“ пул ва банклар

1.3. Молия бозорлари фаолияти мазмуни. 
олиявий бозорлар, молия институтлари ва пулга доир 
муносабатларда чигалликларнинг юзага келиши мамлакат иқтисодиёти учун 
катта хавф ҳисобланиб, унинг иқтисодий – ижтимоий ривожланишига, 
сиёсий ва сайловлар жараёнларига катта таъсир кўрсатади. Пул, банклар ва 
молиявий бозорларни ўрганиш кўплаб мавжуд муаммоларни тушунишга 
ёрдам беради. Авволо бу фанда бозор муносабатларининг муҳим 
инструменти сифатида пулнинг моҳияти, унинг пайдо бўлиши, пулнинг 
зарурлиги, пул бажарадиган функциялар, бозор муносабатларини самарали 
қарор топтиришда пулнинг роли ва аҳамияти каби масалаларга эътибор 
қаратилади. Шунингдек, ушбу фанда мавжуд муаммоларни очиб бериш ва 
уларни ўрганиш қанчалик даражада аҳамиятли эканлиги ҳам кўрсатиб 
берилади.
Нима сабабдан биз молия бозорларини ўрганамиз?
 Мазкур фанда шунингдек, баъзи бозор субъектлари оборотида юзага 
келган, улар эҳтиёжидан ортиқча бўлган бўш молиявий ресурсларни, уларга 
эхтиёж сезаётган бошқа бозор субъектларига ўтказишни амалга 
ошираётган молиявий бозорларга эътибор қаратилади ва биз молиявий 
бозорлар, уларнинг функциялари, роли тўғрисида ҳам маълум билимларга эга 
бўламиз. Фредерик С. Мишкин ҳам таъкидлаганидек, қимматли қоғозлар 
(акциялар ва облигациялар) бозори пул оқимларидан оқилона даромад олиш 
мақсадида уларни тезкорлик билан фойдаланувчиларга этказиб беришни 
таъминлаб 
турадилар. 
Хақиқатдан 
ҳам, 
молия 
бозорларининг 
муваффақиятли ишлаши иқтисодий ўсишнинг асосий меъзонларидан бири 
бўлиб ҳисобланади. Молия бозорларининг самарасиз фаолият кўрсатиши 
жаҳоннинг кўплаб мамлакатларида уларнинг камбағалликка юз тутишига 
сабаб бўлмоқда. Молия бозоридаги ҳодисалар аҳолининг турмуш тарзи, 
М 

---

ишлаб чиқарувчи ва истеъмолчилар ўртасидаги муносабатларга тўғридан 
тўғри таъсир кўрсатади ва иқтисодий ўсишни таъминлайди.