Eftallar mag’lubiyatga uchraydi
12. eftallarga qaram bo‘lib qolgan sosoniylar qanday majburiyatni bajargan?
A kumush hisobida belgilangan bojni uzluksiz to‘lab turganlar. B katta miqdorda qo’shin to’plab berganlar
C oltin hisobida belgilangan bojni uzluksiz to‘lab turganlar. D hech qanday majburiyatni bajarishmagan
13. Bir davlat tomonidan ikkinchi davlatga to‘lanadigan, shuningdek, shahar va qishloq bozorlarida savdogarlardan olinadigan maxsus to‘lov nima deyilgan?
A Boj B soliq D yasoq C qopchur
14. Eftallar davlatida taxtga o’tiruvchi nomzodni aniqlab taqdim etadigan kengash ham mavjud bo‘lib uning takibi kimlrdan iborat bo’lgan?
A harbiy yo’lboshchilar va ruhoniylardan B sulolaning mo‘tabar namoyandalari hamda saltanatning obro‘li a’yonlaridan
C shoxning o’g’illari va harbiy sarkardalardan D diniy ulamolardan
15. Eftallar davlatida hukmdor qanday yuritilgan?
A podshoh B ixshid C tudun D sho
16. V asr oxiri — VI asr boshlarida qaysi viloyatlarida hashamatli binolari bo‘lgan alohida-alohida qo‘rg‘onlar yuzaga kelgan?
A Xorazm, So‘g‘diyona, Choch va Toxariston B Farg’ona, So‘g‘diyona, Choch va Baqtriya
C Xorazm, Eloq, Choch va Baqtriya D Toxariston, So‘g‘diyona, Choch va Baqtriya
17. Qachon eftallar davlati tamomila barbod bo‘lgan?
A 550-563-yillarda B 563–567-yillarda C 563-568-yillarda D 563-yilda
18. Eftallar davlati kimlarning hujumi tufayli tarix sahnasidan ketgan?
A Sosoniylar va Vizantiya B Kidariylar va Xioniylar
C Turk xoqonligi hamda Eron sosoniylarining D Turk xoqonligi va Kidariylar
19. Qanday omil eftallar davlatida dehqonchilik, sun’iy sug‘orish, chorvachilik, bog‘dorchilik va hunarmandchilik ravnaq topishiga asos bo‘lgan.
A iqtisodiy-savdo munosabatlarining izchil yo‘lga qo‘yilishi B savdo yo’llarining tinimsiz harakati
C olib borilgan g’olibona yurishlar D Sosoniylardan olingan kumush bojdining davlat iqtisodiy hayotiga sarflanishi
20. Hozirgi vaqtda ham Toshkent vohasi va Janubiy Qozog‘iston yerlarining bir qismini suv bilan ta’minlab turgan asosiy suv manbayi qaysilar?
A Zog‘ariq (Zovariq) va Bo‘zsuv kanali B Darg’om kanali C Bo’zsuv, Chirchiq kanali D Tuyatortar, Afshona kanali
21. Samarqand viloyati janubiy tumanlarining asosiy suv manbayi qaysi javobda berilgan?
A Zog‘ariq kanali B Darg’om kanali C Bo’zsuv kanali DTuyatortar kanali
22. Zog‘ariq (Zovariq) va Bo‘zsuv, Darg‘om kanali nechanchi asrda barpo etilgan?
A V asrda B IV asrda C VI asrda D VII asrda
23. Tashqi savdo bojidan manfaatdor bo‘lgan eftallar qaysi savdo yo’lini o‘z nazoratlari ostida tutib turishga harakat qilgan.
A “Shoh yo’li”ni B “Shimoliy savdo yo’li”ni S “Lal yo’li”ni D “Ipak yo‘li”ni
24. Eftallar qaysi davlatlar bilan savdo aloqalarini yo’lga qo’ygan?
A Xitoy, Hindiston, Eron,Vizantiya BXitoy, Hindiston, Shom va Vizantiya
C Xitoy, Yettisuv, Eron va Vizantiya D Xitoy, Hindiston, Eron va Kavkaz
24. Ipak yo‘li savdosida sosoniy savdogarlari bilan raqobatda asosan kimlar vositachi bo‘lgan.
A so’g’diylar B turklar C eftallar D toxarlar
25.Ichki va tashqi savdo munosabatlarida eftallar dastavval qanday pullardan foydalanishgan?
A o’zlari tanga zarb etganlar
B sosoniy hukmdorlarining kumush tangalaridan keng foydalanadilar.
C Vizantiyadan tashqi savdo uchun tangalar keltirganlar.
D Eftallar tashqi savdoni mol ayriboshlash shaklida amalga oshirganlar.
26. Eftallarda qaysi shaharlarning mahalliy hukmdorlari chaqa tangalar zarb ettigan?
A Buxoro, Poykand B Vardona, Naxshab C Samarqand, Xorazm D barcha javoblar to’g’ri
27. Mahalliy hokimlar tomonidan chiqarilgan chaqa tangalardan qanday maqsadda foydalanilgan?
A mamlakatning ichki savdosida B tashqi savdoni yuritishda
C ichki va tashqi savdoda barobar foydalanilgan D eftallar davlatida bunday tangalar zarb etilmagan
28. O‘rta Osiyo aholisi qaysi tillarda so’zlashgan?
A turkiy va oromiy B faqat so’g’diy C turkiy, so’g’diy D faqat turkiy
29 Bu davrda qaysi til xalqaro savdo tili sifatida keng tarqalgan?
A turkiy B so’g’diy C oromiy D forsiy
30. So’g’d yozuvidan qaysi hududlarda foydalanilgan?
A Yettisuv va Farg‘ona, Sharqiy Turkiston, Xitoy B Farg’ona, Qoshg’ar va Xitoy
C Eron, Vizantiya va Xitoy D Sharqiy Turkiston, Hindiston va Xitoy
31. V–VI asrlarda O’rta Osiyoda asosan qaysi yozuvlar tarqalgan?
A sug‘d B xorazm C eftal D barcha javoblar to’g’ri
32. Eftallar alifbosi qaysi yozuv asosida shakllangan?
A Baqtriya yozuvi B Oromiy yozuv C Xorazm yozuvi D So’g’d yozuvi
33.Eftallar alifbosi nechta harfdan iborat bo’lgan?
A 24 B 25 C 26 D 28
34. V asrda O‘rta Osiyoda quyidagilardan qaysi soha rivojlangan?
A shishasozlik B kulolchilik C zargarlik D me’morchilik
35. O‘rta Osiyo shishasi rangdorligi, yarqiroqligi va tiniqligi jihatidan qaysi davlat shishasidan ustun turgan?
A Xitoy B Eron C Vizantiya D Hindiston
36. Kimlar o’z saroylarini bezashda O’rta Osiyo shishasidan foydalanishgan?
A Vizantiya imperatorlari B Hindiston rojalari C Arab xalifalari D Xitoy imperatorlari
37. Ulkan saltanat ahli zardushtiylik, qadimiy e’tiqodlardan qaysi xudolarga sig’inishgan?
A Ahuramazdaga B Anahitaga C Mitraga D barcha javoblar to’g’ri
38. Quyidagi e’tiqodlardan qaysilari O’rta Osiyoda tarqalgan?
A buddaparastlik B zardushtiylik C Moniy va Mazda (mazdakiylik) D barcha javoblar to’g’ri
39.O‘rta Osiyo aholisining madaniy an’analari qo‘shni malakatlar, xususan,…………. tasviriy uslublari bilan uyg‘unlashib, ilk o‘rta asrlar madaniyatining shakllanishida mustahkam poydevorga aylangan.
A Vizantiya Eron B Xitoy Hindiston C Eron va Hindiston D Hindiston va Vizantiya

5-§. O‘rta osiyo xalqlari Turk xoqonligi davrida

1.VI asr o‘rtalarida yashagan turkiy qabilalarni birlashtirgan yangi davlat vujudga keldi.
A Oltoy va Janubiy Sibirda B Oltoy va sharqiy Sibrda
C Sharqiy Turkiston va Yettisuvda D Oltoy va Movaraunnahrda
2. Turk xoqonligining asoschisi kim?
A Istami B To’nyabg’u C Bumin D Bilga xoqon
3. Bumin qachon “xoqon” deb e’lon qilindi.
A 550-yilda B 552-yilda C 556-yilda D563-yilda
4. Qayer xoqonlikning markazi qilib belgilanadi?
A Yettisuv B Qoraqurum C Oltoy D O’tukan
5. Turklarning g‘arbga tomon yurishlariga kim boshchilik qiladi?
A Bumin B Istami C To’nyabg’u D Bilga xoqon
6. Kimga “yabg‘u xoqon” degan unvon beriladi.
A Bumin B Istami C To’nyabg’u D Bilga xoqon
7.Turklar qachon Sirdaryo va Orol dengizi bo‘ylarigacha cho‘zilgan keng o‘lkalarni egallaydilar.
A 555-yilda B 558-yilda C 563-yilda D589-yilda
8. Xoqonlik chegarasi eftallar davlati hududlariga tutashib ketgach, eftallar davlatining qaysi hududlari xavf ostida qoldi?
A sharqiy B shimoliy C janubiy D g’arbiy
9.Qulay vaziyatdan foydalangan sosoniylar eftallardan qaysi hududlarni tortib oladilar?
A So’g’d va Chochni B Eloq va Chochni C So’g’d va Farg’onani D Toxariston va Chag‘oniyonni
10.Turk xoqonligining eftallar bilan to‘qnashishi muqarrar bo’lgan vaziyatda qaysi davlatlar bilan yaqinlashdi?
A Eron, Vizantiya B Vizantiya Xitoy C Xitoy, Hindiston D Hindiston, Eron
11.Qaysi davlat eftallar davlatining tamomila barbod bo‘lishidan manfaatdor edi.
A Vizantiya B Eron sosoniylari C Xitoy D Turk xoqonligi
12. Kimning tashabbusi bilan Eron va Turk xoqonligi o’rtasida ittifoq yuzaga kelgan?
A Qubod B Bumin C Xusrav I Anushervon D Istami
13 Xisrav I Anushervon nechanchi yillarda hukmronlik qilgan?
A 531–579-yillarda B 540-567-yillarda C 543-579-yillarda D 536-578-yillarda
14. Eron va Turk xoqonligi o’rtasida yuzaga kelgan o‘zaro harbiy ittifoq qanday yo’l bilan yanada mustahkamlanadi.
A Savdo aloqalarini yo’lga qo’yish orqali B O’zaro tashqi savdoda boj olmaslik orqali
C Eron shohining Istamiga kuyov bo‘lishi orqali D Turk xoqonini Eron malikasiga uylanishi orqali
15. Qachon Eron askarlarining Balxga hujumi ko‘magida turklar eftallar davlati yerlariga bostirib kiradilar
A 567-yilda B 568-yilda C 563-yilda D 566-yilda
16. Parak vodiysining bugungi nomi nima?
A Chirchiq B Toshkent C Zomin D Xo’jand
17. Parak vodiysining markazi qaysi shahar bo’lgan?
A Eloq B Choch C Varaxsha D Ustrushona
18 Necha kun davom etgan shiddatli jangda eftallar qo‘shini yengiladi?
A besh kun B yetti kun C sakkiz kun D o’n kun
19. Janubdan Eron sosoniylaridan, shimoldan esa Turk xoqonligidan zarbaga uchragan Eftallar davlati qachon tarix sahnasidan ketdi?
A 563–567-yillarda B 566-578-yillarda C 563-573-yillrda D563-yilda
20. Mag‘lub bo’lgan eftallar davlatining Amudaryoning janubiy qirg‘oqlarigacha bo‘lgan viloyatlari qaysi davlat tasarufiga o’tdi?
A Turk xoqonligi B Vizantiya C Eron D mustaqilligini saqlab qoldi
21 Amudaryoning o‘ng sohillari bo‘ylab Kaspiy dengizigacha cho‘zilgan yerlar qaysi davlat tasarrufiga o‘tadi?
A Turk xoqonligi B Vizantiya C Eron D Xioniylar
22. Eftallar davlati qulagach, qaysi davlat Amudaryodan to Suriyaga qadar Ipak yo‘li ustidan o‘z nazoratini o‘rnatdi?
A Turk xoqonligi B Vizantiya C Eron D Xitoy
23. Turklar Eron orqali qaysi davlat bilan bevosita savdo qiladigan bo‘ldi?
A Turk xoqonligi B Vizantiya C Eron D Kidariylar
24. Turk xoqonligi asosiy qismini kimlar tashkil qilgan?
A turkiy tilda so‘zlashuvchi qabilalar ittifoqi B turkiy va so’g’diy o’troq aholi
C yarim ko’chmanchi chorvadorlar va so’g’diylik o’troq aholi D so’g’d tilida so’zlashuvchi qudratli davlat birlashmasi
25. Turkiy tilda so‘zlashuvchi qabilalar ittifoqini kim boshqargan?
A tudun B xoqon C yabg’u D yabg’u xoqon
26. Ko‘chmanchi chorvador aholi qanday nomlari bilan yuritilgan?
A shod B “qora budun” C “budun” D B,C javoblar to’g’ri
27. O‘n o‘q budun yoki elning hokimi qanday nomi bilan atalardi?
A shod B “jabg‘u” C “yabg‘u” D B,C javoblar to’g’ri
28.Yabg‘u darajasiga kimlar ko’tarila olgan?
A faqat xoqon urug‘iga qon-qarindosh bo‘lganlar B harbiy sohada jasorat ko’rsatganlar
C faqat xoqonning o’g’illari D. bu unvon mahalliy hokimlarning hammasiga berilgan.
29. O‘n o‘q el sardori qancha suvoriyni safga tortar edi?
A ming B o‘n ming C bir tuman D B va C javoblar to’g’ri
30. Harbiy bo‘linmaning tumanboshisi qanday atalgan?
A shod B “jabg‘u” C “yabg‘u” D tudun
31. Dehqonlar va chorvadorlardan olinadigan soliq….
A Yasoq B Shod C Boj D Hiroj
32. VI asrda Chirchiq, Zarafshon, Qashqadaryo va Amudaryo havzalarida voha hokimliklarining soni qancha edi?
A o’ndan ortiq B o’n beshdan ortiq C o’ttizga yaqin D o’n ga yaqin
33. Voha hokimliklari turk xoqonligi foydasiga qanday soliqlar to’lagan?
A boj va yasoq B B boj va xiroj C yasoq va zakot D ushr va boj
34. Qanday omillar xoqonlikning mustahkam markazlashgan davlatga aylanishiga imkon bermagan?
A Katta-katta qabilalar yoki qabilalar ittifoqi markaziy hokimiyatga bo‘ysunmaslikka intilganliklari
B. Turk xoqonligi tasarrufida bo‘lgan hududlardagi hokimlar mustaqil bo‘lishni istar edilar.
C Bo‘ysundirilgan hududlarni mahalliy hokimlar orqali boshqarilgaligi
D barcha javoblar to’g’ri
35. Turk xoqonligi qaysi davlatlar bilan doimiy raqobatda bo’lgan?
A. Vizantiya B Xitoy C. Eron D barcha javoblar to’g’ri
36. Turk xoqonligi qachon ikki qismga bo’linib ketgan?
A VI asrning 80-yillari oxirlarida B VI asrning o’rtalarida C VI asrning boshlarida D VI asrning 70-yillarida
37. Janubiy Sibir, Urxun havzasi (Mo‘g‘uliston), Shimoliy Xitoy hududlari……..
A G’arbiy Turk xoqonligi takibiga kirgan B Sharqiy Turk xoqonligi takibiga kirgan
C Shimoliy Turk xoqonligi takibiga kirgan D Janubiy Turk xoqonligi takibiga kirgan
38. Sharqiy Turk xoqonligining markazi qayerda joylashgan?
A Yettisuvda B Mo‘g‘ulistonda C O‘tukan vodiysida D B va C javoblar to’g’ri
39. Yettisuv, Sharqiy Turkiston, Sirdaryo va Amudaryo havzalari hamda ularga tutashgan hudud …………..
A G’arbiy Turk xoqonligi takibiga kirgan B Sharqiy Turk xoqonligi takibiga kirgan
C Shimoliy Turk xoqonligi takibiga kirgan D Janubiy Turk xoqonligi takibiga kirgan
40. G‘arbiy xoqonlikning qarorgohi qayerda joylashgan?
A Yettisuvda B Mo‘g‘ulistonda C O‘tukan vodiysida D B va C javoblar to’g’ri
41.Barcha hududlari yagona hukmdor hokimiyati tomonidan idora qilinuvchi davlat bu………..
A. Mustahkam markazlashgan davlat B toifaviy hokimyat shakllangan davlat
C Xalq boshqaruviga tayanuvchi davlat D urug’ aymoqchilikka asoslangan davlat

6-§. G‘ARBIY TURK XOQONLIGI

1.Sharqiy xoqonlik aholisining asosiy qismini kimlar tashkil etgan?
A chorvador ko‘chmanchilar B o’troq aholi
C yarim o’troq yarim ko’chmanchi aholi D o’troq dehqonchilik, hunarmandchilik va savdo sotiq
2.G‘arbiy xoqonlik aholisining kattagina qismi nima bilan mashg’ul bo’lgan?
A chorvador ko‘chmanchilar B o’troq aholi
C yarim o’troq yarim ko’chmanchi aholi D o’troq dehqonchilik, hunarmandchilik va savdo sotiq
esa o‘troq dehqonchilik, hunarmandchilik va savdo-sotiq bilan mashg‘ul edi.
3. G‘arbiy xoqonlik qachon nihoyatda kuchaygan?
A VII asrning birinchi choragida B VII asrning ikkinchi choragida
C VI asrning birinchi choragida D VI asrning ikkinchi choragida
4. G‘arbiy xoqonligining sharqiy chegarasi qayergacha borgan?
A Oltoyga B Sind daryosigacha C Tolos vodiysigacha D Mo’ltongacha
5. G‘arbiy xoqonligining chegarasi janubda qayergacha borib yetgan?
A Oltoyga B Sind daryosigacha C Tolos vodiysigacha D Mo’ltongacha
6.618-630-yillarda G’arbiy Turk xoqonligining hukmdori kim bo’lgan?
A Bumin B Istami C To’n Yabg’u D Bilga xoqon
7. Xoqon To‘ng yabg‘u hukmronlik qilgan davrda qanday soha isloh qilingan?
A boshqaruv tartiblari B harbiy tartiblar C qabilaviy tartiblar D mahalliy tartiblar
8. To’ng yabg’u islohotiga ko‘ra, mahalliy hukmdorlarga xoqonlikning qanday unvon berilgan?
A tudun B yabg’u C yabg’u xoqoqn D shod
9. Xoqon To‘ng yabg‘u islohotlaridan keyin qaysi hududlardagi deyarli mustaqil hokimliklari ustidan siyosiy nazorat kuchaytiriladi?
A Old Osiyo, Sharqiy Turkiston va Toxariston B Janubiy Osiyo, Sharqiy Turkiston va Toxaristonning
C O‘rta Osiyo, Sharqiy Turkiston va Toxaristonning D O‘rta Osiyo, Sharqiy Turkiston va Yettisuvning
10. Xoqon To‘ng yabg‘u islohotlaridan keyin mahalliy hokimliklarda yuborilgan xoqon vakillari qanday atalgan?
A tudun B yabg’u C yabg’u xoqoqn D shod
11. Madaniy jihatdan ilg‘or bo‘lib, xoqonlikning ijtimoiy va iqtisodiy turmushida yetakchi ahamiyat kasb etgan aholi qatlamini aniqlang.
A aholining o‘troq qismi B aholining ko’chmanchi qismi
C hunarmandchilik bilan shug’ullanuvchi qatlam D savdo bilan shug’ullanuvchi qatlam
12. Savdo sohasida ayniqsa…………… savdogarlarining mavqeyi baland edi.
A Baqtriya B Sug‘d C Choch D Toxariston
13. G‘arbiy turk xoqonligi bilan qaysi davlat o‘rtasida VII asrning birinchi yarmida iqtisodiy aloqalar faollashdi.?
A Vizantiya B Hindiston C Eron D Xitoy
14. Bu davrda Xitoyga necha marotaba savdo elchilari yuboriladi?
A 5 marta B 7 marta C 9 marta D 11 marta
15. Abruy qo’zg’aloni qachon yuz beradi?
A 586-587-yillarda B 585–586-yillarda C 588=593-yillarda D 577-581-yillarda
16. Abruy qo’zg’aloni qayerda yuz beradi?
A Buxoroda B Samarqandda C Shoshda D Eloqda
17. Abruy kim bo’lgan?
A xoqon urug’idan B harbiy sarkarda C kudungar D cho’pon
18. Qo‘zg‘olondan vahimaga tushgan mulkdor dehqonlar va boy savdogarlar Buxoro viloyatini tark etib, qayerga borib o‘rnashadilar?
A Yettisuv va Taroziga B Turkiston va Xo’tanga C Turkiston va Taroz D barcha javoblar to’g’ri
19. Mulkdor dehqonlar va boy savdogarlar kimga murojaat qilib, qo‘zg‘olonchilarga qarshi kurashda yordam berishni so‘raganlar?
A turk xoqoniga B Eron shohiga C Xitoy imperatoriga D Vizantiya imperatoriga
20 Turk xoqoni Qoracho‘rin kim boshchiligida qo‘shin yuboradi?
A o‘g‘li Sheri Kishvar B El Arslon C To’n yabg’u D A va B javoblar to’g’ri

7-§. MAHALLIY HOKIMLIKLARNING TASHKIL TOPISHI

1.V–VII asrlarda mamlakat nechta hokimliklarga bo‘linib ketgan edi?
A 10 ga yaqin B 10 dan ortiq C 15 dan ortiq D 15 ga yaqin
2. Viloyat hokimliklari qaysi davlatlarga bo’ysundirilgan?
A avval eftallar, so‘ngra Turk xoqonligiga B avval Kidariylar so’ng Eftallar
C avval afrig’iykar so’ng Turk xoqonligiga D avval eftallarga keyin Kidariylarga
3.Mahalliy hokimliklar qanday yo’l bilan bilan o‘z mustaqilliklarini ma’lum darajada saqlab qoladilar?
A markaziy hokimiyatga boj to‘lab turish orqali B qo’shin yuborish orqali
C markaziy hokimiyat bilan savdo qilish orqali D majburiyatlarda qatnashish orqali
4. Mustaqil hokimliklar orasida eng yirigi …..
A Sug‘d ixshidlari B Farg’ona C Toxariston D Eloq
5. So’g’d ixshidligi Zarafshon va Qashqadaryo vodiylarida joylashgan Samarqand, Buxoro, Kesh vohalarining nechta yirik mulklari birlashgan edi?
A o’nta B o‘n bitta C o’n ikkita D o’n beshta
6. Sug‘diylar qaysi sohalar bilan shug’ullangan?
A dehqonchilik va bog‘dorchilik, savdo sotiq B dehqonchilk, chorvachilik
C dehqonchilik hunarmandchilik D dehqonchilik, savdo-sotiq
7.So’g’diylar ayniqsa, qaysi sohada nihoyatda sohibkor bo‘lgan?
A uzumchilikda B polizchilikda C baliqchilikda D asalarichilikda
8. Chorvachilikda Sug‘dning nimasi mashxur bo’lgan?
A hisori qo‘ylari B otlari C tuyalari D A va B javoblar to’g’ri
9. 718-yilda hadya tariqasida Samarqanddan yuborilgan dubulg‘adan nusxa olib, qaysi davlat qurolsozlari qo‘shinni temir qalpoq (dubulg‘a)lar bilan ta’minlaganlar?
A Toxariston B Xitoy C Eron D Vizantiya
10. Hozirgi Janubiy O‘zbekiston va Janubiy Tojikiston, Shimoliy Afg‘onistonni o‘z ichiga olgan bu tarixiy viloyat qanday atalgan?
A Sug‘d ixshidlari B Farg’ona C Toxariston D Eloq
11. Toxariston shimolda ………. bilan chegaradosh bo’lgan.
A Hisor tog‘lari B Hindikush C Murg‘ob va Xerirud vodiysi D Pomir tog’i
12. Toxariston janubida ………. bilan chegaradosh bo’lgan.
A Hisor tog‘lari B Hindikush C Murg‘ob va Xerirud vodiysi D Pomir tog’i
13. Toxariston g’arbida ………. bilan chegaradosh bo’lgan.
A Hisor tog‘lari B Hindikush C Murg‘ob va Xerirud vodiysi D Pomir tog’i
14.Toxariston sharqida ………. bilan chegaradosh bo’lgan.
A Hisor tog‘lari B Hindikush C Murg‘ob va Xerirud vodiysi D Pomir tog’i
15. Toxaristonning yirik tog’va tog’oldi viloyatlari qaysilar?
A Balx, Qunduz B Termiz, Chag‘oniyon C Xuttal D barcha javoblar to’g’ri
16. Toxariston nechta tog‘ va tog‘oldi viloyatlaridan iborat bo‘lgan?
A 20 B 25 C 27 D 30
17. Toxariston poytaxti qaysi shahri bo‘lgan?
A Buxoro B Balx C Poykant D Varaxsha
18. Toxariston qaysi qabilaning nomidan olingan?
A yuechjilari B eftallar C xioniylar D afrig’iylar
19. Toxariston hukmdorlari dastlab qanday atalgan?
A malikshoh B tudun C yabg‘u D dehqon
20. Toxariston hukmdorlari keyinchalik qanday atalgan?
A malikshoh B tudun C yabg‘u D dehqon
21. Toxariston aholisining asosiy qismi nima bilan shug’ullangan?
A o‘troq dehqonchilik bilan B ko’chmanchi chorvachilik bilan C hunarmandchilik D savdo-sotiq bilan
22.Toxaristonda hunarmandchilikda qaysi sohalar yuksalgan?
A qurolsozlik, shishasozlik, to‘qimachilik B qurolsozlik, to’quvchilik, kulolchilik
C shishasozlik, to’quvchilik, zargarlik D qurolsozlik, zargarlik, shishasozlik
23.Toxariston qaysi davlatlar bilan savdo-madaniy aloqalar o‘rnatgan?
A Hindiston, Yaqin va Uzoq Sharq mamlakatlari B Xitoy va Uzoq Sharq mamlakatlari
C Vizantiya va Eron D Xitoy va Hindiston
24. Farg‘ona hukmdorlari qanday atalgan?
A dehqon B malikshoh C tudun D ixshid
25.Farg‘ona yerlari juda hosildor bo‘lib, aholisi dehqonchilik bilan kun kechirgan, va asosan qanday ekinlar ekkanlar?
A paxta va sholi B sholi va bug’doy C bug’doy va arpa D sholi va javdar
26. Farg’onaning yirik shaharlari qaysilar?
A Koson B Axsikat (Xushkat) C Quva (Qubo) D barcha javoblar to’g’ri
27. Farg’ona qo‘shni mamlakatlarga nimalar chiqargan?
A bo‘yoqlar B rangli shisha buyumlar C dori-darmonlar D barcha javoblar to’g’ri
28.Farg‘ona vodiysida aholi qaysi hududlarda qadimda yilqichilik bilan shug‘ullanilgan?
A Qurama va Qoramozor tog‘lari yonbag‘irlarida B Chotqol va Qurama etaklarida
C Qoramozor va Qamchiq yonbag’irlarida D Chotqol va Qoramozor etaklarida
29.Chirchiq va Ohangaron vodiylarida nechta hokimlik mavjud bo‘lgan.
A 2 B 3 C 4 D 5
30.Chochning markazi …… shahri bo‘lib, hukmdori …… deb yuritilardi.
A Choch, Tudun B Tunkat, Dehqon C Parak, Malikshoh D Blax Ixshid
31. Eloqning markazi ……. hokimlari esa ………deb atalardi.
A Choch, Tudun B Tunkat, Dehqon C Parak, Malikshoh D Blax Ixshid
32. VII asrning dastlabki choragida G‘arbiy turk xoqonligi hukmdorlik qarorgohini qayerga ko‘chiradi?
A Chochga B Eloqqa C Balxga D So’g’dga
33. Qaysi davlat tangalarining old betida hukmdor surati, teskari tomonida ot, gajak dumli bars yoki qoplon tasviri, ba’zan sulolaviy ayri tamg‘a tushirilgan?
A Eloq B Choch C Sug’d D Toxariston
34. G’arbiy Turk xoqonligida malikalarning vazir darajasiga ko’tarilganligini nimada ko’rish mumkin?
A tangalarda hukmdorga yonma-yon malika tasviri chekilganligidan
B malikalar uchun maxsus qarorgohlar qurilganligidan.
C malikalarning xoqon farmonlarida nomi qayd etilganligidan
D barcha javoblar to’g’ri
35. Qaysi mahalliy hokimliklar sertarmoq xo‘jalikka ega bo‘lib, sug‘orma dehqonchilik, chorvachilik, hunarmandchilik, konchilik va savdo yuksak darajada bo‘lgan?
A Choch va Eloq B Sug’d va Farg’ona C Choch va Toxariston D Eloq va Sug’d
36. Ilk o‘rta asrlarda O‘rta Osiyo hokimliklarida ma’lum tartibdagi boshqaruv ma’muriyati tashkil topgan bo’lib boshqaruv ma’muriyatining asosiy vazifasi nimalardan iborat edi?
A fuqarolardan boj, soliq va yasoqlarni o‘z vaqtida yig‘ib olish B jamoat ishlariga ularni safarbar etishdan
C harbiy yurishlarni tashkil etish D A va B javoblar to’g’ri
37.Nechanchi asrlarda O‘rta Osiyoda, bir tomondan, yerga egalik qilish munosabatlarining o‘rnatilishi va mustahkamlanib borishi, ikkinchi tomondan, ko‘chmanchi chorvadorlarning kirib kelishi va o‘troqlashuvi shahar va qishloqlarning qiyofasi hamda aholisining turmush tarzi va ijtimoiy ahvoliga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi?
A V–VII asrlarda B IV –V asrlarda C VI-VII asrlarda D VII-VIII asrlarda
38. Istehkomli qasr, qo‘rg‘on va ko‘shklar asosan qanday vazifalarni bajargan?
A tashqi dushman hujumiga qarshi mudofaa inshooti B chokarlar to‘planadigan joy, ma’muriy markaz
C oziq-ovqat va qurol-yarog‘ saqlanadigan ombor D barcha javoblar to’g’ri
39. O‘rta asrlarda shaharlar nechta qismdan iborat bo‘lgan.
A 2 B 3 C 4 D 5
40. Binkat hozirgi qaysi shaharning tarxiy nomlaridan biri?
A Toshkentning B Samarqandning C Farg’onaning D Buxoroning
41. Arab mualliflari Ibn Xavqal va Ishtaxriylarning qayd etishicha, birgina Binkatning nechta darvozasi bo‘lgan?
A yigirma ikkita B yigirma to’rtta C o’n beshta D o’n ikkita
42. Shaarning hokim qasri joylashgan qismi nima deyilgan?
A Ko‘handiz B Rabot C Shahriston D Handaq
43. Shaharning tashqi mavzeyi nima deb atalgan?
A Ko‘handiz B Rabot C Shahriston D Handaq
44. Shaharning ichki qismi qanday atalgan?
A Ko‘handiz B Rabot C Shahriston D Handaq

8-§. VI–VII ASRLARDA MADANIY HAYOT

1.VI–VII asrlarda qaysi hududlar aholisining alohida-alohida yozuvlari bo‘lgan.
A Sug‘d B Xorazm C Toxariston D barcha javoblar to’g’ri
2. Sug‘d va xorazm yozuvlari qadimgi qaysi yozuv asosida vujudga kelgan edi?
A oromiy B baqtriya C kushon D yunon
3. Toxar yozuvi qaysi yozuv asosida shakllangan?
A oromiy B baqtriya C kushon D yunon
4. Toxar yozuvi nechta harfdan iborat bo’lgan?
A 24 B 25 C 28 D 32
5.Xat, hujjat va ayrim axborotlar kabi maktubotlar asosan nimalarga yozilgan?
A charmga B yog‘ochga C sopolga D barcha javoblar to’g’ri
6. Xat, hujjat va ayrim axborotlar kabi maktubotlar kamdan kam hollarda nimaga yozilgan?
A charmga B yog‘ochga C sopolga D qog‘ozga
7. Podsho saroylari va ibodatxona devorlariga nimalar yozib borilgan?
A elchilik maktublari B xo‘jalik kirim va chiqimlari, huquqiy shartnomalar
C astronomik hujjat, tarixiy yodnomalar , diniy aqidalar D barcha javoblar to’g’ri
8. Bizning zamonimizgacha saqlanib qolgan sug‘d yozuvlari qayerlarda qayd etib o‘rganilgan?
A Panjikent yaqinidagi Mug‘ qal’asida B Sharqiy Turkistondagi Turfan shahri aqinida
C Samarqandning qadimiy harobasi Afrosiyobda D barcha javoblar to’g’ri
9. Sug‘dda o‘g‘il bolalar necha yoshga to‘lgach, yozuv va hisobga o‘rgatilar edi?
A 5 B 6 C 7 D 8
10. Sug‘dda o‘g‘il bolalar necha yoshga kirganlarida savdo ishlarini o‘rganish uchun o‘zga mamlakatlarga jo‘natilar edi?
A 18 B 20 C 24 D 25
11. Turkiy run (ko‘kturk) yozuvi nechta harflardan iborat edi?
A 38-40 B 30-40 C 28-38 D 40-48
12. turkiy run (ko‘kturk) yozuvi qanday buyumlarga yozishga nihoyatda qulay edi?
A sopol va devorlarga B tosh va yog‘ochlarga C ohaktosh va charmga D tanga va devorlarga
13. Qadimgi ko‘kturk bitiklardan kimlarning bitiktoshlari saqlanib qolgan?
A Kultegin B Bilga xoqon C Bumin D A va B javoblar to’g’ri
14. Qaysi yozuv Oltoy va Sharqiy Turkistondan tashqari, Yettisuv, Farg‘ona va Zarafshon vodiylaridan topilib, o‘rganilgan
A sug’d B xorazm C ko’kturk D eftal
15. Ko’kturk bitiklari nimalarga bitilgan?
A qabrtoshlar B sopol va metall buyumlar, yog‘ochga C tanga pullarga D barcha javoblar to’g’ri
16. VI–VII asrlarda O‘rta Osiyoda mavjud diniy e’tiqodlarni aniqlang.
A zardushtiylik, buddaviylik B nasroniylik C moniylik, qam (shomoniylik) D barcha javoblar to’g’ri
17. Aholining ko‘pchiligi qaysi dinga e’tiqod qilgan.
A zardushtiylik B buddaviylik C nasroniylik D shomonlik
18. Manbalarda ta’rif etilishicha, Toxariston aholisi ……. diniga e’tiqod qilgan.
A zardushtiylik B budda C nasroniylik D shomonlik
19. Toxariston Markaziy Osiyoda qaysi dinlarni tarqalishi va rivojida muhim ahamiyat kasb etgan?
A budda va moniylik dinlarini B qam va zardushtiylik C zardushtiylik va budda D buddaviyik va nasroniylik
20. Qaysi dini ta’limoti bo‘yicha olamning ibtidosi ikki qarama-qarshi yaratuvchi – yorug‘lik va ezgulik hamda zulmat va yovuzlikdan iborat?
A buddaviylik B qam C nasroniylik D moniylik
21. Moniylik dinining arkoni…………
A Ibodat B ro‘za C sadaqa D barcha javoblar to’g’ri
22. Samarqand viloyatining Urgut tumani Sug‘ddagina emas, balki butun O‘rta Osiyoda qaysi din markazlaridan bo‘lgan?
A buddaviylik B qam C nasroniylik D moniylik
23.Turk xoqonligining chorvador aholisi qadimdan qaysi diniga sig‘inib kelgan?
A buddaviylik B shomonlik C nasroniylik D moniylik
24. Qaysi din jon va ruhlarga, ota-bobolar ruhiga sig‘inish e’tiqodini tarbiyalagan?
A buddaviylik B shomonlik C nasroniylik D moniylik
25. Qadimgi turklar o‘z dinini qanday nom bilan yuritganlar?
A buddaviylik B qam C nasroniylik D moniylik
26. Qaysi din koinotni yo‘qlikdan bor qilgan Ko‘k Tangriga e’tiqod qiluvchi yakkaxudolik dini hisoblanadi?
A buddaviylik B qam C nasroniylik D moniylik
27. Dindagi eng muhim vazifa, suyanchiq, ma’muriyat ………..
A farz B arkon C fatvo D qam
28. Ko‘k Tangri sharafiga nima qurbonlik uchun so‘yilgan?
A qora qashqa ot B qora ho’kiz C hisori qo’y D saman biya
29. Shaharsozlikning o‘zagi nima bo‘lgan?
A arklar B ko’handiz C shahriston D rabot
30. Shahriston maydoni dastlab necha gektardan oshmagan?
A 10 B 15 C 20 D 25
31. Shahristonda , asosan, kimlar istiqomat qilgan?
A shahar hokimi B boy tabaqa vakillari C oddiy xalq D savdogarlar
32. Shahar atrofidagi rabotda kimlar ashagan?
A hokim B boy tabaqa C hunarmandlar, dehqonlar D chorvadorlar
33. Buxoro va Poykand shaharlarining maydoni necha gektardan oshmagan?
A 10 B 15 C 20 D 25
34. Bu davrda O‘rta Osiyoda eng katta shaharlardan biri Samarqandni umumiy maydoni necha gektardan bo‘lgan?
A 100 gektar B 150 gektar C 200 gektar D 250 gektar
35. Shahriston qurilishi qaysi shaharlaridagi arxeologik tadqiqotlar orqali o‘rganilgan?
A Afrosiyob B Varaxsha C Panjikent D barcha javoblar to’g’ri
36. O‘z davrning yuksak san’at asarlaridan hisoblangan devoriy suratlar, haykallar va ganchkori naqshlar adi. Devoriy tasvirlar zamonasining o‘ta murakkab hayoti, din-u e’tiqodi va tashqi mamlakatlar bilan olib borilgan aloqalardan hikoya qiluvchi manbalar qayerdan topib o’rganilgan?
A Surxon vohasida Bolaliktepa B Zarafshon vodiysida Panjikent
C Varaxsha va Afrosiyob Farg‘ona vodiysida Quva xarobalarida D barcha javoblar to’g’ri
37. Haykaltaroshlik rivojiga qaysi din kuchli ta’sir ko‘rsatgan?
A buddaviylik B zardushtiylik C moniylik D nasroniylik
38. Ajinatepa buddasi haykalining bo‘yi necha metrga boradi?
A 10 B 12 C 15 D 18
39. Ilk o‘rta asr ganchkorligi san’atining nodir yodgorligi namunalari qaysi yodgorlikdagi topilmalari orqali tadqiq etildi?
A Varaxsha B Bolaliktepa C Quva D Ajinatepa
40. Ilk o’rta asrlarda san’at sohasida Buxoro ……. Samarqand ……. Toshkent……….. bilan shuhrat topgan edi.
A qiziqchilari, naychilari, raqqos yigit va raqqosa qizlari B naychilar, qizichilari, raqqos yigit va raqqosa qizlari
C raqqos yigit va raqqosa qizlari,naychilari, qiziqchilari D qiziqchilari, raqqos yigit va raqqosa qizlari, naychilar
41.Choch raqqoslari ijro etgan mashhur “Choch raqsi” yoki doira chertmasiga imo bilan yelka uchirib tushadigan o‘ynoqi “Doira raqsi” qaysi davlat a’yonlarini maftun etib, ularni hayratga solgan edi?
A Vizantiya B Eron C Hindiston D Xitoy
42. Buxoro shahrida usta hunarmandlar tomonidan necha turdagi cholg‘u asboblari yasalgan.
A sakkiz B o‘n C o’n besh D o’n sakkiz

9-§. MOVAROUNNAHRDA ARAB XALIFALIGINING O‘RNATILISHI

1.Arabistonda yagona e’tiqod asosida mamlakatni birlashtirish harakati qachondan boshlanadi.
A VII asr boshlarida B VII asr o’rtalarida C VII asr oxirida D VIII asrda
2. ……….— “bo‘ysunish”, “itoat etish”, “o‘zini Alloh irodasiga topshirish” degan ma’nolarni anglatadi
A Islom B Quron C Vahiy D Kaba
3. Allohning rasuli (elchisi) qaysi shahrida dunyoga kelgan?
A Madinada B Yasribda C Makkada D Qohirada
4. Muhammad (s.a.v. – sollallohu alayhi vasallam) ibn Abdulloh nechanchi yillarda yashagan?
A 570–632-yillar B 575-630-yillar C 577-632-yillar D 575-632-yillar
5 . Islomni qabul qilib, Rasulullohga ergashgan uning izdoshlari qanday atalgan?
A “muslim” B musulmonlar C mushriklar D A va B javoblar to’g’ri
6. Islom bayrog‘i ostida harakat qaysi shaharda boshlangan?
A Madinada B Yasribda C Makkada D Qohirada
7. Makka shahrida boshlangan targ‘ibot qaysi shaharga ko’chadi?
A Madinaga B Bag’dodga C Makkaga D Qohiraga
8. Muhammad (s.a.v.) nechanchi yilda arablarni yagona davlatga birlashtiradi?
A 612-yil B 622-yil C 630-yil D 632-yil
9.Muhammad (s.a.v.) vafot etgach, kim xalifa bo’lgan?
A Abu Bakr B Umar C Usmon D Ali
10. 632–634-yillarda kim xalifa bo’lgan?
A Abu Bakr B Umar C Usmon D Ali
11. Xalifa kim?
A haq din uchun kurashuvchi B o’rinbosar C sahoba D jangchi
12. Islomning jahon dinlaridan biriga aylanishida islom aqidalari, huquqiy va axloqiy me’yorlarini o‘z ichiga qamrab olgan qaysi manbaning ahamiyati buyuk bo‘ldi?
A Hadisi Sharif B Hidoya C Tafsir D Qur’oni karim
13. Qachon arablar jangsiz Marv shahrini egallaydilar?
A 651-yili B 647-yili C 657-yil D 687-yil
14.So‘ngra hozirgi Afg‘onistonning shimoliy, Eronning shimoli sharqiy qismi hamda Janubiy Turkmanistondan to Amudaryogacha bo‘lgan hududlar ni arablar qanday atashgan?
A Movarounnahr B Xuroson C Qurdoba D Marv
15. Xurosonning markazi qaysi shahri edi?
A Marv B Balx C Samarqand D Chag’aniyon
16. Arablar bu yerda o‘rnashib olgach, Amudaryodan shimolda joylashgan boy yerlarni arablar qanday atagan?
A Movarounnahr B Daryoning narigi tomoni C Xuroson D A va B javoblar to’g’ri
17. Arab qaysi yillarda mavjud bo’lgan?
A 632–1258-yillarda B 630-1258-yillarda C 632-1256-yillar D 632-750-yillar. 18.Ummaviylar qachon hukmronlik qilgan?
A 632–1258-yillarda B 661–750-yillarda C 750–1258 -yillar D 632-750-yillar.
19. Abbosiylar sulolasi qachon hukmronlik qilgan?
A 632–1258-yillarda B 661–750-yillarda C 750–1258 -yillar D 632-750-yillar.
20. Arablar Movarounnahrga dastlab qanday maqsadda yurish qilgan?
A uni bosib olish uchun B Islom dinini yoyish jihatdan tayyorgarlik ko‘rish
C mahalliy hukmdorlarni sinash maqsadida D B va C javoblar to’g’ri
21.Movarounnahrga ilk bor hujumlar qachon va qayerdan boshlangan?
A654-yilda Maymurg‘ B 667-yilda Chag‘oniyon C 677-yil Balx D 687-yil Poykantdan
22. Manbalarda qayd etilishicha, bu davrda arablar tomonidan qaysi shahar ikki marotaba talon-toroj etilgan?
A Blax B Samarqand C Buxoro D Xorazm
23.673-yilning kuzida xalifa Muoviya I farmoni bilan Ubaydulloh ibn Ziyod Amudaryodan kechib o‘tib,qaysi hududiga bostirib kiradi?
A Poykand B Romitonni C Buxoro D Samarqandga
24 661–680-yillarda Arab xalifasi kim bo’lgan?
A Muoviya I B Ubaydulloh ibn Ziyod C Mansur D Qutayba ibn Muslim
25.Arablarning O’rta Osiyoga bosqini haqida kim yozib qoldirgan?
A Nasafiy B Narshaxiy C Juvayniy D Juzjoniy
26. Arablar Buxoro hukmdori qo‘shinlarini yengib o‘z foydasiga sulh tuzib, qancha miqdorda hajmida tovon undiradi?
A bir lak dirham Byuz ming dirham C o’n ming dirham D A va B javoblar
27. Tovondan tashqari arablar qancha asir bilan Marvga qaytadilar?
A to‘rt ming B besh ming C olti ming D. yetti ming
28. Arablar yo‘l-yo‘lakay qaysi shahrini egallaydilar?
A Termizni B Samarqandni C Chochni D Xorazimni
29. Qachondan boshlab arablar Movarounnahr hududini to‘liq bosib olishga kirishadilar?
A VII asr oxiridan B VIII asr boshlarida C VIII o’rtalaridan D VIII asr oxiridan
30. Kim Xurosonga noib qilib tayinlangan?
A Muoviya I B Ubaydulloh ibn Ziyod C Mansur D Qutayba ibn Muslim
31.Qutayba harbiy yurishni…………
A 705-yilda Balx viloyati atroflarini zabt etishdan boshlaydi B 706-yil Poykantni egallashdan boshlaydi
C 707-yil Buxoroga yurish bilan boshlaydi D 710-yil Sug’dga qo’shin tashlash bilan boshlaydi.
32. Arablarga qaysi shahar jangsiz taslim bo’ladi?
A Poykand B Buxoro C Chag‘oniyon D Xorazm
33. Qutayba qaysi shaharni qiyinchilik bilan egallaydi?
A Poykand B Buxoro C Chag‘oniyon D Xorazm
34. Poykantni egallagan arab qo’shinlari qayerga yo’l oladi?
A Poykand B Buxoro C Chag‘oniyon D Xorazm
35. Qutayba Buxoroni qachon egallaydi?
A 709-yilda B 710-yilda C 711-yilda D 712-yilda
36.Buxoroliklarga qanday majburiyat yuklanadi?
A har yili xalifalikka boj to‘lash B uylarining yarmini arablarga bo‘shatib berish
C arab qo’shinida harbiy xizmat qilish D A va B javoblar to’g’ri
37. Qutayba Naxshab va Keshni qachon bosib oladi?
A 709-yilda B 710-yilda C 711-yilda D 712-yilda
38. Qutayba Naxshab va Keshni bosib olgach qaysi shaharga qarshi urushga tayyorlanadi?
A Poykand B Buxoro C Samarqand D Xorazm
39. Qayerda boshlangan ichki ziddiyatlar oqibatida yuzaga kelgan qulay fursat Qutaybani Sug‘d yurishini kechiktirishiga sabab bo’ldi?
A Poykand B Buxoro C Samarqand D Xorazm
40. Xorazm shohi Chag‘onga qarshi kim qo’zg’alon ko’targan?
A ukasi Hurzod B G’urak C Dvashtich D Muqanna
41. Chag’on xalq qo‘zg‘olonidan qo‘rqib kimdan yordam so’ragan?
A Muoviya Idan B Ubaydulloh ibn Ziyoddan C xalifa Mansurdan D Qutayba ibn Muslimdan
42. Qutayba qachon Xorazmni egallaydi?
A 709-yilda B 710-yilda C 711-yilda D 712-yilda
43. Arablarning Xorazmga bosqini natijasida…………
A Xorazmshoh bundan o‘z mustaqilligini yo‘qotdi B arablarga boj to‘lashga majbur bo‘ldi
C qo‘shini esa Qutaybaning harbiy yurishlarida ishtirok etishga majbur etildi D barcha javoblar to’g’ri
44.712-yilda Qutayba qo‘shinlarini qaysi shaharga tashladi?
A Poykand B Buxoro C Samarqand D Xorazm
45. Arablar bosqini davrida kim Sug‘dga podsho qilib ko‘tarilgan edi?
A G‘urak B Dvashtich C Hurzod D Chag’on
46. G’urak nechanchi yillarda hukmronlik qilgan?
A 710–737-yillar B 715-740-yillar C 720-737-yillar D 723-739-yillar
47. 713-yilda Qutayba qo‘shinining bir qismi ………. viloyatiga, o‘zi boshliq asosiy kuch esa …………..tomon yo‘l oladi.
A Choch, Farg‘ona vodiysi B Eloq, Farg‘ona vodiysi C Choch, Talos vodiysi D Ustrishona, Farg‘ona vodiysi
48.Chochning bosh shahri qanday atalgan?
A Binkat B Shoshkent C Madinat ash-Shosh D Toshkent
49. Farg‘ona vodiysini qachon uzil- kesil egallanadi?
A 715-yilning boshida B 712-yil oxirida C 717-yilda D 720-yilda
50. Arab qo’shinlari qaysi hududgacha kirib bordilar?
A Chochgacha B Farg’ona vodiysigacha C Koshg‘argacha D Balxgacha
51.Qutayba kimga qarshi isyon ko‘targani oqibatida o‘ldiriladi?
A xalifa Sulaymonga B xalifa Mansurga C Muoviya I ga D Horun ar Rashidga
52. Qutaybani kimlar qayerda o’ldirishgan?
A arablar Shoshda B arablar Farg’onada C ajamlar Eronda D forslar Kufada
53. Xalifa davlat yerlarini qanday shaklda in’om qilgan?
A iqto B tumori C suyrg’ol D tiyul
54. Xalifalikda yerlarning asosiy egasi kim sanalgan?
A iqtodor B muqto C amir D xalifa
55. Xalifa iqtodorlardan qanday soliq olish huquqiga ega bo’lgan?
A hiroj B zakot C ushr D jizya
56. Yirik dehqonlar qo‘li ostidagi yer- mulklar yuqori arab harbiy mulkdoriga o‘tish jarayoni qachon ro’y bergan?
A VII asrda B VIII asrda C IX asrda D X asrda
57. Bu davrda amir bilan bir qatorda mahalliy yirik yer egalaridan kimlarning mavqeyi baland bo‘lgan?
A buxorxudotlarning B somonxudotlarning C toxiriylarning D so’g’diylarning
58. Ayrim dehqonlar Buxoro amiri va buxorxudotlar ularning o‘z yerlarini tortib olganligi shikoyatini Xuroson noibiga yetkazganliklarai haqida kim yozib qoldirgan?
A Beruniy B Narshaxiy C Juvayniy D Nasafiy
59. Muhammad Narshaxiy qachon yashagan?
A 899–959-yillar B 890-950-yillar C 888-978-yillar D 899-949-yillar
60.Narshaxiy qaysi asarini yozib qoldirgan?
A “Buxoro tarixi” B “Jahon fathi tarixi” C “Zafarnoma” D “Tarixlar to’plami”
61.Arab xalifaligi davrida alohida qo‘shin qo‘mondonlari qanday atalgan?
A bek B amir C xalifa D noyib
62. chek, taqsimlab berilgan yer, hukmdor tomonidan katta xizmatlari uchun in’om qilingan chek yer nima deyilgan?
A muqto B suyrg’ol C mulk D Iqto
63.idora ishlari uchun daromadning 1/10 hajmi hisobida olinadigan soliq nima deyiladi?
A Ushr B hiroj C jizya D zakot
64. Xalifalikda kimlar soliqning xalifa xazinasiga tushishida vositachilik qilishgan?
A Dehqonlar va amirlar B noyiblar C lashkarboshilar D bek va amirlar

10-§. MOVAROUNNAHRDA ISLOM DININING YOYILISHI

1.Arablar sulh tuzishga majbur bo‘lgan qaysi shaharlarning hukmdorlaridan katta miqdorda boj-u tovonlar undirib olindi?
A Buxoro B Poykand C Sug‘d D barcha javoblar to’g’ri
2. Qaysi shaharlarning shahriston yoki undagi xonadonlarning qoq yarmi arablar va ular bilan birga kelgan ajamlar (eronliklar)ga bo‘shatib beriladi.
A Marv, Poykand B Buxoro C Samarqand D barcha javoblar to’g’ri
3. Aholi qanday soliqlarni to’lashga majbur bo’lgan?
A Xiroj, ushr, zakot, jizya B Kalon, ushr, zakot, jizya
C Xiroj, ushr, shulen, jizya D Xiroj, ushr, zakot, qopchur
4.Dastlabki davrda masjidga kelib ibodat qiluvchilar uchun necha dirhamdan pul hadya etishni joriy etdi?
A 2 B3 C 4 D 5
5. Islomni qabul qilmagan aholidan olinadigan jon solig‘i nima deyilgan?
A Jizya B Zakot C Xiroj D Ushur
6. hosilning 1/3 qismi hajmida olinadigan yer solig‘i qanday atalgan
A Jizya B Zakot C Xiroj D Ushur
7. Mol-mulkning 1/40 qismi hajmida olingan soliq nomini aniqlang.
A Jizya B Zakot C Xiroj D Ushur
8. Arablar isteolsi tufayli qaysi saroy devorlariga solingan suratlardagi odam rasmlarining ko‘zlari o‘yilib, bo‘yinlariga qilich bilan chizib yuborilgan?
A Afrosyob B Varaxsha C Bolaliktepa D Ayritom

11-§. XALIFALIKKA QARSHI XALQ NOROZILIGI

1.Qaysi xalifa murakkab vaziyatni hisobga olib, bo‘ysundirilgan yerli xalqlar bilan kelishish siyosatini amalga oshirishga majbur bo‘ldi?
A Umar ibn Abdulaziz B Muoviya I C Marvon II D Abul Abbos Saffoh
2.Xalifa Umar ibn Abdulaziz qachon xalifalik qilgan?
A 738-748-yillar B 717–719-yillar C 717–721-yillar D 747-749-yillar
3. Xalifa Umar ibn Abdulaziz qaysi sohada islohot o’tkazgan?
A boshqaruv B harbiy C moliyaviy D ma’muriy
4. Xalifa Umar ibn Abdulaziz islohotiga binoan musulmon arablar bilan bir qatorda islomni yangi qabul qilgan mahalliy xalqlardan qanday soliqlarini olish bekor qilindi?
A xiroj va jizya B hiroj va zakot C jizyava ushr D ushr va jizya
5.Nima uchun xalifalikda yoppasiga isolmdan chiqib eski dinga qaytish boshlandi?
A xalifalik ma’muriyati bir yo‘la hammadan jizya olish haqida buyruq bergani uchun
B mahalliy yigitlarni arab qo’shiniga jalb qilinganligi uchun
C xalifalik ma’muriyati bir yo‘la hammadan xiroj olish haqida buyruq bergani uchun
D xalifalik ma’muriyati bir yo‘la hammadan zakot olish haqida buyruq bergani uchun
6. …………..mavjud tartibni o‘zgartirish.
A farmon B islohot C hukm D fath
7. ………..qonun kuchiga ega bo‘lgan buyruq
A farmon B islohot C hukm D fath
8. 720-yilda qayerda qo‘zg‘olon boshlandi?
A Sug‘dda B Chochda C Farg’onada D Xorazmda
9. Qo‘zg‘olonga kimlar boshchilik qilgan?
A Sug‘d ixshidi G‘urak B Panjikent hokimi Divashtich C Marvlik Abu Muslim D A va B javoblar to’g’ri
10. Qo’zg’alonchilarga yordam berish uchun qayerdan turk lashkarlari keladi?
A Yettisuvdan B Sharqiy Turkistondan C Xurosondan D Oltoydan
11. Movarounnahr aholisini tinchlantirish va arablar hokimiyatini mustahkamlash maqsadida kim Islom dinini qabul qilganlardan xiroj va jizya soliqlarini olmaslikka qaror qiladi?
A Xuroson noibi Ashros B Xuroson noibi Nasr ibn Sayyor C Said Xaroshiy D Ziyod ibn Solih
12. Xurosonda o’z mavqeyini mustahkamlab olish maqsadida moliya islohoti o’tkazgan noyib kim?
A Xuroson noibi Ashros B Xuroson noibi Nasr ibn Sayyor C Said Xaroshiy D Ziyod ibn Solih
13. 738–748-yillarda kim Xuroson noibi bo’lgan?
A Xuroson noibi Ashros B Xuroson noibi Nasr ibn Sayyor C Said Xaroshiy D Ziyod ibn Solih
14. Nasr ibn Sayyor Islomni yangi qabul qilgan kishilar jizyadan ozod etib qaysi soliqni hamma uchun majburiy etib belgilab qo’ydi?
A zakotni B ushrni C xiroj D ixrojotni
15. Oliy martabali arab lashkarboshilari bilan mulkdor dehqonlar o‘rtasidagi qon-qarindoshlik aloqalari o‘rnatib, o‘zi ham namuna ko‘rsatib, Buxorxudotning qiziga uylangan Xuroson noibi kim?
A Xuroson noibi Ashros B Xuroson noibi Nasr ibn Sayyor C Said Xaroshiy D Ziyod ibn Solih
16. Movarounnahrda yana bir xalq qo‘zg‘olonlardan biri 769–783-yillarda bo‘lib tarixda u qanday nom bilan tilga olinadi?
A“Oq kiyimlilar” B “Qizil ko’ylaklilar” C “Qizil qoshlilar” D “Qora ko’ylaklilar
17. “Oq kiyimlilar” qo’zg’aloniga kim rahbarlik qilgan?
A Abu Muslim B Hoshim ibn Hakim C Muqanna D B va C javoblar to’g’ri
18. Muqanna Xurosonda……………
A kichik lashkarboshidan vazirlik darajasigacha ko‘tarilgan B Oddiy hunarmanddan amir darajasiga ko’tarilgan.
C kichik lashkarboshidan xalifa darajasiga ko’tarilgan. D lashkarboshidan qo’shin qo’mondoni darajasiga
19. Muqanna Movarounnahrga yo‘l oladi va o‘z yaqinlari bilan qaysi shaharlarga yetib boradi?
A Shosh va Eloq B Naxshab va Kesh C So’g’d va Choch D Kesh va Choch
20 Muqannaning qarorgohi …………
A Mohuvon B Shavval C Som D Narshax
21. “Oq kiyimlilar” qaysi hududda avj oladi?
A Sug‘dda B Eloqda C Ohangaronda D Shoshda
22. “Oq kiyimlilar” qaysi hududlarga o‘zining ta’sirini o‘tkazadi?
A Shoshga B Eloqqa C Ohangaronga D barcha javoblar to’g’ri
23. “Oq kiyimlilar” qo’zg’alonida kimlar qatnashgan?
A Qullar B Hunarmand va savdogarlar C Zodagonlar va dehqonlar D Qo‘zg‘olonda turli tabaqalar qatnashadi
24. “Oq kiyimlilar” qo‘zg‘oloniga zarba berish uchun xalifa Mansur qachon katta harbiy kuchni Movarounnahrga safarbar qiladi?
A 775-yilda B 776-yilda C 778-yilda D 780-yilda
25. Dastlabki to‘qnashuvlarda arab qo‘shinlari katta talafotlar berib, qaysi shaharga chekinadilar?
A Buxoroga B Samarqandga C Keshga D Naqshabga
26. Qancha davom etgan kurashdan so‘ng qo‘zg‘olonchilar mag‘lubiyatga uchraydi?
A bir oy B ikki oy C uch oy D to‘rt oy
27. “Oq kiyimlilar” qaysi shaharlarda yengilgach, mahalliy mulkdor tabaqa vakillari arablarga yordam bera boshlaydilar?
A Narshax va Samarqandda B Kesh va Naqshabda C Somda D Chochda
28. Kurashning oxirgi bosqichi qayerda bo‘lib o‘tadi?
A Farg’ona vodiysida B Narshax qa’lasida C Kesh vodiysida D Chochda
29. Qachon Muqannaning Som qal’asidagi qarorgohi qamalga olinadi?
A 783-yilda B 782-yilda C 781-yilda D 778-yilda
30. Muqanna qachon yashagan?
A taxm. 718–783-yillarda B taxm. 719–782-yillarda C taxm. 717–783-yillarda D taxm. 719–783-yillarda
31. Muqannaning ko‘p o‘qigan, g‘oyat ziyrak bo‘lib, kimyogarlik, sehr va tilsim ilmlarini o‘rgangan degan ma’lumotlarni kim bergan?
A Narshaxiy B Nasaviy C Juvayniy D Beruniy
32.Muqanna qaysi tillarini yaxshi bilgan?
A arab, fors B arab, pahlaviy C fors turkiy D arab, uyg’ur
33. Muqanna kimning g‘oyalariga asoslangan ijtimoiy tenglik va erkin hayotga da’vat etuvchi ta’limotni targ‘ib etgan?
A Moniy B Zardusht C Budda D Mazdak
34. Muqanna jаsоrаtigа bаg‘ishlаngаn “Muqаnnа” drаmаsini muallifi kim?
A Hаmid Оlimjоn B Sаdriddin Аyniy C Narshaxiy D Cho’lpon
35. “Muqаnnа isyoni” tаriхiy-аdаbiy оchеrkini kim yozgаn?
A Hаmid Оlimjоn B Sаdriddin Аyniy C Narshaxiy D Cho’lpon
36. Rofe ibn Lays boshchiligida xalifalikka qarshi yana qo‘zg‘oloni qachon ko‘tariladi?
A 806-yilda B 809-yilda C 812-yilda D 815-yil
37. Rofe ibn Lays kim bo’lgan?
A turk janchisi B arab lashkarboshchisi C xalifaning qarindoshi D buxorxudot
38. Rofe ibn Lays qo’zg’aloni qayerdan boshlangan?
A Samarqanddan B Shoshdan C Xorazmdan D Naxshabdan
39. Rofe ibn Lays qo’zg’aloni qaysi viloyatlarga tarqalgan?
A Shosh, Farg‘ona B Buxoro, Naxshab C Xorazm D barcha javoblar to’g’ri
40. Xuroson noibi Ma’mun kimlarning yordami bilan qo’zg’alonni bostirgan?
A Somonxudotning nabiralari B Nuh, Ahmad C Yahyo D barcha javoblar to’g’ri

12-§. ABBOSIYLAR DAVRIDA XUROSON VA MOVAROUNNAHR

1.Arab xalifaligida qachondan toju-taxt uchun kurash kuchaydi?
A VIII asrning 30-yillarida B VIII asrning 40-yillarida C VIII asrning 50-yillarida D VIII asrning 60-yillarida
2.Abbosiylar harakatiga kim rahbarlik qilgan?
A Muhammad payg‘ambar (s.a.v.)ning tog’asi Abbosning evarasi Muhammad ibn Ali
B Muhammad payg‘ambar (s.a.v.)ning amakisi Abbosning evarasi Muhammad ibn Ali
C Muhammad payg‘ambar (s.a.v.)ning amakisi Abu Tolibni evarasi Muhammad ibn Ali
D Xalifa Umarning amakisi Abbosning evarasi Muhammad ibn Ali
3. Abbosiylar Ummaviylarga qanday ayb qo’yishgan?
A Islom dini aqidalarini o’zgartirib yuborishda B Xalifa Umar avlodlarini qirib tashlashda
C Muhammad (s.a.v.) avlodini qirib tashlashda D Hech qanday ayblov qo’yishmagan
4. Umaviylarga qarshi umumiy norozilik, ayniqsa, qaysi xalifa davrida nihoyatda kuchaydi?
A Marvon II B Abu Muslim C Horun ar Rashid D Mutazid
5. Aholining noroziligiga nima zabab bo’lgan?
A xiroj solig‘i miqdorining oshirib yuborilgani B aholining muttasil hasharlarga majburan jalb etilishi
C jizya solig’i miqdorini oshirib yuborilishi D A va B javoblar to’g’ri
6. Umaviylarga qarshi kurashga da’vat qilish uchun abbosiylarXurosonga kimni yuborishgan?
A Abu Muslim B Muqanna C Rofe ibn Lays D Dovud
7. Abu Muslimni dastlab kimlar qo‘llab-quvvatlaydilar?
A dehqon va hunarmandlar B arab zodagonlari C mahalliy dehqonlar D arab va ajamliklar
8. Abu Muslimni Umaviylarga qarshi tashviqotning sadosi tez orada qaysi hududlarga tarqaladi?
A Xuroson B Movarounnahr C Toxariston D barcha javoblar to’g’ri
9. To’g’ri javobni toping.
A Qo‘zg‘olonchilarning deyarli barchasi qora libos kiyib olgan edilar. B qora kiyim motam ramzi edi
C qora rang zabardast kuch bayrog‘i hamda shiddatli janglarda qo‘zg‘olonchilarni umaviy harbiylardan ajratib turadigan belgini anglatgan. D barcha javoblar to’g’ri
10.Qachon Abu Muslim aholini umaviylarga qarshi kurashga da’vat etadi?
A 745-yil B 746-yil C 747-yil D 4748-yil
11. Qachon Abu Muslim boshliq qo‘zg‘olonchilar xalifalikning markaziy viloyatlari tomon yo‘l oladilar?
A 749-yil B 748-yil C 747-yil D 746-yil
12. Abu Muslim qo’zg’aloni vaqtida xalifalikning poytaxti qaysi shahar edi?
A Bag’dod B Qohira C Damashq D Kufa
13.So’ngi ummaviy xalifa kim?
A Marvon II B xalifa Mansur C Abul Abbos Saffoh D Muaviya I
14. Abbosiylar xonadonidan bo‘lgan birinchi xalifa kim?
A Marvon II B xalifa Mansur C Abul Abbos Saffoh D Muaviya I
15. Abul Abbos Saffoh nechanchi yillarda hukmronlik qilgan?
A 750–754-yillar B 750-755-yillar C 755-760-yillar D 749-755-yillar
16. Abbosiylar Abu Muslim poytaxtdan uzoqlashtirilib qayerga noib qilib yuboriladi?
A Kufa va Xuroson B Xuroson va Movarounnahr C Movaraunnahrga D Qurdobaga
17. Abu Muslim boshchiligidagi qo‘zg‘olon 747–749- yillarda qaysi hududlarda bo‘lib o‘tdi?
A Kufa va Xuroson B Xuroson va Movarounnahr C Movaraunnahrda D Qurdobada
18. Mehnatkash aholi o‘rtasida abbosiylarga qarshi qo‘zg‘olonlardan biri 750-yilda qayerda sodir bo‘ldi?
A Buxoroda B Samarqandda C Keshda D Chochda
19.Movarounnahrdagi ichki ziddiyatdan foydalanib, Xitoy imperatorining qo‘shinlari qayerga bostirib kiradi?
A Yettisuvga B Turkistonga C Talosga D Bolosog’unga
20.Abu Muslim tomonidan yuborilgan harbiy kuch qachon Talos vodiysida Xitoy qo‘shinlariga zarba berib, ularni mamlakat hududidan quvib chiqaradi?
A 755-yilda B 754-yilda C 752-yilda D 751-yilda
21. Abu Muslim qachon xalifa buyrug‘iga binoan o‘ldiriladi?
A 755-yilda B 754-yilda C 752-yilda D 751-yilda
22. Abu Muslimning o‘ldirilishi xalifalikning qaysi hududlarida abbosiylarga qarshi xalq harakatlarining avj olib ketishiga bahona bo‘ladi?
A sharqida B Xurosonda C Movarounnahrda D barcha javoblar to’g’ri
23. Xalifalikning markaziy hokimiyati nechanchi yilga qadar Damashqda bo‘lgan?
A 749-yilga B 750-yilga C 751-yilga D 755-yilga
24. Abbosiylar davrida xalifalikning poytaxti qaysi shahar edi?
A Damashq B Qohira C Bag‘dod D Qurdoba
25.Xalifa davlatni boshqarishda kimga tayangan?
A vazir ul-vuzaroga B amir ul-umaroga C devon al-mag‘ribga D devon al- xarajga
26. Xalifalikda kim harbiy ishlar uchun mas’ul bo‘lgan?
A vazir ul-vuzaro B amir ul-umaro C devon al-mag‘rib D devon al- xaraj
27. Xalifalikda turli masalalarni ko’rib chiquvchi kengash qanday atalgan?
A vazir ul-vuzaro B devon ad- dar C devon al-mag‘rib D devon al- xaraj
28. Devon ad-dar nechta asosiy devonga bo‘lingan?
A 2 ta B 3 ta C 4 ta D 5 ta
29. Devon ad-dar tarkibiga ………..
A devon al-mag‘rib B devon al- xaraj C devon al-mashriq D barcha javoblar to’g’ri
30. Movarounnahrga tegishli masalalar qaysi devonda hal qilinar edi?
A devon al-mag‘ribda B devon al- xarajda C devon al-mashriqda D devon ad- darda
31. Xalifalikning huquqiy masalalari qanday manbalarga asoslangan holda ko‘rib chiqilgan?
A Qur’oni karimga B Payg‘ambar (s.a.v) ko‘rsatmalariga
C Payg‘ambar (s.a.v) nasihatlariga D barcha javoblar to’g’ri
32. Mahalliy davlat boshliqlarining ko‘pchiligi o‘z huquqlari va imtiyozlarini saqlab qolish maqsadida ……
A Islom dinini qabul qilgan edilar B Arab zodagonlari bilan qarindosh tutunganlar
C Xalifalik markaziga ko’chib borganlar D Arab tili va yozuvini o’rganganlar

13-§. QARLUQLAR, O‘G‘UZLAR, TOHIRIyLAR

1.Arab xalifaligi qachon og‘ir siyosiy tanglikka uchradi?
A VII asr oxiri – VIII asr boshlarida B VIII asr o’rtalari – IX asr boshlarida
C VIII asr oxiri – IX asr boshlarida D VIII asr oxiri – IX asr o’rtalarida
2. Movarounnahrning shimoliy va shimoli sharqiy hududlaridagi hali xalifalikka bo‘ysundirilmagan chegaradosh yerlarda tashkil topgan davlat qaysi javobda berilgan?
A Tohiriylar B Qarluqlar C Safforiylar D Somoniylar
3. Qadimda Oltoyning g‘arbida, so‘ngra Irtish daryosining o‘rta oqimida yashagan qadimiy turkiy qabila nomini aniqlang.
A o’g’uzlar B qipchoqlar C qarluqlar D yag’molar
4. VI–VII asrlarda qarluqlar qaysi davlat tarkibiga kirgan?
A Turk xoqonligi B Arab xalifaligi C Eftallar davlati D Xoqoniya
5.Yettisuv o‘lkasida Qarluqlar davlati qachon tashkil topdi?
A VIII asr o’rtalarida B VIII asr boshlarida C VIII asr oxirida D IX asrda
6. Qarluqlar davlatning poytaxti qaysi shahri edi?
A Suyob B Yangikent C Qoraqurum D Choch
7. Qarluqlar davlatning poytaxti qayerda joylashgan?
A Chu daryosidan shimolroqda B Chu daryosidan sharqda C Chu daryosining g’arbida D Chu daryosining janubida
8. Qarluqlar davlati hukmdori qanday nom bilan yuritilgan?
A xoqon B bek , xon C yabg‘u, jabg‘u D tudun, dehqon
9. Qachon qarluqlarning kattagina qismi musulmon bo‘lgan?
A X asr o‘rtalarda B X asr boshlarida C XI asrda D XII asrda
10. Qarluqlar davlati……….. bilan chegaralangan.
A shimol va sharqdan Elsuvi daryosi vodiysigacha, chigil qabilasi yaylovlarigacha;
B g‘arbdan o‘g‘uz yurti va Farg‘ona vodiysi;
C janubda esa yag‘molar vohasi va Sharqiy Turkiston
D barcha javoblar to’g’ri
11.Qarluqlar davlatida poytaxtdan tashqari qanday shaharlar qad ko‘targan.
A Jo‘l, Navkat B Karmankat Yor C Yangikent D A va B javoblar to’g’ri
12. Qarluqlar davlatida aholi qanday sohalar bilan shug’ullangan?
A qo‘ychilik B tog‘ jilg‘alari bo‘ylarida dehqonchilik C yilqichilik D A va B javoblar to’g’ri
13. Qarluqlar qaysi davlatlar bilan savdo-sotiq olib borilgan?
A Sharqiy Turkiston va Movarounnahr B Xuroson va Movaraunnahr C Eron va Xitoy D Movaraunnahr va Hindiston
14. Qarluqlar chetga asosan qanday mahsulotlar olib chiqqanlar ?
A jun va junli mahsulotlar B gilam, sholcha C namat D barch javoblar to’g’ri
15. X asrda qarluqlar Movarounnahrning shimoliy hududlarini egallagach, qaysi hududlarga kelib o‘rnashganlar?
A Eloq atrofi va Shosh hamda Zarafshon vodiylariga B Shosh atrofi va Farg‘ona hamda Yettisuv vodiylariga
C So’g’d atrofi va Shosh hamda Zarafshon vodiylariga D Shosh atrofi va Farg‘ona hamda Zarafshon vodiylariga
16.Turk xoqonligi yemirilgach, qaysi qabilalar Sirdaryo havzasi hamda Orol dengizi bo‘yida muqim o‘rnashib olganlar?
A qarluqlar B yag’molar C o‘g‘uzlar D chikillar
17. O‘g‘uzlar davlatiga qachon asos soladilar?
A IX asr boshi va X asr o’rtalarida B IX asr o’rtalari va X asr boshida
C X asr oxiri va XI asr boshida D IX asr oxiri va X asr boshida
18. Qaysi shahar O‘g‘uzlar davlatining poytaxti bo‘lgan?
A Suyob B Yangikent C Qoraqurum D Choch
19. O‘g‘uzlar qachon Islom dinini qabul qiladilar?
A IX asrda B X asrda C XI asrda D XII asrda
20. X asrning birinchi choragida O‘g‘uzlar davlati kimlarning qaqshatqich zarbasiga uchrab, bo‘linib ketadi?
A qipchoqlar B yag’molar C qarluqlar D chikillar
21. O’g’uzlarning ikkinchi qismi Movarounnahrga kirib boradi va undan janubi g‘arbga siljib, yangi sulola – saljuqiylar boshchiligida qaysi hududni istilo qilishga kirishadi?
A Old Osiyo mamlakatlarini B Yaqin Sharq hududini C Forsni D O’rta Osiyoni
22. Movarounnahrninggina emas, balki butun O‘rta Sharq hamda Old Osiyo aholisining siyosiy hayotiga ham kuchli ta’sir ko‘rsatgan davlatlar qaysilar?
A Qarluqlar, O’g’uzlar davlati B Saljuqiylar Qipchoqlar davlati
C Somoniylar, Qoraxoniylar davlati D G’aznaviylar, Safforiylar davlati
23.Qarluqlar kimlar etnogenezida muhim rol o‘ynadi?
A o’zbek va tojiklar B o’zbek va qirg’izlar C tojik va qoraqalpoqlar D turkman, ozarbajon va qoraqalpoqlar
24. O‘g‘uzlar qaysi xalqlar etnogenezida muhim rol o‘ynadi?
A o’zbek va tojiklar B o’zbek va qirg’izlar C tojik va qoraqalpoqlar D turkman, ozarbajon va qoraqalpoqlar
25. Qachondan boshlab xalifalikni larzaga keltirgan og‘ir siyosiy vaziyat abbosiylarni Movarounnahr va Xurosonda olib borilayotgan siyosatni o‘zgartirishga majbur etdi?
A VII asr oxiri – VIII asr boshida B VIII asr boshi – IX asr oxirida
C VIII asr o’rtalari – IX asr boshida D VIII asr oxiri – IX asr boshida
26. 786–809-yillarda kim xalifalik qilgan?
A Horun ar-Rashid B Amin C Ma’mun D Mutazid
27. Xalifa Horun ar-Rashid vafotidan so‘ng kimlarning o‘rtasida taxt uchun kurash bo’lgan?
A Ma’mun bilan Amin B Ma’mun va Toxir C Amin va Abdulloh D Ismoil va Amir ibn Lays
28.Xalifalikning markaziy qismidagi arablar xalifalik taxtiga kimni ko‘taradilar?
A Aminni B Ma’munni C Mutazidni D Abdullohni
29. Ma’munga xalifalik taxtini egallashda kimlar yordam berdilar?
A Hirot viloyatining zodagonlaridan Tohir ibn Husayn B Xuroson va Movarounnahr mulkdorlari
C xalifalikning markaziy qismidagilar D A va B javoblar to’g’ri
30. Ma’mun qachon xalifalik taxtiga o‘tiradi?
A 813-yilda B 815-yilda C 821-yilda D 822-yilda
31. Xalifa Ma’mun yordami evaziga Tohirni qachon Xuroson va Movarounnahr noibi etib tayinlanadi?
A 813-yilda B 815-yilda C 821-yilda D 822-yilda
32. Ma’mun Movarounnahr zodagonlari Somonxudotning nabiralarini qaysi shahar va viloyatlarga noib qilib tayinlaydi?
A Nuhga Buxoro , Ahmadga Farg‘ona, Yahyoga Shosh va Ustrushona, Ilyosga Hirot
B Nuhga Samarqand, Ahmadga Farg‘ona, Yahyoga Shosh va Ustrushona, Ilyosga Hirot
C Nuhga Farg‘ona, Ahmadga Samarqand, Yahyoga Shosh va Ustrushona, Ilyosga Hirot
D Nuhga Samarqand, Ahmadga Farg‘ona, Yahyoga Hirot, Ilyosga Shosh va Ustrushona
33. Aka-uka somoniylar Movarounnahrning har yilgi xirojidan juda katta mablag‘ini kimlar orqali xalifa xazinasiga yuborib turadilar?
A toxiriylar B safforiylar C g’oziylar D g’aznaviylar
34.Tohir davlat ishlarini mustaqil idora etish maqsadida qachon xalifa nomini xutbadan chiqartirib yuboradi?
A 813-yilda B 815-yilda C 821-yilda D 822-yilda
35. Tohirning o‘g‘illari kimlar?
A Talxa va Abul Abbos Abdulloh B Nuh va Ahmad
C Ilyos va Yahyo D Amir ibn Lays va Yoqub ibn Lays
36.Abul Abbos Abdulloh nechanchi yillarda noiblik qilgan?
A 830–844-yillarda B 832–844-yillarda C 835–840-yillarda D 830–845-yillarda
37. Abul Abbos Abdulloh davrida poytaxt Marvdan qayerga shahriga ko‘chiriladi?
A Balxga B Nishopurga C Samarqandga D Buxoroga
38. Xuroson va Movarounnahrda xalifalik hukmronligi qancha vaqt hukm surgan?
A bir asrdan oshiqroq B ikki asrga yaqin C bir asrga yaqin D ikki asrdan oshiq
39. Safforiylar davlatining asoschisi kim?
A Nasr B Ya’qub ibn Lays C Amr ibn Lays D Ismoil
40. Ya’qub ibn Lays qachon hukmronlik qilgan?
A 873–879-yillarda B 879–900-yillarda C 875-879-yillarda D 879-901-yillarda
41.Amr ibn Lays qachon hukmronlik qilgan?
A 873–879-yillarda B 879–900-yillarda C 875-879-yillarda D 879-901-yillarda
42…….— juma namozida hukmdor nomini aytib, uning haqiga duo o‘qish, olqishlash.
A Xutba B g’oziy C tafsir D fiqh
43. Haq din uchun kurashuvchi jangchi qanday atalgan?
A spohiy B g’oziy C sarboz D hojib
44. Safforiylar Xuroson poytaxti Nishopurni egallaydilar. Natijada tohiriylar hukmronligi qachon tugatilgan?
A 872-yilda B 873-yilda C 874-yilda D 885-yilda
45. Toxiriylar hukmronligi tugatilgach, hokimiyat qaysi sulola qo‘liga o‘tadi?
A somoniylar B qoraxoniylar C g’aznaviylar D safforiylar

14-§. Somoniylar

1.IX asrda Movarounnahrda yurtga avval kim boshchilik qiladi?
A Ahmad B Nuh C Nasr D Ismoil
2. Nuhning vafotidan keyin kim hukmronlik qilgan?
A Ahmad B Nuh C Nasr D Ismoil
3. Ahmad qachon vafot etgan?
A 860-yilda B 863-yilda C 865-yilda D 866yilda
4. Nasr qaysi shaharni markazga aylantiradi?
A Samarqandni B Buxoroni C Chochni D Ustrishonani
5Qaysi hukmdor Movarounnahrning barcha viloyatlarini birlashtirish va uni Xurosondan ajratib olish choralarini ko‘radi?
A Ahmad B Nuh C Nasr D Ismoil
6. Qachon Movarounnahrning deyarli barcha viloyatlari somoniylar tasarrufiga o‘tadi?
A IX asrning birinchi choragida B IX asrning oxirgi choragida
C X asrning birinchi choragida D X asrning oxirgi choragida
7. Nasrga qarshi qaysi ukasi toj-taxt uchun kurash boshlaydi?
A Yahyo B Nuh C Ilyos D Ismoil
8. Ismoil Somoniy nechanchi yilda butun Movarounnahrni o‘z qo‘l ostiga birlashtirdi?
A 888-yilda B 893-yilda C 900-yilda D 901-yilda
9 …………o‘rta asrlarning qobiliyatli, serg‘ayrat va nihoyatda zukko davlat arbobi edi.
A Yahyo B Nuh C Nasr D Ismoil Somoniy
10. Ismoil Somoniy qachon Taroz shahrini zabt etib, dashtliklarga qaqshatqich zarba beradi?
A 888-yilda B 893-yilda C 900-yilda D 901-yilda
11. Safforiylar bilan somoniylarni to‘qnashtirishga va ularning har ikkisini ham zaiflashtirib, bu boy viloyatlarda o‘z ta’sirini qayta tiklashga harakat qilgan xalifa kim?
A xalifa Mu’tazid B xalifa Mansur C xalifa Ma’mun D . Xalifa Marvon II
12.892–902-yillarda arab xalifasi kim bo’lgan?
A xalifa Mu’tazid B xalifa Mansur C xalifa Ma’mun D . Xalifa Marvon II
13. Xalifa Mu’tazid kimga Xuroson bilan birga Movarounnahr ustidan ham hukm yuritish huquqi berilgani haqida farmon chiqaradi?
A Yoqub ibn Laysga B Rofe ibn Lays C Amr ibn Laysga D Aminga
14. Ismoil va Amr ibn Lays o’rtasida urush qachon boshlanadi?
A 888-yilda B 893-yilda C 909-yilda D 900-yilda
15. Urush tufayli Xuroson qaysi sulola qo‘l ostiga o‘tadi?
A somoniylar B saljuqiylar C safforiylar D g’aznaviylar
16. Ismoil Somoniy butun Movarounnahr va Xurosonni o‘z qo‘l ostida birlashtirib qaysi shahri bu ikki davlatning poytaxtiga aylandi?
A Samarqand B Buxoro C Choch D Hirot
17. Somoniylar davlati nechanchi yillarda mavjud bo’lgan?
A 865-999-yillarda B 888-999-yillarda C 898-998-yillar D 900-999-yilar
18. Qaysi davlatining tashkil topishi arab xalifaligining qulashi edi?
A somoniylar B toxiriylar C safforiylar D g’aznaviylar
19.Ravnaq topgan davrida Somoniylar davlati tarkibiga qaysi hududlar kirgan?
A Movarounnahr, Xuroson B Shimoliy va Sharqiy Eronni C Xuroson, Janubiy Eron D A va B javoblar to’g’ri
20. Somoniylar mamlakatni boshqarishda dastlab qanday idoralar bo’lgan?
A amir dargohi va devonlar B amir harami va devonlar
C amir kengashi va devonxona D kichik kengash va vazirliklar
21. Amir qarorgohi va harami hamda saroy a’yonlari, navkar va xizmatkorlarining turarjoylari qayerda joylashgan?
A Devonda B Dargohda C Kengashda D Devonxonada
22.Somoniylar boshqaruvi asosan nechta devon orqali idora etilgan?
A 5 ta B 8 ta C 10 ta D 12 ta
23.Somoniylarda bosh boshqaruv mahkamasi qanday atalgan?
A vazir devoni. B xalq devoni C harbiy devon D boshqaruv devoni
24.Kimning hukmronligi davrida Buxoroning Registon maydonida amir qasri qarshisida devonlar uchun saroy qurilib, mahkama mana shu maxsus binoga joylashgan?
A Nuh B Nuh II C Ismoil D Nasr II
25.914–943-yillarda hukmronlik qilgan somoniy hukmdor kim?
A Nuh B Nuh II C Ismoil D Nasr II
26. Somoniylar davlatida mahkama xizmatchilari qaysi tillarini puxta egallab olgan?
A arab, fors B o’zbek arab C arab, turk D fors, pahlaviy
27. Sharqda Islom dinining eng nufuzli markazlaridan biriga aylangan shahar qaysi?
A Samarqand B Buxoro C Choch D Xorazm
28. Movaraunnahrdagi birinchi madrasa qaysi shaharda ochilgan?
A Samarqand B Buxoro C Choch D Xorazm
29. Movaraunnahrdagi birinchi madarsa nechanchi asrda ochilgan?
A VIII asrda B IX asrda C X asrda D XI asrda
30. Buxoroning birinchi madrasasi X asrda bino qilingan madrasaning nomi nima edi?
A Farjak B Darvozayi Mansur C Faqihlar D Xalosiya
31Mamlakat ma’naviy hayotida kimlar rahnamolik qilardi.
A ustoz B ustod C muftiy D xatib
32. Ustodlar keyinchalik qanday nom bilan yanada ulug’langan?
A shayx ul-islom B xatib C imom D muftiy
33. Islom ma’naviy olamida Ustoddan keyin kimlar turardi?
A ustoz B ustod C muftiy D xatib
34. Musulmonlarning o‘rta va oliy o‘quv yurti nima deb atalgan?
A masjid B madrasa C honaqoh D langarxona
35. Somoniylar davrida devonxona boshlig‘i, bosh vazir qanday atalgan?
A Vazir B Ulamo C Devonbegi D Hojib ul hujob
36. Somoniylar davlatida yaxshi va uzoq xizmat qilgan sarbozlar qanday lavozimga ko’tarilgan?
A hojib B vazir C solor D hojib ul­hujob
37. Qaysi unvon Somoniylar saroyidagi oliy unvon hisoblanardi?
A hojib B vazir C solor D hojib ul­hujob

15-§. SOMONIYLAR DAVRIDA IJTIMOIY- IQTISODIY HAYOT

1.IX–X asrlarda Movarounnahr va Xorazm aholisining asosiy qismi nima bilan shug‘ullanar edi?
A sug‘orma dehqonchilik B lalmikor dehqonchilik C chorvachilik D hunarmandchilik va savdo-sotiq
2.Somoniylar davrida dehqonchilik solig‘i qanday atalgan?
A ushr B zakot C kalon D xiroj
3. Yuqori navli qog‘oz qaysi shaharda ishlab chiqarilar edi?
A Samarqandda B Eloq C Shosh D Xorazm
4. O‘zining ko’nchilik mahsulotlari va charm mollari bilan mashxur bo’lgan shahar qaysi?
A Samarqandda B Eloq C Shosh D Xorazm
5. Kumush va qo‘rg‘oshin konlari hamda kumush tanga chiqaradigan zarbxonasi bilan mashhur bo’lgan shahar qaysi javobda berilgan?
A Samarqandda B Eloq C Shosh D Xorazm
6. Qaysi shaharda qayiqsozlik taraqqiy topgan?
A Samarqandda B Eloq C Shosh D Xorazm
7. Zandana qishlog‘i qayerda joylashgan?
A Samarqandda B Buxoro C Shosh D Xorazm
8. Vador qishlog‘i qayerda joylashgan?
A Samarqandda B Buxoro C Shosh D Xorazm
9. “Zandanicha”, “vadoriy” nimaning nomi?
A tanganing B gilamlarning C gazlama, matoning D choy navining
10. Somoniylar davlatida tashqi savdo muomalasida nimadan keng foydalanilar edi?
A sarroflik cheklaridan B kumush quymalaridan C falsdan D oltin tangalardan
11. Savdogarlar o’zlari bilan ko’p miqdorda pul olib yurishmagan ular o’z pullarini kimga berib evaziga tegishli hujjat-chek olganlar?
A sahhoflarga B sarroflarga C saffohlarga D karvonboshilarga
12. Somoniylardan Abdulmalik bin Nuh tangasi nechanchi yillarga taluqli?
A 960-962-yillar B 961-965-yillar C 961–962-yillar D 963-965-yillar
13. Chek so‘zi qaysi tildan olingan termin?
A arab B fors C turk D yunon
14. O‘rtа аsrlаrdа аrаblаrning mustаhkаmlаngаn qаrоrgоhi. Dаstlаb g‘оziylаrgа mo‘ljаllаb qurilgаn mахsus binо nima deyilgan?
A Rabot B Karvonsaroy C shahriston D ko’handiz
15. Shimoliy yo‘l orqali qaysi hududlarga Movarounnahrning shahar va qishloqlaridan bo‘z, kiyim-kechak, egar-jabduq, qilich, idishlar, zargarlik buyumlari, dori-darmon, quruq meva, kunjut va zig‘ir moyi va boshqa shu kabi mollar olib borilgan?
A Xitoy va Hindistonga B Janubiy Sibir va Mo‘g‘ulistonga C Kavkaz va Sibrga D Eron va Vizantiyaga
16. Movaraunnahrga turli xildagi qimmatbaho mo‘ynalar, chorva mollari va chorvachilik mahsulotlari qayerdan keltirilgan?
A Rossiyadan B Kavkazdan C Tibetdan D Sibirdan
17. Qaysi davlat bilan bo‘lgan savdoda choy, ipak mato, tuz va ot asosiy o‘rinda turgan?
A Eron B Sibir C Xitoy D Bulg’or
18. Movarounnahr va Xorazmdan guruch, quruq mevalar, shirinliklar, tuzlangan baliq, paxta, shoyi matolar, movut, kimxob va gilamlar qaysi hududlarga olib borib sotilgan?
A Itil B Xazar C Bulg‘or D barcha javoblar to’g’ri
19. Bulg‘or va Xazardan nimalar keltirilgan?
A qimmatbaho mo‘ynalar B shamlar C cho‘qqi qalpoqlar D barcha javoblar to’g’ri
20. Ichki bozorlarda foydalanilgan mis chaqa nima deb atalgan?
A fals B ismoiliy C dinor D dirham
21. Kumush tangalar faqat hukumat boshlig‘i nomidan qaysi shaharlarda zarb etilgan?
A Marv, Eloq, Buxoro va Shoshda B Marv, Samarqand, Kesh va Shoshda
C Marv, Samarqand, Buxoro va Farg’onada D Marv, Samarqand, Buxoro va Shoshda
22. Somoniylar hukmronligi davrida yer egaligining nechta turi mavjud bo‘lgan?
A 3 ta B 4 ta C 5 ta D 6 ta
23. Somoniylar davrida yer egaligining qanday shakllari bo’lgan?
A “mulki sultoniy”, “iqto yerlari”, “vaqf yerlari”, “mulki xos” va “jamoa yerlari”
B “podshohiy”, “mulk yerlari”, “vaqf yerlari”, “vaqf yerlari” va “jamoa yerlari”
C “amlok”, “mulk yerlari”, “vaqf yerlari”, “mulki xos” va “jamoa yerlari”
D “mulki sultoniy”, “mulk yerlari”, “vaqf yerlari”, “mulki xos” va “jamoa yerlari”
24. Davlat tasarrufidagi yerlar nima deb yuritilgan?
A “mulki sultoniy” B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D jamoa yerlari
25. Hukmron sulola vakillari, mulkdor dehqon va aslzodalarning tasarrufidagi katta-katta yer maydonlari nima deyilgan?
A “mulki sultoniy” B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D “jamoa yerlari”
26. Masjid xonaqoh va madrasalarga vaqtincha yoki abadiy foydalanish uchun berilgan yerlar qanday atalgan?
A “mulki sultoniy” B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D jamoa yerlari
27. Oliy martabali ruhoniylar va sayyidlar qo‘l ostidagi yerlar qanday atalgan?
A “mulki sultoniy” B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D “mulki xos”
28. Yer egaligining qaysi shaklida yerga ega bo‘lgan mulkdorlar davlatga ko‘pincha hosilning 1/10 hisobida ushr solig‘ini to‘lagan?
A “mulki sultoniy” B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D “mulki xos”
29. Hukmron sulola hamda oliy tabaqa vakillariga davlat oldidagi xizmatlari evaziga hadya qilingan yerlar qanday atalgan?
A mulki iqto B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D “mulki xos”
30. Qishloq jamoalari tasarrufida ham ma’lum hajmda yer maydonlari saqlanib, ular qanday atalgan?
A “mulki sultoniy” B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D jamoa yerlari
31. Asosan lalmikor va tog‘oldi yerlaridan iborat bo‘lgan yer egaligining shakli qanday atalgan?
A “mulki sultoniy” B “mulk yerlari” C “vaqf yerlari” D jamoa yerlari
32. Yirik mansabdorlarning davlat oldidagi xizmati uchun yer va suvdan iborat katta-katta mulklarni iqto tarzida in’om qilish qachondan boshlandi?
A X asrda B XI asrda C XII asrda D XIII asrda
33. IX–X asrlarda ijarachilar qanday deb atalardi?
A barzikor B qo‘shchilar C kashovarzlar D A va B javoblar to’g’ri
34. Somoniylar og‘ir ahvoldan chiqish uchun qachon aholidan ikki marta soliq undirib oladi?
A 942-yilda B 944-yilda C 946-yilda D 948-yilda
36. Siyosiy vaziyat qaysi hukmdorlar davrida nihoyatda keskin tus oladi?
A Ismoil, Nasr B Nuh, Nuh II C Nasr, Nasr II D Nasr , Nuh
37. Nuhning hukmronlik yillarini aniqlang.
A 943–954 –yillar B 976–997-yillar C 956-997-yillar D 973-997-yillar
38. Nuh II ning hukmronlik yillarini aniqlang.
A 943–954 –yillar B 976–997-yillar C 956-997-yillar D 973-997-yillar
39. 947-yilda Nuh ibn Nasrga qarshi kim isyon ko‘taradi?
A Nuh B Abu Ali Chag’oniy C amakisi Ibrohim D sarbozlar
40. Ibrohimga taxtni egallasgda kimlar yordam beradi?
A Saroy sarbozlari B Abu Ali Chag‘oniy C Mahmud G’aznaviy D A va B javoblar to’g’ri
41.Nuh kimning qo‘zg‘olonni kuch bilan bostira olmaydi?
A Mahmud G’aznaviy B Abu Ali Chag’oniy C amakisi Ibrohim D sarbozlar
42.Nuh qachon Abu Ali Chag‘oniyni Chag‘oniyonga hokim qilib tayinlashga majbur bo‘ladi?
A 952-yilda B 954-yilda C 956-yilda D 958-yilda
43. 961-yilda Buxoro kimlarning g‘alayoni ko‘tariladi?
A turk hojiblarining B saroy sarbozlarining C mahalliy hokimlarning D dehqonlarning

16-§. G‘AZNAVIYLAR

1.Mamlakatda sodir bo‘lgan og‘ir davrda Somoniylar davlatida saroy qo‘shinining siyosiy qismi kimlardan iborat edi?
A turk hojiblaridan B fors hojiblaridan C sarbozlardan D askarlardan
2.Somoniylar davlatida harbiy va mudofaa ishlari to‘la kimlarning qo‘lida edi?
A turk hojiblarining B fors hojiblarining C sarbozlarning D askarlarning
3. 962–963-yillarda G‘azna viloyatini noib va lashkar amiri sifatida kim boshqargan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
4. Kim G‘azna va Kobul viloyatlarini mustaqil idora etishga intilib, G‘aznaviylar davlatiga asos solgan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
5. G‘aznaviylarning siyosiy nufuzi kimning davrida ortib, somoniylar tomonidan e’tirof etilgan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
6. Kimning hukmronligi davrida davlat hududi kengayib, Sharqning eng qudratli davlatlaridan biriga aylangan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
7. Sabuqtegin qachon hukmronlik qilgan?
A 1030–1040-yillarda B 962–963-yillarda C 977–997-yillarda D 997–1030-yillarda
8. Mahmud G’aznaviy qachon hukmronlik qilgan?
A 1030–1040-yillarda B 962–963-yillarda C 977–997-yillarda D 997–1030-yillarda
9. Mas’ud G’aznaviy qachon hukmronlik qilgan?
A 1030–1040-yillarda B 962–963-yillarda C 977–997-yillarda D 997–1030-yillarda
10.Mahmud G‘aznaviy Xorazm davlatini qachon o‘z saltanatiga qo‘shib olgan.?
A 1017-yilda B 1009-yilda C 1006-yilda D 1000-yilda
11.Kimning hukmdorligi davrida mamlakat viloyatlari birin-ketin qo‘ldan chiqarilib, tanazzulga yuz tutgan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
12. G‘aznaviylar davlati qachon butunlay tugatilgan?
A 1180-yilda B 1186-yilda C 1141-yilda D 1199-yilda
13.G‘aznaviylar davlat tuzumi va boshqaruvi tizimida qanday devonlar faoliyat ko‘rsatgan?
A harbiy elchilik, rasmiy tadbirlar B moliya C xabar-pochta D barcha javoblar to’g’ri
14. G’aznaviylarda viloyat hukmdori qanday atalgan?
A voliy B rais C amid D kutvol
15. G’aznaviylarda viloyat boshqaruv ishlari kimning qo’lida bo’lgan?
A voliy B rais C amid D kutvol
16. G’aznaviylarda shahar hokimi qanday atalgan?
A voliy B rais C amid D kutvol
17. G’aznaviylarda shaharlarda boshqaruv kim tominidan amalga oshirilgan?
A voliy B rais C amid D kutvol
18. Mahmud G‘aznaviy turkiy ona tili bilan bir qatorda qaysi tillarni ham mukammal bilgan, she’r bitgan?
A fors B arab C pahlaviy D barcha javoblar to’g’ri
19. G’aznaviylar poytaxt saroyida to’plnngan olim, shoir va san’atkorlar soni qancha edi?
A 200 dan ortiq B 300 dan ortiq C 400 dan ortiq D 400ga yaqin
20.. Beruniy “Qonuni Ma’sudiy” asarini kimga taqdim etgan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
21. Bayhaqiy “Tarixi Ma’sudiy” asarlarini kimga bag‘ishlagan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
22. Abul Qosim Firdavsiy mashhur “Shohnoma” dostonini kimga taqdim etgan?
A Alptegin B Sabuqtegin C Mahmud G’aznaviy D Mas’ud G’aznaviy
23.G’aznaviylar davrida qaysi shaharlarda ko‘plab madrasalar, masjid, xonaqoh va saroylar bino qilinib, kutubxonalar faoliyat ko‘rsatgan?
A G‘azna, Marv, Nishopur, Lohur B G‘azna, Balx, Mashxad, Lohur
C G‘azna, Balx, Nishopur, Panjob D G‘azna, Balx, Nishopur, Lohur

17-§. QORAXONIYLAR

1.Qachon qarluqlar yag‘mo, chigil, o‘g‘uz va boshqa qabilalar bilan yagona ittifoqqa birlashdilar?

A X asr boshlarida B X asr o‘rtalarida C X asr oxirida D XI asrda
2.Ularning ittifoqidan tashkil topgan davlat dastavval qanday yuritilgan?
A Xoqoniya o‘lkasi B Qarluq-qoraxoniy C Qoraxoniylar D Turk xoqonligi
3. Xoqoniya o‘lkasi hukmdorlari qanday atalgan?
A arslonxon B bug’roxon C tavg’achxon D jabg‘u
4.Xoqoniya nechanchi asrlarda rivoj topib kuchaygan?
A IX-X asrlar B X-XI asrlar C XI–XII asrlar D XII-XIII asrlar
5. XI–XII asrlarda Xoqoniya o’lkasi qanday nom olgan?
A Xoqoniya o‘lkasi B Qarluq-qoraxoniylar C Qoraxoniylar D Turk xoqonligi
6.Qoraxoniylar davlatida taxtda o‘tirgan Arslonxon, Bug‘roxon va Tavg‘achxonlar qanday nom bilan ulug’langanlar?
A ulug’xon B xoqon C xonlar xoni D qoraxon
7. Qoraxoniylar davlati, Xoqoniya – qaysi hududlarda tashkil topgan?
A Sharqiy Turkiston, Yettisuv va Tyanshanning janubiy yonbag‘rida
B Sharqiy Turkiston, Yettisuv va Tyanshanning g’arbiy yonbag‘rida
C Sharqiy Turkiston, Yettisuv va Tyanshanning sharqiy yonbag‘rida
D Sharqiy Turkiston, Yettisuv va Tyanshanning shimoliy yonbag‘rida
8. Qoraxoniylar davlatining asoschisi kim?
A Abdulkarim Sotuk Bug‘roxon B Ibrohim Bo’ritegin C Nasr Eloqxon D Mahnud
9. 859–955-yillarda Qoraxoniylar davlatini kim boshqargan?
A Abdulkarim Sotuk Bug‘roxon B Ibrohim Bo’ritegin C Nasr Eloqxon D Mahmud
10. Qoraxoniylar qachondan Movarounnahrga hujum boshlaydilar?
A 992-yilda B 994-yilda C 996-yilda D 999-yilda
11. Qoraxoniylarning Movarounnahrga hujumlariga kim boshchilik qiladi?
A Horun Bug’roxon B Ibrohim Bo’ritegin C Nasr Eloqxon D Mahmud
12.Qoraxoniylarning Movarounnahrga hujum boshlagan vaqtda bu yerda qaysi davlat ichiki ziddiyatlar qurshovida qolgandi?
A somoniylar B saljuqiylar D g’aznaviylar D safforiylar
13. Qoraxoniylar qaysi shaharni qarshiliksiz ishg‘ol qiladilar?
A Samarqandni B Buxoroni C Shoshni D Xorazmni
14. Nuh ibn Mansur qoraxoniylarga qarshi kurashish uchun kimni yordamga chaqiradi?
A Alpteginni B Sobuqteginni C Mahmud G’aznaviyni D Mas’ud G’aznaviyni
15. Nuh ibn Mansur yordami evaziga Sabuqteginga qaysi hududni beradi?
A Movaraunnahrni B Xorazmni C Chochni D Xurosonni
16.Qoraxoniylar Movarounnahr tomon yana qachon hujum boshlaydilar?
A 992-yilda B 994-yilda C 996-yilda D 999-yilda
17. Shunday og‘ir bir sharoitda kimning qo‘shini Buxoroni egallaydi?
A Alpteginni B Sobuqteginni C Mahmud G’aznaviyni D Mas’ud G’aznaviyni
18. To’g’ri javobni toping.
A Sirdaryo havzasi qoraxoniylar qo‘liga o‘tadi B Amudaryodan janubdagi yerlar, shu jumladan, Xuroson Sobuqteginga
C Somoniylarga Movarounnahrning markaziy qismi beriladi D barcha javoblar to’g’ri
19. Somoniylar davlati qachon barham topdi?
A 992-yilda B 994-yilda C 996-yilda D 999-yilda
20. Somoniylar davlatiga kim barham bergan?
A Horun Bug’roxon B Ibrohim Bo’ritegin C Nasr Eloqxon D Mahmud
21. Qoraxoniylar nechanchi yillarda Xuroson ustiga ikki marta qo‘shin tortadilar?
A 1002- va 1008-yillarda B 1004- va 1006-yillarda C 1006- va 1010-yillarda D 1006- va 1008-yillarda.
22.Kim qoraxoniylarga zarba berib, Xurosonni o‘z davlati tasarrufida saqlab qolishga muvaffaq bo‘ladi?
A Alpteginni B Sobuqteginni C Mahmud G’aznaviyni D Mas’ud G’aznaviyni
23. Qoraxoniylarning mahalliy hukmdori Ibrohim Bo‘ritegin qachon Amudaryo bo‘yi viloyatlari – Xuttalon, Vaxsh va Chag‘oniyonni g‘aznaviylardan tortib oladi?
A 1030-yilda B1032-yilda C 1036-yilda D 1038-yilda.
24. Movarounnahrni va Farg‘onani o‘ziga bo‘ysundirib, mustaqil siyosat yurita boshlagan qoraxoniylarning mahalliy hukmdori kim?
A Horun Bug’roxon B Ibrohim Bo’ritegin C Nasr Eloqxon D Mahmud
25. Sharqiy Qoraxoniylar davlatining poytaxti qaysi shahar edi?
A Bolasog‘un B Buxoro C Samarqand D Shosh
26. Movarounnahrdagi Qoraxoniylar davlati poytaxti qaysi shahr edi?
A Bolasog‘un B Buxoro C Samarqand D Shosh
27. G’alabadan keyin Ibrohim Bo‘ritegin qanday unvonini olgan?
A bug’roxon B tavg’achxon C qoraxon D arslonxon
28. Qoraxoniylarda viloyatlarni kimlar boshqarardilar?
A eloqxon B takin C tegin D barcha javoblar to’g’ri
29. Hokimlar kimlardan saylangan?
A qoraxoniylar xonadonining eloqxon unvoniga sazovor bo‘lgan a’zolaridan
B harbiy ishda jasorat ko’rsatgan harbiy sarkardalardan
C islom shariatini yaxshi biladigan ulamolardan
D mahalliy xalqlarning hukmron tabaqasi vakillaridan
30. Qaysi hududning eloqxoni qoraxoniy eloqxonlari orasida katta obro‘ga ega edi?
A Xuroson B Movarounnahr C Bolasog’un D Shosh
31. Movaraunnahr eloqxoni qayerda taxtga o’tirgan?
A Buxoroda B Bolasog’unda C Shoshda D Samarqandda
32. Viloyat boshqaruv ma’muriyatida qaysi sulola davridagidek boshqaruv mahkamasi bo‘lgan?
A tohiriylar B somoniylar C g’aznaviylar D qoraxoniylar
33.Qoraxoniylarda shaharlar kimlar tomonidan tomonidan boshqarilardi?
A shahar hokimi, raislar B voliy, kutvol C amid, raislar D voliy, hokimlar
34. Qoraxoniylar mamlakatda o‘z hukmronligini mustahkamlab olish maqsadida kimlar bilan yaqin va do‘stona munosabatlar o‘rnatadilar?
A mahalliy zodagonlar B musulmon ruhoniylari C mahalliy hokimlar D savdogarlar
35. “Dehqon” degan tushuncha o‘zining “qishloq hokimi”ni anglatuvchi asl ma’nosini qachon yo‘qotdi?
A IX–XII asrlarda B X–XII asrlarda C XI–XIII asrlarda D XI–XII asrlarda
36. Nechanchi asrdan boshlab yerdan foydalanishda iqto tartiboti juda keng yoyiladi?
A IX asrdan B X asrdan C XI asrdan D XII asrdan
37. Qoraxoniylar uchun bo‘ysundirilgan mamlakatlar aholisidan tegishli soliqlarni undirish boshqarishning eng qulay shakli qanday bo’lgan?
A Iqto tartibi B urug’-aymoqchilik tartibi C suyrg’ol tartibi D tiyul tartibi
38.Qachon Movarounnahrda va Xurosonda iqto yerlari kengayib, mulkchilikning asosiy shakllaridan biriga aylanadi?
A IX–XII asrlarda B X–XII asrlarda C XI–XIII asrlarda D XI–XII asrlarda
39. Qoraxoniykar davrida bunyod etilgan inshootlarni aniqlang.
A Raboti Malik, Masjidi kalon B Minorai kalon, Vobkent minorasi
C Jarqo‘rg‘on minorasi, Mag‘oki attori masjidi D barcha javoblar to’g’ri
40. Qoraxoniylar davrida shaharlarda qaysi sohalar rivoj topadi?
A kulolchilik, shishasozlik B miskarlik C chilangarlik D barcha javoblar to’g’ri
41. XII asrning 30-yillari oxiriga kelganda Qoraxoniylar davlati kimlarning hujumiga uchraydi?
A g’aznaviylar B qoraxitoylar C qipchoqlar D xorazmshohlar
42.Ko’chmanchi qoraxitoylar qaysi qabilaga mansub edilar?
A mo‘g‘ullarga B qipchoqlarga C turklarga D qarluqlarga
43. Qaysi shahar Qoraxitoylar davlatining poytaxtiga aylantirgan?
A Samarqand B Buxoro C Bolasog’un D Shosh
44. Qoraxitoylarning jangovar qo‘shinlari Movaraunnahrning qaysi viloyatiga bostirib kiradi?
A Shosh va Farg‘onaga, so‘ngra Zarafshon va Surxondaryo B Shosh va Xorazmga, so‘ngra Zarafshon va Qashqadaryo
C Shosh va Farg‘onaga, so‘ngra Zarafshon va Qashqadaryo D Shosh va Eloqqa, so‘ngra Zarafshon va Qashqadaryo
45. Qoraxitoylar qachon Xo‘jand shahri yaqinida qoraxoniylarning eloqxoni Mahmudga qaqshatqich zarba beradilar?
A 1137-yilda B 1138-yilda C1140-yilda D 1141-yilda
46.Qoraxoniylar davlati qachon tugatiladi?
A 1137-yilda B 1138-yilda C1140-yilda D 1141-yilda

18-§. XORAZM DAVLATI VA UNING YUKSALISHI

1.Gurganch miri Ma’mun ibn Muhammad qachon Kat shahrini ishg‘ol qilib, Xorazmning ikkala qismini birlashtirdi?
A 995-yilda B 996-yilda C 1004-yilda D 1006-yilda
2. Ma’mun ibn Muhammad taxtni egallagach qaysi sulola hukmronligi barham topadi?
A ma’muniylar B afrig’iylar C anushteginlar D oltintoshlar
3. Qaysi shahar Xorazmshohlar davlatining poytaxtiga aylandi?
A Ko‘hna Urganch B Tuproqqa’la C Kat D Xiva
Xorazmshoh davlatning markaziy boshqarmasi qanday atalgan?
A dargoh B devonxona C kengash D zarbxona
4. Xorazmshohlar davlatida devonxona tarkibida qanday mahkamalar faoliyat ko‘rsatgan?
A ziroat, savdo-tijorat B moliya, soliq
C shahar va qishloqlarda osoyishtalikni saqlash uchun harbiy ishlar bilan shug‘ullanadigan mahkama
D barcha javoblar to’g’ri
5. Kim harbiy safarlar vaqtida hukmdor nomidan davlatni idora etgan?
A xo’jayi buzruk B hojib C solor D sipohsolor
6. Xorazm qachon Mahmud G‘aznaviy tomonidan zabt etilib, o‘z mustaqilligidan mahrum bo‘lgan?
A 1017-yilda B 1020-yilda C 1040-yilda D 1087-yilda
7. Xorazm qachon Saljuqiylar davlatiga qaram bo‘lib qoladi?
A 1017-yilda B 1020-yilda C 1040-yilda D 1087-yilda
8.Saljuqiylar hukmdori Malikshoh o‘z ma’murlaridan kimni Xorazmga noib qilib tayinlaydi?
A Anushtegini B Qutbiddin Muhammadni C Otsizni D Alovuddin Muhammad
9. Anushtegin vafotidan so‘ng Xorazmda kim noiblik qiladi?
A Anushtegini B Qutbiddin Muhammad C Otsiz D Alovuddin Muhammad
10. Qutbiddin Muhammad qachon hukmronlik qilgan?
A 1097–1127-yillarda B 1127–1156-yillarda C 1095-1128-yillrda D 1099-1127-y
11.“Xorazmshoh” unvonini tiklagan, bo’lsada, Saljuqiylar davlatining sadoqatli noibiligicha qolgan hukmdor kim edi?
A Anushtegini B Qutbiddin Muhammadni C Otsizni D Alovuddin Muhammad
12. Xorazmning mustaqilligi kimning nomi bilan bog‘liqdir?
A Anushtegini B Qutbiddin Muhammad C Otsiz D Alovuddin Muhammad
13. Otsiz qachon hukmronlik qilgan?
A 1097–1127-yillarda B 1127–1156-yillarda C 1095-1128-yillrda D 1099-1127-y
14.Xorazm bilan iqtisodiy jihatdan bog‘liq bo‘lgan Sirdaryo etaklari va Mang‘ishloq yarimorolini egallagan xorazmshoh?
A Anushtegini B Qutbiddin Muhammad C Otsiz D Alovuddin Muhammad
15. Kaspiy dengizi sohillaridan to Sirdaryoning o‘rta oqimiga qadar bo‘lgan yerlarda Xorazmshohlar davlatining poydevorini barpo etgan xorazmshoh kim?
A Anushtegini B Qutbiddin Muhammad C Otsiz D Alovuddin Muhammad
16. Elarslon qachon hukmronlik qilgan?
A 1097–1127-yillar B 1156–1172-yillar C 1172-yil D 1172–1200-yillar
17. Sultonshoh Mahmud qachon hukmronlik qilgan?
A 1097–1127-yillar B 1156–1172-yillar C 1172-yil D 1172–1200-yillar
18. Takash qachon hukmronlik qilgan?
A 1097–1127-yillar B 1156–1172-yillar C 1172-yil D 1172–1200-yillar
19. Qachon Sulton Sanjarga qarshi ko‘chmanchi o‘g‘uzlar isyon ko‘taradilar?
A 1153-yilda B 1155-yilda . C 1156-yilda D 1161-yilda
20. Saljuqiylar davlatidan birinchi bo’lib qaysi hududlar ajralib chiqdi?
A Kichik Osiyo va Kermon B O’rta Osiyo va Kardova C Old Osiyo va Xuroson D Movaraunnahr va Xuroson
21.Qaysi davlatning zaiflashuvi Xoazmshohlarga o’z hududlarini kengaytirib olish imkonini berdi?
A somoniylar B saljuqiylar C g’aznaviylar D qoraxoniylar
22. Xorazm davlati, ayniqsa, kimning davrida juda kengayadi?
A Anushtegini B Qutbiddin Muhammad C Otsiz D Takash
23. Takash qachon Nishopur, Ray va Marv shaharlarini zabt etadi?
A 1097–1127-yillar B 1156–1172-yillar C 1187–1193-yillar D 1172–1200-yillar
24. 1194-yilda saljuqiylar sultoni To‘g‘rulga qaqshatqich zarba berib, qaysi davlatni Xorazmga bo‘ysundiradi?
A Eronni B Xurosonni C Movoraunnahrni D Nishopurni
25. Alovuddin Muhammad qachon hukmronlik qilgan?
A 1200–1220-yillar B 1156–1172-yillar C 1187–1193-yillar D 1172–1200-yillar
26.Aloviddin Muhammad qachon Movarounnahrni qoraxitoylarning qaramligidan ozod etishga kirishdi?
A 1206-yildan B 1210-yilda C 1212-yilda D 1216-yilda
27. Talos vodiysida qoraxitoylar qachon mag‘lubiyatga uchraydi?
A 1206-yildan B 1210-yilda C 1212-yilda D 1216-yilda
28. Xorazm qachon juda keng maydonni egallagan buyuk davlatga aylangan edi?
A XIII asr boshida B XII asrda C XI asrda D X asrda
29. Xorazmshohlar davlatining shimoli g‘arbiy va g‘arbiy chegarasi qaysi hududga qadar borgan?
AOrol va Kaspiy dengizi sohillari B Iroq
C G‘azna viloyati D Yettisuv va Dashti Qipchoqdan
30. Xorazmshohlar davlatining janubi g‘arbda qaysi hududga qadar borar edi?
AOrol va Kaspiy dengizi sohillari B Iroq
C G‘azna viloyati D Yettisuv va Dashti Qipchoqdan
31. Xorazmshohlar davlatining janubi sharqiy hududlari qayergacha borgan?
AOrol va Kaspiy dengizi sohillari B Iroq C G‘azna viloyati D Yettisuv va Dashti Qipchoqdan
32. Xorazmshohlar davlatining shimoli sharqiy chegarasi qaysi hudugacha borgan?
AOrol va Kaspiy dengizi sohillari B Iroq C G‘azna viloyati D Yettisuv va Dashti Qipchoqdan
33. Xorazimshohlar davlatining poytaxti qaysi shahr edi?
A Xiva B Urganch C Xorazm D O’tror
34. Muhammad Xorazmshoh saroyida itoatda bo’lgan hukmdor va ularning vakillari soni nechta bo’lgan?
A 20 ta B 25 ta C 27 ta D 30 ta
35. Xorazmshohga qarshi norozilik tufayli O’tror aholisi qachon qo’zg’alon ko’targan?
A 1208-yilda B 1210-yilda C 1212-yilda D 1216-yilda
36. Xorazmshohga qarshi norozilik tufayli Samarqand aholisi qachon qo’zg’alon ko’targan?
A 1208-yilda B 1210-yilda C 1212-yilda D 1216-yilda

19-§. XORAZMSHOH VA CHINGIZXON MUNOSABATLARI

1. Mo‘g‘ul urug‘ va qabilalari qudratli davlatga birlashuvi va jipslashuvi kimning
nomi bilan bog‘liq?
A Temuchin B Jo’ji C Chig’toy D Botu
2. Chingizxon nechanchi yillarda yashagan?
A 1155–1227-yillar B 1156–1172-yillar C 1187–1193-yillar D 1172–1200-yillar
3. Onon daryosi bo‘yida mo‘g‘ul urug‘ va qabila boshliqlarining qurultoyi qachon bo’lib o’tgan?
A 1206-yilda B 1210-yilda C 1212-yilda D 1216-yilda
4. Mo‘g‘ullar davlatiga qachon asos solinadi?
A 1206-yilda B 1210-yilda C 1212-yilda D 1216-yilda
5. Chingizxon olib borgan urushlar natijasida qaysi hududlarni o’z hokimyati ostida birlashtirgan?
A Gobi sahrosining sharqiy chegarasidan to Tangritog‘tizmasining g‘arbiy etaklarigacha bo‘lgan viloyatlarni
B Gobi sahrosining janubiy chegarasidan to Tangritog‘tizmasining g‘arbiy etaklarigacha bo‘lgan viloyatlarni
C Gobi sahrosining shimoliy chegarasidan to Tangritog‘tizmasining g‘arbiy etaklarigacha bo‘lgan viloyatlarni
D Gobi sahrosining g’arbiy chegarasidan to Tangritog‘tizmasining g‘arbiy etaklarigacha bo‘lgan viloyatlarni
6. Chingizxonning harbiy yurishlari tufayli uning davlatini qaysi qismi xorazmshohlar davlati bilan chegaradosh bo’lib qolgan?
A sharqiy B shimoliy C g’arbiy D janubiy
7. Qachon Chingizxon huzuriga Xorazmshoh Bahouddin Roziy boshchiligida o‘z elchilarini yuboradi?
A 1206-yilda B 1210-yilda C 1212-yilda D 1216-yilda
8. Chingizxon birinchi kimni Xorazmga elchi qilib yuborgan?
A Bahovuddin Roziyni B Mahmud Yalvochni C Kafraj ibn Bug’roni D G’oyirxonni
9.Chingizxon elchilarini Sulton Muhammad qachon qabul qiladi?
A 1206-yilda B 1210-yilda C 1216-yilda D 1218-yilda
Chingizxon Sulton Muhammadga o‘z minnatdorchiligini izhor etish va ikki buyuk qo‘shni davlatlar o‘rtasida shartnoma tuzish uchun qachon elchilik va savdo karvonini Xorazmga jo‘natadi?
A 1206-yilda B 1210-yilda C 1216-yilda D 1218-yilda
10. Karvon ko‘p miqdorda oltin, kumush buyumlar, xitoy ipak matolari, suvsar va qunduz mo‘ynalari va boshqa har xil qimmatbaho mollar ortilgan tuyalar soni nechta edi?
A 500 B 450 C 350 D 300
11. Karvondagi musulmon savdogarlarning soni qancha edi?
A 500 B 450 C 350 D 300
12. Ushbu savdo karvoni qaysi shaharga borishi lozim edi?
A Urganchga B Xivaga C O’trorga D Samarqandga
13. Karvon yo‘lda qaysi shaharda ushlanib qoladi?
A Urganchda B Xivada C O’trorda D Samarqandda
14. O’tror shaharning noibi kim bo’lgan?
A G‘oyirxon B Jaloliddin Manguberdi C Qoracha Hojib D Temur Malik
15. Chingizxon Xorazm ma’murlaridan hisoblangan O‘tror noibining xiyonatkorona xatti-harakatidan nihoyatda g‘azablanib kimni Xorazmshoh huzuriga elchi qilib yuboradi?
A Bahovuddin Roziyni B Mahmud Yalvochni C Kafraj ibn Bug’roni D G’oyirxonni
16. Chingizxon Sulton Muhammaddan nimani talab qiladi?
A aybdorlarni jazolashni B Inolchiqni tuttirib, uning ixtiyoriga jo‘natishni
C karvondan talangan mollarni qaytarib berishini D A va B javoblar to’g’ri
17. Chingizxonning Xorazmshohlar davlatiga yurushiga nima bahona bo’ladi?
A Karvonni O’trorda talanishi
B Kafroj ibn Bug’roni o’dirilishi
C Mahmud Yalavochning xorazmshoh xizmatiga o’tishi
D Chingizxonni xorazmshohni ardoqli o’g’illari qatorida ko’rishini aytgani
18. Sulton qo‘shinning oliy sarkardalari qaysi urug‘- qabiladan bo’lgan?
A qipchoqlardan B turkmanlardan C o’g’uzlardan D yag’molar
19. Sulton Muhammad tasis etgan “Davlat kengashi” necha kishidan iborat ?
A 4 B 6 C 8 D 10

20-§. MUHAMMAD XORAZMSHOHNING MAMLAKAT MUDOFAASIGA OID TADBIRLARI VA UNING OQIBATI

1.Sulton Muhammadga qaysi sarkardalar harbiy kuchlarini asosiy nuqtalarga to‘plab, dushmanga zarba berishni taklif etadilar?
A Jaloliddin Manguberdi B Temur Malik C Azam Malik D A va B javoblar to’g’ri .
2. ………ning kuzida Chingizxon Xorazmshohga qarshi yurish boshlaydi?
A 1218-yil B 1219-yil C 1220-yil D 1221-yil
3. Chingizxonning birinchi qayerga hujum boshlangan?
A O’trorga B Samarqandaga C Buxoroga D Urganchga
4. O‘tror shahrida mo’g’illarga kimlar qarshilik ko’rsatgan?
A Jaloliddin Manguberdi va Temur Malik B Humortegin va G’iyosiddin Pirshoh
C G‘oyirxon (Inolchiq) va Qoracha Hojib D Oqshoh va O’zloqshoh
5.O‘tror qamali necha oy davom etgan?
A 3 oy B 4 oy C 5 oy D 7 oy
6. O‘tror mudofaasining eng og‘ir paytida kim o‘z qo‘shini bilan shahar darvozasidan chiqib, mo‘g‘ullarga taslim bo‘lgan?.
A G‘oyirxon B Qoracha Hojib C Humortegin D Temur Malik
7. G’oyirxon boshliq mudofaachilarning bir qismi O‘tror arkiga joylashib olib, mudofaani yana qancha muddat davom ettiradilar?
A bir oygacha B ikki oycha C uch oy D to’rt oy
8. G‘oyirxon qurshovga olinib, asirga tushirilgach, qaysi shaharda o‘ldiriladi?
A Buxoroda B Urganchda C Xivada D Samarqandda
9.1220-yilning fevralida Chingizxon qaysi shaharga qo‘shin tashlaydi?
A Buxoroga B Urganchga C Xivaga D Samarqandga
10. Buxoro qamali necha kun davom etdi?
A 7 kun B 8 kun C 12 kun D 14 kun
11. Qachon mo‘g‘ullar tomonidan Buxoro egallanib, talon-toroj etiladi?
A 1220-yilning 10-fevralida B 1220-yilning 12-fevralida
C 1220-yilning 14-fevralida D 1220-yilning 16-fevralida
12.Buxoro yurishi nima bilan tugaydi?
A Chingizxon amri bilan Buxoro yoqib yuboriladi. B asosiy suv inshooti buzilib suvga bostiriladi
C shahar suvsiz qoldiriladi D Chingizxon shharni omon saqlab qoladi
13. Buxoro zabt etilgach, mo’g’ul qo’shinari qaysi shaharga yurish qiladi?
A Buxoroga B Urganchga C Xivaga D Samarqandga
14. Mo’g’ullar qachon Movarounnahrning eng mashhur va yirik shahri bo‘lgan Samarqand tomon yo‘l oladi?
A 1220-yil fevral B 1220-yil mart C 1220-yil may D 1220-yiliyun
15. Samarqand qamali vaqtida Chingizxonning qarorgohi qareda joylashgan?
A Oqsaroyda B Ko’ksaroyda C Robiya saroyida D Mohuvonda
16. Samarqand ostonasida necha kun shiddatli janglar davom etadi?
A 7 B 5 C 3 D 2
17. Chingizxon Samarqandni egallash uchun qanday hiyla ishlatadi?
A Qang‘li qo‘shinlariga u shahar olingach omonlik va’da qildi.
B Qang’li qo’shiniga katta boylik va’da qiladi
C Samarqandni hukmron doiralari bilan xorazmshoh o’rtasida urush keltirib chiqaradi
D. Hiyla qo’llamay shaharni egallaydi
18. Samarqand egallangach, Chingizxon necha kishilik qang‘li qo‘shini qolgan himoyachilari ham qirib tashlanadi?
A 10 ming B 20 ming C 30 ming D 40 ming
19. ……………shahri Sirdaryo ikkiga ayrilgan yerda joylashgan edi.
A Samarqand B Buxoro C Urganch D Xo’jand
20. Temur Malik qaysi shahar hokimi edi?
A Samarqand B Buxoro C Urganch D Xo’jand
21. Xo’jand shahri himoyachilari Temur Malik boshchiligida qancha vaqt davomida o‘z shahrini mudofaa qiladilar?
A bir oy B ikki oy C uch oy D to’rt oy
22.Sirdaryo (Sayhun) havzasi, Zarafshon va Qashqadaryo vodiylari, Amudaryo (Jayhun) o‘rta oqimining o‘ng sohilidagi viloyatlar zabt etilgach, Chingizxon asosiy kuchni qayerga tashlaydi?
A Samarqandga B Buxoroga C Urganchga D Xo’jandga
23. Chingizxon qo‘shinlarining Urganchga yurishi qachon boshlandi?
A 1220-yil oxirida B 1221-yilning boshlarida C 1221-yilning o’rtalarida D 1221-yilning oxirlarida
24. Xorazmshohlar poytaxtida mudofaa uchun qancha qo‘shini turardi?
A 110000 nafar B 13000 C 150000 D 160000
25. Urganchliklar shahrini qancha vaqt mudofaa qiladilar?
A besh oy B yetti oy C olti oy D to’rt oy
27.Urganch mudofasida zamonining buyuk allomalaridan kim qatnashgan?
A Najmiddin Kubro B Ahmad ibn Umar Xivaqiy C Abu Mansur Motrudiy D A va B javoblar to’g’ri
28.“Yo Vatan, yo sharofatli o‘lim” deb aytgan xitobi kimga tegishli?
A Najmiddin Kubro B Jaloliddin Manguberdiga C Abu Mansur Motrudiy D Temur Malikka
29. Chingizxon qaysi shaharni egallash uchun hiyla ishlatib bir cho‘ponga 100-150 qo‘y, echki berib, shahar darvozasi yonidan haydab o‘tishni buyuradi?
A Samarqandni B Buxoroni C Urganchni D Xo’jandni
30. Mo’gullar Urqanchda qancha odamni qatl etadilar?
A yigirm mingdan ortiq B ellik mingdan ortiq C yuz mingga yaqin D yuz ellik mingga yaqin
31. Chingizxon Urganchni egallaganda har bir askariga nechtadan asir bo’lib bergan?
A 15 ta B 20 ta C 24 ta D 28 ta
32. Urganch shahrining taqdiri nima bo’ldi?
A suv bosib vayron bo‘ladi. B yoqib yuboriladi C buzib tashlanadi D shahar saqlab qolinadi
33. Najmiddin Kubro nechanchi yillarda yashagan?
A 1145–1221-yillar B 1198-1231-yillar C 1155-1227-yillar D 1198-1221-yillar
34.Najmiddin Kubroning taxallusi qanday ma’noni anglatadi?
A “dinning ulug‘ yulduzi” B “dinning hujjati” C “dinning himoyachisi” D “dinning faxri”
35. 1995-yildа O‘zbekistonda Najmiddin Kubro tavalludining necha yilligi nishonlandi?
A 850 yilligi B 910 yilligi C 1000 yilligi D 1250 yilligi

21-§. JALOLIDDIN MANGUBERDINING XORAZM TAXTIGA O‘TIRISHI

1.Buxoro, Samarqand, Xo‘jand singari buyuk shaharlarning qo‘ldan ketgach Muhammad Xorazmshoh qaysi hududlarga chekina boshladi?
A janubi g‘arbiy B janubi sharqiy C shimoli sharqiy D g’arbiy
3.Xorazmshohdan qaysi viloyatlari hokimlari yuz o‘girdi?
A Balx va Nishopur B Qunduz va Badaxshon
C Xuososn va Ozarbajon D D Seyston va Mozandaron
4. 1220-yilning aprelida Muhammad Xorazmshoh qaysi shaharga keladi?
A Nishopurga B Badaxshonga C Isfahonga D Quddusga
5. Muhammad Xorazmshoh qayerda vafot etadi?
A Kaspiy dengizidagi Ashura orolida B Orol dengizidagi Payg’ambar orolida
C Eronning Isfahon shahrda D Urganchda
6. Muhammad Xorazmshoh vafotidan oldin kimni valiahd etib tayinlaydi?
A Jaloliddin Manguberdini B G’iyosiddinni C Oqshohni D O’zloqshohni
7. Muhammad Xorazmshoh qachon vafot etgan?
A 1220-yilning sentyabrida B 1220-yilning oktyabrida C 1220-yilning noyabrida 1220-yilning dekabrida
8.Movarounnahrning asosiy shaharlari egallangach, mo‘ g‘ul jangarilarining bosqinchilik yurishlari qaysi hududlarga qaratildi?
A Amudaryo janubidagi yirik savdo va madaniyat markazlariga B Balx, Hirot shaharlariga
C Marv va G‘azna shaharlariga D barcha javoblar to’g’ri
9.Amudaryo janubidagi viloyatda mo’g’ullar kimning qattiq qarshiligiga uchraydi?
A Jaloliddin Manguberdining B Temur Malikning C Shamsiddin Eltutmishning D Xalifa Nosirning
10. Jaloliddin Manguberdi dushman ustidan qozongan dastlabki yirik g‘alabasini qayerda qo’lga kiritadi?
A Valiyon qal’asida B Parvon dashtida C Sind daryosida D Balxda
11.Chingizxon Jaloliddin Manguberdiga qarshi Shiki Xutuxu no‘yonni qancha qo’shin bilan yuboradi?
A 30 minglik B 45 minglik C 55 minglik D 75 minglik
12.Jaloliddin va Shiki Xutuxu o’rtasidagi jang qayerda bo’lib o’tadi?
A Valiyon qal’asida B Parvon dashtida C Sind daryosida D Balxda
13. Parvon dashtidagi jangda Jaloliddin g‘alaba qozongan bo’lishiga qaramay nega harbiy kuchi zaiflashib qoladi?
A g‘alabadan keyin qo‘lga kiritilgan o‘ljalarni taqsimlashda Jaloliddinning lashkarboshilari o‘rtasida o‘zaro kelishmovchilik boshlanadi
B Jaloliddinning qo’shini dushmanga qarshi janglarda qirilib ketgandi
C Jaloliddin Manguberdining sarkardalari Shamsiddin Eltutmish tomonga o’tib ketgandi
D xorazmshoh Jaloliddinga o’z qo’shini ishonmay qo’ygan va mo’g’ullar tomoniga o’tib ketgan edi
14. Jaloliddinning lashkarboshilardan qo’shindan ajralib chiqib ketadilari qaysi javobda noto’g’ri berilgan?
A Sayfuddin Ag‘roq B A’zam Malik C Muzaffar Maliklar D Temur Malik
12.Jaloliddinning harbiy kuchi zaiflashib qolganidan foydalanib Chingizxon qayerga qo’shin tortadi?
A Peshovorga B G’aznaga C Qandahorga D Balxga
13.Jaloliddin va Chingizxon o’rtasida hal qiluvchi jang qachon va qayerda bo’ladi?
A Sind daryo bo‘yida 1221-yilning 25-noyabrida B Gang daryosi bo’yida 1221-yilning 23-oktyabrida
C Sind daryosi bo’yida 1221-yilning 30-noyabrida D G’aznada 1221- yilning kuzida
14. Jaloliddin bilan birga uning necha kishilik askari Sind daryosidan o‘tib oladi?
A 1000 B 2000 C 3000 D 4000
15. Chingizxon qaysi jangga qadar hech bir shoh, hukmdor yoki sarkardaga tan bermagan va hech kimni o‘ziga munosib raqib ko‘rmagan edi?
A Parvon jangiga B Valiyon jangiga C Sind jangiga D O’tror jangiga
16. Marv vohasining sug‘orish tarmoqlarining bosh to‘g‘oni qaysi?
A Sultonband B Xonband C Turuqband D Oqchob
17. Mo’g’ullar istelosi tufayli asrlar davomida faoliyat yuritgan qaysi savdo yo’li butunlay harakatsiz qoldi?
A Shimoliy yo’l B Buyuk ipak yo’li C shoh yo’li D Levant savdo yo’li
18.Jaloliddin Manguberdi nechanchi yillarda yashagan?
A 1145–1221-yillar B 1198-1231-yillar C 1155-1227-yillar D 1198-1221-yillar
19.Anushteginlar sulolasidan bo’lga so’ngi hukmdor kim?
A Muhammad Xorazmshoh B Jaloliddin C G’iyosiddin D Oqshoh

22-§. JALOLIDDIN MANGUBERDI MOHIR SARKARDA

1.Jaloliddin Sind darayosidan kechib o‘tganidan so‘ng qolgan jangchilarini to‘plab, qaysi hududidagi davlatlar hukmdorlari bilan aloqa o‘rnatishga harakat qildi?

A Shimoliy Hindiston B Sharqiy Hindiston C G’arbiy Hindiston. D Janubiy Hindiston
2.Hindistondagi qaysi viloyatining hukmdori Jaloliddin Manguberdining og‘ir ahvolidan foydalanib, unga qarshi hujum qiladi?
A Prajitar B Shatra C Dehli D Kuja
3. Jaloliddin Manguberdiga qarshi jangda yengilgan qaysi viloyat hokimining mingta otliq va besh mingta yaxshi qurollangan jangchilari taslim bo‘ladilar va uning tomoniga o‘tadilar?
A Prajitar B Shatra C Dehli D Kuja
4. Xorazmshoh Jaloliddinga quyidagi maktubni kim yo’llagan: “Sening ortingda islomning dushmani turgani sir emas. Sen butun musulmonlarning sultonisan. Men bunday paytda senga qarshi bo‘lishni istamayman. Taqdir qo‘lida senga qarshi qurol bo‘lishni xohlamayman. Men kabi odam seningdek insonga qarshi qilich ko‘tarishi kechirilmas holdir!”
A Shamsuddin Eltutmish B Arab xalifasi Nosir C Ozarbajon hukmdori O’zbek D Ukasi G’iyosiddin
5.Jaloliddin Manguberdi qayerda davlat barpo qiladi?
A Shimoliy Hindistonda B Sharqiy Hindistonda C G’arbiy Hindistonda D Janubiy Hindistonda
6. Sulton Jaloliddin o‘z ahvolini yaxshilab olgach qanday ishlarni amalga oshirgan?
A unga tobe hind mulklarida uning nomi xutbaga qo‘shib o‘qilgan B o‘z nomidan kumush va mis tangalar zarb ettirgan
C soliqlar joriy qilgan D barcha javoblar to’g’ri
7. Jaloliddin Manguberdining ikki lashkarboshisi Yazidak pahlavon va Sunqurjiq xiyonat qilib kim tomoniga o‘tgan?
A Shamsuddin Eltutmish B Arab xalifasi Nosir C Ozarbajon hukmdori O’zbek D Ukasi G’iyosiddin
8. Jaloliddin qachon Hindistonda noiblarini tayinlab, o‘zi esa Iroqqa yo‘l oladi ?
A 1223-yilda B 1224-yili C 1225-yilda D 122-6-yilda
9. Jaloliddin o‘z qo‘shini bilan dastlab qaysi shaharga boradi?
A Sheroz B Isfahon C Kirmon D Misrga
10. Kirmon, Sheroz, Isfahon shaharlari kimning mulki edi?
A Shamsuddin Eltutmish B Arab xalifasi Nosir C Ozarbajon hukmdori O’zbek D Ukasi G’iyosiddin
11.Sulton Jaloliddin qudratli davlatni tiklanayotgan vaqtda qaysi davlatlar bilan do’stona munosabat o’rnatadi?
A Tabariston B Damashq C Misr D barcha javoblar to’g’ri
12. Jaloliddin Chingizxonga qarshi yurishga umumrahbar bo‘lishni o‘ylab kimga maktub yo‘llaydi?
A Shamsuddin Eltutmishga B Arab xalifasi Nosirga C Ozarbajon hukmdori O’zbekka D Ukasi G’iyosiddinga
13. Xalifa Nosir Jaloliddin Manguberdiga qarshi necha kishilik qo‘shin yuboradi?
A 10 ming B 20 ming C 30 ming D 40 ming
14. Xalifa Nosir va Jaloliddin Manguberdi qo’shinlari o’rtasidagi jang qayerda bo’ladi?
A Basra yaqinida B Arzinjonda C Garni qa’lasi yaqinida D Isfahon yaqinida
15. Xalifa qo’shinlarini yenganidan so’ng Jaloliddin Manguberdi qaysi davlatga yurish qiladi?
A Gurjistonga B Shirvonga C Ozarbayjonga D Isfahonga
15. Noto’g’ri javobni toping
A Ozarbayjon hukmdori O‘zbek ichkilik, maishatga berilib davlat ishlarini o‘z holiga tashlab qo‘ygan edi
B davlatni amalda O’zbekning xotini Malika xotun boshqarardi
C O’zbek aholini Gurjiston qo‘shinining talonchilik yurishlaridan himoya qilolmayotgan edi.
D O’zbek Ozarbayjondan gurji qo’shinlarini haydab chiqargan edi.
16. 1225-yil mayda Jaloliddin Manguberdi qaysi shahrini jangsiz qo‘lga kiritadi?
A Tabriz B G‘azna C Marog‘a D Garni
17.Jaloliddin Xorazmshoh Ozarbayjonda tashkil etgan davlatning poytaxti qaysi shahar bo’gan?
A Tabriz B G‘azna C Marog‘a D Garni
18.Ozarbayjon egallangach, Jaloliddin Manguberdi qaysi davlatga yurish qiladi?
A Gurjistonga B Shirvonga C Ozarbayjonga D Isfahonga
19. Jaloliddin gurjilarning necha kishilik qo‘shinini tor-mor keltiradi?
A 40 ming B 50 ming C 60 ming D 80 ming
20 . Jaloliddin qachon Gurjiston to‘liq egallanadi?
A 1226-yilda B 1227-yilda C 1230-yilda D 12231-yilda
21. Armanistonning tarixiy nomi nima?
A Ozarbayjon B Shirvon C Gurjiston D Shom
22. 1227-yil sentabrda Isfahon yaqinida kimlar to’qnashadi?
A Jaloliddin Manguberdi va xalifa Nosir B Jaloliddin Manguberdi va Taynol no‘yon
C Jaloliddin Manguberdi va Misr, Damashq va Jazira D Jaloliddin Manguberdi va Ko‘niya sultoni
23. Jaloliddin Manguberdi haqida “Zamonasining haqiqiy bahodiri ekan, o‘z tengqurlarining sarvari ekan”, degan ta’rifni kim bergan?
A Taynol no’yon B Xalifa Nosir C Alouddin Qayqubod D Sharofulmulk
24. Jaloliddin Manguberdining kimlarni mo‘g‘ullarga qarshi kurashish yo‘lida birlashtirish uchun qilgan xatti-harakatlari behuda ketdi?
A Ko‘niya, Jazira, Damashq va Misr hukmdorlarini B Ozarbajon, Armaniston, Damashq Misr hukmdorlarini
C Arab xalifaligi, Jazira, Ozarbajon va Misr hukmdorlarini D Ko‘niya, Isfahon, Damashq va Eron hukmdorlarini
25. Sulton Jaloliddin Manguberdining o‘sib borayotgan mavqeyi kimlarni tashvishga solib qo’yadi?
A Bag‘dod xalifasini B Misr, Damashq hukmdorlarini C Jazira hukmdorini D barcha javoblar to’g’ri
26. Kim muxolif kuchlarni Jaloliddin Manguberdiga qarshi birlashtirishga muvaffaq bo‘ldi?
A Ko‘niya sultoni Alouddin Qayqubod B Bog’dod xalifasi Nosir
C Jaloloddinning vaziri Sharofulmulk D Ukasi G’iyosiddin Pirshoh
27.Jaloliddinga qarshi birinchi bo’lib kim xiyonat yo‘liga o‘tdi?
A Ko‘niya sultoni Alouddin Qayqubod B Bog’dod xalifasi Nosir
C Jaloloddinning vaziri Sharofulmulk D Ukasi G’iyosiddin Pirshoh
28. G’iyosiddin Pirshohni kim qatl ettiradi?
A Ko‘niya sultoni B Kirmon hokimi C Isfahon hokimi D Misr sultoni
29. Jaloliddin kimning Jazira va Ko‘niya hukmdorlariga Jaloliddindan hokimiyatni tortib olishda madad so‘rab yozgan maktubini qo’lga tushuradi?
A Ko‘niya sultoni Alouddin Qayqubod B Bog’dod xalifasi Nosir
C Jaloloddinning vaziri Sharofulmulk D Ukasi G’iyosiddin Pirshoh
30. Ko‘niya, Jazira, Damashq va Misrning birlashgan qo‘shinidan Jaloliddin Manguberdi kuchlari qachon mag’lubiyatga uchratgan?
A 1230-yil avgustda B 1230-yil sentyabrda C 1231-yil fevralda D 1231-yil mayda
31. Ko‘niya, Jazira, Damashq va Misrning birlashgan qo‘shinidan Jaloliddin Manguberdi kuchlari qayerda mag’lubiyatga uchratgan?
A Basra yaqinida B Arzinjon yaqinida C Garni qa’lasi yaqinida D Isfahon yaqinida
32. Jaloliddin Manguberdining kuchsizlanganidan foydalangan mo‘g‘ullar katta qo‘shin bilan qachon Ozarbayjonga bostirib kiradi?
A 1230-yil B 1230-yil C 1231-yil D 1232-yil
33. Jaloliddin Manguberdi kimlarning qo’lida halok bo’ladi?
A mo’g’ullar B kurdlar C Ukasi D Xalifa
Sulton Jaloliddinning hayotligi davrida mo‘g‘ullar qaysi hududni bosib ololmadilar?
A O‘rta Sharqni B Yaqin Sharqni C Uzoq Sharqni D Old Osiyoni
34. Mo’g’ullar 1256- yilda qaysi hududni egalladilar?
A O‘rta Sharqni B Yaqin Sharqni C Uzoq Sharqni D Old Osiyoni

23-§. JALOLIDDIN MANGUBERDI VATAN QAHRAMONI

1.Anushteginiylar sulolasi Xorazmshohlar davlatini nechanchi yillarda boshqargan?
A 1097–1231-yillarda B 1090-1221-yillarda C 1100-1231-yillarda D 1097-1227-yillarda
2.Anushteginlar sulolasi haqida yozilgan manbalar asosan ushbu sulolaning qaysi vakili haqida hkoya qiladi?
A Takash B Muhannad Xorazmshoh C Otsiz D Jaloliddin Manguberdi
3. Bu manbalar orasida Jaloliddin Manguberdining shaxsiy kotibi (kotib al-insho), tarixchi Shihobiddin ibn Ahmad an-Nasaviy qalamiga mansub asar qaysi?
A “Siyrat as­sulton Jalol ad­Din Mengburni” B “Al-Komil­fit-tarix” C “Tarixi jahonkushoy” D “Tarixi arba’ ulus”
4. Nasaviy qachon xizmat yuzasidan Iroqqa boradi?
A 1224-yilda B 1225-yilda C 1227-yilda D 1228-yilda
5. Nasaviy qaysi xorazmshohning xizmatiga kirgan?
A Sulton Jaloliddinning B Muhammad Xorazmshohning C Otsiz D Takash
6. Quyidagi asarlarda qaysi biri Jaloliddin Manguberdi vafotidan 10 yil o’tib yaratilgan?
A “Siyrat as­sulton Jalol ad­Din Mengburni” B “Al-Komil­fit-tarix” C “Tarixi jahonkushoy” D “Tarixi arba’ ulus”
7. Nasaviy o’z asarini qachon yozishga kirishgan?
A 1241-yilda B 1231- yil C 1227-yilda D 1228-yilda
8. “Jaloliddin qorachadan kelgan, o‘rta bo‘yli, turkiy qiyofalik va turkiyda gapiradigan odam edi, shu bilan birga forsiyda ham so‘zlasha olardi. U mard, jasur bo‘lib, sherlar orasida eng zo‘r sher edi, qo‘rqmas chavandoz, lashkarlar orasida eng botir edi. U yuvosh, muloyim odam edi, jahldor emasdi, haqoratomuz so‘zlarni aytmasdi. U nihoyatda jiddiy edi, kulmasdi, faqat jilmayib qo‘yardi, kam gapirardi. U haqgo‘ylikni, adolatni ulug‘lardi”. Degan ta’rif qaysi asarda berilgan?
A “Siyrat as­sulton Jalol ad­Din Mengburni” B “Al-Komil­fit-tarix” C “Tarixi jahonkushoy” D “Tarixi arba’ ulus”
10. Mashhur tarixnavis Ibn al- Asir qalamiga mansub asar qaysi javobda berilgan?
A “Siyrat as­sulton Jalol ad­Din Mengburni” B “Al-Komil­fit-tarix” C “Tarixi jahonkushoy” D “Tarixi arba’ ulus”
11. Qaysi asar Yaqin va O‘rta Sharq mamlakatlari tarixining islom tarqalishidan to 1231-yilgacha bo‘lgan davr haqida ma’lumot beruvchi eng qimmatli manbalardan biri sanaladi?
A “Siyrat as­sulton Jalol ad­Din Mengburni” B “Al-Komil­fit-tarix” C “Tarixi jahonkushoy” D “Tarixi arba’ ulus”
12. Qaysi muarrix va yirik davlat arbobi o’z asarida Jaloliddin Manguberdi haqida ma’lumot beradi
A Juvayniy B Nasaviy C Ulug’bek D Ibn al Asir
13. “Tarixi jahonkushoy” (“Jahon fotihi tarixi”) asarining muallifi kim?
A Juvayniy B Nasaviy C Ulug’bek D Ibn al Asir
14. Quyidagi asarlarning qaysi birida Jaloliddin Mangubedi haqida ma’lumotlarni uchratish mumkin?
A Mirxond “Ravzat us-safo” B Mirzo Ulug‘bekning “Tarixi arba’ ulus” C “Tarixi jahonkushoy” D A,B,C
15. Mashhur shoir va adib Maqsud Shayxzoda “Jaloliddin Manguberdi” tarixiy dramasini qachon yozgan?
A 1944-yilda B 1947-yilda C. 1951-yilda D 1954-yilda. O‘zbekiston hukumati
16. “Jaloliddin Manguberdi tavalludining 800 yilligini nishonlash haqida” qaror qachon qabul qildi?
A 1997-yilda B 1998-yilda C 1999-yilda D 2000-yilda
17. Jaloliddin Manguberdi tavalludining 800 yilligi mustaqil O‘zbekistonda qachon nishonlandi?
A 1997-yilda B 1998-yilda C 1999-yilda D 2000-yilda
18. Jaloliddin “Jaloliddin Manguberdi” ordeni qachon ta’sis etildi?
A 1997-yilda B 1998-yilda C 1999-yilda D 2000-yilda

24-§. CHIG‘ATOY ULUSINING TASHKIL TOPISHI

1.Chingizxon tomonidan Chig‘atoy tasarrufiga berilgan hududlarni aniqlang.
A Movarounnahr, Yettisuv va Sharqiy Turkiston B Shimoliy Xorazm, Kavkaz, Rus yerlari
C Janubiy Sibr, Manjuriya, Yettisuv D Xitoy, Qirg’iz, Sharqiy Turkiston
2.Chig‘atoy ulusi qachon tashkil topdi?
A 1224-yilda B 1225-yilda C 1227-yilda D 1229-yilda
3.Chig‘atoy ulusning boshqaradigan o‘rdasi qayerda joylashgan?
A Elsuvi (Ili) daryosi B Xo’jandda C Samarqandda D Bolasog’unda
4.Movarounnahrni bevosita idora etish ishlari kimga topshirilgan?
A Mahmud Yalavochga B Kebekxonga C Munkega D Masudbekka
5.Mahmud Yalavoch o’ziga qaysi shahrini o‘ziga qarorgoh qilib oladi?
A Samarqandni B Buxoroni C Xo‘jandni D Qarshini
6. Harbiy hokimiyat, aholini ro‘yxatdan o‘tkazish, soliq yig‘ish ishlari kimlarning qo‘lida bo‘lardi?
A dorug‘achi va tavg‘ach B bosqoq va xonlar C dourg’achi va yabg’u D tavg’axh va voliy
7. Mo‘g‘ullarda mahalliy hokimlar qanday atalgan?
A bosqoq B tavg’ach C dourg’achi D voliy
8. Ziroatchilardan olinadigan yer solig‘i bu davrda qanday atalgan?
A “kalon” B “qopchur” C “shulen” D” targ’u”
9. Chorvadorlarga qanday solig‘i solingan?
A “kalon” B “qopchur” C “shulen” D” targ’u”
10. Davlat xazinasi uchun qaysi nomi bilan yuritilgan soliq undirilgan?
A “kalon” B “qopchur” C “shulen” D” targ’u”
11. Har bir podadan ikki yashar qo‘y, qimiz uchun har ming otdan bir biya hisobida olingan soliq qaysi javobda berilgan?
A “kalon” B “qopchur” C “shulen” D” targ’u”
12.Hunarmandlar va savdogarlardan qaysi soliq undirilgan?
A “kalon” B “qopchur” C “shulen” D” targ’u”
13. Qaysi soliq ishlab chiqarilgan mahsulot yoki sotilgan molning o‘ttizdan bir qismi hajmida undirilgan?
A “kalon” B “qopchur” C “shulen” D” targ’u”
14. Mo’g’ullar bosqinidan keyin aholi yan qanday soliqlar to’lagan?
A tuz solig‘i B jun solig’i C kumush solig‘i D barcha javoblar to’g’ri
15. Qopchur — qancha miqdorda olingan?
A chorva mollari bosh sonining 1,5% miqdorida olingan soliq
B chorva mollari bosh sonining 2,5% miqdorida olingan soliq
C chorva mollari bosh sonining 3,5% miqdorida olingan soliq
D chorva mollari bosh sonining 4,5% miqdorida olingan soliq
16. Kalon — qancha miqdorda belgilangan?
A hosilning 1/10 qismi hajmida olingan soliq B hosilning 1/12 qismi hajmida olingan soliq
C hosilning 1/15 qismi hajmida olingan soliq D hosilning 1/5 qismi hajmida olingan soliq
17. Buxoroning Torob qishlog‘ida bosqinchilar va mahalliy mulkdorlar zulmiga qarshi qo‘zg‘olon qachon boshlanadi?
A 1231-yilda B 1238-yilda C 1240-yilda D 1245-yilda
18. Qo‘zg‘olonga kim boshchilik qiladi?
A Mahmud Tarobiy B Shamsiddin Mahbubiy C Muhammad D Ali
19. Mahmud Tarobiyning kasbi nima bo’lgan?
A g‘alvir yasovchi B kudungar C naqqosh D saffoh
20. Mahmud Torobiy o‘z tarafdorlari bilan Buxoroga kirib olgach, qayerni o’z qarrgohiga aylantirgan?
A Robiya saroyini B Mohuvon qalasi C Som qalasi D Ko’ksaroy
21. Qo’zg’alonchilar kimni sadr deb e’lon qilingan?
A Mahmud Tarobiy B Shamsiddin Mahbubiy C Muhammad D Ali
22. Qo’zg’alonchilar va mo’g’ul qo’shinlari o’rtasida jang qayerda bo’lgan?
A Xo’jandda B Karmanada C Samarqandda D Buxoroda
23. Qo‘zg‘olonchilarga Mahmud Tarobiy va Shamsiddin Mahbubiy o‘rniga kimlar rahbar etib tayinlandi?
A Muhammad va Ali B Kebekxon C Mahmud D Masudbek
24. Chig‘atoy soliqlarni tartibga solish islohotida 1238-yilda kimni noiblikdan chetlatishga majbur bo‘ldi?
A Mahmud Yalavochni B Kebekxonni C Munkeni D Ma’sudbekni
25Mahmud Yalavoch o’rniga kim tayinlandi?
A Mahmud Yalavochga B Kebekxonga C Munkega D Ma’sudbekka
Ulug‘ xoqon O‘qtoy Mahmud Yalavochni Pekin shahriga hokim etib tayinlaydi.

5-§. IJTIMOIY-IQTISODIY HAYOT

1.Qachondan boshlab Chig‘atoy ulusining mo‘g‘ul amaldorlari doirasida o‘troqlikka ko‘chish, shahar hayotiga yaqinlashish, mahalliy o‘troq aholining boy madaniyatidan foydalanish jarayoni kuchayadi?
A XIII asr o‘rtalarida B XIII asr boshlarida C XIII asr oxirida D XIV asrda
2.Mo‘g‘ulistonda kim soliq va hashar ishlarini tartibga solish to‘g‘risida maxsus farmon – yorliq chiqaradi?
A Mahmud Yalavochga B Kebekxonga C Munkega D Ma’sudbekka
3. Yo‘l bekatlari, choparlar, yo‘lovchilar ot almashtiradigan joy nima deyilgan?
A suyrg’ol B ulus C yom D keshik
4. Shaharlarning ichki hayoti, ayniqsa, tovar va pul munosabatlarining tiklanishida kim tomonidan amalga oshirilgan pul islohoti muhim ahamiyatga ega bo‘ladi?
A Mahmud Yalavochga B Kebekxonga C Munkega D Masudbekka
5. Movarounnahrda Mas’udbek qachon pul islohoti o’tkazgan?
A 1271-yilda B 1275-yilda C 1280-yilda D 1285-yilda
6.Ma’sudbek pul islohotiga ko’ra nechta shaharda bir xil vaznga ega tangalar zarb etilgan?
A 10 ta B 12 ta C 14 ta D 16 ta
7. Chig‘atoy ulusida mo‘g‘ullarning o‘troqlikka o‘tish jarayoni qachondan kuchaygan?
A XIV asrning birinchi yarmida B XIV asrning o’rtalarida C XIV asrning ikkinchi yarmida D XIV asrning oxirida
8. Chig‘atoy xonlaridan birinchi o’troq hayotga o’tgani kim?
A Kebek B Munke C Tug’luq Temur D Chig’atoy
9. 1318–1326- yillarda hukmronlik qilgan mo’g’ul xoni kim?
A Kebekxon B Munke C Tug’luq Temur D Chig’atoy
10. Kebekxon hokimiyatni bevosita o‘z qo‘liga olib qayerda o‘ziga saroy qurdiradi?
A Nasaf shahri yonida B Qarshi shahri yonida C Balx shahri yonida D Ili bo’yida .
11. “Qarshi” shahriga kim asos solgan?
A Kebekxon B Munke C Tug’luq Temur D Chig’atoy
12. O‘z qarorgohini mo‘g‘ul hukmdorlari orasida birinchi bo‘lib kim Movarounnahrga ko‘chiradi?
A Kebekxon B Munke C Tug’luq Temur D Chig’atoy
13. Davlatni idora etish tuzilishini va uning iqtisodiy hayotini tartibga solish maqsadida kim ma’muriy va pul islohoti o‘tkazadi?
A Kebekxon B Munke C Tug’luq Temur D Chig’atoy
14. Quyidagi islohotlardan qaysi birini Kebekxon amalga oshirgan?
A Mamlakatda yagona pul joriy qilinadi B Ma’muriy va pul islohoti o’tkazadi.
C Samarqand va Buxoroda tanga zarb etilib, muomalaga chiqargan D barcha javoblar to’g’ri
15. Kebekxon tangalari qaysi davlat tangalari namunasida bo’lgan?
A Xulokiylar davlati va Oltin O‘rda xonligining B Xubilay davlati va Olin O’rda xonligining
C Xulokular davlati va Arab xalifaligining D Xorazmshohlar va Oltin O’rda xonligining
16. Kebekxonning og‘irligi 8 grammlik katta kumush tangalari qanday atalgan?
A dinor B dirham C fals D kepaki
17.Kebekxonning 1 grammlik kichik tangalari qanday atalgan?
A dinor B dirham C fals D kepaki
18. Mo’g’ullar bosqinindan keyin qaysi shahrlar o’z o’rnida qayta tiklangan?
A Urganch va Buxoro B Samarqand va Buxoro C Urganch va Samarqand D Qarshi va Nasaf
19. Qaysi shahar vayronalari yonginasida yangitdan shahar qad ko‘taradi?
A Buxoro B Samarqand C Qarshi D Urganch
20. Mo‘g‘ullar hukmronligi davrida O‘rta Osiyoda yerga bo‘lgan egalikning qanday shakllari mavjud edi?
A mulki devon, mulki inju B mulki vaqf C mulk D barcha javoblar to’g’ri
21. Mulklarning kattagina qismi harbiy ma’murlarga davlat oldidagi xizmatlari uchun hadya qilingan yerlar bo‘lib, ular nima deb yuritilardi?
A suyurg‘ol yerlari B iqto C tumori D tiyul
22. Hukmdor va noiblarga qarashli yerlar qanday atalgan?
A Mulki devon B Mulki inju yeri C Mulk D Mulki vaqf
23. Xususiy yerlar qanday atalgan?
A Mulki devon B Mulki inju yeri C Mulk D Mulki vaqf
24.Masjid va madrasa yerlari qanday atalgan?
A Mulki devon B Mulki inju yeri C Mulk D Mulki vaqf
24. Yettisuvda yashayotgan mo‘g‘ullar Movarounnahrga ko‘chib kelganlarni qanday atashgan?
A qoraunas B jete C mo’g’ul D budun
25.Yettisuvda yashayotgan mo‘g‘ullar Movaraunnahrdagi o’troq hayot tarziga o’tgan mo’g’ullarni qanday atashgan?
A qoraunas B jete C mo’g’ul D budun
26 Chig‘atoy ulusi qachon ikkiga bo‘linib ketdi?
A XIV asrning 30-yillarida B XIV asrning 40-yillarida
C XIV asrning 50-yillarida D XIV asrning 60-yillarida.
27.Chig‘atoy ulusining Sharqiy Turkiston va Yettisuv qismi qanday atalgan?
A Mo‘g‘uliston B Sharqiy Chig’atoy ulusi C Oq o’rda D Oltin O’rda
28. Chig‘atoy naslidan bo‘lgan Tug‘luq Temur qachon Mo‘g‘uliston xoni etib ko‘tarildi?
A 1345-yilda B 1346-yilda C 1347-yilda D 1348-yilda

26-§. ETNIK JARAYONLAR VA O‘ZBEK XALQINING SHAKLLANISHI

1.O‘zbeklar alohida etnik birlik (elat) bo‘lib qaysi mintaqalarda shakllangan?
A Movarounnahr, Xorazm B Yettisuv
C qisman Sharqiy Turkistonning g‘arbiy qismi D barcha javoblar to’g’ri
2. O‘zbek xalqining asosini hozirgi kimlar tashkil qilgan?
A sug‘diylar, baqtriylar B xorazmiylar, farg‘onaliklar, shoshliklar
C yarim chorvador qang‘lar, ko‘chmanchi sak­massaget D barcha javoblar to’g’ri
3. Janubiy Sibir, Oltoy, Yettisuv, Sharqiy Turkiston hamda Volga va Ural daryosi bo‘ylaridan turli davrlarda Movarounnahrga kirib kelgan etnik guruhlar , etnoslar asosan qaysi tilda so’zlashgan?
A turkiy va sharqiy eroniy tillarda B turkiy va xorazmiy tillarda
C so’g’diy va sharqiy eroniy tillarda D so’g’diy va forsiy tillarda
4.Kelib chiqishi bir-biriga yaqin bo‘lgan turli qabila va elatlarning asrlar davomida qo‘shilib borishiga nima deyiladi?
A xalq etnogenezi B etnik jarayon C ertnik tarix D etnotoponomiya
5. Qaysi davat shakllangan davrida turkiyzabon etnoslar ustuvorlik qilib, o‘ziga xos uyg‘unlashgan madaniyat shakllanadi?
A Qang‘ davlati B Kushon C Turk xoqonligi D Somoniylar
6. Arxeologik asarlarda Qang’ madaniyat qanday nom olgan?
A Tozabog’yob madaniyati B Qovunchi madaniyati C Kaltaminor madaniyati D Turkiston madaniyati
7. Nechanchi asrdan boshlab o‘lkamiz “Turkiston” nomi bilan atala boshlagan?
A V asrdan B VI asrdan C VII asrdan D VIII asrdan
8. O‘rta Osiyo aholisining antropologik qiyofasi qaysi davlat doirasida to‘liq shakllanadi?
A Qang‘ davlati B Kushon C Turk xoqonligi D Somoniylar
9. VIII asrdan kimlarning O‘rta Osiyoga kirib kelishi mintaqadagi etnik jarayonlarga katta ta’sir etmagan?
A arab va ajam xalqlarining B qarluqlarni C o’g’uzlarni D mo’g’ullarni
10. O‘zbek xalqi nechanchi asrlarda shakllandi?
A X–XII asrlarda B XI–XII asrlarda C IX–XIII asrlarda D IX–XII asrlarda.
11. Movarounnahrda joylashgan aholi qadimdan qaysi tillarda so’zlashgan?
A so’g‘d va turk B turk va fors C so’g’d va xorazm D turk va tojik
12.Nechanchi asrdan Movarounnahr mintaqasida yaxlit turkiy etnik qatlam, turkiy til muhiti vujudga kela boshladi?
A IX asrda B X asrda C XI asrda D XII asrda
13. Qaysi sulolaviy davlatning shakllanishi Movarounnahr va Xorazmda siyosiy hokimiyat turkiy sulolalarga o‘tishi munosabati bilan sodir bo‘lgan etnik jarayon o‘zbek xalqining shakllanishida yakuniy bosqich bo‘ldi?
A Somoniylar B G’aznaviylar S Qoraxoniylar D Xorazmshohlar

27-§. MOVAROUNNAHR VA XORAZMNING MADANIY HAYOTI

1. Nechanchi asrlarda Movarounnahr va Xurosonda sodir bo‘lgan siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar mamlakat madaniy hayotiga ham kuchli ta’sir etdi.
A IX–XII asrlarda B X–XII asrlarda C IX–XIII asrlarda D X–XI asrlarda
2. “Bayt ul-hikma” qachon tashkil etilgan edi?
A X asrda B IX asrda C XI asrda D XII asrda
3.Qaysi shaharlarda astronomik kuzatishlar olib boriladigan rasadxonalar mavjud edi?
A Bag’dod va Qohirada B Makka va Damashqda C Samarqand va Buxoroda D Bag‘dod va Damashqda .
4. Movaraunnahrlik olimlardan kimlar “Bayt ul-hikma” da faoliat yuritgan?
A Al-Xorazmiy, Ahmad al-Farg‘oniy B Ahma al Farg’oniy Beruniy C Ibn Sino, Fraobiy D Xorzamiy, Beruniy
5.Muhammad ibn Muso al-Xorazmiy qachon yashagan?
A 783–850 -yillar B 797–865 -yillar C 991–1048-yilar D 973-1048-yillar
6. Xorazmiy kimning xalifaligi davrida “Bayt ul hikma”da mudir sifatida faoliyat ko‘rsatadi?
A Horun ar Rashid B Ma’mun C Amin D Marvon II
7.Al- Xorazmiy qancha asarlar yozgan?
A 10 dan ortiq B 20 dan ortiq C 30ga yaqin C 40 dan ortiq
8.Xorazmiy asarlaridan bizga qadar nechtasi yetib kelgan?
A 20 tasi B 18 tasi C 15 tasi D 10 tasi
9. Xorazmiyning “Al-jabr val-muqobala” asari qaysi fanga oid?
A tarix B huquq C astranomiya D matematikaga
10. Xorazmiy nomi matematika fanida qanday shaklda o‘z ifodasini topgan?
A “Al­jabr” B “algoritm” C “alfraganus” D “avetsina”
11. Xorazmiyning qaysi asari asrlar davomida avlodlar qo‘lida yer o‘lchash, ariq chiqarish, bino qurish, merosni taqsimlash va boshqa turli hisob va o‘lchov ishlarida dasturilamal bo‘lib xizmat qildi?
A “Hind hisobi haqida B “Ustrlob bilan ishlash” C “Surat ul arz” D “Al-jabr val muqobala”
12. Xorazmiyning “Al-jabr val muqobala” asari nechanchi asrda Ispaniyada lotin tiliga tarjima qilinadi?
A X asrda B XI asrda C XII asrda D XIII asrda
13. Xorazmiy qaysi faniga asos soldi?
A algebra B astronomiya C optika D astrologiya
14.Abul Abbos Ahmad ibn Muhammad ibn Kasir al-Farg‘oniy qachon yashagan?
A 783–850 -yillar B 797–865 –yillar C 991–1048-yilar D 973-1048-yillar
15. Al-Farg‘oniy qaysi fanlari bilan shug‘ullandi?
A astronomiya B matematika C geografiya D barcha javoblar to’g’ri
16. Farg’oniy qaysi shahardagi rasadxonada osmon jismlari harakati va o‘rnini aniqlash, yangicha zij (astronomik jadval) yaratish ishlariga rahbarlik qildi?
A Damashqdagi B Bog’dodagi C Qohiradagi D Samarqabddagi
17. Farg’oniy qachon Suriyaning shimolida Sinjor dashtida va ar­Raqqa oralig‘ida yer meridianining bir darajasi uzunligini o‘lchashda qatnashdi?
A 830-837-yillar B 832–833-yillarda C 837-840-yilar D 843-845-yillar
18. 861-yilda al-Farg‘oniy rahbarligida …….
A “Miqyos an-Nil” inshooti va uning darajoti qayta tiklandi
B. Suriyaning shimolida Sinjor dashtida va ar­Raqqa oralig‘ida yer meridianining bir darajasi uzunligini o‘lchashdi
C Damashqdagi rasadxonada yulduzlar xaritasi tuzildi
D “Samoviy harakatlar va umumiy ilmi nujum” kitobi yozildi
19. Bizning davrimizgacha Ahmad al-Farg‘oniyning nechta asari saqlangan?
A 10 B 8 C 6 D 4
20.Farg’oniyning “Samoviy harakatlar va umumiy ilmi nujum” kitobi XII asrdayoq qaysi tillariga tarjima qilingan?
A lotin va ibroniy B lotin va yunon C yunon va arab D arab va fors
21.Farg’oniyning nomi nechanchi asrda Oydagi kraterlardan biriga berilgan?
A XIII asrda B XIV asrda C XV asrda D XVI asrda
22. Mustaqillik yillarida Ahmad al-Farg‘oniyning tavalludi qachon va necha yilligi nishonlandi?
A 1997-yil oktabrda 1200 yilligi B1998-yil oktabrda 1250 yilligi
C 1998-yil oktabrda 1200 yilligi D1999-yil oktabrda 1200 yilligi
23. Xorazmda “Dor ul-hikma va maorif” (“Bilimdonlik va maorif uyi”) – “Ma’mun akademiyasi” qachon shakllandi?
A 1004-yilda B 1005-yilda C1006-yilda D1007-yilda
24. Abu Nasr ibn Iroq qachon yashagan?
A X asr–1034-yillar B 991–1048-yillar C 970–1011-yillar D 973–1048-yillar
25. Abulxayr ibn Hammor qachon yashagan?
A 980–1037-yillar B 991–1048-yillar C 970–1011-yillar D 973–1048-yillar
26.Abu Sahl Masihiy qachon yashagan?
A 980–1037-yillar B 991–1048-yillar C 970–1011-yillar D 973–1048-yillar
27.Abu Rayhon Beruniy qachon yashagan?
A 980–1037-yillar B 991–1048-yillar C 970–1011-yillar D 973–1048-yillar
28.Abu Ali ibn Sino qachon yashagan?
A 980–1037-yillar B 991–1048-yillar C 970–1011-yillar D 973–1048-yillar
1017-yil ………
A Mahmud G‘aznaviy Xorazmga bostirib kirdi
B “Dor ul-hikma va maorifning faoliyati tugatilgan
C Mahmud G‘aznaviy olimlarning ko‘pchiligini G‘azna shahriga majburan olib ketilgan
D barcha javoblar to’g’ri
29. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Xorazm Ma’mun akademiyasini qaytadan tashkil etish to‘g‘risida”gi farmoni qachon chiqdi?
A 1997-yil 11-noyabrda B 2006-yil kuzida C 2014-yil mayda D 2016-yil mayda
30. “Xorazm Ma’mun akademiyasi”ning 1000 yilligi qachon nishonlandi?
A 1997-yil 11-noyabrda B 2006-yil kuzida C 2014-yil mayda D 2016-yil mayda
31.2014-yil may oyida Samarqand shahrida O‘rta asrlarda Sharq olamida yashab ijod etgan buyuk alloma va mutafakkirlarning ilmiy merosini chuqur muhokama qilish va anglash, uning zamonaviy sivilizatsiya tarixida tutgan o‘rni va roliga baho berish maqsadida “O‘rta asrlar Sharq allomalari va mutafakkirlarining tarixiy merosi, uning zamonaviy sivilizatsiya rivojidagi roli va ahamiyati” mavzusida xalqaro konferensiyada nechta mamlakatlardan tashrif buyurgan vakillar ishtirok etdi?
A 50 ga yaqin B 60 ga yaqin C 70 dan ortiq D 80 ta
32.Aris suvining Sirdaryoga quyilishida joylashgan shahrida qaysi alloma tug’ilgan?
A Farg’oniy B Farobiy D Xorazmiy D Zamahshariy
33. Abu Nasr Farobiy qachon yashagan?
A 873–950-yillar B 991–1048-yillar C 970–1011-yillar D 973–1048-yillar
34. Farobiy umrini oxirini qaysi shaharlarda o’tkazgan?
A Samarqand, Buxoro B Bag‘dod va Damashq C Halab va Damashq D Balx va Marv
35.Farobiy nechta asar yozgan?
A 140 dan ortiq B 150 dan ortiq C160 dan ortiq D 170 dan ortiq
36.Quyidagilardan qaysi biri Farobiy tomonidan yozilmagan?
A “Arastu “Metafizika” asariga sharh”,“Musiqa­kitobi” B “Baxt­saodatga erishuv haqida”, “Tirik mavjudot a’zolari haqida”
C “Fozil odamlar shahri” D “Geodeziya”, “Minerologiya”
37. Qaysi sharq allomasi yunon mutafakkirlari asarlarini sharhlaganligi va ularni yangi g‘oyalar bilan boyitgan?
A Farg’oniy B Farobiy D Xorazmiy D Zamahshariy
38. Kim o‘rta asrda mukammal hisoblangan ilmlar tasnifini yaratdi?
A Farg’oniy B Farobiy D Xorazmiy D Zamahshariy
39. Sharqda Arastudan (Aristotel) keyingi yirik mutafakkir – “Muallim us­soniy” va “Sharq Arastusi” nomlari bilan shuhrat topgan alloma kim?
A Farg’oniy B Farobiy D Xorazmiy D Zamahshariy
40. Ba’zi tarixiy manbalarda keltirilishicha, Farobiy nechta tilni bilgan?
A 30 dan ortiq B 50 dan ortiq C 60 dan ortiq D 70 dan ortiq
41. Abu Ali ibn Sino qayerda tug’ilgan?
A Buxoroning Afshona qishlog‘ida B Xorazmning Zamaxshar qishlog’ida
C Buxoroning Vador qishlog’ida D Farg’ona Quvada
42. Abu Ali ibn Sino mantiq, falsafa, riyoziyot va fiqh ilmlarini kimdan o‘rganadi?
A Abu Bakr ar Roziydan B Abu Abdullohdan C Abu Rayxon Beruniydan D o’zi mustaqil o’rganadi
43. Abu Ali ibn Sino necha yoshdan boshlab turli fanlar bo‘yicha Sharq va G‘arb olimlarining ilmiy asarlarini mustaqil o‘rgandi?
A 15 B 16 C 17 D 20
44.Abu Ali ibn Sino kimlarning asarlarini puxta o’rganadi?
A Gippokrat B Galen C Abu Bakr ar-Roziy D barch javoblar to’g’ri
45. 865–925-yillarda yashagan alloma kim?
A Farg’oniy B Farobiy D Abu Bakr ar Roziy D Zamahshariy
46. Ibn Sino necha yoshidayoq e’tiborli hakim va olim bo‘lib yetishadi?
A 15 B 16 C 17 D 20
47. Abu Ali ibn Sino kimni davolab tuzatgach, somoniylarning saroy kutubxonasidan foydalanishga ruxsat oladi?
A amir Nuh ibn Mansurni B Nuhni C Ismoil Somoniyni D Nasr II ni
48. Ibn Sino qayerda ijod qilgan?
A Bag’dodda “Bayt ul hikma” da B Gurganchdagi (Urganch) Xorazm Ma’mun akademiyasida
C Samarqandda Ulug’bek akademiyasida D Damashqda rasadxonada
49. Abu Ali ibn Sino qayerda vafot etadi?
A Hamadonda B G’aznada C Halabda D Damashqda
50. Abu Ali ibn Sino qancha asar yozgan?
A 450 dan ortiq B 400 dan ortiq C 350 dan ortiq D 300 dan ortiq
51. Ibn Sino asarlarining nechtasi tibbiyotga doir?
A30 tasi B37 tasi C 43 tasi D 50 tasi
52. “Al-qonun­fit-tib”­(“Tib qonunlari”) nomli qomusiy asari necha jilddan iborat?
A 5 B 4 C 3 D 2
53. “Al-qonun­fit-tib”­(“Tib qonunlari”) asarida nimalar haqida ma’lumot beradi?
A kasalliklarning kelib chiqish sabablari va manbalari
B tashxis, muolaja usullari, dorivor o‘simliklar va dori-darmonlarning xususiyatlari
C parhez, inson salomatligi uchun jismoniy tarbiyaning ahamiyati
D barcha javoblar to’g’ri
54. “Al­qonun fit-tib” asari qachon lotinchaga tarjima qilingan va nechanchi asrga qadar , Yevropa tabobatida asosiy qo‘llanma sifatida foydalanilgan?
A XII asrda, to XVII asrgacha B XI asrda, to XV asrgacha
C XII asrda, to XVIII asrgacha D XIII asrda to XVII asrgacha
55. Abu Rayhon Beruniy qayerda tug’ilgan?
A Buxoroning Afshona qishlog‘ida B Xorazmning Zamaxshar qishlog’ida
C Buxoroning Vador qishlog’ida D Xorazmning Kat shahrida
56. Abu Rayhon Beruniy qaysi shaharda ta’lim olgan?
A Urganchda B Xivada C Marvda D G’aznada
57.Abu Rayhon Beruniy dastlab qayerda ijod qilgan?
A Bag’dodda “Bayt ul hikma” da B Gurganchdagi (Urganch) Xorazm Ma’mun akademiyasida
C Samarqandda Ulug’bek akademiyasida D Damashqda rasadxonada
58 Abu Rayhon Beruniy umrining oxirigacha qayerda ijod qildi?
A Urganchda B Xivada C Marvda D G’aznada
59. Beruniy astronomiya, geografiya, matematika va tarix fanlari bo‘yicha qancha asarlar yozgan?
A 140 dan ortiq B 150 dan ortiq C160 dan ortiq D 170 dan ortiq
60. Abu Rayhon Beruniyning qanday asarlari bor?
A “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” B “Hindiston” C “Mineralogiya”, “Geodeziya” D barcha javoblar to’g’ri
61. Abu Rayhon Beruniy nechta yulduzning koordinatlari kattaliklari qayd etilgan yulduzlar jadvalini tuzgan?
A 1018 ta B 1020 ta C 1025 ta D 1029 ta .
62. Beruniy yevropalik olimlardan necha yil oldin Amerika qit’asi mavjudligini taxmin qilib, o‘z asarlarida bir necha bor yozgan?
A 350 yilcha B 400 yilcha C 450 yilcha D500 yilcha
63. Beruniyning qanday fikri XV–XVI asrlarda o‘z tasdig‘ini topdi?
A g‘arbiy yarim sharda katta quruqlik borligi to‘g‘risidagi B yerning yumaloqligi haqidagi
C yulduzlar xaritasida keltirilgan yulduzlarni koordinatalari haqidagi D yerni harakatsiz emasligi haqidagi
64. “ …agar Yevropa Uyg‘onish davrining natijalari sifatida adabiyot va san’at asarlari, arxitektura durdonalari, tibbiyot va insonni anglash borasida yangi kashfiyotlar yuzaga kelgan bo‘lsa, Sharq Uyg‘onish davrining o‘ziga xos xususiyati, avvalo, matematika, astronomiya, fizika, ximiya, geodeziya, farmakologiya, tibbiyot kabi aniq va tabiiy fanlarning, shuningdek, tarix, falsafa va adabiyotning rivojlanishida namoyon bo‘ldi.” Ushbu fikrlar kimga tegishli?
A Volter B Islom Karimov C Sh.Mirziyoyev D B.Ahmedov

28-§. ADABIYOT

1.Qachon Movarounnahr va Sharqiy Turkistonda turkiy yozma adabiyot yuzaga keladi?
A X–XII asrlarda B XI–XII asrlarda C XII–XIII asrlarda D XII–XIV asrlarda
2. Shu asrlarda yaratilgan turkiy yozma adabiyot eng nodirlari qaysilar ?
A Yusuf Xos Hojibning “Qutadg‘u bilig” asari B Mahmud Koshg‘ariyning “Devonu lug‘otit–turk” asri
C Ahmad Yugnakiyning “Hibat ul­haqoyiq” asari D barcha javoblar to’g’ri
3 .“Hikmat” asari muallifi kim?
A Ahmad Yassaviy B Yusuf Xos Hojib C Mahmud Koshg‘ariy D Ahmad Yugnakiy
4. Abulqosim Mahmud az- Zamaxshariy qachon tug’ilgan?
A 1050-yilda B 1065-yilda C 1070-yilda D 1075-yilda
5. Zamaxshariy ilmga bo‘lgan chanqoqlik tufayli qaysi shaharlarda yashab ilm oladi?
A Buxoro, Marv, Nishopur B Isfahon, Shom, Bag‘dod C Hirot, Makkada D barcha javoblar to’g’ri
6. Zamaxshariy qaysi sohalarni o’rgangan?
A arab tili va adabiyotini B diniy ilmlarni, xattotlik san’atini C arab maqollari va urf-odatlarini D barcha javoblar to’g’ri
7. Mahmud Zamaxshariy turli soha ilmlariga oid yozib qoldirgan asarlari soni qancha?
A 30 dan ortiq B 40 dan ortiq C 50 dan ortiq D 60 dan ortiq
8. “Arab va g‘ayri arablar ustozi”, “Xorazm faxri” kabi sharafli nomlar bilan ulug‘langan olim kim?
A Farg’oniy B Farobiy C Xorazmiy D Zamahshariy
9. Zamaxshariy nima uchun “Jorulloh” (“Allohning qo‘shnisi”) degan sharafli nomga muyassar bo‘ladi?
A Quroni Karimni yod bilgani uchun B “Al Kashshof asarini yozgani uchun
C ko‘p asarlarini Makkada yozganligi uchun D tarixdagi birinchi ko‘p tilli lug‘at – arabcha-forscha-turkiy lug‘at
10. Qohiradagi dunyoga dong‘i ketgan Al-Azhar diniy dorilfununining talabalari hozir Zamaxshariyning qaysi asari asosida Qur’oni karimni o‘rganadilar?
A “Al­Kashshof” B “Al Mufassal” C “Tafsir” D “Qutadg‘u bilig”
11.Tarixdagi birinchi ko‘p tilli lug‘at – arabcha-forscha-turkiy lug‘atning asoschisi kim?
A Mahmud Koshg’ariy B Yusuf hos Hojib D Ahmad Yugnakiy D Zamahshariy
12.Mahmud Zamaxshariy qachon qayerda vafot etgan?
A 1145-yilda Marvda B 1144-yilda Xorazmda C 1144-yilda Buxoroda D 1145-yilda Xorazmda
13. O‘zbekistonda Mahmud Zamaxshariyning tavalludining necha yilligi va qachon nishonlandi?
A 1995-yilda, 950 yilligi B1999-yilda, 920 yilligi C 1994-yilda, 920 yilligi D1995-yilda, 920 yilligi
14. Turkiygo‘y adib, mutafakkir va davlat arbobi bo‘lgan Yusuf Xos Hojib qachon yashagan?
A X asr B XI asr C XII asr D XIII asr
15. Yusuf Xos Hojib qayerda tug‘ilgan?
A Bolasog‘unda B Buxoroda C Qoshg’arda D Samarqandda
16. Yusuf Xos Hojib haqida ma’lumot beruvchi yagona manba qaysi doston?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
17. “Qutadg‘u bilig” (“Saodatga eltuvchi bilim”) asarini yozilishi qachon qayerda boshlangan?
A 1069-yilda Bolasog‘unda B 1070-yilda Koshg‘arda C 1070-yilda Bolasog‘unda C 1069-yilda Koshg‘arda
18. Yusuf Xos Xojib asarini kimga taqdim etadi?
A Horun Bug’roxonga B Tavg‘och Bug‘roxonga C Ibrohim Bo’riteginga D Abdukarim Sotuk Bog’roxonga
19. Yusufga “Xos Hojib” (eshik og‘asi) martabasini kim beradi?
A Horun Bug’roxon B Tavg‘och Bug‘roxon C Ibrohim Bo’ritegin D Abdukarim Sotuk Bog’roxon
20.Qaysi asarda inson va uning ijtimoiy mohiyati, hayotdagi o‘rni va vazifasi har tomonlama tahlil qilinadi?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
21. Qaysi asarda oddiy xalq, mehnatkash inson alohida ehtirom bilan tasvirlanadi?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
22. Qaysi asarda axloq, odob, sadoqat va va sevgi kabi masalalar haqida hikmatli so‘zlar yuritiladi?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
23. Qaysi asarda ilm va ma’rifatni targ‘ib qilinadi, olimlarni ulug‘lanadi, davlat boshliqlarini ilm-fan ahllaridan ta’lim olishga va ularning maslahatlari bilan ish ko‘rishga da’vat qilinadi?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
24.Mahmud Koshg‘ariy nechanchi asrda yashab ijod qilgan?
A X asr B XI asr C XII asr D XIII asr
25. Mahmud Kоshg‘ariy ijtimoiy kelib chiqishi jihatidan qaysi hukmron sulolaga mansub bo‘lgan?
A qoraxoniylar B somoniylar C g’aznaviylar D saljuqiylar
26. Quyidagilardan qaysi biri Mahmud Koshg’ariyga taluqli?
A, Koshg‘ar, Buxоrо, Samarqand, Marv, Nishоpur shaharlarida bilimini оshirgan
B arab, fоrs, turkiy kabi 7-8 tilni puxta egallagan
C 1056–1057-yillarda mamlakatdagi ichki nizоlar natijasida оlim o‘z vatanini tark etib, 15 yil davоmida atrоfdagi qardоsh xalqlar оrasida yurishga majbur bo‘lgan
D barcha javoblar to’g’ri
27. Mahmud Koshg’ariy “Dеvоnu­ lug‘оtit­ turk” (“Turkiy so‘zlar dеvоni”) qachon qayerda yozib tugatdi?
A Bag‘dоdda 1072-yil B Damashqda 1077-yilda C Qoshg’arda 1072-yilda D Samarqandda 1076-yilda
27. Mahmud Kоshg‘ariyning “Dеvоnu­ lug‘оtit­ turk” asarida оlim turkiy qab ila va urug‘lar (xalqlar) tillaridagi so‘zlar ma’nоsini qaysi tilida izоhlab bеradi?
A arab B fors C yunon D turk
28. Mahmud Kоshg‘ariy qaysi asarni “oldin hech kim tuzmagan va hech kimga ma’lum bo‘lmagan alohida bir tartibda tuzilgan” deb ta’riflaydi?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
29. Turkiy xalqlarning tili, madaniyati, etnografiyasi va folklorining birinchi tadqiqotchisi kim hisoblanadi?
A Ahmad Yassaviy B Yusuf Xos Hojib C Mahmud Koshg‘ariy D Ahmad Yugnakiy
A Mahmud Kоshg‘ariyning “Dеvоnu­ lug‘оtit­ turk”ning qimmati yana shundaki…..
A asarda dunyo xaritasini ilova qilgan B asarda qoraxoniylar sulolasi shajarasi berilgan
C asarda yulduzlar xaritasi berilgan D asarda islom ta’limoti yoritib berilgan
30. Turkiy tilda ijod etgan shoir va mutafakkirlardan Ahmad Yugnakiy qachon yashagan?
A X asr B XI asr C XII asr D XIII asr
31. Ahmad Yugnakiydan qolgan yagona adabiy meros qaysi asar?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
32. “Hibat ul­haqoyiq” (“Haqiqatlar tuhfasi”) qaysi muallif singari ilm-fan, olim va fozillarni ulug‘laydi, ma’rifatparvarlikni targ‘ib etadi, kishilarni ilmli va ma’rifatli bo‘lishga chaqiradi?
A Ahmad Yassaviy B Yusuf Xos Hojib C Mahmud Koshg‘ariy D Mahmud Zamaxshariy
33.O‘zini shoir emas, balki adab muallimi, deb hisoblagan mutafakkir kim?
A Ahmad Yassaviy B Yusuf Xos Hojib C Mahmud Koshg‘ariy D Ahmad Yugnakiy
34. Ahmad Yugnakiyning “Hibbat ul haqoyiq” asari qanday maqsadda yozilgan?
A Islom dini axloqini tashviq qilish, komil insonni tarbiyalab yetishtirish maqsadda
B Quroni Karim va Hadislarni osonroq o’rganish maqsadida
C Turkiy xalqlarning o’tnishini, etnogenezini ochib berish maqsadida
D Turk, fors, arab tillarining ozaro solishtirib izohli yug’at tuzish maqsadida

29-§. DINIY BILIMLARNING RIVOJLANISHI

1. Muhammad ibn Ismoil al-Buxoriy qachon yashagan?

A 810–870-yillar B 824–894-yillar C 845-900-yillar D 815-875-yillar
2.Abu Iso Muhammad at-Termiziy qachon yashagan?
A 810–870-yillar B 824–894-yillar C 845-900-yillar D 815-875-yillar
3.Imom al-Buxoriy islom ta’limotiga oid qancha asar yozgan?
A o’ndan ortiq B yigirmadan ortiq C o’tizdan ortiq D qirqqa yaqin
4. “Al­jome’ as­sahih” asariga nechta hadis kiritilgan?
A 7255 hadis B 7265 hadis C 7270 hadis D 7275 hadis
5.1998-yil oktabrda buyuk mutafakkir Imom al-Buxoriy tavalludining necha nishonlandi?
A 1100 yilligi B 1200 yilligi C 1225 yilligi D 1255 yilligi
6. “Imom al­Buxoriy yodgorlik majmuyi” qayerda barpo etildi?
A Samarqand yaqinidagi Xartang qishlog‘ida B Samarqandning Vador qishlog’ida.
C Buxoroning Xartang qishlog‘ida D Xorazmning Xartang qishlog‘ida
7.“Al­jome’ as­sahih” necha jildda nashr etilgan?
A 3 B 4 C 5 D 6
8. Islom dinida Qur’ondan keyingi muqaddas manba, Muhammad payg‘ambar (s.a.v.)ning faoliyati va ko‘rsatmalari haqida to‘plangan ma’lumotlar yig‘indisi qanday ataladi?
A Hadis B Ahbor C Tafsir D Hidoya
9.Kalom ilmi ravnaqiga ulkan hissa qo‘shgan buyuk alloma kim?
A Farobiy V Yugnakiy C Buxoriy D Motrudiy
10. Abu Mansur al-Moturidiy qachon yashagan?
A 810–870-yillar B 824–894-yillar C 870–944-yillar D 815-875-yillar
11. Motrudiyning qaysi asarlari saqlanib qolgan?
A “Kitob at­Tavhid” B “Allohning birligi”
C “Ta’vilot ahl as­ sunna” D barcha javoblar to’g’ri
12.Al-Moturidiy qayerda vafot etgan?
A Samarqandda B Buxoroda C Damashqda D G’aznada
13.Imom al-Moturidiy tavalludining nechanchi yilda, necha yilligi nishonlandi.
A 2000-yil noyabrda 1200 yilligi B 2000-yil noyabrda 1110 yilligi
C 2000-yil noyabrda 1500 yilligi D 2000-yil noyabrda 1130 yilligi
14. “Musulmonlarning e’tiqodini tuzatuvchi” degan yuksak nomga sazovor bo’lgan alloma kim?.
A Farobiy V Yugnakiy C Buxoriy D Motrudiy
15. Mashhur fiqh (huquqshunos) olimi Burhoniddin al-Marg‘inoniy qachon qayerda tug’ilgan?
A 1123-yilda Rishtonda B 1125-yil Marg’ilonda C 1123-yil Quvada D 1117-yil Rishtonda
16.Al-Marg‘inoniyning eng nodir asari qaysi?
A “Hidoya” B “Kitob at­Tavhid” B “Al Jome as sahih” C “Ta’vilot ahl as­ sunna” D “Hikmat”
17.“Hidoyat yo‘lining sarboni” , Islom dinining dalili, isboti degan sharafli nomga sazovor bo‘lgan alloma kim?
A Farobiy B Marg’inoniy C Buxoriy D Motrudiy
18. 2000-yilda al-Marg‘inoniyning necha yilligi nishonlandi?
A 900 yilligi B 910 yilligi C 950-yilligi D 990-yilligi
19. Qachon Buxoroning Darvozai Mansur mahallasida qonunshunoslar uchun maxsus “Faqihlar madrasasi”qurilgan?
A X asrda B XI asrda C XII asrda D XIII asrda
20. Qur’oni Karimga yozilgan sharh nima deyiladi?
A “Tafsir” B “Hidoya” C “Al Kashshof” D “Zand”
21. Islom huquqshunosligi qaysi fan?
A fiqh B riyoziyot C handasa D kalom
22. Buxoro nechanchi asrdan boshlab “Qubbat ul­islom” – “Islom dinining gumbazi” nomi bilan shuhrat topadi?
A IX asrdan B X asrdan C XI asrdan D XII asrdan.
23. Tasavvuf ta’limot dastlab qachon qayerda yuzaga kelgan?
A VI asr o‘rtalarida Iroqda B VII asr o‘rtalarida Iroqda C VIII asr o‘rtalarida Iroqda D VIII asr o‘rtalarida Bog’dodda.
24.Movarounnahrning turli o‘lkalarida tasavvufning tariqatlari qachon qanday nom bilan paydo bo‘ladi?
A Turkistonda XII asrda Yassaviya B XII asr oxirida Xorazmda Kubroviya
C XIV asrda Buxoroda Naqshbandiya D barcha javoblar to’g’ri
25. Musulmonlarni halollikka, poklikka, tenglikka, inson qadr-qimmatini yerga urmaslikka chorlovchi, har kimni o‘zining halol mehnati bilan yashashga, boshqalarning kuchidan foydalanmaslikka da’vat etuvchi ta’limot qanday nomlanadi?
A tariqat B tasavvuf C sufiylik D B va C javoblar to’g’ri
26. Tasavvuf qoidalariga amal qilib yashash, ya’ni komil inson darajasiga erishishni ko‘rsatuvchi yo‘l nima deyiladi?
A tariqat B tasavvuf C sufiylik D B va C javoblar to’g’ri
27. Movarounnahrda keng yoyilgan tasavvuf tariqatlaridan qaysi biri asosini shariatsiz tariqat, tariqatsiz ma’rifat, ma’rifatsiz haqiqat bo‘la olmaydi degan g’oya tashkil etadi?
A Yassaviya B Kubroviya C Naqshbandiya D Jafariya
28. Yassaviyning tariqati qaysi asarda o’z ifodasini topgan?
A “Qutadg‘u bilig” B “Devonu lug‘otit–turk” C “Hibat ul­haqoyiq” D “Hikmat”
29. Ahmad Yassaviyning tariqatining asosida nima yotadi?
A kamolotga uzlat va tarkidunyochilik orqali yetishish g‘oyasi
B dil bayoru dast ba kor ya’ni diling ollohda qo’ling mehnatda bo’lsin degan g’oya
C vatan mudofasi va yurt ozodligi uchun kurash g’oyasi
D dunyoning noz ne’matlaridan bahramand bo’lish g’oyasi
30. Najmiddin Kubro qachon yashagan?
A 1145–1221-yillar B 1140-1220-yillar C 1145-1222-yillar D 1147-1223-yillar
31.Kubroviya tariqati qanday g’oyani ilgari suradi?
A kamolotga uzlat va tarkidunyochilik orqali yetishish g‘oyasi B vatan mudofasi va yurt ozodligi uchun kurash g’oyasi
C dunyoning noz ne’matlaridan bahramand bo’lish g’oyasi D B va C javoblar to’g’ri
32. Bahouddin Naqshband qachon tug’ilgan?
A 1328-yilda B 1318-yilda C 1308-yilda D 1304-yilda
33.Xoja Bahouddin qanday asarlar yozgan?
A “Hayotnoma” , “Dalil al­oshiqin” B “Hidoya” , “Hikmat” C “Hibat ul haqoyiq” D “Hidoya”, “Dalil al­oshiqin”
34. Naqshbandiya tariqati qaysi hududlarda keng tarqaladi?
A Movarounnahr B Xuroson C Xorazm D barcha javoblar to’g’ri
35. Naqshbandiya tariqatini asosini nima tashkil etadi?
A kamolotga uzlat va tarkidunyochilik orqali yetishish g‘oyasi
B dil bayoru dast ba kor ya’ni diling ollohda qo’ling mehnatda bo’lsin degan g’oya
C vatan mudofasi va yurt ozodligi uchun kurash g’oyasi
D dunyoning noz ne’matlaridan bahramand bo’lish g’oyasi
36. Naqshbandiya ta’limoti taraqqiyotiga keyingi asrlarda kimlar katta hissa qo‘shadilar?
A Alisher Navoiy B Abdurahmon Jomiy C Xoja Ahror D barcha javoblar to’g’ri

30-§. ME’MORCHILIK, SAN’AT VA MUSIQA

1.X asrda Nurota tizmalaridagi Pastog‘ darasi to‘silib barpo etilgan suv omborining nomi nima?
A Xonbandi B Turuqbandi C Sultonbandi. D Darg’om
2.XVII asr mashhur fransuz fizigi Blez Paskal tomonidan suvning bosim kuchi to‘g‘risida yaratilgan kashfiyotdan necha asr muqaddam movarounnahrlik muhandislarga ma’lum ekanligidan dalolat beradi?
A 4 B 5 C 6 D 7
3.Nechanchi asrdan boshlab binokorlikda sinchkori imoratlar keng tarqaladi?
A IX asrdan C X asrdan C XI asrdan D XII asrdan
Afrosiyob, Varaxsha, Buxoro va Poykand shahar xarobalarida kovlab ochilgan turarjoy qoldiqlaridan ma’lum bo‘lishicha, X–XI asrlarda me’morchilikda asosiy inshootlar nimadan bunyod etilgan?
A paxsa va xom g‘ishtdan B pom va pishq g’ishtdan C paxsa va guvaladan D tosh va pishq g’ishtdan
31-§. XIV ASRNING O‘RTALARIDA MOVAROUNNAHRDA IJTIMOIY-SIYOSIY VAZIYAT
1.XIV asrning 50–60-yillarida Movarounnahr nechta mustaqil bekliklarga bo‘linib ketgan?
A 5 ga yaqin B10 ga yaqin C 15 ga yaqin D 20ga yaqin
2.Sharqiy Turkiston va Yettisuvda tashkil topgan davlatni aniqlang.
A Mo‘g‘uliston B Chig’atoy ulusi C Oq o’rda D Manjuriya
3. Amir Temurning onasi …..
A Takina xotun Kesh yurtining obro‘li beka (bek og‘o)laridan edi B Turmushog’a Amir Joku barlosning qizi bo’lgan
C Amir Qozog’onni nabirasi bo’lgan D Amir Husaynning singlisi bo’lgan
4. Amir Temurning otasi Amir Tarag‘ay qaysi urug’dan bo’lgan?
A barlos B qipchoq C qo’ng’irot D barqul
5. Amir Tarag‘ay ajdodlari tarixan qaysi hududda o‘z mulklariga ega bo‘lgan va bu yurtda hokimlik qilgan?
A Kesh va Nasaf B Kesh va Samarqand C Buxoro va Kesh D Nasaf va Shosh
6.Amir Temurning yoshligi qayeda kechdi?
A Samarqandda B Keshda C Buxoroda D Nasafda
7. Temurni necha yoshida madrasaga o‘qishga beradilar?
A 6 B 7 C 8 D 10
8. Amir Temur necha yoshidan boshlab bolalarga xos bo‘lgan ermak o‘yinlardan voz kechadi?
A 10 B 12 C 15 D 16
9. Amir Temur turk, arab, fors xalqlari tarixini chuqur o‘rgangan, diniy, dunyoviy va falsafiy bilimlarning eng murakkab jihatlarigacha yaxshi o‘zlashtira olgan zot ekanligi haqida kim ma’lumot beradi?
A Ibn Xaldun B Al Muqaddasiy C Ibn Arabshoh D Ibn Battuta
10. Amir Temur ilk harbiy faoliyatini nimadan boshlaydi?
A qo‘l ostidagi navkarlari bilan ayrim viloyat amirlariga xizmat qilishdan boshlagan
B Tug’luq Temur xizmatiga kirib dourg’a bo’lish bo’lgan
C Keshning noibi lavozimi egallaydi
D Yollanma qo’shini bilan mo’g’ullarga harbiy ko’mak berish orqali boshlaydi.
11. Amir Temur Chig‘atoy xonlaridan Qazog‘onning nabirasi Uljoy Turkon Og‘oga uylanishi tufayli Amir Temur bilan kimning o‘rtasida ittifoq yuzaga keladi?
A Amir Qazag’on B Balx hokimi Amir Husayn C Ilyosxo’ja D Zinda Chashm
12. XIV asrning 50-yillari oxirida Movarounnahrda ………….
A amirlarning o‘zaro kurashi kuchayib, mamlakatda siyosiy parokandalik avjiga chiqadi.
B Mo‘g‘uliston xonlari Movarounnahrdagi og‘ir siyosiy vaziyatdan foydalanib, bu o‘lkada o‘z hokimiyatini o‘rnatishga harakat qiladilar
C Mo‘g‘uliston xoni Tug‘luq Temur 1360–1361-yillarda Movarounnahrga birin-ketin ikki marta bostirib kiradi
D barcha javblar to’g’ri
13. Kesh viloyatining hukmdori Amir Hoji Barlos kim bo’lgan?
A Amir Temurning tog’asi B Amir Temurning akasi C Amir Temurning otasi D Amir Temurning amakisi
14.Kesh viloyatining hukmdori Amir Hoji Barlos qayerga qochadi?
A Xurosonga B Nishopurga C Shomga D Xorazmga
15.Amir Temur o‘z yurtini mo‘g‘ullar tajovuzidan himoya qilish uchun ko‘p o‘ylab, Tug‘luq Temurning huzuriga borgan vaqtda necha yoshda edi?
A 20 yoshli B 22 yoshli C 24 yoshli D 26 yoshli
16. Tug‘luq Temurning yorlig‘i bilan qaysi viloyatining dorug‘asi (hokimi) etib tayinlanadi?
A Nasaf B Kesh C Samarqand D Buxoro
17. Mo‘g‘ulchadan tarjima qilinganda qaysi so’z “nazoratchi”, “shahar boshlig‘i” degan ma’noni beradi?
A Bosqoq B Dorug‘a C Tavg’ach D No’yon
18. Dorug‘a zimmasiga qanday vazifalar yuklatilgan?
A aholini ro‘yxatga olish, mahalliy xalqdan qo‘shin to‘plash B pochta aloqalarini yo‘lga qo‘yish, soliqlar yig‘ish
C to‘plangan soliq-to‘lovlarni ulug‘ qoon saroyiga yetkazish D barcha javoblar to’g’ri
19.Tug‘luq Temur kimni Movarounnahrning hukmdori etib tayinlaydi?
A o‘g‘li Ilyosxo‘jani B Amir Temurni C Amir Husaynni D Amir Qazg’onni
20. Amir Temur Ilyosxo’jaga qarshi kim bilan ittifoq tuzgan?
A Zinda Chashm B Amir Temur C Amir Husayn D Amir Qazg’on
21. Ittifoqchilar qachon Amudaryoning chap sohilida, Qunduz shahri yonida umumiy dushman ustidan g‘alaba qozonadilar?
A 1360-yilda B 1361-yilda C 1363-yilda D 1364-yilda
22. Qachon ittifoqchilar mo‘g‘ullarni Movarounnahrdan quvib chiqaradilar?
A 1360-yilda B 1361-yilda C 1363-yilda D 1364-yilda
23. Movarounnahrni qo‘ldan chiqarishni istamagan Ilyosxo‘ja yana qachon Movarounnahr ustiga qo‘shin tortadi?
A 1363-yilning bahorida B1364-yilning bahorida C 1365-yilning bahorida D 1366-yilning bahorida
24. 1365-yil 22-may kuni Toshkent bilan Chinoz o‘rtasidagi Chirchiq daryosi bo‘yida sodir bo‘lgan jang tarixga qanday nom bilan kiradi?
A Loy jangi B Anqara jangi C Tarak jangi D Muz ustidagi jang
25. G‘alabadan so‘ng Ilyosxo‘ja hech qanday qarshilikka uchramay qaysi shaharlarni egallaydi?
A Xo‘jand va Jizzax B Nasaf va Kesh C Samarqand va Buxoro D Balx va Kesh
26.Ilyosxo’ja Samarqandda kimlarning qarshiligiga uchraydi?
A sarbadorlar B g’oziylar C sarbozlar D shialar
27. Sarbadorlar harakati qachon bilan vujudga keldi?
A XIV asrning 40-yillarida B XIV asrning 50-yillarida C XIV asrning 60-yillarida D XIV asrning 70-yillarida
28. Sarbadorlar harakati nima uchun vujudga keldi?
A Movarounnahrda mo‘g‘ul xonlarining hujumi munosabati bilan
B Xurosonda mo’g’ullar bosqini munosabati bilan
C Samarqandda arablar bosqini munosabati bilan
D Movarounnahrda oq o’rda xonlarining hujumi munosabati bilan
29. Samarqand sarbadorlariga kimlar yetakchilik qilgan?
A mudarris Mavlonozoda Samarqandiy B hunarmand Abu Bakr Kalaviy
C shahar mahallalaridan birining oqsoqoli Xurdaki Buxoriy D barcha javoblar to’g’ri
30. Ilyosxo’ja nima uchun ortga qaytib ketdi?
A Sarbadorlar mo‘g‘ullarga Samarqand shahrida qaqshatqich zarba bergani uchun
B Ilyosxo’janing otlari orasida o‘lat tarqab, otlar qirila boshladi
C Ilyosxo’jani otasi chaqirtirib olgan
D A va B
31. Amir Temur bilan Amir Husayn qachon Samarqandga yo‘l oladilar ?
A 1363-yilning bahorida B 1365-yilning bahorida C1364-yilning bahorida D 1366-yilning bahorida
32. Amir Husayn sarbadorlarning yetakchilaridan kimlarni qatl ettiradi?
A Abu Bakr Kalaviyni B Xurdaki Buxoriyni C Mavlonozoda D A va B javoblar
33. Amir Temur sarbadorlar yetakchilardan kimni hayotini Amir Husayndan so‘rab oladi va uni o‘limdan qutqarib qoladi?
34. Sarbadorlar harakati XIV asrda qayerda shakllangan?
A Eron va O’rta Osiyoda B Iroq va O‘rta Osiyoda C Eron va Kichik Osiyoda D Ozarbajon va O‘rta Osiyoda
35. Husayn bilan Amir Temur o‘rtasida munosabat keskinlashib nechanchi yillarda
ular o‘rtasida bir necha bor o‘zaro to‘qnashuvlar ham bo‘ladi.
A 1366–1370-yillar B 1365–1370-yillar C 1366–1372-yillar D 1368–1370-yillar

32-§. AMIR TEMUR – MARKAZLASHGAN DAVLAT ASOSCHISI

1.Amir o’z maqsadni amalga oshirishda u qaysi tabaqalariga suyanadi?
A zodagonlar, harbiylar, savdogarlar va shahar hunarmandlari B ruhoniylar, harbiylar, savdogarlar va shahar hunarmandlari
C oqsoqollar, harbiylar, savdogarlar va shahar hunarmandlari D oqsoqollar, harbiylar, dehqonlar va shahar hunarmandlari
2. Amir Temur bu ulkan maqsadini ro‘yobga chiqarish ishini avvalo……..
A ichki g‘animlariga qarshi kurashdan boshlaydi B oqsoqollar, harbiylar va shahar hunarmandlarini qo’llab quvvatlashdan
C tashqi dushmanlarga zarba berishdan D chegara viloyatlarni mustahkamlashdan
3. 1370-yilning Termiz yaqinidagi Biyo qishlog‘iga yetganida Temur huzuriga taniqli ulamolardan kim tashrif buyuradi?
A Sayyid Baraka B Shamsiddin Kulol C Xoja Ahror D Muhammad Islom
4. Oliy hokimiyat ramzi nima?
A nog‘ora va bayroq B bayroq va tamg’a C nog’ara va toj D burgut va lochin
5. Balx shahri Amir Temurga qachon taslim bo‘ladi?
A 1370-yilning 10-aprelida B 1370-yilning 10-mayida C 1370-yilning 10-iyunida D 1370-yilning 15-aprelida
6. 1370-yil iyul oyida Amir Temur qayerda quriltoy chaqirgan?
A Samarqandda B Buxoroda C Balxda D Keshda
7. Samarqand mo‘g‘ullar tomonidan vayron etilganidan keyin necha yil o’tib
birinchi marta bunyod etilgan umummamlakat miqiyosidagi inshootlar edi?
A 100 yil o‘tgach B120 yil o‘tgach C 150 yil o‘tgach D 160 yil o‘tgach
8. Amir Temur taxtga o‘tirgach, o’zini qaysi davlat sarhadlariga voris deb bilgan?
A Chig‘atoy ulusi B Oltin O’rda C Oq O’rda D Jo’ji ulusi
9. Amir Temur 1372-yildan boshlab 1388-yilgacha Xorazmga necha marta marta harbiy yurish qildi?
A 4 B 5 C 6 D 7
10. Hirot, Seyiston, Mozandaron shaharlarini qachon egallaydi?
A 1380-yilda B 1381-yilda C 1382-yilda D 1383-yilda
11. Qaysi shaharlar Amir Temurga jangsiz taslim bo’ladi?
A Saraxs, Jom, Qavsiya, Sabzavor B Hirot, Seyiston, Mozandaron
C Saraxs, Mozandaron, Balh D Hirot, Balx Sabzavor
33-§. AMIR TEMUR SALTANATIDA DAVLAT BOSHQARUVI VA HARBIy TIZIM

1.Amir Temur saltanatida davlat boshqaruvi qanday idoralardan iborat edi?

A vazirlik va kengash B dargoh va devon C vazirlik va xazina D dargoh
2.Ijroiya hokimiyatni kim boshqargan?
A devonbegi B qo’shbegi C tovachi D amir
3.Devonda qanday vazirliklar faoliyat ko’rsatgan?
A harbiy vazir, mulkchilik B soliq ishlari C moliya vaziri D barcha javoblar to’g’ri
4.Sarhadlar va tobe mamlakatlarning boshqaruvi bilan shug‘ullanuvchi vazirlar soni nechta bo’lgan?
A 2 B 3 C 4 D 5
5. Har bir yomda qanchagacha ot-ulov tutib turilgan?
A 50–200 boshdan B 50–150 boshdan C 50–250 boshdan D 150–200 boshdan
6. Amir Temur ulkan saltanat tasarrufidagi o‘lkalarni asosan nechta qismga bo‘lib, o‘g‘illari, nabiralari va xizmat ko‘rsatgan amirlarga suyurg‘ol tarzida in’om qiladi?
A 2 B 3 C 4 D 5
7. Amir Temur o‘limidan biroz avval o‘g‘il va nabiralari orasida taqsimlaganda Shohruxga qaysi hududlarni beradi?
A Xuroson, Jurjon, Mazondaron va Seyiston (markazi Xirot)
B G‘arbiy Eron, Ozarbayjon, Iroq va Armaniston (markazi Tabriz)
C Fors, ya’ni Eronning janubiy qismi (markazi Sheroz)
D Afg‘oniston va Shimoliy Hindiston (markazi G‘azna, keyinchalik Balx)
8. Amir Temur o‘limidan biroz avval o‘g‘il va nabiralari orasida taqsimlaganda Mironshohga qaysi hududlarni beradi?
A Xuroson, Jurjon, Mazondaron va Seyiston (markazi Xirot)
B G‘arbiy Eron, Ozarbayjon, Iroq va Armaniston (markazi Tabriz)
C Fors, ya’ni Eronning janubiy qismi (markazi Sheroz)
D Afg‘oniston va Shimoliy Hindiston (markazi G‘azna, keyinchalik Balx)
9. Amir Temur o‘limidan biroz avval o‘g‘il va nabiralari orasida taqsimlaganda Pirmuhammadga qaysi hududlarni beradi?
A Xuroson, Jurjon, Mazondaron va Seyiston (markazi Xirot)
B G‘arbiy Eron, Ozarbayjon, Iroq va Armaniston (markazi Tabriz)
C Fors, ya’ni Eronning janubiy qismi (markazi Sheroz)
D Afg‘oniston va Shimoliy Hindiston (markazi G‘azna, keyinchalik Balx)
10. Amir Temur o‘limidan biroz avval o‘g‘il va nabiralari orasida taqsimlaganda Umarshayxga qaysi hududlarni beradi?
A Xuroson, Jurjon, Mazondaron va Seyiston (markazi Xirot)
B G‘arbiy Eron, Ozarbayjon, Iroq va Armaniston (markazi Tabriz)
C Fors, ya’ni Eronning janubiy qismi (markazi Sheroz)
D Afg‘oniston va Shimoliy Hindiston (markazi G‘azna, keyinchalik Balx)
11. Amir Temur qo‘shiniga askariy qismlarni viloyatlardan to‘plash bilan qaysi mansabidagi amaldorlar shug‘ullangan?
A tavochi B mingboshi C miri xazora D yasavul
12.Mos javoblarni toping.
A tuman – o‘n minglik - tuman og‘asi B hazora – minglik- mirihazora
qo‘shun – yuzlik - qo‘shunboshi D barcha javoblar to’g’ri
13. Sohibqiron qo‘shinida ayollardan iborat bo‘linmalar bo‘lib, ular erkaklar bilan bir safda turgan, qahramonlik va matonat namunalarini ko‘rsatganligi haqida qaysi tarxchi malumot bergan?
A Ibn Arabshoh B Sharafiddin Ali Yazdiy C Ibn Xadlun D Klavixo
14. Harbiy yurish paytida oldinda kimlar harakatlangan?
A xabarchilar B manglay – avangard C qo‘shinning asosiy qismlari D izofa
15. Amir Temur qo‘shinining asosiy jangovar qismlari……..
A markaz, o‘ng – burong‘or va chap – juvong‘or qanotlaridan iborat bo‘lgan
B xabarchilar, yasavullar va markaziy qo’shndan iborat bo’lgan
C yasavullar izofa va ikki qanotdan iborat bo’lgan
D bittadan qo‘shimcha qo‘riqchi manglay – avangardi va ikki qanotdan iborat bo’lgan
16. Qo‘shinni yetti qo‘lga – qismga bo‘lib joylashtirish tartibini birinchi bo‘lib Amir Temur joriy qilganligi haqida kim yozib qoldirgan?
A Ibn Arabshoh B Sharafiddin Ali Yazdiy C Ibn Xadlun D Klavixo
17. Amir Temur jang vaqtida qo‘shin qanotlarini dushman hujumidan muhofaza qilish va o‘z navbatida, g‘anim kuchlarini yon tomondan aylanib o‘tib, unga ortdan zarba berish maqsadida qanday qismni joriy etilishi bo‘lgan?
A qunbulni B avangardni C izofani D yasavullarni
18. Amir Temur yordamida To‘xtamish qaysi davlat taxtini egallaydi?
A Oq o’rda B Oltin O‘rda C Jo’j ulusi D Eron
19. Amir Temur To‘xtamishga qarshi necha marta qo‘shin tortishga majbur bo‘ladi?
A 2 B 3 C 4 D 5
20. Shimoliy Kavkazda Tarak (Terek) daryosi bo‘yidagi jang qachon sodir bo‘ldi?
A 1396-yilning 10-aprelida B 1394-yilning 10-aprelida
C 1397-yilning 15-aprelida D 1395-yilning 15-aprelida
21. Rossiya tarixchilari kimlar Amir Temurning To‘xtamish ustidan qozongan g‘alabasiga faqat O‘rta Osiyo uchun emas, balki butun Sharqiy Yevropa, shuningdek, Rus knyazliklarining birlashishlari uchun ham buyuk ahamiyat kasb etganligini qayd etishgan edi?
A B.Grekov va A.Yakubovskiy B S.Tolstov va A.Axatova C B.Grekov va B.Bartold D B.Bartold va S.Tolstov
22. Amir Temur o‘z saltanatining janubiy chegaralarini mustahkamlash va kengaytirish maqsadida Eron, Ozarbayjon, Iroq, Shom (Suriya) ustiga necha marta askar tortadi?
A uch B to’rt C besh D olti
23. 1398–1399-yillarda Amir Temur qayerga yurish qiladi?
A Hindistonga B Xitoyga C Shomga D Iqoqqa
24. Boyazid Amir Temurga qarshi kimlarni harakatlarini qo‘llab-quvvatlagan?
A qoraqo‘yunlar B muzaffariylar C jaloyiriylar D barcha javoblar to’g’ri
25.Amir Temur bilan Sulton Boyazid qo‘shinlari o‘rtasidagi hal qiluvchi jang qachon qayerda bo’lgan?
A 1401-yil 20-iyulda Anqara yaqinida, Izmir mavzeyida
B 1402-yil 27-iyulda Anqara yaqinida, Chubuq mavzeyida
C 1402-yil 20-iyulda Anqara yaqinida, Izmir mavzeyida
D 1402-yil 20-iyulda Anqara yaqinida, Chubuq mavzeyida
26.Boyazid ustidan qozonilgan buyuk g‘alaba bilan Amir Temurni qaysi davlatlarning qirollari tabriklab, unga o‘z muboraknomalarini yuboradilar?
A Fransiya B Angliya C Kastiliya D barcha javoblar to’g’ri
27. Amir Temur qaysi davlatga yurishi oldidan vafot etgan?
A Hindistonga B Xitoyga C Turkiyaga D Shomga

34-§. AMIR TEMURNING TASHQI SIYOSATI

1. Amir Temur nechta harbiy yurishdan keyin Mo‘g‘ulistonda tinchlik o‘rnatish va uni o‘zining ta’sir doirasiga kiritib olishga muvaffaq bo‘ldi? 
A 5 B 6 C 7 D 8
2.Amir Temur nechanchi yillarda Mo‘g‘ulistonda tinchlik o‘rnatish va uni o‘zining ta’sir doirasiga kiritib olishga muvaffaq bo‘ldi? 
A 1371–1399-yillarda B 1372–1395-yillarda C 1371–1395-yillarda D 1371–1390-yillarda
3. Amir Temur bilan Misr sultoni Barquq o‘rtasidagi rasmiy aloqalar nechanchi yildan boshlangan edi?
A 1380-yildan B 1382-yildan C 1383-yildan D 1385-yildan
4. 1386–1405-yillar mobaynida Amir Temur va Misr sultonlari, shuningdek ularning Suriyadagi noiblari o‘rtasida taxminan necha marta maktub va elchilar almashuvi bo‘ldi?
A 25 B 20 C 22 D 15
5. Kim Amir Temur jo‘natgan elchilarni qatl etib, uni takliflarni rad etadi?
A Sulton Boyazid B Sulton Barquq C To’xtamishxon D Tug’luq Temur
6.To‘xtamishxon qaysi davlatlar bilan harbiy ittifoq tuzib, Amir Temurga zarba bermoqchi bo‘ldi?
A Misr, Oltin O’rda va Turkiya B Ozarbayjon, Iroq va Turkiya C Misr, Iroq va Suriya D Misr, Iroq va Turkiya
7. To‘xtamishxonning elchisi kim bilan uchrashuvda Amir Temurni yo‘q qilish taklifini kiritadi?
A Sulton Boyazid B Sulton Barquq C Klavixo D Tug’luq Temur
8. Qaysi davlatlarni o‘zaro yaqinlashuvi Amir Temur davlatiga jiddiy xavf tug‘dirardi?
A Turkiya, Misr va Oltin O‘rda B Ozarbayjon, Iroq va Turkiya C Misr, Iroq va Suriya D Misr, Iroq va Turkiya
9. 1404-yilda Samarqandga kelgan Xitoy imperatorining elchilarini boshqa mamlakat elchilaridan yuqoriga o‘tqazib qo‘yilgan ekan. Yuqoridagi aytilganlardan kelib chiqib Amir Temur buyrug‘iga ko‘ra ular ham boshqa mamlakat elchilari qatoridan o‘ziga yarasha joyga o‘tqazilganligi haqida kim yozib qoldirgan?
A Sharafddin Ali Yazdiy B Ibn Xadlun C Klavixo D Grekov
10. Kichik Osiyo mamlakatlarining hukmdorlari Amir Temurdan madad istab, uning qayerda joylashgan o‘rdagohiga boradilar?
A Kirmondagi B Qorabog‘dagi C G’alatadagi D Peradagi
11. Usmonlilar tayziqi tufayli kimlar Amir Temurdan yordam so’rashgan?
A Vizantiya va G‘alatadagi Genuya hokimining noibi, B Fransiya qiroli
C Sultoniya shahrining katolik missionerlari D barcha javoblar to’g’ri
12. Amir Temur 1402-yil yozida qaysi davlatlarga maxsus elchilar orqali qirollar nomlariga maktublar yo‘llaydi?
A Fransiya va Angliyaga B Fransiya va Ispaniya C Italiya va Angliya D Vizantiya va Genuya
13. Amir Temur elchilar qachon Parijga yetib boradilar?
A 1401-yil may oyida B 1402-yil may oyida C 1403-yil may oyida D 1404-yil may oyida
14. Amir Temur takliflari Fransiya tomonidan mamnuniyat bilan qabul qilinganligini qaysi qirol ma’lum qilgan?
A Karl VI B Genrix IV C Genrix VII D Karl VII
15. Amir Temurning Angliya qiroli Genrix IV bilan olib borilgan diplomatik munosabatlarida kim faol qatnashdi?
A Pirmuhammad B Shohrux C Mironshoh D Umarshayx
16. Amir Temurning keksayib qolgan davrida G‘arbiy Yevropa hukmdorlarining diqqat-e’tiborini kim o‘ziga jalb etadi?
A Pirmuhammad B Shohrux C Mironshoh D Umarshayx
17. G‘arbda kim “katolik oqimining homiysi” sifatida shuhrat qozondi?
A Pirmuhammad B Shohrux C Mironshoh D Umarshayx
18. Sharq bilan juda qiziqib qolgan Kastiliya (Ispaniya) qiroli kim edi?
A Genrix III B Genrix IV C Genrix VII D Karl VII
19. Amir Temur kimni Ispaniyaga elchi qilib yuboradi?
A Muhammadqozini B Ibn Arabshohni C Ibn Xadlunni D Mironshohni
20. Genrix III 1403-yilda Amir Temur huziriga ikkinchi marta maxsus elchilarni yuborganda unga kim rahbar etib tayinlangan?
A Klavixo B Marko Polo C X.Morlo D Perindino
21. Klavixo boshliq Ispaniya elchilari qachon Samarqandda bo‘ladilar?
A 1404-yilning avgust- noyabr oylarida B 1404-yilning sentabr- dekabr oylarida
C 1404-yilning iyul-avgust oylarida D 1404-yilning sentabr- noyabr oylarida
22. Amir Temurning qaysi davlatga yurishi munosabati bilan ko‘pgina davlatlarning elchilari Samarqanddan jo‘natib yuboriladi?
A Hindiston B Xitoy C Turkiya D Oltin O’rda .
23. Klavixoning asarlari qaysilar?
A “Buyuk Temur tarixi” B “Temur qarorgohi” C “Samarqandga sayohat kundaligi” D barcha javoblar to’g’ri
24. Samarqandga Xurosondan nimalar keltirilgan?
A ma’danlar B yoqut, olmos C atlas, choy, mushk D oltin va kumush
25. Samarqandga Hind va Sinddan nimalar keltirilgan?
A ma’danlar B yoqut, olmos C atlas, choy, mushk D oltin va kumush
26. Samarqandga Xitoydan nimalar keltirilgan?
A ma’danlar B yoqut, olmos C atlas, choy, mushk D oltin va kumush
27. Kim Samarqandga Xitoy poytaxti Xonbaliqdan 800 tuyalik savdo karvoni kelganini o‘z kundaligida qayd etgan?
A Klavixo B Marko Polo C X.Morlo D Perindino

35-§. AMIR TEMURNING JAHON TARIXIDA TUTGAN O‘RNI

1.Amir Temur necha yil davomida mamlakatni boshqardi.
A 30 yil B 35 yil C 40 yil D 45 yil
2.Amir Temur bo‘ysundirilgan mamlakatlarning qaysi shaharlarini ham qayta qurdirdi?
A Bag‘dod B Darband C Baylakon D barcha javoblar to’g’ri
3. Amir Temur qaysi davlatlardagi tarqoqlik va boshboshdoqlikka barham berdi?
A .Turkiya , Ozarbayjon va Iroq B .Eron, Hindiston va Iroq
C .Eron, Ozarbayjon va Xitoy D .Eron, Ozarbayjon va Iroq
4. Xalqaro YUNESKO tashkilotining tashabbusi bilan nechanchi yilda Toshkent, Samarqand va xorijiy mamlakatlarda Amir Temur tavalludining 660 yilligi keng miqyosda nishonlandi?
A 1994-yilda B 1995-yilda C 1996-yilda D 1997-yilda
5. O‘zbekistonda nechanchi yil “Amir Temur yili” deb e’lon qilindi?
A 1994-yilda B 1995-yilda C 1996-yilda D 1997-yilda
6 Sulton Boyazid I Yildirim tor-mor keltirilganidan so‘ng, kimlar Amir Temurning oltindan haykalchasini quydirib, ostiga “Yevropa xaloskoriga” deb yozdirib qo’yganlar?
A inglizlar B fransuzlar C ispanlar D vizantiyaliklar
7. Yevropa olimlarining Amir Temur shaxsi va uning faoliyatiga qiziqishi nechanchi asrdan boshlangan?
A XV asrdan B XVI asrdan C XVII asrdan D XVIII asrdan
8. 1553-yili Italiyaning Florensiya shahrida italiyalik olim Perondinoning qaysi asari asari bosilib chiqdi?
A “Skifiyalik­ Tamerlanning ulug‘vorligi” B “Buyuk Temur tarixi” C “Buyuk Temur” D “Esdaliklari”
9. Yevropa olimlarining Amir Temur haqidagi birinchi ilmiy tadqiqoti qaysi asar edi?
A “Skifiyalik­ Tamerlanning ulug‘vorligi” B “Buyuk Temur tarixi” C “Buyuk Temur” D “Esdaliklari”
10. Ispan tarixchisi Pero Meksikaning qalamiga mansub asarini aniqlang.
A “Skifiyalik­ Tamerlanning ulug‘vorligi” B “Buyuk Temur tarixi” C “Buyuk Temur” D “Esdaliklari”
11. 1582-yili Seveliyada mashhur Ispaniya elchisi Klavixoning qaysi kitobi nashrdan chiqdi?
A “Skifiyalik­ Tamerlanning ulug‘vorligi” B “Buyuk Temur tarixi” C “Buyuk Temur” D “Esdaliklari”
12. Ingliz dramaturgi Xristofor Morlo Amir Temur haqida qanday sahna asari yaratgan?
A “Skifiyalik­ Tamerlanning ulug‘vorligi” B “Buyuk Temur tarixi” C “Buyuk Temur” D “Esdaliklari”
13. Hozirgi paytga kelib Amir Temur va Temuriylar haqida…………..
A 30 mamlakatda 500 dan ziyod chet ellik tadqiqotchilarning asarlari chop etilgan
B 33 mamlakatda 600 dan ziyod chet ellik tadqiqotchilarning asarlari chop etilgan
C 35 mamlakatda 400 dan ziyod chet ellik tadqiqotchilarning asarlari chop etilgan
D 33 mamlakatda 500 dan ziyod chet ellik tadqiqotchilarning asarlari chop etilgan
14. 1968-yilda kimning “Amir Temurning O‘rta Osiyo tarixida tutgan o‘rni va roli” risolasini nashr etildi?
A I.Mo‘minov B B.Ahmedov C H.Ziyayev D D.Yusupova
15. Xalqaro Amir Temur jamg‘armasi qachon tashkil qilindi?
A 1995-yilda B 1996-yilda C 2000-yilda D 2017-yilda
16. “Amir Temur” ordeni qachon ta’sis etildi?
A 1995-yilda B 1996-yilda C 2000-yilda D 2017-yilda
17.Yoshlarga harbiy ta’lim-tarbiya beradigan kursantlar maktablariga “Temurbeklar maktabi” deb nom berish taklifini prezidentimiz Sh.Mirziyoyev qachon ilgari surdi ?
A 1995-yilda B 1996-yilda C 2000-yilda D 2017-yilda

36-§. TEMURIYLAR DAVRIDAGI SIYOSIY JARAYONLAR

1.Sohibqiron qachon vafot etgan?
A 1405-yil 10-fevral B 1405-yil 8-fevral C 1405-yil 28-fevral D 1405-yil 18-fevral
2. Amir Temur qaysi shaharda vafot etadi?
A O‘tror B Buxoro C Samarqanda D Xo’jand
3. Amir Temur vafoti oldidan kimni taxt vorisi etib (Kobul, Qandahor va Hindiston viloyatlarining hukmdori) tayinlagan edi?
A Xalil Sultonni B Pirmuhammadni C Shohruxni D Ulug’bekni
4. 1405-yilning 18-mart kuni o‘zboshimchalik bilan kim Samarqandni egallab, o‘zini Movarounnahrning oliy hukmdori deb e’lon qiladi?
A Xalil Sultonni B Pirmuhammadni C Shohruxni D Ulug’bekni
5. Pirmuhammadning yo‘lini to‘sib, uning rejalarini buzib yuborish niyatida qaysi hududdagi yerlarni o‘z hokimiyatiga qo‘shib oladi?
A Amudaryoning chap tomonidagi B Amudaryoning o‘ng tomonidagi
C Sirdaryoning o’ng yomonidagi D Sirdaryoning chap tomonidagi
6.Xalil Sultonga qarshi birinchi bo‘lib kimlar isyon ko‘taradilar?
A Turkiston hamda Farg‘onaning hokimi amir Xudoydot bilan Shayx Nuriddin B ukasi Sulton Husayn Mirzo
C Pirmuhammad Jahongir D Oltin O’rda xonlari va qozoq chingizi o’g’lonlar
7. Amudaryoning chap sohilidagi viloyatlarda o‘z hokimiyatini o‘rnatmoq niyatida kim Xalil Sultonga qarshi bosh ko‘taradi?
A Sulton Husayn B Pirmuhammad C Shohrux D Ulug’bek
8. Amir Temur taxtining qonuniy valiahdi Pirmuhammad Amudaryodan kechib o‘tib, Xalil Sultonga qarshi qaysi shahar tomonga askar tortadi?
A Samarqand B Buxoro C Nasaf D Kalif
10.Pirmuhammad vaziri Pir Ali Toz boshliq fitnachilar qo‘lida qachon halok bo‘ladi?
A 1408-yil 22-aprel B 1408-yil 22-fevral C 1407-yil 22-fevral D 1407-yil 22-aprel
11.Mironshoh qachon halok bo‘ladi?
A 1408-yil 22-aprel B 1408-yil 22-fevral C 1407-yil 22-fevral D 1407-yil 22-aprel.
12. Qaysi temuriy vafotidan keyin Qaysi temuriyning vafotidan keyin Ozarbayjon va Iroq viloyatlari temuriylar qo‘lidan ketadi?
A Xalil Sulton B Pirmuhammad C Shohrux D Mironshoh
13. Qachon Amir Xudoydot O‘ratepa va Shohruxiya shaharlarini osongina qo‘lga kiritib, Samarqand tomonga askar tortadi?
A 1409-yil bahorida B 1409-yil yozida C 1409-yil kuzida D 1409-yil qishida
14. Sheroz yaqinidagi Zarafshon daryosi bo‘yida sodir bo‘lgan jangda kimning qo‘shini mag‘lubiyatga uchraydi?
A Xalil Sulton B Pirmuhammad C Shohrux D Mironshoh
15. 1409-yil 25-aprelda kim Amudaryodan o‘tib, Samarqand sari yurish qiladi?
A Xalil Sulton B Pirmuhammad C Shohrux D Mironshoh
16. Shohruh Movaraunnahrda necha yil davom etgan bosh-boshdoqlikka barham beradi?
A 3 B 4 D 5 C 7
17. Shohrux Movoraunnahr taxtida kimni qoldiradi?
A Xalil Sultonni B Pirmuhammadni C Abdulatifni D Ulug’bekni

37-§. MIRZO ULUG‘BEKNING HUKMRONLIGI DAVRIDA MOVAROUNNAHR

1.Ulug‘bekni Movarounnahr va Turkistonga hokim qilib tayinlanganda necha yoshda edi
A 15 B 18 C 20 D 25
2.Ulug‘bek nechanchi yillarda yashagan?
A 1393–1449-yillar B 1394–1450-yillar C 1395–1447-yillar D 1394–1449-yillar
3. Ulug’bek Movarounnahr bilan Turkistonning hokimi deb e’lon qilinsa-da, aslida uning hokimiyati qaysi hududlar bilan cheklangan?
A Samarqand, Buxoro va Nasaf B Buxoro, Hirot va Xorazm
C Farg’ona O’zgan va Turkiston D Hisori Shodmon, Farg’ona va Samarqand
4. Shohrux tomonidan Farg‘onadan to O‘zgangacha bo’lgan hududlar kimga berilgan?
A Amirak Ahmad B Muhammad Jahongir C Shayx Nuriddin D Ulug’bek
5. Hisori Shodmon kimga berilgan?
A Amirak Ahmad B Muhammad Jahongir C Shayx Nuriddin D Ulug’bek
6.Turkiston kimning tasarrufida edi?
A Amirak Ahmad B Muhammad Jahongir C Shayx Nuriddin D Ulug’bek
7. Samarqand yaqinida Qizilravot mavzeyida Shayx Nuriddin boshchiligidagi isyonkor ittifoqchilar bilan Mirzo Ulug‘bek qo‘shinlari o‘rtasida jang qachon bo‘ladi?
A 1410- yil 20-fevralda B 1410- yil 20-martda C 1410- yil 20-aprelda D 1410- yil 20-mayda
8. Ulug‘bek mag‘lubiyatga uchrab, qaysi shaharga tomon chekinadi?
A Samarqandga B Kalifga C Buxoroga D Farg’onaga
9.Shayx Nuriddin isyonini kim bostiradi?
A Xalil Sulton B Pirmuhammad C Shohrux D Mironshoh
10. Nechanchi yildan boshlab Movarounnahr va Turkistonni to‘liq boshqarish 18 yashar Ulug‘bek qo‘liga o‘tadi?
A 1412-yil B 1413-yil C 1414-yil D 1425-yil
11. Ulug‘bek Farg‘ona va Koshg‘arni qachon egallaydi?
A 1412-yil B 1413-yil C 1414-yil D 1425-yil
12. Shohrux tomonidan Xorazm Oltin O‘rda xonlari tasarrufidan qachon qaytarib olindi?
A 1412-yil B 1413-yil C 1414-yil D 1425-yil
13. Ulug‘bek otasining rizosi bilan qachon Mo‘g‘uliston ustiga yurish boshlaydi?
A 1412-yil B 1413-yil C 1414-yil D 1425-yil
14. Mo‘g‘ulistonda bo‘lgan bu urushda Ulug‘bek qozongan g‘alabaning nishoni tarzida Jizzax yaqinida Ilono‘tti darasi ichida Ulug‘bek tomonidan qoyatoshga yozdirilgan o‘ziga xos “zafarnoma” hijriy yil hisobida nechanchi yilga to’g’ri keladi?
A 818-yil B 820-yil C 828-yil D 838-yil
15. Qayerga qarshi qilingan yurishda Ulug‘bekning omadi kelmaydi?
A Dashti Qipchoqqa B Xurosnga C Xorazmga D Eronga
16. Shohrux qachon vafot etgan?
A 1445-yil 10-martda B 1446-yil 12-martda C 1447-yil 12-martda D 1448-yil mayda
17. Kimning vafot etishi bilan Xuroson va Movarounnahrda temuriy shahzodalar o‘rtasida toj-taxt uchun kurash yana avjga minib, mamlakat beqarorlik va chuqur ijtimoiy-siyosiy larzalarga duchor bo‘ldi?
A Xalil Sulton B Pirmuhammad C Shohrux D Mironshoh
18. Shohrux vafotidan keyin hokimyatni kim egallab oladi?
A Ulug’bek B Abdulatif C Alouddavla D Abulqosim Bobur
19. Ulug‘bek va Abdullatifning 90 ming kishilik birlashgan qo‘shini Hirotga qachon yurish qiladi?
A 1448-yilning qishida B 1448-yilning bahorida C 1448-yilning kuzida D1448-yilning yozida
20. Ulug‘bek Xurosonda kimni qoldirib, o‘zi Samarqandga qaytadi?
A Abdulazizni B Alouddavlani C Boysung’urni D Abdulatifni
21. Qaysi qal’adagi xazina Ulug‘bek tomonidan olib qo‘yilgani o‘ta shuhratparast hamda mol-dunyoga o‘ch Abdullatif uchun bahona bo‘ladi?
A Ixtiyoriddin B Mohuvon C Shohruxiya D Ko’ksaroy
22. Abdullatif Hirotda necha kun hokimlik qiladi?
A 10 B 15 C 20 D 25
23. Abdulatif kimni shaharga yaqinlashib kelayotganidan habar topib poytaxtni jangsiz bo‘shatib, Movarounnahr tomon qochadi?
A Boysung’urni B Abu Saidni C Alouddavlani D Abulqosim Boburni
24. Ulug‘bek farmoni bilan Abdulatif qaysi shaharga noib qilib tayinlanadi?
A Buxoroga B Balxga C Farg’onaga D Samarqandga
25 Abdulatif Balx viloyatida qanday solig‘ini bekor qiladi?
A xiroj B tamg’a D targ’u D zakot
26. Abdulatif otasining dushmanlaridan kim bilan aloqa bog’lagan?
A Boysung’ur B Abu Said C Alouddavla D Abulqosim Bobur
27. Ulug‘bek Samarqandda vaqtinchalik noib qilib kimni qoldirilgan edi?
A Abdulazizni B Alouddavlani C Boysung’urni D Abdulatifni
28. 1449-yil oktabrda Damashq qishlog‘i yaqinida qattiq jang bo‘ladi va bu jangda Ulug‘bek yengilib Samarqandga chekinganda kim shahar darvozalarini berkittirib Ulug‘bekni ichkariga kirishga qo‘ymaydi?
A Mironshoh Qavchin B Shamsiddin Muhammad Miskin C Abulqosim Bobur D Abdulatif
29 Ulug’bekni o’ldirilishiga qarshilik qilgan shahar qozisi kim?
A Mironshoh Qavchin B Shamsiddin Muhammad Miskin C Xoja Ahror D Mavlonozoda
30. Ulug‘bek Movarounnahrni necha yil idora qildi?
A 25 B 30 C 40 D 45