ا أَبٌкўп.آبَاءٌ ота, дада إِبْرَةٌ игна إِبْطٌ

خِنْزِيرٌкўп.خَنَازِيرُ - тўнғиз, чўчқа
VIII اخْتَنَقَ - бўғилмоқ
خَوْخٌ - шафтоли
I خَافَ (а) - қўрқмоқ; V تَخَوَّفَ - қўрқмоқ, хавфсирамоқ
– خَوْفٌ: ~ًا مِنْ... - …дан қўрқиб
– مَخَافَةٌкўп.مَخَاوِفُ - қўрқинч
خَالٌ – тоға
– خَالَةٌ - хола
I خَانَ (у) خِيَانَةٌ - хиёнат қилмоқ
– خُوَانٌ - хонтахта
خَيْبَةُ الأَمَلِ - кўнгил қолиш, ихлоси қайтиш
VIII اخْتَارَ - танламоқ, танлаб олмоқ
– اخْتِيَارٌ - танлов, танлаб олиш
– خِيَارٌ - бодринг
– خَيْرٌкўп.أَخْيَارٌ - яхшилик, яхши
I خَيَّطَ - тикмоқ
– خَيَّاطٌ - тикувчи
V تَخَيَّلَ - ўйламоқ, гумон қилмоқ, хаёлга келтирмоқ; тасаввур қилмоқ
خَيْمَةٌ – чодир
د
دَائِبٌ - жон-жаҳди билан ишловчи
I دَبَّ (и) судралмоқ
– دَبَّابَةٌ - танк
II دَبَّرَ - олдиндан тайёрламоқ; V تَدَبَّرَ - ўйлаб кўрмоқ; эҳтиёткорона иш тутмоқ
– دَبُورٌмн. - ғарбдан эсадиган шамол
دَبُّوسٌкўп.دَبَابِيسُ - илгак, тўғноғич
دِبْلَةٌкўп.دِبَلٌ - узук
VII انْدَثَرَ - йўқ бўлиб кетмоқ(ер юзидан)
دُجَاجٌ – товуқ
I دُحِرَ - енгилмоқ
تَدَحْرَجَ - ғилдирамоқ; думалаб оқиб тушмоқ, оқмоқ
I دَخَلَ (у) кирмоқ; IV أَدْخَلَ- киритмоқ, киргизмоқ; V تَدَخَّلَ - аралашмоқ; VI تَدَاخَلَ - бир-бирига киришиб кетмоқ
– دَاخِلِيٌّ - ички
– دَخْلٌ - алоқа; кирим
– دَخِيلَةٌ - ички қисм, ич
– مَدْخَلٌ - кириш жойи, киравериш жойи
II دَخَّنَ - чекмоқ
– دُخَانٌ - тутун
V تَدَرَّبَ - машққилмоқ
X اسْتَدْرَجَ - жалб қилмоқ, тортмоқ
– تَدْرَيجِيٌّ - даражама-даража амалга ошадиган; ~ًا - даражама-даража
– دَرَّاجَةٌ - велосипед; ~ بُخَارِيَّةٌ - мотоцикль
– دَرْجٌкўп.دُرُوجٌ - тортма, ғаладон
– دَرَجَةٌкўп.دَرَجَاتٌ - даража; ~ الدُّكْتُورَاهِ - докторлик даражаси
أَدْرَدُ - тиши йўқ
II دَرَّسَ - дарс бермоқ, ўқитмоқ
– دِرَاسَةٌ - ўрганиш; دِرَاسَاتٌ شَرْقِيَّةٌ - шарқшунослик
– دَرْسٌкўп.دُرُوسٌ - дарс
– مُدَرِّسٌ - ўқитувчи
– مَدْرَسَةٌкўп.مَدَارِسُ - мактаб; ~ ثَانَوِيَّةٌ - ўрта мактаб
دِرْعٌ - зирҳ
IV أَدْرَكَ - идрок этмоқ; VI تَدَارَكَ - олдиндан тушуниб етмоқ; X اسْتَدْرَكَ - тўғриламоқ
– إِدْرَاكٌ - англаш
دُرَيْهِمَةٌ - дирҳамнинг майда чақаси
I دَرَى (и) - билмоқ
دُسْتُورٌкўп.دَسَاتِيرُ - конституция
دَسْكَرَةٌкўп.دَسَاكِرُ - қишлоқ
III دَاعَبَ - ҳазиллашмоқ, ўйнашмоқ
II دَعَّمَ - қўлламоқ, қўллаб-қувватламоқ
– دِعَامَةٌкўп.دَعَائِمُ - тиргак, таянч
I دَعَا (у) даъват қилмоқ, чорламоқ, таклиф қилмоқ; VIII ادَّعَى - даъво қилмоқ
– دَاعٍ - сабаб
– مُدَّعًى - талаб қилинган нарса
VII انْدَغَمَ - бирикиб кетмоқ, бирлашиб кетмоқ
دَافَئٌ - илиқ
دَفْتَرٌкўп.دَفَاتِرُ - дафтар
I دَفَعَ (а) - тўламоқ; мажбур қилмоқ; ~ الْحَسَابَ - ҳисоб-китоб қилмоқ; III دَاَفَعَ - мудофаа қилмоқ (عَنْ); VI تَدَافَعَ - бир-бирини турткиламоқ, итаришмоқ; VII انْدَفَعَ - ташланмоқ, ўзини отмоқ; учиб кетмоқ; бориб тушмоқ; …га шошилмоқ (فِي)
– دِفَاعٌ - мудофаа қилиш, мудофаа
– دُفْعَةٌ - марта
– مِدْفَعٌ - замбарак, пушка
– مَدْفُوعَاتٌ - тўловлар
V تَدَفَّقَ - олдинга интилмоқ
– مُتَدَفِّقٌ - оқиб турган
دِفْلًى - толгул, олеандр
I دَفَنَ (и) دَفْنٌ - дафн этмоқ
– دَفِينَةٌкўп.دَفَائِنُ - хазина
– مَدْفَنٌкўп.مَدَافِنُ - қабр
I دَقَّ (у) - тақиллатмоқ; ~ بِالتِّيلْفُونِ - телефон қилмоқ
– دَقَّةٌ: ~ُ الْقَلْبِ - юрак тепиши
– دِقَّةٌ - аниқлик; بِـ ~ - аниқ, батафсил
– دَقِيقٌ - синчковлик билан бажарилган
– دَقِيقَةٌкўп.دَقَائِقُ - минут
I دَكَّ (у) دَكٌّ - вайрон қилмоқ
– دَكٌّ - бузиш, синдириш
دُكْتُورٌ - доктор
دُكَّانٌкўп.دَكَاكِينُ - дўкон, ишхона
I دَلَّ (у) - йўл кўрсатмоқ, етакламоқ; далил бўлмоқ, далолат бермоқ
– دَلِيلٌкўп.أَدِلَّةٌ - гувоҳ, далил
VII انْدَلَعَ - ловулламоқ(аланга); суқулиб кирмоқ
VII انْدَلَقَ - тўкилмоқ, оқмоқ
دَلْوٌмз., мн. - пақир, челак
مُدْمَجٌ - яхлит, ихчам
II دَمَّرَ - бузмоқ, вайрон қилмоқ
دَيْمَاسٌкўп.ديَامِيسُ - подвал
دَمْعٌкўп.دُمُوعٌ - кўз ёши
دِمَاغٌкўп.أَدْمِغَةٌ - калла, мия
II دَمَّى - қонатмоқ; ~ الْقَلْبَ - қалбни жароҳатламоқ
– دَامٍ - қонли
– دَمٌкўп.دِمَاءٌ - қон
– دَمَوِيٌّ - қонга тегишли, қонга алоқадор
– دُمْيَةٌ - қўғирчоқ
دَنِسٌ - ифлос, нопок
I دَنَا (у) яқинлашмоқ; II دَنَّى - яқинлаштирмоқ, яқин келтирмоқ; IV أَدْنَى - яқинлаштирмоқ
– أَدْنَى - энг яқин
– دُنْيَا - дунё
دَهْرٌ - давр
IV أَدْهَشَ - лол қолдирмоқ; VII انْدَهَشَ - таажжубланмоқ
مَدْهُوكٌ - эзилган, эзиб юмшатилган; بَطَاطِسٌ ~ - картошка пюреси
I دَهَمَ (и) دَهْمٌ - қўққисдан келиб қолмоқ; III دَاهَمَ - тўсатдан босиб келмоқ, ёпирилмоқ
دِهْلِيزٌкўп.دَهَالِيزُ - коридор
تَدَهْوَرَ - бирдан сустлашмоқ, инқирозга кетмоқ
تَدَهْوُرٌ - ёмонлашув
دُودٌ - қурт; ~ الْقَزِّ - ипак қурти
I دَارَ (у) - айланмоқ; бўлиб ўтмоқ(мас. суҳбат); X اسْتَدَارَ - айланиб ўтмоқ
– دَارٌмн.кўп.دُورٌ - ҳовли, катта уй; ~ الأُوبْرَا - опера театри биноси; ~ الْكُتُبِ - Қоҳирадаги машҳур кутубхона; ~ الْحِضَانِةِ - ясли
– دَوْرٌкўп.أَدْوَارٌ - роль; навбат
– دَوْرَةٌ - курслар
مُدِيرٌ - мудир, бошлиқ
VI تَدَاوَلَ - ишлатмоқ, амалда қўлламоқ
– دَوْلَةٌ - давлат
– دُوَلِيٌّ - халқаро
I دَامَ (у) دَوَامٌ - давом этмоқ, чўзилмоқ
– دَائِمٌ - доимий
– دَوَّامَةٌ - пилдироқ, бизбизак
دِيوَانٌкўп.دَوَاوِينُ - девон
II دَوَّى - жарангламоқ, янграмоқ; III دَاوَى - даволамоқ, тузатмоқ
– دَاءٌ - касаллик, иллат
– دَوَاءٌ - даво, шифо
دِينٌкўп.أَدْيَانٌ - дин
ذ
ذَاتَ يَوْمٍ - бир куни
ذِئْبٌкўп.ذِئَابٌ - бўри
I ذَبَحَ (а) - сўймоқ
ذَبْذَبَةٌ - частота
I ذَبَلَ (у) ذُبُولٌ - сўлмоқ
ذَرَّةٌ - зарра
V تَذَرَّعَ - баҳона қилмоқ
– ذِرَاعٌ - билак; فَتَحَ ~َيْهِқучоқ очмоқ
– ذَرِيعَةٌкўп.ذَرَائِعُ - баҳона, сабаб
I ذَرَفَ (и) ذُرُوفٌ - оқмоқ, қуйилмоқ
IV أَذْرَى - титмоқ, титиб ташламоқ
– ذُرِّيَةٌ - зурриёт
I ذُعِرَ - қўрқиб талвасага тушмоқ
– ذُعْرٌ - қўрқиш, даҳшат
ذَقْنٌ - ияк, жағ
I ذَكَرَ (у) ذِكْرَى - хотирламоқ, эсламоқ; II ذَكَّرَ - эсга солмоқ; эслатмоқ; V تَذَكَّرَ - эсламоқ
– تِذْكَارٌ - хотира
– تَذْكِرَةٌкўп.تَذَاكِرُ - чипта, патта; ~ُ الدَّفْعِ - тўлов чеки
– ذِكْرٌ - хотира
– ذِكْرَىкўп.ذِكْرَيَاتٌ - хотира
– مُذَكَّرٌ - музаккар
– مَذْكُورٌ - мазкур; ~ أَعْلاَهُ - юқорида зикр этилган
ذَكَاءٌ - ҳушёрлик
– ذَكِيٌّкўп.أَذْكِيَاءُ - ҳушёр
IV أَذَلَّ - хўрламоқ
– إِذْلاَلٌ - хўрлаш, таҳқирлаш
V تَذَمَّرَ - афсус қилмоқ, афсусланмоқ
ذَنْبٌ - гуноҳ
– ذَنَبٌ - дум
I ذَهَبَ (а) кетмоқ; II ذَهَّبَ - тилла суви юритмоқ
– ذَهَابٌ - кетиш
– ذَهَبٌмз., мн. - олтин; ~ خَالِصٌ - соф олтин; ~ مَشُوبٌ - соф бўлмаган олтин
– مَذْهَبٌкўп.مَذَاهِبُ - мазҳаб
ذِهْنٌкўп.أَذْهَانٌ - зеҳн
I ذَابَ (у) ذَوَبَانٌ - эримоқ, суюқликка айланмоқ
I ذَاعَ (и) ذُيُوعٌ - тарқалмоқ, ёйилмоқ; IV أَذَاعَ - тарқатмоқ
– إِذَاعَةٌ - радиоэшиттириш
V تَذَوَّقَ - завқланмоқ
ذَيْلٌ - дум
– مُذَيَّلٌ - иловали
ر
I رَأَسَ (а) бошқармоқ; II رَاَّسَ - бошлиқ этиб тайинламоқ; V تَرَأَّسَ - бошчилик қилмоқ
– رَأْسٌкўп.رُؤُوسٌ - бош; ~ السَّنَةِ الجَدِيدَةِ - янги йил
– رَأْسِيًّا - кўндалангига
– رِئَاسَةٌ - раёсат
– رَئِيسٌкўп.رُؤَسَاءُ - бошлиқ; президент
– رَئِيسِيٌّ - асосий, марказий
رَؤُوفٌ - раҳмдил
I رَأَى (а) кўрмоқ; ~ أَوَّلَ نُورٍ - туғилмоқ; IV أَرَى - кўрсатмоқ; VI تَرَاءَى - кўриниб турмоқ
– رَأْيٌкўп.آرَاءٌ - фикр, муносабат
– رُؤْيَا - туш (уйқудаги); кўриш
– رُؤْيَةٌ - кўриниш
– مِرْآةٌ - кўзгу, ойна
– مَرْئَى - кўриниш
رَبٌ - тангри, худо
– رَبَّانِيٌّ - илоҳий, раббоний
I رَبِحَ (а) رِبْحٌ - фойда қилмоқ, ютмоқ; II رَبَّحَ - фойда келтирмоқ, даромад бермоқ
– رُبْحٌкўп.أَرْبَاحٌ - фойда, даромад
IX ارْبَدَّ - кулранг тусга кирмоқ
I رَبَطَ (и) رَبْطٌ - боғламоқ, тугмоқ; VIII ارْتَبَطَ - боғлиқ бўлмоқ
– رَابِطَةٌкўп.رَوَابِطُ - алоқа, муносабат
– رِبَاطٌкўп.أَرْبِطَةٌ - тугун; ~ُ العُنُقِ - галстук
II رَبَّعَ - катакларга бўлиб чиқмоқ
– رَبِيعٌ - баҳор
– مُرَبَّعٌ - квадрат
II رَبَّى - тарбияламоқ, боқмоқ
– تَرْبَوِيٌّ - тарбиявий
– رَبْوَةٌкўп.رُبًى - тепалик, адир
– مُربِّيَةٌ - тарбиячи аёл
II رَتَّبَ - йўлга қўймоқ, ишга туширмоқ
– رُتْبَةٌ - погон
مَرْتَعٌ - кенглик, бепоёнлик
II رَتَّلَ - оҳангга солиб ўқимоқ
أُرْجُوحَةٌ - ҳайинчалак
I رَجَعَ (и) қайтмоқ; IV أَرْجَعَ - қайтармоқ, қайтариб олмоқ; VI تَرَاجَعَ - қайтармоқ, такрорламоқ; чекинмоқ, орқага юрмоқ; X اسْتَرْجَعَ - чиқариб олмоқ, тортиб олмоқ
– تَرْجِيعٌ - қайтариш
– رَاجِعٌ - қайтувчи
– رَجْعٌ - қайтиш
– رَجْعِيٌّ - реакционер
– رُجُوعٌ - қайтиш
– مُرَاجِعٌ - назоратчи
– مُرَاجَعَةٌ - консультация; ~ُ الدُّرُوسِ - дарс тайёрлаш
– مَرْجِعٌкўп.مَرَاجِعُ - манба, маълумотнома; қўлланма
VI أَرْجَفَ - миш-миш тарқатмоқ; VIII ارْتَجَفَ - титрамоқ, қалтирамоқ