Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

рида ўқиган ва тегишли гувоҳномага эга бўлиши лозим. Ишга ту- 
шишдан аввал ишчи бошланғич кўрсатма олиши ва уста назорати- 
да бўлиши керак. Органик боғловчи ашёлар билан ишлайдиган ишчи 
махсус кийим-бош, пойабзал ҳамда шахсий қўлқоп, респиратор, 
муҳофазаловчи кўзойнак ва аптечкалар билан таъминланади.
Асфальт-бетон заводи майдонидаги битум ҳовузлари, битум эри­
тувчи ускуналар ва конструкциялардан фойдаланиш ҳамда таъмир­
лаш учун улар олдига эркин боришни таъминлаш керак.
Битум ёки полимерлар эритувчи қозон қопқоқларининг ўлча- 
ми 150x190 мм бўлиб, зич ёпилиши ва осон очилиши керак. Қозон 
битум билан тўлғизилади. Агар битумни эритганда у кўпира бош- 
ласа зудлик билан битумнинг бир қисми бошқа қозонга насос во­
ситасида қуйилади. Битум кўпикни сўндиришда С К Т Н -1 қўшил- 
маси ишлатилади. Бунинг учун суюқ қўшилма чайқатилади ва
4^1

---

ҳарорати 95—97°С ли битумга қўшилади. Суюқ битумлар билан иш­
лаганда унинг атрофида олов бўлмаслиги, тамаки чекилмаслиги 
керак. Қоидага кўра битумни эритиш учун сув буғи ишлатилади. 
Агар битумнинг бир қисми ёнса уни ўчириш учун кашма, қум, 
махсус ўт ўчирувчи кулик ва кукунлар ишлатилади. Аланга катта- 
лашса, уни босим остида бериладиган кулик билан ўчирилади.
Битум суви (эмульсияси) аланга таъсирига ва портлашга хавф- 
ли эмас. Битум суви инсон танасига сачраса, тўкилса совуқ сув, 
битум қолдиқлари эса солярка мойи ёки керосин билан ювилади. 
Кейин иссиқ сув ва совун билан ювиш кифоя.
Битум суви тайёрлайдиган хоналардаги махсус аптечка кутила- 
рида тиббий кўрсатмалар, дорилар, нейтралловчи моддалар бўлмоғи 
лозим.
Битум суви тайёрлайдиган хонада 15—20 марта кучайтирилган