0 ‘zbek isto n respublikasi oliy va q ‘rta m axsus t a ’lim vazirligi

nonn.

—C -  Ta6 

ojiaT/iap 6yftuHaTy/iaHraH cyfypTa non/iaMayiapu, 

mnpo,.p,onn.

~

t

S

t

—

 CyfypTa^aHM3raH3apapHHHr yMy.wniiypTaMa KypcaTKumi, j)OM3fla

2-diagramma.  Dunyoda tabbiy  ofatlardan  ko'rilgan  iqtisodiy  zarar summasi, 

ular  bo'yicha  to'langan  sug'urta qoplamalari  hajmi  va sug'urtalanmagan  zaraming 

umumiy  o'rtacha ko'rsatkichi  (2009-2016 y .) 264

Keltirilgan  yillarda  dunyoda  ofatlardan  ko'rilgan jami  zararlar  tarkibida  tabiiy 

ofatlardan ko'rilgan zararlar bo'yicha to'langan  sug'urta qoplamalari  hajmi  keltirilgan 

yillarga  mos  ravishda S22/S31 /$ 103/S65  $37/$28/$28//$42  mlrdni  tashkil  etgan  yoki 

ulaming  o'zaro  nisbati  2009,  2012,  2015  yillarda  1/3  ;  2011,  2013,  2014,  2016 

yillarda  1/4  ;  2010  yilda  esa,  eng  past,  ya’ni  1/7  darajasida  bo'lgan  yoki

262 ySbiTKH  crpaxoBOH  OTpacnH 

o t

 

npHpcxmtbrx 

h

  TexuoreHHbix  KaTacrpoiJ) 

b

 

2016  ro.oy  BbipocjiH 

no

  $49  MJipA 

Oo3op  Swiss 

Re//form surer cm i  ncivs  l 6  12  2 / 3 * 7 1 0

263 tm-n’ 

insunmcehtz.org

264 

« Swiss  Re»  qayta  su g ’urtalash  kompaniyasining  katastrofik  risklar  bo'yicha  tadqiqotlari  2009-2016  yillar

 

davomidagi  iqtisodiy  tadqiqotlari  asosida  mualliflar  tomonidan  ishlab  chiqildi.//ww

 u\

sw/ssre.coni-«Swiss  Re»

 

qayta sug'urtalash kompaniyasining rasmiy sayti.

380

---

sug'urtalanmagan 

zaraming 

o'rtacha 

ko'rsatkichi 

esa. 

mos 

ravishda 

61/86/73/63/72/72/66/72  foiz darajasida bo'lganligi  hisoblab chiqildi.

XXI  asming  dastlabki  16  yilida  tabbiy  ofatlar  keltirgan  iqtisodiv  zarar  hajmi 

yuqori  darajada  qolgan  bo'Isada,  sodir  bo'layotgan  texnogen  hodisalaming  har  yil 

hisobiga  o'rtacha  soni  500  mlndan  ortib  ketganligi  va  ulaming  4/5  qismiga  inson 

omili sababchi  ekanligini  keltirib o'tish maqsadga muvofiqdir.265

2009-2016  villarda  dunvoda  ofatlardan  ko'rilgan  jami  zararlar  tarkibida 

texnogen  hodisalar  yuz  berishi  oqibatida,  mos  ravishda  S7/S8/S12/S10  S9/S9/S12/S8 

mlrd  miqdorida  iqtisodiy  zarar  ko'rilgan  bo'lsa,  ular  bo'yicha  to'langan  sug'urta 

qoplamalari  hajmi  S4/S5/S7/S9  $8/$7/S9/$7  mlrd.ni  tashkil  etgan  yoki  keltirilgan 

yillardagi  o'zaro  o'rtacha  ko'rsatkichi  darajasi  1.3  nisbatida bo'lganligi  aniqlandi  (3- 

diagramma).

2009 

2010 

2011 

2012 

2013 

2014 

2015 

2016

-=<>=■=■ T e x H o re n   o tjia m a p fla H   Kypn/iraH   n K ,™ c o A n it  3 a p a p c y M M a c n  

T e x H o re H   OvJjaT/iap  6yMitma  ty/ia H raH   c y fy p T a   K,on/iaM anapn

3-diagramma.  Dunyoda  texnogen  ofatlardan  ko'rilgan  iqtisodiy  zarar 

summasi  va ular bo'yicha to'langan sug'urta qoplamalari  hajmi  (2009-2016  y.y.. S 

mlrd.).266

265  2017  Risk  Management  Solutions,  Inc.//  http://www.rms.com/  Risk  Management  Solutions 

tjmp.MacuHHHr 

pacMHH c airra.

^66«Swiss  Re»  qayta  sug'urtalash  kompaniyasining  katastrofik  risklar  bo'yicha  2009-2016-yillar  davomidagi

 

masalan,  SIGMA  Economic  Research  and Consulting:  Swiss  Re,  sigma  Mg 1/2014  va  boshqa  iqtisodiy  tadqiqotlari

 

asosida m u a llif tomonidan ishlab  chiqildi.

381

---

31.1-jadval.