" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

ustav

  va 

nizom

 

shakllari  m avjud.  U la r  o ‘z  m a zm u n i  va  vazifasiga  b in o a n   b ir-b irid a n   farq 

qiladi.

Ustav

  —  b o sh q aru v n in g   u  yoki  bu  sohasidagi  m uayy an   id o ra,  v azir- 

lik  va  ta sh k ilo tlar  faoliyatini  tartib g a  so luvchi  n o rm a la rn i  o ‘zida  aks 

ettiru v ch i  ko dekslashtirilgan  aktd ir.  M asalan ,  Q u ro lli  K u ch lar  in tizo m iy  

ustavi.

352

---

XV  В  О  В.  HU Q U Q   T IZ IM I  VA  Q O N U N C H ILIK   T IZ IM I.

Nizom  —

  m uayy an  davlat  tu z ilm alarin in g   (jam o at  birlash m alarin in g ) 

tashk il  etilish   ta rtib i,  tuzilish i,  vazifasi,  funksiyalari  va  vak o latlarin i  bel- 

gilovchi  ko m p leks  kodek slash tirilg an  hujjat.

Nizom  —

  k od ekslashtirilgan  h ujjatn in g  eng  keng  tarq a lg an   turi.  U 

m u ay y an   h u q u q   ijodkorlik  organi  yoki  vakolatli  m a n sa b d o r  shaxs 

to m o n id a n   ta sd iq lan ad i.  Eng  ah am iy atli  so halarga  tegishli  va  yuridik 

kuchi  y u q o riro q   b o ‘lgan  n iz o m la r  respublika  P rezid e n ti,  O liy  M ajlis  va 

V azirlar  M ah k am asi  to m o n id a n   ta sd iq lan ad i.  M asalan ,  “ 0 ‘zbekiston 

R esp u b lik asi  P re z id e n ti  D e v o n i  t o ‘g ‘risid a  n iz o m ”  —  m a m la k a t 

P re z id e n ti  to m o n id a n ,  “ 0 ‘zb ek isto n   R espublikasi  O liy  M ajlisi  p alatala- 

rin in g   q o ‘m italari  to ‘g ‘risida  n iz o m ”  —  O liy  M ajlis  Q o n u n ch ilik   palatasi 

va  S en ati  to m o n id a n   ta sd iq lan g an   va  hokazo.

in k o rp o ra tsiy a   —  q o n u n c h ilik n i  tizim lash tirish n in g   b ir  tu ri  b o ‘lib, 

b u n d a   q o n u n la r,  farm o n lar,  h u k u m a t  q aro rla ri,  farm o y ish lar  va  boshqa 

n o rm a tiv -h u q u q iy   hu jjatlarn in g   m a zm u n ig a  hech  q a n d a y   o ‘zgartirish  ki- 

ritm ay   alifbo,  xrono logik,  m avzu  b o ‘y ich a  va  b o sh q a  ta rz d a   tizim ga  solib 

n a sh r  etiladi.

Q o n u n la rn i  in k o rp o ratsiy a  qilish  o rq ali  tizim lash tirish   deyarli  b a rc h a  

d av latlard a  am alga  oshiriladi.  U la r  k o ‘p  jild li  h o ld a  n a sh r  etilib,  q o n u n ­

la rn i ng  ch iq arilg a n   vaqtiga  q arab   (x ro n o lo g ik ),  alifbo  ta rtib id a   va  b o sh qa 

sifat  h a m d a   belgilariga  q arab  jo y lash tirilad i.  0 ‘zbekisto n  R espublikasining 

A dliya  vazirligi  m u staq illikn in g  dastlabki  k u n la rid an   b osh lab   ch iqarilg an  

q o n u n la rn i  “ 0 ‘zb ek isto n   R esp ublikasining  yangi  q o n u n la ri”  degan  k o ‘p 

jildli  xro nolo gik  to ‘p la m   sifatida  n a sh r  etib   k elm oq da.

In k o ф o ra ts iy a n in g   u c h   tu ri  m avjud:

a )