“ даволаш иши

5-мавзу:Туғма юрак нуқсонларини даволаш усуллари. 
 
Режа: 
 
1.Туғма юрак нуқсонларини ташхис қўйиш 
2.Даволашда хирургиядаги ўрни. 
Таянч иборалар: Ўзак хужайралар, хирургия, трансплантация, тўқима 
нуқсонлари, янги технология, қон томир хужайралари. 
5.1 Туғма юрак нуқсонларда ташхис қўйиш. 
Юқори ва пастки ковак веналар қонни йиғиб уни юракнинг ўнг 
бўлмачача-сига ташийди. Қон ўнг бўлмачачадан ўнг қоринчага уч тавақали 
клапан билан таъминланган бўлмачача-қоринча тешиги орқали тушади. Ўнг 
қоринчадан қон ўпка артерияси бўйлаб ўнг ва чап ўпкаларга етади. Улардан 
артериал қон тўртта вена орқали чап бўлмачачага тушади, кейин эса чап 
веноз тешик ва бўлмачача-қоринчааро икки тавақали митрал клапан 
жойлашган тешик орқали чап қоринчага тушади. Кейин қон учта 
яримойсимон тавақалардан ташкил топган клапан билан таъминланган 
аортал тешик орқали аортага йўналтири-лади. Ўнг ва чап бўлмачачалар, 
ўзавомида қоринчалараро тўсиққа ўтадиган бўлмачачалараро тўсиқ билан 
бўлинган. Юракнинг қон таъминоти аортадан ва Вальсальва синуси 
соҳасидан чиқадиган иккита тож артерияси томонидан амалга оширилади. 
Юрак веналари тож синусига ѐки бевосита ўнг бўлмачача ва қоринчага 

---

70 
қуйилади. Юрак мушаги структураси ва фаолияти бўйича бир-биридан фарқ 
қиладиган иккита элемент - қисқарувчи миокард толалари ва ўтказувчи 
системадан ташкил топган. Юракнинг ўтказувчи системаси ўнг қоринча 
деворида жойлашган синус тугунидан (Кейт-Флак тугуни) иборат. Синус 
тугунидан келадиган импульслар атриовентрикуляр тугунга тарқалади, чап 
ва 
ўнг 
оѐқчаларга 
бўлинадиган 
бўлмачача-қоринча 
тутамларига 
ўтади.Юракнинг иш фаолияти даври (цикли) қоринчалар систоласи ва 
диастоласи даврига бўлиниб, уларнинг охирида бўлмачачалар систоласи 
содир бўлади. Юрак қоринчалари томонидан қон томирларга ҳайдаладиган 
қон ҳажми, юза майдонига бўлинган минутлик қон ҳажми - юрак индекси деб 
аталади. Катта одамда осойишта ҳолатдаюрак индекси 3,5-4 л (мин.м
2
)га 
тенг, жисмоний иш бажарилаѐтганда эса, унинг кўрсаткичи 5-10 мартага 
ортади. Чап қоринча ва аортада нормал босим симоб устуни (Hg) ҳисобида 
120 мм дан, ўнг қоринча ва ўпка артериясида - 25 мм дан ошмайди. Перикард
эса, юракни қоплаб турган берк сероз қопчиқ хисобланади.