Kreatinin klirensi (ml/min) (Clcr)
Rekomenduemaya doza
Cl cr < 15 gemodializdagi pasientlar Gemodializ kuni 2 mg
*
dializda perindoprilatning klirensi minutiga 70 ml ni tashkil qiladi. Gemodializda bo‘lgan
pasientlar yuu dozani gemodializ seansidan keyin qabul qilishlari kerak.
Jigar yetishmovchiligida dozaga tuzatish kiritish:
Jigar yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda doza tuzatish kiritish talab etilmaydi.
Bolalar va o‘smirlar:
Xavfsizlik va samaradorlik bo‘yicha ma‘lumotlar yetarli bo‘lmaganligi tufayli, Perindopril
tret-butilaminni bolalar va o‘smirlarda qo‘llash tavsiya etilmaydi.
Maxsus ko‘rsatmalar
Yurakning stabil ishemik kasalligi
Agar nostabil stenokardiya (yaqqol yoki yaqqol bo‘lmagan) epizodi perindopril bilan
davolashning birinchi oyi davomida rivojlansa, davolashni davom ettirishdan oldin foyda
va xavf orasidagi nisbatni sinchkovlik bilan baholash kerak.
Arterial gipotenziya
AAF ingibitorlari arterial bosimni pasayishini chaqirishi mumkin. Asoratlanmagan AG
bo‘lgan pasientlarda yaqqol gipotenziya kam hollarda uchraydi; u ko‘pincha
gipovolemiyasi bo‘lgan pasientlarda, ya‘ni diuretiklarni qabul qilayotgan, ovqat bilan tuzni
iste‘mol qilishni cheklagan, gemodializda bo‘lgan, shuningdek diareya yoki qusish
kuzatilgan pasientlarda va og‘ir darajadagi reninga bog‘liq gipertenziyasi bo‘lgan
pasientlarda uchraydi. Yondosh buyrak yetishmovchiligi bilan kechuvchi/kechmaydigan
klinik jahatdan yaqqol bo‘lgan yurak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda klinik jihatdan
yaqqol bo‘lgan gipotenziya qayd etilgan. U yaqqolroq yurak yetishmovchiligi bo‘lgan
pasientlarda ehtimoli yuqori, halqali diuretiklarni yuqori dozalarini qo‘llash, giponatriemiya
yoki buyrakni funksional shikastlanishi bilan namoyon bo‘ladi. Klinik jihatdan yaqqol
bo‘lgan arterial pipotenziya rivojlanishi xavfi yuqori bo‘lgan pasientlar davolashni boshida
va dozaga tuzatish kiritishda sinchkovlik bilan kuzatuvga muhtojlar. Shunday talablar AB
ni pasayishi miokard infarkti yoki bosh miyada qon aylanishini o‘tkir buzilishiga olib
kelishi mumkin bo‘lgan YUIK yoki serebrovaskulyar kasalliklari bo‘lgan pasientlarga ham
taalluqli.
Arterial gipotenziya rivojlanganda pasientni gorizontal holatga yotqizish kerak va zarurati
bo‘lganida vena ichiga fiziologik eritma buyurilishi kerak. Tez kechuvchi gipotenziv javob
davolashni davom ettirishga qarshi ko‘rsatma hisoblanmaydi, uni aylanib yuruvchi qon
xajmi oshishi bilan bog‘liq arterial bosim oshganidan keyin asoratsiz takroran boshlash
mumkin. Dimlangan yurak yetishmovchiligi va arterial bosimi normal yoki pasaygan
ayrim pasientlarda perindopril bilan davolash tizimli arterial bosimni qo‘shimcha
pasayishiga olib kelishi mumkin. Bu samara kutilgan hisoblanadi va davolashni to‘xtatish
uchun sabab bo‘lmaydi. Klinik jihatdan yaqqol arterial gipotenziya holatlarida
perindoprilning dozasini kamaytirish yoki davolashni to‘xtatish talab etilishi mumkin.
Aortal va mitral klapan stenozi/gipertrofik kardiomiopatiya
Boshqa AAF ingibitorlari kabi perindoprilni mitral klapan stenozi va chap qorinchadan
chiqish yo‘lining stenozi, xususan aortal stenoz yoki gipertrofik kardiomiopatiyasi bo‘lgan
pasientlarda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash kerak.
Buyrak faoliyatini buzilishi
Buyrak faoliyatini buzilishi (kreatinin klirensi <60 ml/min) bo‘lgan hollarda perindoprilning
dozasiga pasientning kreatinin klirensi va davolashsha pasientning javobiga qarab
tuzatish kiritish kerak. Odatda bunday pasientlarda rejali ravishda kaliy va kreatinin
darajasini nazorati o‘tkaziladi.
Klinik jihatdan yaqqol namoyon bo‘lgan yurak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda AAF
ingibitorlari bilan davolash boshlanganidan keyin gipotenziyani rivojlanishi buyrak
faoliyatini biroz buzilishiga olib kelishi mumkin. Bunday hollarda odatda qaytmas
xarakterga ega O‘BE ta‘riflangan.
AAF ingibitori bilan davolangan buyrak arteriyasining ikki tomonlama stenozi yoki yagona
buyrak arteriyasining stenozi bo‘lgan ayrim pasientlarda, odatda davolash to‘xtatilgandan
keyin qaytuvchan xarakterga ega bo‘lgan zardobda mochevina va kreatinin darajasini
oshishi aniqlangan. Bu ayniqsa buyrak faoliyatini buzilishi bo‘lgan pasientlarda ehtimoli
yuqori. Renovaskulyar gipertenziya holatlarida og‘ir gipotenziya va buyrak
yetishmovchiligining yuqori xavfi mavjud. Bunday pasientlarda davolashni shifokorning
sinchkov nazorati ostida keyinchalik dozani ehtiyotkorlik bilan tanlash bilan past
dozalardan boshlash kerak.
Diuretiklar bilan davolash yuqorida ko‘rsatilgan ko‘rinishlarni rivojlanishiga olib keluvchi
omil bo‘lishi mumkin, perindopril bilan davolashning birinchi xaftasida diuretiklarni bekor
qilish kerak, bunda buyrak faoliyatini nazorat qilish kerak.
AG va buyrakning avvalgi qon tomirli shikastlanishining yaqqol belgilari bo‘lmagan ayrim
pasientlarda zardobda mochevina va kreatinin darajasini oshishi kuzatilgan, ular odatda
yengil va tez kechuvchan xarakterga ega bo‘lgan, ayniqsa perindoprilni diuretiklar bilan bir
vaqtda qo‘llaganda. Bu ko‘rinishlar ko‘proq avval buyrak shikastlanishi bo‘lgan
pasientlarda ehtimoli yuqori. Diuretik va/yoki perindoprilning dozasini kamaytirish
va/yoki davolashni to‘xtatish talab etilishi mumkin.
Gemodializdagi pasientlar
Yuqori o‘tkazuvchan membranali dializ olayotgan va AAF ingibitorlari bilan yondosh
davolanayotgan pasientlarda anafilaktik reaksiyalar rivojlanishi aniqlangan. Pasientlar
uchun boshqa tipdagi dializ membranalari yoki gipotenziv preparatning boshqa sinfini
qo‘llash masalasini ko‘rib chiqish kerak.
Buyrak transplantasiyasi
Yaqinda buyrak transplantasiyasi o‘tkazilgan pasientlarda perindoprilni qo‘llash tajribasi
yo‘q.
O‘ta yuqori sezuvchanlik/angionevrotik shish
AAF ingibitorlari, shu jumladan perindopril bilan davolanayotgan pasientlarda yuz, qo‘l-
oyoq, lablar, shilliq qavatlar, ovoz boylamlari va/yoki hiqildoqni angionevrotik shishi
rivojlanishi mumkin. Bu ko‘rinish davolashning har qanday vaqtida rivojlanishi mumkin.
Bunday hollarda perindopril bilan davolashni darhol to‘xtatish va simptomlar to‘liq o‘tib
ketmaguncha davom etuvchi holatni tegishli monitoringini boshlash kerak. Faqat yuz yoki
lablar shishgan holatlarda, ular odatda davolashsiz o‘tib ketgan, garchi simptomlarni
yengillashtirish uchun antigistamin vositalari qo‘llanilgan.
Hiqildoq shishi bilan kechuvchi angionevrotik shish o‘limga olib kelishi mumkin. Til, ovoz
boylamlari va nafas yo‘llarining obstruksiyasi bilan kechuvchi hiqildoq shishi holatlarida
darhol shoshilinch davolashni boshlash kerak. Pasient simptomlarni to‘liq va barqaror
bartaraf etilgunigacha sinchkovlik shifokor nazoratida bo‘lishi kerak.
AAF ingibitorlari bilan bog‘liq bo‘lmagan angionevrotik shish haqidagi anamneziga ega
pasientlar AAF ingibitorlari bilan davolaganda bunday shishning yuqori xavfiga egalar.
Past zichlikdagi lipoproteidlar (PZLP) aferezi vaqtidagi anafilaktoid reaksiyalar
AAF ingibitorlarini qabul qilayotgan pasientlarda destran-sulfat bilan past zichlikdagi
lipoproteidlar aferezi vaqtida kam hollarda hayot uchun xavf soluvchi anafilaktoid
reaksiyalar rivojlangan. Har bir aferezdan oldin AAF ingibitorlari bilan davolashni
vaqtincha to‘xtatish yo‘li orqali bunday reaksiyalardan saqlanish kerak.
Desensibilizasiya vaqtidagi anafilaktik reaksiyalar
Desensibilizasiya vaqtida (masalan pardaqanotlilar: ari, asalari va boshqa hasharotlarga)
AAF ingibitorlarini qabul qilgan pasientlarda anafilaktoid reaksiyalar rivojlangan. AAF
ingibitorlarini vaqtincha bekor qilish yo‘li orqali bu pasientlarda bunday reaksiyalardan
saqlanish mumkin, lekin takroran to‘satdan yuborilganda yuu reaksiyalar takroran paydo
bo‘ladi.
Jigar yetishmovchiligi
AAF ingibitorlari bilan davolash kam hollarda xolestatik sariqlik bilan boshlanadigan va
jigarning fulminant nekrozi rivojlanishigacha avj oladigan, ba‘zida o‘limga olib keladigan
sindrom bilan kechadi. Bu sindromni rivojlanish mexanizmi noma‘lum. Agar AAF
ingibitorlari bilan davolash vaqtida sariqlik rivojlansa yoki jigar fermentlari darajasi
ahamiyatli oshsa, AAF ingibitorlarini bekor qilish va keyinchalik tegishli shifokor
kuzatuvini buyurish kerak.
Neytropeniya/agranulositoz/trombositopeniya/anemiya
AAF ingibitorlarini qabul qilayotgan pasientlarda neytropeniya/agranulositoz,
trombositopeniya va anemiya rivojlanishi kuzatiladi. Buyrak faoliyati normal bo‘lgan va
boshqa asoratlangan omillari bo‘lmagan pasientlarda neytropeniya kam hollarda
rivojlanadi. Kollagenozlar, immunodepressant davolashda, allopurinol yoki prokainamid
yoki bu asoratlangan omillarning majmuasi bo‘lgan pasientlarda, ayniqsa avval buyrak
faoliyatini buzilishi bo‘lgan pasientlarda perindoprilni juda ehtiyotkorlik bilan qo‘llash
kerak. Bu pasientlarning ayrimlarida ko‘p holatlarda faol antibakterial davolashga javob
bermaydigan jiddiy infeksiyalar rivojlanadi. Bunday pasientlarga perindopril buyurilganda
leykositlarning sonini muntazam monitoringi tavsiya etiladi. Pasientlarni infeksiyaning
har qanday belgilarida shifokorga xabar berish kerakligi haqida ogohlantirish kerak.
Irqiy mansublik
AAF ingibitorlari boshqa irqqa mansub pasientlarga nisbatan ko‘pincha negroid irq
vakillarida shish chaqiradi.
Boshqa AAF ingibitorlari kabi perindopril boshqa irqqa mansub pasientlarga nisbatan
negroid irq vakillarida arterial bosimni pastroq darajada kamaytiradi; buni negroid irq
vakillarida reninning darajasi pastligi bilan tushuntirish mumkin.
Yo‘tal
AAF ingibitorlari bilan davolaganda yo‘tal rivojlanishi mumkin. Davolash bekor
qilingandan keyin to‘xtaydigan balg‘amsiz turg‘un yo‘tal xarakterli. Yo‘talning differensial
tashhisida AAF ingibitorlari chaqirgan yo‘talni e‘tiborga olish kerak.
Jarroxlik aralashuvi/anesteziya
Katta jarroxlik operasiyasi vaqtida yoki gipotenziya rivojlanishiga olib keluvchi
preparatlarni qo‘llash bilan kechuvchi anesteziya vaqtida perindopril reninni kompensator
ajralib chiqishi oqibatida angiotenzin II hosil bo‘lishini bloklashi mumkin. Operasiyadan
bir kun oldin davolashni to‘xtatish kerak. Bu mexanizm bilan bog‘liq bo‘lgan gipotenziya
rivojlanganda infuzion davolash orqali uni muvofiqlashtirish mumkin.
Giperkaliemiya
AAF ingibitorlari, shu jumladan perindopril bilan davolash vaqtida ayrim pasientlarda
kaliyning darajasini oshishi kuzatilgan. Giperkaliemiya rivojlanishi xavfi bo‘lgan
pasientlarga buyrak yetishmovchiligi, nazorat qilib bo‘lmaydigan qandli diabeti bo‘lgan
pasientlar, kaliy tejovchi diuretiklarni, kaliy preparatlari yoki kaliy saqlovchi tuz o‘rnini
bosuvchi vositalarni, shuningdek kaliyning darajasini oshishiga olib keluvchi boshqa
preparatlarni (masalan geparin) qabul qilayotgan pasientlar kiradi. Bu preparatlarni
yondosh qabul qilish zarurati bo‘lganida kaliyning darajasini muntazam monitoring qilish
tavsiya etiladi.
Qandli diabeti bo‘lgan pasientlar
Peroral antidiabetik preparatlar yoki insulin qabul qilayotgan qandli diabeti bo‘lgan
pasientlarda AAF ingibitorlari bilan davolashning birinchi oyi davomida glikemiya
darajasini sinchkovlik bilan nazorat qilish kerak.
Litiy preparatlari
Odatda litiy va perindopril majmuasi tavsiya etilmaydi.
Kaliy tejovchi diuretiklarni, kaliy preparatlari yoki kaliy saqlovchi tuz o‘rnini bosuvchi
vositalar
Odatda perindopril va kaliy tejovchi diuretiklarni, kaliy preparatlari yoki kaliy saqlovchi tuz
o‘rnini bosuvchi vositalar majmuasi tavsiya etilmaydi.
AAF ingibitorlari, ATII (BRA II) reseptorlari blokatorlari, reninning bevosita ingibitorlarini
bir vaqtda qo‘llaganda giperkaliemiya, buyrakni shikastlanishi, gipotoniya rivojlanishi xavfi
oshadi.
Renin-angiotenzin-aldosteron tizimining ikki tomonlama blokadasi
Monoterapiyaga nisbatan renin-angiotenzin-aldosteron tizimining ikki tomonlama
blokadasi gipotoniya, giperkaliemiya va buyrak faoliyatini buzilishi (shu jumladan o‘tkir
buyrak yetishmovchiligi) bilan assosiasiyalanadi. RAAT ni AAF, BRA II ingibitori yoki
Aliskiren tomonidan ikki tomonlama blokadasi har qanday pasientga, ayniqsa diabetik
nefropatiyasi bo‘lgan pasientlarga tavsiya etish mumkin.
AAF va BRA II ingibitorlarini birga qo‘llash ko‘rsatilgan ayrim holatlarda mutaxassisning
sinchkovlik bilan kuzatuvi va buyrak faoliyati, suv-elektrolit muvozanati, arterial bosimni
monitoringi zarur. Bu surunkali yurak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda AAF
ingibitorlari bilan davolashga qo‘shimcha sifatida kandesartan yoki valsartanni
buyurishga taalluqli. RAAT ikki tomonlama blokadasini boshqa adekvat davolashni
o‘tkazishga qaramasdan surunkali yurak yetishmovchiligi simptomlarini doimiy davom
etishi kuzatilayotgan surunkali yurak yetishmovchiligi bo‘lgan pasientlarda aldosteron
antagonistlarini (spironolakton) o‘zlashtiraolmaslikda mutaxassisning sinchkov nazorati
va buyrak faoliyati, suv-elektrolit muvozanati va arterial bosimni monitoringi ostida
amalga oshirish kerak.
Homiladorlik
Homiladorlik vaqtida AAF ingibitorlari bilan davolashni boshlash mumkin emas. Agar
gipertonik kasallikni davolashni davom ettirish zarur deb hisoblansa, homiladorlikni
rejalashtirgan pasientlarga homiladorlik vaqtida qo‘llash uchun xavfsizlik profili
aniqlangan preparatlar bilan muqobil gipertenziv davolashni buyurish kerak. Agar
homiladorlik aniqlangan bo‘lsa, AAF ingibitorlari bilan davolash darhol to‘xtatilishi va
zarurati bo‘lganida muqobil davolash buyurilishi kerak.
60>Do'stlaringiz bilan baham: |