Ў з б е к и с т о н р е с п у б л и к а с и олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Фанни ўқитишда замонавий ахборот ва педагогик технологиялар 
 
Талабаларнинг Замонавий тадқиқот усуллари фанини ўзлаштиришлари учун 
ўқитишнинг илғор усулларидан фойдаланиш, янги информацион-педагогик 
технологияларни тадбиқ қилиш муҳим аҳамиятга эгадир. Фанни ўзлаштиришда 
дарслик, ўқув ва услубий қўлланмалар, маъруза матнлари, тарқатма материаллар, 
электрон материаллар, виртуал стендлар, жадваллардан фойдаланилади.
Дастурда берилган мавзулар маъруза, семинар шаклида олиб борилади. 
Шунингдек, фаннинг долзарб масалалари мустақил иш сифатида талабаларга 
ўзлаштириш учун берилади. Фан замонавий педагогик технологиянинг “Бумеранг”, 
“кластер” сингари услублари орқали дарслар олиб борилади.
 
Асосий қисм 
Фаннинг предмети, мақсади ва вазифалари 
Кадимги маданият марказлари ҳисобланган Миср, Месопотамия, Хетт 
давлати, Урарту, Махенжадаро, Хараппа ва бошка жойларда топилган археологик 
манбалар, шунингдек, антик давр ва илк урта асрларга оид ёдгорликларни урганиш 
натижасида тупланган маълумотлар (меъморий ёдгорликлар - саройлар, қабрлар, 

---

5 
мавзолейлар ва бошқа меъморчилик обидалари, амалий санъат асарлари, наккошлик, 
рассомлик ва бошқа саньат турлари) билан таништириш - бу курснинг асосий 
вазифаларидандир. Бу моддий маданият ёдгорликларининг барчаси (эрамиздан аввалги 
IV минг йилликдан бошлаб то ривожланган феодализм давригача (IX-XII) шарқ 
халқларининг бой маънавий дунёси ҳакида маълумот беради. 
Кириш. Санъат ижтимоий онг шакли сифатида 
Ранг-тасвир(живопись), графика (рассомилик), скульптура (ҳайкалтарошлик). 
Санъатнинг ушбу турлари инсоннинг кўриш қобилияти орқали ифодаланади. 
Меъморчилик архитектура ва амалий санъат намуналари ҳам кўриниш орқали инсон 
ҳиссиётига таъсир қилиши мумкин. Яъни бу турдаги санъатлар фақат маълум бир сатҳ 
ёки масофа орқали маълум бир ғояни ёки ҳиссиётни ифодалаши мумкин. Лекин кино, 
театр, видео санъат турлари маълум бир жараёнларда ҳам ифодалайдилар. Бу турдаги 
санъатлар синтетик санъат турлари сифатида баҳоланади. Тасвирий санъат соҳасида 
расм (рисунок), ранг, пластика (ҳайкалтарошлик хусусиятлари) тушунчалари аҳамияти 
муҳим. Мисол учун ҳайкалтарошлик воситаси орқали табиат манзарасини ифодалаб 
бўлмайди. Лекин юқорида қайд этилган санъат турларининг асосий мақсади ва моҳияти 
атроф-муҳит асосий воқеалари ва ҳодисаларини ифодалашга ва улар билан боғлиқ 
бўлган ҳиссиётни томошабинга етказишга мўлжалланган.