*/ V /*v • •.* • j menejment nazariyasi 0‘quv qollanma 0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi

6-
 
chizma. 
Vaziyatli yondoshuv 
Tashqi  o‘zgarishlar  korxonadan  tashqaridagi  muhit  omillaridir.  Ular 
qatoriga  yirik  raqobatchi  korxonalar  texnika  va  texnologiyani  olish 
manbalari,  ijtimoiy  omillar,  davlat  boshqaruvi  kiradi.  Tashqi  muhit,  tashqi 
o‘zgarishlar  korxona  faoliyatiga  turlicha  ta’sir  ko‘rsatadi.  Shu  sababli 
boshqaruv  qarorlarini  qabul  qilishda  vaziyatni  hisobga  olish  zarur.  Qaysi 
o'zgarishlar korxona muvaffaqiyatiga kuchliroq ta’sir qilishini
 
72 
 

---

 
ko‘rsatish  yetarli  emas.  Turli  -tuman  vaziyat  ko‘rsatkichlari  va  menejment 
jarayonining barcha vazifalari o‘zaro bogiiq hamda ularni bir-biridan ajratib 
ко‘rib  chiqish mumkin  emasligi  ma’lum  qiyinchiliklarga  olib  keladi.  Suvga 
tashlangan tosh butun koi bo‘ylab tarqaluvchi toiqinlarni hosil qilgani kabi, 
biror muhim omilning o‘zgarishi butun korxona faoliyatida aks etadi.
 
Korxona  faoliyati  samaradorligiga  ko‘plab  ham  ichki,  ham  tashqi 
omillar ta’sir etishi sababli u menejmentning eng yaxshi usuli - aniq vaziyatni 
hisobga  olgan  holda  belgilanadi.  Shu  vaziyatga  eng  mos  boigan  usul  eng 
samarali  usul  boiadi.  Shu  sababli  muvaffaqiyatli  boshqaruv  integratsiya 
qilingan yondoshuvni talab etadi.
 
Vaziyatli  yondoshuv  bilan  bevosita  bogiiq  tizimli  yondoshuvga  turli 
xususiy  yondoshuvlar,  menejment  vazifalari  uzviy  bogiiq  boiib,  korxona 
qator  o‘zaro  bogiiq  kichik  tizimdan  iborat  tizim  sifatida  o‘rganiladi;  tizim 
nazariyasi  rahbarlarga  tizimning  alohida  qismlari  o‘rtasidagi  tizim  va  uni 
o‘rab  turgan  muhit  o'rtasidagi  bogiiqlikni  tushunishga  imkon  beradi. 
Vaziyatli  yondoshuv  tizim  nazariyasini  amalda  qoilashni  korxonaga  ta’sir 
etuvchi asosiy ichki va tashqi o‘zgarishlami aniqlash yoii bilan kengaytiradi, 
qo‘yilgan  maqsadga  erishish  uchun  menejmentning  aniq  usullarini  aniq 
vaziyat bilan bogiab amalga oshirish imkonini beradi.
 
XX  asming  60-80  yillarida  G‘arbda  zamonaviy  menejment  rivojlana 
boshlandi. G‘arb  nazariyotchilari  boshqaruvning  ijtimoiy  tizimlar  maktabini 
tashkil qilish maqsadida: