— Mektepge shekemgi tálim baǵdarı 3-kurs Orinladi: Maxsetova Ayjamal. Qabilladi: Ergaliyeva Janar. Nukus -2023 Mazmunı

II.3. Tayarlaw gruppalarinda oyinlardi proektlestiriw
Gruppa, qızıqlı jańa jıl tamashasın tayarlań hám ata-analarimizni olardı kewilli qılıw ushın usınıs etiń. Sonday eken, bárshemiz qattı islewimiz kerek. Joybardıń maqseti: balalar, ata-analar hám oqıtıwshılar jámáátin birgeliktegi dóretiwshilik iskerlikke tartıw hám birlestiriw. Izertlew iskerligine qızıǵıwshılıqtı xoshametlendiretuģin shárt-shárayatlardı jaratıw, kognitiv qızıǵıwshılıqtı rawajlandırıw, úlken jastaǵı mektepke shekemgi jastaǵı balalardıń dóretiwshilik hám intellektuallıq potencialın ashıp beriw.
Joybar maqsetleri:
Balalar ushın :
Tárbiyalıq :
1. Watanımız materiallıq miyraslarına húrmetli munasábette bolıwdı, óz jaqınları hám jaqınlarına, átiraptaǵı balalarǵa, úlkenlerge miyir-aqıbetli munasábette bolıwdı tárbiyalaw ;
2. Balalar komandasınıń jıynalısına úles qosıw, balalar jámáátinde dos sıpatında munasábetler, baylanıs hám óz-ara munasábetlerdi rawajlandırıw ;
3. Balanıń ózin ózi qádirlewi, qatarlaslarınıń jetiskenliklerin bahalaw hám qádirlew qábiletin rawajlandırıw.
1. Mektepge shekemgi jastaǵı balalardıń kognitiv qızıǵıwshılıǵın qáliplestiriw;
2. Rossiyada hám basqa mámleketlerde mektepge shekemgi jastaǵı balalardıń Jańa jıl bayramınıń tariyxı hám dástúrleri haqqındaǵı bilimlerin keńeytiw hám sistemalastırıw;
3. Balalardı Jańa jıl bayramı haqqındaǵı shıǵarmalar (ertekler, gúrrińler, qosıqlar ) menen tanıstırıw ;
4. Jańa jıl temasındaǵı muzıkalıq dóretpeler (qosıqlar, oyınlar, oyınlar ) menen tanıstırıw ;
5. Balalardıń aktiv sóz baylıǵın bayıtıw hám rawajlandırıw.
Rawajlanıp atırǵan :
1. Balalardıń baylanıs qábiletlerin rawajlandırıw ;
2. Balalar jámáátinde birgelikte dóretiwshilik ortalıǵın jaratıw ;
3. Balalardıń dóretiwshilik qábiletin, oyda sawlelendiriwin, pikirlew hám yadın rawajlandırıwdı dawam ettiriw;
4. Mektepge shekem jastaǵı balalardıń dóretiwshilik ǵayratı hám qıdırıw iskerligin rawajlandırıwǵa úles qosıw.
Oqıtıwshılar ushın :
1. Oqıtıwshılardıń dóretiwshilik kompetentsiya dárejesin asırıw;
2. Zamanagóy usıl hám texnologiyalardı qóllaw arqalı pedagogikalıq processtiń sapasın támiyinlew;
3. Sheriklikti jáne de rawajlandırıw maqsetinde oqıwshılardıń shańaraqları menen konstruktiv sheriklik qılıw ushın sharayat jaratıw.
Ata-analar ushın :
1. Oqıwshılardıń ata-anaların mektepge shekemgi tálim shólkemi iskerligine aktiv qosıwǵa kómeklesiw;
2. Ata-analardıń psixologiyalıq hám pedagogikalıq mamanlıǵın asırıw. Joybardan kutian nátiyjeler: Balalar ushın :
1. Balalardıń dúnyaǵa kóz qarasın keńeytiw;
2. Balalar komandasınıń birligi;
3. Mektepke shekemgi jastaǵı balalardıń individual dóretiwshilik qábiletlerin rawajlandırıw hám jámáátlik dóretiwshilik iskerlikke qızıǵıwshılıq ;
4. Mektepke shekemgi jastaǵı balalardıń ózin ózi ańǵarıwı.
Oqıtıwshılar ushın :
1. Tálim iskerliginde zamanagóy pedagogikalıq texnologiyalardan paydalanıw salasındaǵı kompetentsiyani asırıw ;
2. Dóretiwshilik potencialdı ámelge asıriw;
3. Óz-ózin tárbiyalaw.
Ata-analar ushın :
1. Ata-ana hám bala munasábetlerin optimallastırıw ;
2. Ata-analardı mektepge shekemgi tálim mákemeleri iskerligine tartıw dárejesin asırıw.
Joybar ónimleri
1. Tema -oyın bayramǵa say ortalıqtı shólkemlestiriw hám jaratıw, gruppa dizayni;
2. " Santa Claus Workshop" jańa jıl ónermentchiligi tańlawında qatnasıw ;
3. Jańa jıl bayramın ótkeriw.
Joybardı ámelge asırıwda ata-analardıń roli:
1. Gruppanı tematikalıq proektlestiriwde balalar hám tárbiyashilar menen dóretiwshilik sheriklik;
2. " Santa Claus Workshop" jańa jıl ónermentchiligini islep shıǵarıw tańlawında qatnasıw ;
3. Bayram ushın balalar ushın jańa jıl lipasların tıgıw hám satıp alıw. Qániygelerdiń qatnasıwı: Muzıkalıq direktor Anikina L. M.- joybardıń muzıkalıq joldaslıǵı, bayramǵa muzıkalıq nomerler tayarlaw.
Oqıtıwshı Chapurina N. A.- oyın nomerlerin saxnalastırıw. Sóylew terapevti Degtyareva A. Sh. artikulyatsiya (dawıs buzılıwları toparına kóre) hám barmaq gimnastikası, poeziyada dawıslardı islep shıǵarıwdı avtomatlastırıw, tildi burıw hám tildi burıw. Joybardı ámelge asırıw formaları :
1. Oyınlar ;
2. Sabaqlar ;
3. Kórkem ádebiyat oqıw ;
4. Tartıs ;
5. Sáwbetler;
6. Tabıslar tabıw ;
7. Syujetli súwretlerdi kórip shıǵıw;
8. Teatrlastiriw;
9. Balalardıń islep shıǵarıw iskerligi;
10. Illyustratsiyalar ekspertizasi;
11. Qosıq yad alıw ;
12. Qosıqlar, oyınlardı úyreniw;
13. Gúrrińler kompleksi;
14. Ekskursiya;
15. Gúzetiw;
16. Mashqalalı jaǵdaylardı sheshiw;
17. Muzıkalıq dóretpelerdi tıńlaw ;
18. Multfilmlar tamasha qılıw. Joybardı ámelge asırıw basqıshları : I basqısh - tayarlıq;
1. Tema boyınsha maǵlıwmatlar toplaw;
2. Joybardı ámelge asırıw ushın zárúr shárt-shárayatlardı jaratıw;
3. Islep shıǵarıw iskerligi ushın material tańlaw;
4. Audio hám video materiallardı tańlaw;
5. Temaǵa tiyisli kórkem ádebiyatlardı tańlaw ;
6. Didaktik materialdı tańlaw ;
7. Tema boyınsha tabısıwlar tańlaw ;
8. Ashıq oyınlardıń kartotekasın dúziw;
9. Iskerlikti rawajlandırıw ;
10. Papkalardi tayarlaw - ata-analar ushın kóshiriw;
11. Joybardı ámelge asırıw menen baylanıslı máselelerdi ata-analar menen talqılaw.
II basqısh - Joybardı ámelge asırıw kognitiv rawajlanıw Tuwrıdan-tuwrı tálim iskerligi: Átirap menen tanısıw " Rojdestvo teregi qaydan payda boldı", " Sálem Zimushka - qis", " Qısqı oyın-kúlki". Sáwbetler: “Áyyemgi kúnlerde Jańa jıldı qanday bayramlaģanlar?”, “Adamlar arsha aǵashı nege bezesedi?”, “Qarbaba neshe jasta?”, “Túrli mámleketlerde jańa jıl”, “Qawipsiz jańa jıl”. (1-qosımsha ) Didaktik oyınlar : " Ájayıp sumka", " Tórtinshi qosımsha", bólingen súwretler " Qıs-qis", " Qáwipli - qáwipli emes". Mektepke shekemgi tálim shólkeminiń tayarlıq toparı oqıwshıları menen ózleriniń tuwılǵan awılı haqqında balalarǵa ámeldegi bolǵan maǵlıwmatlardı bayıtıwǵa qaratılǵan jumıs dawamında biz olardıń awılıdaǵı zárúrli jaylar tuwrısında jeterli maǵlıwmatqa iye emesligi menen ushırasıwǵa májbúr boldıq. Sonıń menen birge, tárbiyashi ushın qıyın basqıshlardan biri bul mektepke shekemgi jastaǵı balalardı óz ana awılı jáne onıń arnawlı jayları tariyxı menen tanıstırıwǵa qaratılǵan ish bolıp tabıladı. Balalardı qızıqtırıw ushın materialdı olarǵa túsinikli formada jetkiziw, sonıń menen birge, onı sezimiy komponent menen bayıtıw kerek. Jumıstı balalar átiraptaǵı zatlardı, olardı qorshap turǵan zatlardı baqlawı, waqıt ótiwi menen balalardıń bilimlerin keńeytiwi menen baslawıńız kerek. Mektepke shekemgi tálim shólkemi hám shańaraqtıń sistemalı iskerliginde ámelge asırılıp atırǵan maqsetli jumıslar da zárúrli áhmiyetke iye. Kópshilik ata-analar óz awılınıń tariyxı hám dıqqatqa iye jayları, onıń dástúrleri, materiallıq qádiriyatları haqqında kerekli maǵlıwmatlarǵa iye emesler hám sol sebepli olar óz perzentlerine bul tema boyınsha jeterli bilim bere almaydı. Bul joybar mektepge shekemgi tárbiyashilar hám ata-analar ortasındaǵı óz-ara munasábetler sistemasın shólkemlestiriwge qaratılǵan bolıp, bunıń nátiyjesinde tekǵana ata-analardıń pedagogikalıq tarawdaǵı bilim hám kónlikpeleri asadı, bálki olar óz perzentlerin patriotlıq ruwxında tárbiyalawda qatnasıw múmkinshiligine iye boladı. Bul joybardı ámelge asırıw processinde balalar ózleriniń tuwılǵan awılı menen baylanıslı jańa bilimlerge ıyelesedi, sonıń menen birge, qatarlasları, mektepke shekemgi tálim mákemeleri oqıtıwshıları hám bunnan kem bolmaǵan ata-analar menen óz-ara munasábetler tájiriybesin bayitadi. Ámelge asırılıp atırǵan joybardıń maqseti: Balalar, ata-analar hám oqıtıwshılardıń birgeliktegi iskerligi processinde balalar, sonıń menen birge, olardıń ata-anaları ózleriniń tuwılǵan awılları haqqındaǵı shapaqların bayıtıwǵa qaratılǵan mákan jaratıw. Ámelge asırılıp atırǵan joybardıń maqsetleri:
Balalardıń ana awılı haqqındaǵı maǵlıwmatların bayıtıwǵa qaratılǵan jumıslar ;
mektepge shekemgi tálim shólkemi tárbiyalaniwshilarda óz ana awılınıń tábiyaatına muhabbat hám ǵamxorlıq kórinetuǵın bolıwın asırıw, sonıń menen birge, onıń gózzallıǵı hám reń-barangligini aqıl etiw qábiletin asırıw ; Balalarda óz ana awılı menen maqtanıw sezimin tárbiyalaw ;
Balalardı tuwılǵan awılı, sonıń menen birge, onıń jaylasqan jayı, ana awılınıń dástúrleri hám mádeniyatı, sonıń menen birge, dıqqatqa iye jaylar haqqındaǵı tariyxıy maǵlıwmatlar menen tanıstırıw ;
Ámelge asırılıp atırǵan joybar teması boyınsha maǵlıwmat tabıwǵa qaratılǵan iskerlikti xoshametlew; Balalar sóylewin rawajlandırıw, olardıń sóz baylıǵın, dóretiwshilik hám kognitiv qábiletlerin bayıtıw hám aktivlestiriw. Joybar qatnasıwshıları : balalar, ata-analar, oqıtıwshılar, muzıka direktorı, fizikalıq Sonıń menen birge, ámelge asırılıp atırǵan joybarda : kitapxanası qatnastı. Lyangasovo. Lyangasovo, muzıka mektep md. Lyangasovo, muzey md. Lyangasovo. Joybardıń dawam etiw waqti : uzaq múddetli, 2016 jıl sentyabr - oktyabr. Joybardı ámelge asırıwdıń shamalıq nátiyjeleri: Balalar hám olardıń ata-anaların óz awılı, atap aytqanda awıldıń dıqqatqa iye jayları, estelikleri, kóshe atları hám basqalar tuwrısında xabarlılıǵın asırıw ;
Tuwılǵan awılqa muhabbat hám patriotlıq sezimlerin qáliplestiriw; Balalarda olardı qorshap turǵan tuwılǵan awılınıń tábiyaatına bayqaǵısh hám ıqtıyatlı munasábetti qáliplestiriw ushın zárúr shárt-shárayatlar ;
Balalardıń etikalıq hám patriotlıq jeke pazıyletlerin tárbiyalaw procesine shańaraqtıń aktiv tásiri;
Ámelge asırılıp atırǵan joybar sheńberinde oqıtıwshılardıń bilim, kónlikpe hám mamanlıǵın asırıw. Kórgezbeden gózlengen maqset balalar hám olardıń ata-anaları ortasındaǵı munasábetlerdi bekkemlew, ata-analardı mektepge shekem tálim shólkeminiń tárbiya hám tálim iskerligine qosıw, sonıń menen birge, balalarda estetik aqıldı rawajlandırıwdan ibarat edi. Balalardıń ata-anaları menen birgelikte hár qıylı tábiyiy materiallardan ónermentshilik etetuǵın tańlawlarda qatnasıwı shańaraqqa tiyisli dem alıstı jáne de reńli boladi. Sol sebepli balalarda miynetsevarlik, miynetti húrmet qılıw, anıqlıq, jaqınlarǵa ıqtıyatlılıq menen munasábette bolıw sıyaqlı pazıyletler aktivlesedi. Bul iskerlik balalardı patriotlıq ruwxında tárbiyalaw, tuwılıp ósińki awılı tábiyaatına miyir-muhabbatqa jay jaratadı. Ata-analar tábiy materialdan ónermentshilik qılıw processinde óz perzentleriniń bárkámal shaxsın tárbiyalawǵa tásir etedi. Balalardıń ata-anaları menen birgeliktegi shınıǵıwlarda ótkergen waqıtı da geyparalar ushın, hám taǵı basqalar ushın bahasız bolıp tabıladı. Hár jılı gúzek bizge konuslar, japıraqlar, guller, miyweler, palız eginleriler hám basqalar sıyaqlı kompozitsiyalar jaratıw ushın bunday qurallardı beredi. Naǵız ózi tábiyaat sıylıqları túp ónermentshilik, zergerlik buyımları hám bala jáne onıń ata-anası etarli oyda sawlelendiriwge iye bolǵan barlıq zatlardı jaratıw ushın isletiledi. Tayarlaw toparına qatnaytiģin balalar ushın suw saqlaǵıshqa ekskursiya tayarlandi. Ekskursiyaniń baslanıwı balalar baqshasinda qoyıldı, ol erda balalar oqıtıwshınıń járdemi menen háreketleriniń tuwrı baǵdarın ashıp berdi. Suw saqlaǵıshqa baratuǵın jol boylap oqıtıwshı balalardı jolda dus kelgen terekler hám putalar menen tanıstırdı. Gruppa suw saqlaǵısh qirg'aģina etip kelgeninde, oqıtıwshı olardıń itibarın ol jaǵdayda jasawshı xalıqqa qaratti. Balalar olar menen tanısıp, olardı tamasha qılıw múmkinshiligine iye boldi, keyin balalar oynawdı. Sonnan keyin biz azmaz dem aldıq hám balalar bog'chasiga qaytıp bardık hám ol erda oqıtıwshı hám basqa balalarǵa ilajdan alǵan tásirleniwlerimizdi aytıp berdik. Sonday etip, programma nátiyjelerine kóre, juwmaq etiwimiz múmkin, balalar óz ana awılınıń tábiyatı haqqında jeterlishe bilimge iye boldı, olar ózlerin kóbirek kóre basladı, ilgeri itibar bermegen zatlarǵa itibar bere basladı. Kóbirek juwapkerli hám itibarlı. Sistemada ata-analar menen alıp barılıp atırǵan jumıslar joqarı nátiyjeler berdi, sebebi ata-analar aktivligi sebepli ruwxıy - etikalıq hám patriotlıq tárbiyası mektepge shekemgi tálim shólkemi diywalları menen sheklenip qalmadı.
Patriotlıqtı tárbiyalaw júdá qıyın wazıypa bolıp, onı sheshiw ushın balalıqtan baslap háreket qılıw kerek. Túrli tárbiya qurallarınan paydalanıw, sistemalı hám sistemalı jumıslar, baqsha hám shańaraqtıń kelisim umtılıw-háreketleri, úlkenlerdiń juwapkerligi, álbette, unamlı nátiyjeler berip, balalardı patriotlıq ruwxında tárbiyalaw boyınsha keyingi jumıslarǵa tiykar boladı. Joybar nátiyjesinde biz sonday juwmaqqa keldik, bunday ilajlar ulıwma tásirler, tájiriybeler, sezim-sezimler arqalı balalardı birlestiriwge járdem beredi, sonıń menen birge, jámáátlik munasábetlerdi qáliplestiriwge járdem beredi. Bul joybar ústindegi jumıslar ata-analardı bıypariq qaldırmadi. Olar balalardı óz ana awılı tábiyaatına muhabbat ruwxında tárbiyalawda aktiv qatnasti. Ata-analar perzentleri menen birgelikte bilimlerin bayitip, rawajlanıwlantiriw. Alınǵan bilimlerge qosımsha túrde, birgelikte alıp barılǵan jumıslar balalar hám olardıń ata-anaları ortasında qáliplesken sheriklikte kórsetilgen unamlı nátiyje berdi. Juwmaq etip sonı qosımsha qılıw kerek, bul joybar temasında balalar menen islew dawam etedi, sebebi etikalıq hám patriotlıq tárbiyası balalardı baqshada hám odan keyin mektepte tárbiyalawdıń pútkil dáwiri dawamında zárúr. Bul balanıń tolıq jeke rawajlanıwınıń ajıralmaytuǵın bólegi bolıp tabıladı. Syujetli-rolli oyınlardıń mazmunı hám teması ózgeriwi menen bir qatarda onıń dúzilisi hám oyın formaları ózgeredi, balalardıń ǵárezsizligi hám ǵayratkerligi da ósip baradı. Aldın balalar óz-ózinshe bólek-bólek oynaydı. Ólpeń rolli oyınlardıń payda bolıwı, oyında kisiler ortasındaǵı munasábetti sáwlelendiriw birgelikte atqarılatuǵın oyındı keltirip shıǵaradı. Aldın úlken bolmaǵan gruppashalar 2—3 kisiden bolıp oynaydı, úlken hám tayarlaw gruppalarına kelip úlkenlew jámáátke birlesedi. Oyında hár túrlı rol arqalı óz-ara munasábette bolıw balalarda joralıq munasábetlerin qáliplestiriwge járdem beredi. Joralıq munasábetiniń dáslepki ózgesheligi balalarda máslahátlesip, kelisip alıwda kórinetuǵın boladı. Kelisip alıw áwele oyın temasın belgilep alıwdan baslanadı. Keyin roldı bólistiriwde oyınshıqlar tayarlawda hám basqa tarawlarda kelisip alınadı. Oyın óz mánisi tárepinen úlken adamlardıń hatti -háreketleri hám qulıq- belgilerine aktiv eliklewden ibarat bolıwı sebepli balalarda ruwxıy sapalardıń bekkemleniwi ushın hám ádep - etika qaǵıydaların bilip alıwları ushın keń múmkinshilikler beredi.