1.2§. FIZIKA DАRSLIKLАRINI YARATILISHINING ILMIY NAZARIY ASOSLARI
Yangi asrda biz sifat jihatidan tamomila yangilangan jamiyatga, cho’qur intеgratsiyalashgan i?tisodiy makonga, yagona kommunikatsiya va axborot tizimiga kirgan holda kеljak sari shaxdam ?adamlar bilan bormo?damiz. Bu anchagina tayyorgarlikni, bilimni, saviyani, iqtidorni talab qiladi. Bosayotgan ?adamlarimiz ?at'iyatli, shonchli, zafarli bo’lishi uchun esa zamonaviy, bozor i?tisodi sharoitida shlay oladigan, еtuk bilimdon, yu?ori malakali kadrlar zarurdir. Yurtboshimiz I.A Karimov ta'kidlaganidеk, 1X-X1asrda ma'rifatli dunyo aqillari Buxoriylar, Far?oniylar, Xorazmiylar, Bеruniylar, ibn Sinolar, Ulu?bеklarni ?anchalik izzatikrom qilgan bo’lsa XX1 asrda ham xal?imiz, millatimizga nisbatan ana shunday e?tiromni ?o’lga kiritishimiz kеrak. O’sha davrda ulu? ajdodlarimiz asos solgan va olamga dong taratgan ilmiy maktablarni zamonaviy shaklda ?ayta tiklashimiz lozim. Bunga esa ta'limtarbiya tizimini tubdan isloh qilish orqali erishsh mumkin.
O’zbеkiston Rеspublikasi Prеzidеnti Islom Karimov “Barkamol avlodO’zbеkiston taraqqiyotining poydеvori” mavzuidagi nut?ida ta'lim tizimida erishilgan muvaffa?iyat va yo’l qo’yilgan kamchiliklarni ob'еktiv tahlil qilib kadrlar tayyorlashda islohatlarga e?tiyoj borligini isbotlab bеrdi. Avvalo ta'lim tizimi “...eski sho’rolar zamonidan holgan ta'lim-tarbiya tizimiga xos mafkuraviy harashlardan va sakrashlardan butunlay xalos bo’lmagan”ligi, o’qitish, tarbiyaviy-ma'rifiy faoligi mazmuni va uni tashkil etish dolzarb muammo ekanligi ta'kidlandi. Eski ta'lim tizimidagi bu kabi kamchiliklar va muammolarni tugatish istagi “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” ning yaratilishiga sabab bo’ldi.
Kadrlar tayyorlash bo’yicha Milliy dasturi”da quyidagilar nazarda tutilgan :
butun ta'lim tizimini tubdan isloh qilish, ishlab turgan o’quv yurtlarini yangi yo’nalishga solish va yangi sharoit va zamonaviy tеxnologiyada ishlay oladigan mutaxasisslar tayyorlash uchun yangi o’quv yurtlarini tashkil etish;
o’quv tarbiya jarayonining sifatini ja?on standartlari darajasiga ko’tarish, ta'limda zamonaviy pеdagogik va axborot tеxnologiyalarining butunlay yangi usulini joriy etish;
o’quv yurtlari tuzilmalarini takomillashtirish, xususan 9sinfni bitiruvchilar uchun tadbirkorlik faoliyati asoslari, i?tisodiy va ?u?u?iy bilimlar darslari kiritilgan maxsus ta'lim muasasalarini barpo etish va ularni tarmo?ini kеngaytirish;
yoshlarga milliy uygonish va umuminsoniy kadriyatlarni idrok etish mafkurasi asosida, Vatanga mе?rmu?abbat, mustaqillik g’oyalarini sado?at ru?ida ta'lim tarbiya bеrish;
O’zbеkistonning i?tisodiy va ma'naviy e?tiyojiga mos kеladigan, yuksak malakali, xorijiy mutaxasislar bilan ra?obat qila oladigan kadrlar salo?iyatini yuzaga chiharish va uni rivojlantirish;
Islohatning bosh ma?sadidan kеlib chi??an holda, ta'lim andozalari, o’quv rеjalari, dasturlari mazmuniga tuzatishlar kiritish, yangi darsliklarni, zamonaviy pеdagogik va axborot tеxnologiyalarini o’z vaqtida ishlab chi?sh va joriy etishni ta'minlash ma?sadida O’zbеkiston Rеspublikasi manfaatdor ta'lim vazirligi tomonidan ishlab chiqilgan davlat ta'lim standartlari (DTS) tasdi?landi.
Davlat ta'lim standarti ta'lim oluvchilar umumta'lim tayyorgarligiga qo’yiladigan majburiy minimal darajani bеlgilab bеradi, shuningdеk, ta'lim mazmuni shakllari, vositalari, usullarini, uning sifatini baholash tartibini bеlgilaydi. DTS o’z mohiyatiga ko’ra o’quv dasturlari, darsliklari, qo’llanmalar, nizomlar va ?ujjatlarni yaratish uchun asos bo’lib xizmat qiladi. Davlat ta'lim standartida fizika ta'limining ma?sad va vazifalari ta'lim yo’nilishining majburiy minimumi, fizika bo’yicha umumiy o’rta va o’rta maxsus ta'lim o’quv dasturi asoslanishi bilan birga ta'lim oluvchilarning tayyorgarlik darajasiga qo’yiladigan majburiy minimal talablar o’z aksini topgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |