0Raqamli texnologiya fakulteti 2-kurs talabalariga 4-semestr uchun «Falsafa» fanidan yakuniy nazorat savollari

Ayiruvchi  (diz’yunktiv)  hukm 
deb  «yo»,  «yoki», 
«yoxud»  mantiqiy  bog’lamalari  vositasida  oddiy 
hukmlardan  tashkil  topgan  mulohazaga  aytiladi.  Bu 
bog’lovchilar  ikki  oddiy  hukmni  yoki  bir  qancha 

---

predikatlarni.  yoki  bir  qancha  subyektlarni  bir-biridan 
ayirib turadi. Masalan, «Qodirov falsafa yoki sosiologiya, 
yoki  psixologiya  bo’limida  o’qiydi».  «Konsertda  birinchi 
yoki  ikkinchi  kurs  talabalari  qatnashadilar».  Ayiruvchi 
bog’lamalar «V» – diz’yunksiya belgisi orqali ifodalanadi. 
Ayiruvchi (diz’yunktiv) hukmlar oddiy yoki qat’iy turlarga 
bo’linadi.  Oddiy  diz’yunktiv  hukm  tarkibidagi  oddiy 
hukmlardan  biri  yoki  hammasi  chin  bo’lishi  mumkin, 
qat’iy  diz’yunktiv  hukmda  esa  tarkibidagi  oddiy 
hukmlardan  faqat  bittasi  chin  bo’ladi.  Oddiy  diz’yunktiv 
hukm  pVq  formulasi  bilan,  qat’iy  diz’yunktiv  hukm  pVq 
formulasi bilan belgilanadi.  
 «A.Avloniy  shoir  yoki  dramaturgdir».  Bu  oddiy 
diz’yunktiv hukm. «Abdullayev musobaqada yo yutadi, yo 
yutmaydi». Bu qat’iy diz’yunktiv hukm.