*/ V /*v • •.* • j menejment nazariyasi 0‘quv qollanma 0‘zbekist0n respublikasi oliy va 0‘rta maxsus ta’lim vazirligi

3.
 
TASHKILOTNING MAQSADI VAUNING TURKUMLANISHI 
Missiya  tashkilot  faoliyatining  asosiy  yo‘nalishlarini  aniqlasa,  uning 
mavjudligini  bildiradi,  tashkilotning  muayyan  vaqtda  aniqlangan  holatini 
ifodalaydi.  Maqsad,  shuningdek,  menejment  mavjud  prinsiplari  va  amalga 
oshirish  usullari  orqali  tarkibiy  va  protsessual  yondoshuvlami  xarakterlaydi. 
Markazlashgan  va  markazlashtirilmagan  maqsadga  protsessual  yondashish 
avtoritar  va  demokratik  modellami  nazarda  tutadi.  Maqsadni  belgilash, 
shuningdek, menejment xatti-harakatlariga asoslanadi.
 
Insonning  hayotidagi,  ayniqsa,  tashkilot  faoliyatidagi  maqsadini  qadrlash 
qiyin  masaladir.  To‘g‘ri  maqsad  allaqachon  muvaffaqiyatning  kalitidir. 
Tashkilotning  boshqaruv  tizimining  barcha  elementlari,  boshqacha  qilib 
aytganda, maqsadga bogiiq.
 
Maqsadlar  asosida  tegishli  boshqamv  konsepsiyalari  yaratiladi  (masalan, 
dasturiy maqsadli boshqamv yoki natijalami boshqarish).
 
Tarkibiy 
yoki  protsessual 
yondoshuvlar  asosidaham 
maqsadlar 
yotadi.Ilmiy  kategoriya  sifatida  maqsadlar  ko‘rinishi  va  turlariga  qarab 
tasniflanadi (3-jadval).
 
Maqsadlar  turli  vaqtlarga  moijallangan.  Eng  uzoq  muddat  davomida 
strategik  maqsadlar  o‘rta  va  qisqa  muddatli  maqsadlami  aniqlashga 
yo‘naltiriladi.  Maqsadlaming  bu  kabi  tanazzulga  uchrashi  «maqsadli  daraxt» 
deb  nomlanadi,  agar  ishlab  chiqarish  diversifitsiyalashgan  boisa,  unda  bu 
«daraxtlar» «maqsadlar darchasi»ga aylanadi.
 
Vaqt  o‘tishi  bilan  maqsadlami  iyerarxik  parchalanishi  qo'shimcha 

---

54 
 
ravishda iyerarxikmaqsadlarga aylanadi.
 
Bunday  parchalanish  tashkilotning  iyerarxik  tarkibi  darajasi  yoki 
boshqarish darajasiga bogiiq.
 
3-jadval