бормокда. Н ефть ва газ конлари сон и нин г ўсиши ушбу минтакадаги
давлатларнинг жаҳон бозорига чиқиш ига, иктисодиётнинг диверси-
фикацияланиш ига олиб келади;
Олтинчидан, бугунги кунда чегаралар дахлеизлигини таъм ин
лаш , минтакадаги
уюш ган жиноятчилик, хусусан, гиёҳванд модда
ларнинг савдоси каби муаммоларнинг олдини олиш муҳим аҳамият
касб этмокда;
Еттинчидан. диний эътикод эркинлиги, аерлар ош а ш аклланиб
келаётган тинчлик ва багрикенглик анъаналари М арказий Осиё
минтакаси учун олий қадрият хисобланади. Ш унга асосан, Европа
Итгифоқи фуқаролик ж амиятида ўзаро мулоқот ва эркин эътиқодга
нисбатан хурматни ривож лантириш ни давом эттиради.
Ў збекистон ва Европа Итгифоки мамлакатлари ўртасидаги му
носабатлар тарихи узок кадим га бориб тақалади. Бу муносабатлар-
иинг ш аклланиш и ва ривожланиши ўзига
хос булиб, аввало, Турон
заминидан чиққан кўплаб буюк ш ахсларнинг Европа Иттифоки ва
барқарорлигига қўшган хиссаси билан бахоланади. Бундан ташкари,
Узбекистон Европа И ттифокига аъзо давлатларнинг деярли барчаси
билан бутун дипломатик муносабатлар олиб бормокда.
Ю ртбош имиз Ислом Каримов 1996 йил 22 ию нда Флорснция-
да Европа Иттифоки мамлакатлари давлат ва хукумат бош ликдари
Кенгашида сўзлаган нутқида: “ Биз ўзбекистонликлар
мамлакати-
мизда халқимизнинг муносиб хаётини таъминлайдиган эркин бо
зор иқтисодиётига эга демократик очик давлатни ш акллантириш
ва оёкка тургизиш учун Европа Иттифоки ва Европа мамлакатлари
кўрсатаётган ёрдам хамда мададни юксак бахолаймиз ва миннатдор-
лик билан кабул қиламиз”, - деб таъкидлади.
Ўзбекистон билан Европа Иттифоки ўртасидаги ўзаро манфаат
ли алоқаларнинг ҳуқукий асосларини куйидаги ҳужж атларда кўриш
мумкин:
- 1992 йилнинг 15 апрелида Ў збекистон Республикаси ва Евро
па Иттифоқи ўртасида ‘‘ўзбекистон Республикаси Европа Иттифоки
Комиссияси хукуматлари ўртасида ўзаро бир-бирини туш униш
тўғрисида'Ти М еморандум имзоланди;
-Д и плом ати км ун осаб атлар 1994 йил 16 ноябрдан йўлга қўйилган.
1995 йил январдан Брю сселда Ўзбекистон Республикасининг Евро
па И тгифоқидаги миссияси ўз
фаолиятини бошлади;
- 1996 йилнинг 21 июнида Ў збекистон Республикаси ва Европа
494
Иттифоки ўртасида “Ш ерикчилик ва хамкорлик тўғрисида”ги Кели
шув имзоланди ва у 1999 йил 1 июлдан кучга кирди;
- 1996 йил 12 ноябрда Узбекистон Республикаси ва Европа
И тгифоки ўртасида келишув имзоланди;
- 2003 йилнинг б октябрида Ў збекистон Республикаси Ҳукумати
ва Европа Иттифоки ўртасида “Атом энергиясидан тинч мақсадларда
фойдаланиш сохасида хамкорлик тў гр и си да'ти Келишув имзоланди.
2008 йилда У збекистон Республикаси ва Европа Иттифоки мам
лакатлари товар айланмасининг микдори 1,3 млрд доллардан ошди.
Ж ахонда рўй бераётган молиявий-иктисодий инкироз бу борада
хам ўзининг сезиларли таъсирини кўрсатди. Ж умладан, 2009
йилда
Ўзбекистон ва Европа Иттифоки мамлакатлари экспорти 2007 йил
га нисбатан карийб 1,4 млрд долларга тўғри келди. Бугунги кунда
дунёга хали ўз таъсирини ўтказаётган молиявий-иктисодий инкироз
кийинчиликларига карамай, Ўзбекистон Республикасида ва Евро
па Иттифокига аъзо мамлакатлар инвесторлари капитали асоси
да 700 га якин қўшма корхоиа фаолият кўрсатмокда. Ташки савдо
хакида гапирганда. алохида кайд этиш лозимки, 2009 йил 1 июлда-
ги маълумотга кўра, Ў збекистон Республикаси
ва Европа Иттифоки
ўртасидаги товар айланмаси 1,5 млрд 501 млн дан ортиқ АҚШ дол-
ларини таш кил этади. Ў збекистоннинг Европа Иттифокидаги асо
сий савдо шериклари: Германия (473.7 млн АҚШ долл (2008 й.)),
Ф ранция (281,9 млн А Қ Ш долл (2008 й.)), Буюк Британия, Италия.
Литва, Польша. Австрия каби мамлакатлардир.
Европа Иттифоки ва Ў збекистониинг икки томонлама хамкорлиги
куйидаги устувор йўналиш ларда яккол намоён бўлмокда:
Биринчидан, Е вропа давлатларининг мамлакатим изда етиш -
тириладиган пахта ва толани кайта ишлаш саноатига қизиқиш и
нихоятда баланд ва бу ўз-ўзидан қулай инвестицион ш ароитни ю за
га келтиради. Ш унинг учун ҳам тўким ачилик саноатини ривож лан
тириш , ўзаро фойдали битим лар тузиш , пахта экспорти ва импорти
ю засидан келиш увларга эриш иш хар икки гомон учун истикболли
хисобланади.
Иккинчидан, Ў збекистоннинг ер ости ва ер усти бойликлари бе
восита Европа И ттифоки давлатлари учун хам мухимлигини хисобга
оладиган бўлсак, бу борадаги хамкорликни
ривожлантириш мухим
стратегик ахамиятга эга. Хусусан, углеводород захиралари Евро
па Иттифоки давлатларида катта кизикиш уйготмокда. Бу борада
495
мамлакатимиздаги мавжуд нефть ва газ конларини ўзлаш тириш да
хамкорлик қилинмоқда.
Учинчидан, инвестицион, саноат, ишлаб чиқариш соҳалари хам
хар икки томон учун фойдали булиб, бунда У збекистон нинг инсо-
ний салохияти ва захира имкониятлари Европа Иттифоқи давлатла
рининг юртимизда корхоналар ва ишлаб чиқариш фабр и кал ар и таш
кил кил иши га ёрдам беради. Республикамизда хорижий инвести-
цияларни ж ало қилиш нинг ўта самарали ва
фойдали тизими ишлаб
чиқилиб, хаётга жорий қилиимокдаки, шундан Европа Иттифокига
аъзо давлатлар уз манфаатлари йўлида кенг фойдаланиш и мумкин.
Туртинчидан, илм-фан сохасида амалга ош ирилаётган хамкорлик,
яъни илмий салохиятга эга кадрларнинг каш фиётларидан Европа
Иттифоки давлатлари ва У збекистон хам бирдек манфаатдор.
Бешинчидан, маданият ва санъат, туризм сохасида хамкорлик
килиш да ҳам кўплаб натижаларга эриш илмокда. Туризм бугунги
кунда жахон миқёсидаги энг даромадли со.ҳалардан
бирига айланиб
улгурганлиги хам барчамизга маълум. Ҳозирда У збекистонга зиёрат,
тарихий осори-атиқаларни томош а кил ишга келаётган сайёхларнинг
аксарияти Европа Иттифокининг ривожланган давлатлари ва кил-
лари хисобланади. Келгусида бу сохада истикболли лойиҳаларни
амалга ошириш икки томон учун хам манфаатлидир.
Do'stlaringiz bilan baham: