0 ‘ т к I r h o s h I m o V

Uzun kechalar
153
TUYA VA ESHAK
To‘rtinchi ,A “ sinfda o‘qirdim. G‘alati o‘qituvchimiz bor 
edi. 0 ‘zi naynov. Bo‘yni uzun. Har qadam bosganida boshi 
liqillaydi. Tuyaning o‘zi... Sho‘xlik qilsak, koyimaydi, faqat 
,,ha, bolajon-a, bolajon!“ deb xo‘rsinib qo‘yadi. Unga sayin biz 
battar to‘polon qilamiz... Ammo ko‘zlarini yarim yumib she’r 
o‘qiganida sinfimiz jim bo‘lib qoladi.... 0 ‘sha she’rlaming ba’zi 
satrlari chala-yarim esimda qolgan. „Haqiqatni ko‘rganlaming 
ko‘zi ko‘rdir, haqiqatni tinglaganning qulog‘i kar...“
Kunlardan birida o‘qituvchimiz darsga kirmadi. Ertasiga 
ham... Indiniga ham...
Qiziq, biz uni sog‘ina boshladik.
Bir haftadan keyin yangi muallim keldi. To‘rtinchi ,,B“- 
ning muallimi. ,,Kitelli“ muallim. Ko‘rinishi shu qadar 
qo‘rqqulik ediki, hamma pildirpis bo‘lib qoldi. Oramizdagi 
dadilroq bola ,,o‘zimizning ma’lim qani?“ deb so‘ragan edi, 
,,kitelli“ muallim sapchib o‘midan turdi.
- Shoir ma’liming Magadanda! - dedi qo‘lini paxsa 
qilib. - U ma’lim emas. Xalq dushmani! Antisovet shoir- 
laming shig‘irini o‘qigan! Mutaassib! Dindor! Ma’limingni 
sog‘ingan bo‘lsang, otangga ayt: ikkalangni ma’limingni ol- 
diga jo ‘natamiz!
Keyin bir-biridan vahimali gaplar tarqaldi. „Shoir - o‘qi- 
tuvchi xalq dushmani ekan. Yangi ma’lim „tegishli joyga 
yozib beribdi...“ ,,Kitelli“ muallim yana ancha yil dars berdi. 
Ammo biron marta ,,shig‘ir“ o‘qimadi...
Oradan ko‘p yillar o‘tdi. Navro‘z bayrami bo‘layotgan edi. 
Bir mahal mikrofonda tanish, viqorli ovoz jaranglab qoldi:
- Birodarlar! Yaratgan egamga shukronalar qiling! Mus- 
taqillik qadimiy an’analarimizni tikladi. Navro‘z - xalq 
bayrami. Hammamizning bayramimiz!
...Qarasam, o‘zimizning ,,kitelli“ muallim. Deyarli o‘z- 
garmabdi. Hamon tetik. Hamon viqorli... Faqat egnida jigar- 
rang kitel emas, to‘n. Boshida do‘ppi...

---

154