Ў збекистон р еспубликаси о лий ва ўрта махсус таълим вазирлиги том он и д ан олий ўқув ю ртлари

када чиқариладиган кўпик поливинилхлорид тўғрй тўртбурчак шак­
лида, узунлиги билан эни 50 см. дан катта, қалинлиги 60 мм. гача, 
ҳажмий оғирлиги 4 0 — 160 кг/м3, сиқилишдаги мустаҳкамлик чега­
раси 0 ,2 — 1,0 МПа га тенг.
470

---

Узунасига ўлчанадиган пластмасса ашёлар
Пластмасса қувурлар. 
Кейинги вақтларда водопровод ва кана­
лизация тармокдарида пластмассалардан тайёрланган қувурлар 
кўплаб ишлатилмокда. Бундай қувурлар зангламаслиги, кислота ва 
ишқорлар таъсирига чидамлилиги, бўяб туришни талаб қилмасли- 
ги билан пўлат ва чўян қувурларидан фарқ қилади. Уларни ётқи- 
зиш ва монтаж қилиш металл қувурларга қараганда қулай ва ар- 
зондир.
Винилпласт қувурлар 
пластификатор ва махсус тўлдиргичлар 
қўшиб тайёрланган поливинилхлорид смоладан олинади. Улар ўзи- 
нинг занглашга чидамлилиги, пишикдиги қамда енгиллиги каби 
хоссалари туфайли газ, нефт қувурлари, оқова сув шохобчалари, 
шамоллатиш тизимларини монтаж қилиш ва зарарли суюкдик- 
ларни, газларни ҳамда кимёвий реактивларни узатишда ишлати­
лади.
Полиэтилен қувурлар 
юқори физик-кимёвий хоссалари туфай­
ли турли жойларда ишлатилади. Қувурлар тайёрлаш учун полиэти- 
лендан кенг фойдаланилаётганлигига асосий сабаб, у енгил, занг­
лашга чидамли бўлиб, оқиб ўтаётган суюкдик ҳаракатига кам қар- 
шилик кўрсатади, кислота, ишқорлар таъсирига чидамли ва эластик 
бўлади. Полиэтилен қувурлар винилпласт қувурлардан 1,5 марта, 
пўлат қувурлардан эса 10 марта енгил. Уларни 50 йилгача бемалол 
ишлатиш мумкин.
Фаолит қувурлар. 
Фаолит фенолформальдегид смола асосида