― pul va banklar ‖ fanidan 2017/2018 o‗quv yili uchun mo‗ljallangan


 Inflyatsiyaga  qarshi   kurashish  maqsadida pul- kredit  siyosati  va



Download 4,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet160/339
Sana31.12.2021
Hajmi4,72 Mb.
#258318
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   339
Bog'liq
pul va banklar

 

7.4. Inflyatsiyaga  qarshi   kurashish  maqsadida pul- kredit  siyosati  va  

uning  amaliy  ahamiyati 

 

nflyatsiyaning      har    tomonlama  avj    olib    ketishi    

mamlakatda    ijtimoiy      va    iqtisodiy        jihatdan      qarama-    qarshi  

qarshiliklar   yuzaga   kelishiga  olib  keladi.   

Shuning  uchun    davlat  inflyatsiyaning    oldini   olish,  pul  

muomalasini        barqarorlashtirish      chora-  tadbirlarini      ishlab  

chiqadi.    Inflatsiyaning        qarshi      kurashning      asosiy    shakllari:  

                                                 

94

 B.Andrew. B.Bernanke ―Macroeconomics‖ eight edition, 2010. 239 page 



95

 

http://lenta.ru//news/2008/12/22/ japan sayti  ma‘lumotlari.



 




inflyatsiyaning   qarshi  siyosat   va  pul  islohati   hisoblanadi.  Har  davlatda    pul  

muomalasi      ma‘lum      qonun    qoidalar    asosida  tartibga    solib    turiladi.    Oldingi   

markazlashgan  rejali   boshqaruv   asoslangan  iqtisodiy  tizimda   pul  muomalasi  

rejalashtirish      asosida        boshqarib    kelingan.      Axolining      daromadi    va  

xarajatlarini      davlat      tomonidan      muvofiqlashtirib        turilgan.      Tovar    ishlab  

chiqarishni      kengaytirish      axoliga    kreditga      tovar    berish,    baxolar    tizimini  

o‘zgartirib  turish      va  hokazolar.    Barcha    jarayonlar        davlat    tomonidan  

boshqarilgani   uchun  pul  muomalasi  qonuni  buzilganda   davlat  o‘z  vakolati 

doirasida    narxlarni      o‘zgartirish      yo‘li    bilan      pul    reformasi      bilan      pul   

muomalasini      tartibga      solib    kelgan.      Bozor      iqtisodi      sharoitida        pul  



muomalasini   ma‘lum  usullar   yordamida  tartibga  solib  turadi. 

Inflyatsiyaga qarshi kurashish quyidagicha amlga oshirilishi mumkin: 

 

Pul 



islohatlari 

(revolvasiya, 

devolvatsiya, 

nulifikasiya 

va 

denominasiya); 

 

Antiinflatsion siyosat: daromadlar siyosati va deflyatsion siyosat. 



Daromadlar  siyosati  (ijtimoiy  noroziliklarni  yuzaga  keltirishi  mumkin)  ish 

haqi  va  narxlar  o‘sishini  parallel  nazorat  qilgan  holda,  ish  haqi  o‘sishini 

chegaralash  yoki  muzlatishdir.  Deflatsion  siyosat  pul-kredit  siyosati  va  soliq 

mexanizmlari  orqali  boshqarish  bo‘lib,  unda  davlat  xarajatlari  kamaytiriladi  va 

soliq  stavkalari  oshirilishi  yoki  Markaziy  bankning  pul-kredit  siyosati 

instrumentlari orqali pul massasini boshqarishdir.

96

  

Markaziy   bank  pul  muomalasini  barqarorlashtirish  va inflyatsiyani  oldini  

olish borasida quyidagi  pul-kredit  siyosatini   olib  boradi: 

1. 


Qayta  moliyalashtirish  siyosati 

2. 


Majburiy   rezervlar  me‘yorlari 

3. 


Ochiq  bozordagi  operatsiyalar 

4. 


Valyuta  siyosati 

 Markaziy  bankning  qayta  moliyalash  siyosati  Markaziy  bank  tomonidan 

tijorat  banklarini  kreditlash  bilan  bog‗liq  bo‗lgan  tadbirlarning  majmui  bo‗lib, 

ushbu  siyosat  quyidagi  uch  xil  kreditlash  usulidan  foydalanilgan  holda  amalga 

oshiriladi: 

a)  tijorat  banklarini  Markaziy  bank  tomonidan  ularning  balansidagi 

trattalarni qayta hisobga olish yo‗li bilan kreditlash usuli; 

b) tijorat banklarini Markaziy bank tomonidan ularning balansidagi qimmatli 

qog‗ozlarni garovga olish yo‗li bilan kreditlash usuli; 

v) tijorat banklarini to‗g‗ridan to‗g‗ri kreditlash usuli

97

Mazkur  usulda  berilgan  kreditlar  overdraft  shaklida  yoki  muddatli  kreditlar 

shaklida   beriladi.  Mamlakatimizda  Markaziy bank tomonidan o‘rnatilgan qayta 

moliyalashtirish    stavkasi    haqida    so‘z    yuritadigan    bo‘lsak    u  quyidagi 

ko‘rinishga ega bo‘lgan: 

Mamlakatimizda  ham  O‘zbekiston    Respublikasining  Markaziy    bankining  

tijorat  banklari  beriladigan  kreditlari  uchun  o‘rnatiladigan  qayta  moliyalash 

                                                 

96

 B.Andrew. B.Bernanke ―Macroeconomics‖ eight edition, 2010. 239 page 



97

 P.Salin ―International monetary system and the theory of monetary system‖ 2016, 217 page 




stavkasi  inflyatsiyaga qarshi  kurashda  asosiy  stavkalardan biri  sifatida   xizmat  

qiladi.  Respublikamizda    milliy    valyuta  so‘m    muomalaga    kiritiladigan    paytda  

qayta  moliyalash stavkasi  yiliga 150% ni  tashkil  etar  edi.Ammo  milliy  valyuta  

kiritiladiguncha bo‘lgan inflyatsiyaning  inersiya  kuchi  shu  darajada katta ediki  

tezda  qayta    moliyalash    bu    darajasi    yetarli  emasligi    ma‘lum  bo‘lib  qoldi. 

Inflyatsiyani  kamaytirish  borasida yanada qat‘iyroq siyosat yuritish   maqsadida  

markaziy  bank  1994-yil oktabrdan  boshlab  qayta  moliyalash stavkasini  150% 

dan 225 %gacha  ko‘tardi. 




Download 4,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   339




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish