0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

(2 so ‘m x  5 min.  so ‘m)  :  100 so ‘m

  =  

100 000 s o ‘m.

Sug'urta  tarifi  stavkasi  sug'urta  summasiga  nisbatan  foizlarda  belgilanadi. 

Uning  to'g'ri  hisoblab  chiqilganligi  muhimdir.  Sug'urtachi  sug'urta  tarifi  asosida 

undirilgan sug'urta mukofotlari  hisobidan  o‘z zimmasiga olgan majburiyatlarini  to'liq 

hajmda  bajarilishini  ta’minlaydi,  ya’ni  sug'urta  faoliyatini  amalga  oshirish 

xarajatlarini qoplaydi.

Sug'urta  risklari  sezilarli  darajada  kam  yuz  bergan  yoki  sug'urta  hodisasi 

oqibatida  ko'rilgan  zarar  ko'lami  katta  bo'lmagan  yillar  hisobiga  sug'urtachining 

daromad  (foyda)  olish  ehtimoli  ortadi.  SHuni  ham  nazarda  tutish  Iozimki,  aniq 

natijalar  hisob-kitobida  hisobot  davri  davomida  xabar  qilingan,  ammo  sug'urta 

qoplamasi  amalga  oshirilmagan  zarar  sug'urta  tashkiloti  faoliyatining  moliyaviy 

ko'rsatkichlariga ham sezilarli ta’sir etadi.

Sug'urta  tarifming  risk  yuz  berishi  ehtimoliga  nisbatan  yuqori  darajada 

ko'rsatilishi  bir tomondan,  mijoz bilan  sug'urta  shartnomasi tuzilmay  qolishiga sabab

122

---

bo'lsa.  ikkinchi  tomondan.  sug'urtachining  sug'urta  bozoridagi  raqobatbardoshligiga 

ham  salbiv  ta'sir  etadi.  Va,  aksincha.  tarif  stavkasining  past  darajada  belgilanishi 

sug'urtachi 

mablag'larining 

taqchilligini 

keltirib 

chiqarishi 

oqibatida, 

sug'urtalanuvchi  ko'rgan  zaraming sug'urta qoplamasi  amalga oshirilmav  qolinishiga 

olib kelishi  mumkin. ammo, bunday  holat amaliyotda deyarli ucliramaydi.

11.2.  Sug'urta  tarif stavkasining tuzilishi va tarkibi. brutto va netto-stavkani