01 умичт ўқув қул

33 
2.2.Transportyorlar 
Yog’-moy korxonalarida transport va yuklash-tushirish ishlarning bosqichlari: 
-urug’larni qabul qilish moslamalardan quritish-tozalash bo’limlarga uzatish; 
-quritish-tozalash bo’limlardan tashish, omborlarga uzatish; 
-omborlardan urug’larni qayta ishlashga uzatish; 
-omborlar ichida urug’larni bir joydan ikkinchi joyga ko’chirish; 
-tayyor va yarim tayyor mahsulotlarni tashish. 
Yog’-moy korxonalarida donali va to’kiluvchan yuklarni tashish uchun transport 
qurilmalari ishlatiladi. Transport qurilmalari harakatlanish yo’nalishiga ko’ra 
gorizontal va vertikal turlariga bo’linadi. 
Uzluksiz gorizontal transport qurilmalariga rolikli, vintli (shneklar), lentali 
(tasmali), plastinkali, zanjirli (kurakli) konveyerlar kiradi. 
Tasmali transportyorlar (konveyerlar
) (9-rasm). Tasmali konveyerlar 
gorizontal yoki qiya holda to’kiluvchan yuklarni ko’chirish uchun qo’llaniladi. Ular 
statsionar yoki ko’chma bo’ladi. 
Og’irlik ko’taruvchi va olib yuruvchi qism sifatida ushbu konveyerlarda turli 
enidagi lentalar (tasmalar) mavjud. 
Lentalar turi ko’chiriladigan yuk, atrof muhitning namligi va harakatlanish 
tezligiga ko’ra tanlanadi. Havo harorati 45
0
C gacha bo’lgan quruq xonalarda yuklarni 
ko’chirish-tashish uchun ip-gazlamali tasmalar ishlatiladi. Muhit harorati va namligi 
yuqori bo’lganda, rezinali tasmalar, issiq muhitlarda (t=300
0
C cha) 0,6-1,4 mm 
qalinligida po’lat tasmalar va to’rli tasmalar ishlatiladi. Tasmaning eni 150, 300, 400, 
500, 650, 800, 1000, 1200 mm bo’ladi, harakatlanish tezligi 0,1-1,5m/sek dan 
oshmaydi. Transportyorning unumdorligi, kg/soat:
ρ
⋅
⋅
=
v
f
Q
, (2.1) 
bu erda
f
- mahsulot qatlamining kundalang kesim maydoni, m
2
; 
ρ
 
- mahsulotning 
hajm massasi, kg/m
3
; 
v
-harakatlanish tezligi, m/sek.