Ў збекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

1.5. Фрезерли бурғи

Бу турдаги бурғилар кам аброзив жинсли қудуқларни, цемент кўпригини ва қудуқдаги металларни бурғилашга мўлжалланган. Фрезерли қаттиқ қуйма буралма бурғилар (ККББ) турида ишлаб чиқилади (9-расм). Бу бурғининг конструктив хусусияти қаттиқ қўйма пластинкалар бўралма шаклда жойлаштирилган. Бурғи ишчи қисми – сфера шаклида.

Қудуқ туби ён каналлар ва марказий каналлар орқали ювилади. Бу каналлар бўралма ленталар фаза оралиғидаги отгичлар билан бириктирилган. Емирилган бўралмалар алмаштирилиб турилади.



5-расм. Уч шарошкали кенгайтиргич (диаметри 394…445 мм).
1-корпус; 2-кольцо; 3-шпонка; 4-шпилька; 5-шарошка; 6- шарошка ўқи; 7-шайба; 8-кўйлак.

2-амалий машғулот. Долотоларнинг иш кўрсаткичларини қиёсий таққослашни ўрганиш. 2.1. Шарошкали бурғиларнинг ейилишини кодланиши.

Қабул қилинган бошқарувчи ҳужжат(РД)ларга асосан бурғиларнинг ейилишини қуйидагича кодланади.

В – жиҳозларнинг ейилиши (ҳеч бўлмаганда битта ҳалқаси);
В1 – тишлар баландлигининг 0.25 миқдорга камайиши;
В2 – тишлар баландлигининг 0.50 миқдорга камайиши;
В3 – тишлар баландлигининг 0.75 миқдорга камайиши;
В4 – тишлар баландлигининг 1.00 миқдорга камайиши (бутунлай ейилиши);
С – тишларда ёриқларнинг мавжудлиги, қаттиқ қотишмали тишларнинг ёрилиши ёки қолиши, уларнинг сони (%) ларда ёзилади;
П – таянчнинг ейилиши (ҳеч бўлмаганда битта шарошка);
П1 – цапфа ўқига нисбатан шарошканинг радиал люфти 216 мм гача диаметрли бурғилар учун 0 – 2 мм, 216 мм дан катта диаметрли бурғилар учун 0-4 мм;
П2 – ҳудди юқоридагидек 216 мм гача 2-5 мм, 216 мм дан ортиқ бўлганда 4-8 мм;
П3 – ҳудди юқоридагидек 216 мм гача диаметрли бурғилар учун 5 мм дан ортиқ, 216 мм дан катта диаметрдаги бурғилар учун 8 мм дан ортиқ, шарошканиайланиш давомида “Бутунлай ейилиши”;
П4 – тебранувчи таналарнинг ишдан чиқиши ёки уларнинг тушиб қолиши, шарошкаларда дарзларнинг ҳосил бўлиши;
К – шарошкаларни қотиб қолиши, уларни сони қавс ичида кўрсатилади;
А – ҳалокатли ейилиш;
АВ – шарошка учининг синиши ва тушиб қолиши;
АС – куракнинг синиши ва тушиб қолиши.
Тушиб қолган шарошкалар, уларнинг учлари ва кураклар сони қавс ичида кўрсатилади.
Д – бурғи диаметрининг камайиши, мм.
Қуйидаги шарошкали бурғиларнинг ейилишини кодланишига мисоллар келтирилган:
1-мисол. Бурғи жиҳозлари тишнинг баландлиги бўйича 0.5 миқдорда ишдан чиққан, биринчи шарошкадаги тишларнинг тахминан 40 фоизи дарзларга эга, 215.9 Т-В турдаги бурғининг цапфаси ўқидан шарошка торецининг четга чиқиши тахминан 4 мм, бурғи диаметри 4 мм га камайган.
Бурғининг ейилишини қуйидагича кодлаш мумкин:
В2 С(40) П2 Д4.
2-мисол. Жиҳозлар қаттиқ қотишмали итшчанинг баландлиги бўйича 0.1 миқдорда ишдан чиққан; учинчи шарошкадаги қаттиқ қотишмали тишчаларнинг 30 фоизи ўрнидан кўчган ва шарошка қотиб қолган, биринчи шарошка қудуқ тубида қолган. 295.3 СЗ-ГВ турдаги бурғининг цапфа ўқидан шарошка торецининг четга чиқиши 3 мм га тенг.
Бурғининг ейилишини кодланиши қуйидагича бўлади:
А2 (1).
1-масала.
Икки бурғининг иш кўрсаткичларини қиёсий баҳоланг.
1-жадвал