" s h a r q " n a sh r iy o t -m a t b a a a k s iy a d o r L ik k o m pa n iy a si bosh t a h r ir iy a t I

Saylanish  va  tayinlanishning  uyg'unligi.

  Davlat  m exanizm i  (appa- 

ratijning  tashkil  etilishi  saylanish  va  tayinlanish  orqali  am alga  oshiriladi. 

0 ‘zbekiston  Respublikasida  oliy  vakillik  organlari  Q onunchilik  palatasi 

deputatlarining  barchasi,  Senat  a ’zolarining  aksariyat  qismi,  Oliy  sud 

organlarining  rais  va  o ‘rinbosarlari  saylash  orqali  tegishli  vakolatga  ega 

b o la d ila r.  Ijro  etuvchi  organlarning  barchasi  tayinlash  tartibida  shakllan­

tiriladi.  M asalan,  0 ‘zbekiston  Respublikasining  Prezidenti  vazirlar  va 

hokim larni  lavozimiga  tayinlaydi  va  lavozim idan  ozod  etadi.

Davlat  m exanizm i  (apparati)ga  kiruvchi  organlar  yuqorida  qayd  etib 

o ‘tilgan  prinsiplar asosida  tashkil  etiladi  ham da  ular o ‘z  faoliyatini  m azkur 

prinsiplar  asosida  am alga  oshiradilar.

Davlat  m exanizm i  bilan  davlat  funksiyalarining  uzviy  aloqadorligi 

davlat  m exanizm i  (apparati)ni  tarkibiy-funksional  tahlil  etish  imkonini 

beradi.  Tarkibiy-funksional  yondashuv  um um iy  tizimli  tahlil  uslubining 

m uhim   yo ‘nalishlaridan  biri  b o ‘lib,  davlatning  tarkibi  va  funksiyalarini 

uzviy  bog‘liqlikda  oTganishga  ko ‘maklashadi.  Shunga  ko ‘ra,  davlat  m e­

xanizm ining  tuzilishi  u  bajaradigan  vazifa  va  funksiyalar  samaradorligi 

nuqtayi  nazaridan  baholanadi.

Hozirgi  0 ‘zbekiston  davlati  m exanizm ining  tarkibiy-funksional  tahlili

138

---

VI  B O B .   DAVLAT  M E X A N IZ M I  (APPARATI)

unga  kiruvchi  tarkibiy  qism larning,  y a’ni  davlat  organlarining  roli  va 

0

‘rnini  aniq  ta sa w u r  etishni  anglatadi.  Davlat  organlarining  K onstitutsiya 

va  qonunlarda  belgilangan  m aqom i  (tarkibiy  yondashuv)  ularning  zim - 

malaridagi  davlat  funksiyalarini  bajarish  jarayoni  va  xususiyatlari  bilan 

uyg‘un  tarzda  (funksional  yondashuv)  tahlil  etiladi.