" dasturlash I "

Kirish xuquqlari	Klass	Paket	Voris klass
Paketdan tashqari
public	+	+	+	+
protected	+	+	+	–
(default)	+	+	–	–
private	+	–	–	–

1.6. Satrlar bilan ishlash

Belgili kattaliklar:
Java dasturlash tilida belgilar bilan ishlovchi sodda ma’lumotlar turi bu char hisoblanadi. Java dasturlash tilida belgili qiymatni ifodalash uchun (‘) apostrif belgisidan foydalaniladi. Java dasturlash tilida sodda ma’lumotlar turidan foydalanib o‘zgaruvchi quyidagicha e’lon qilinadi va qiymat beriladi.
char ch = 'a';
Java dasturlash tilida belgili kattaliklar tipi char hotiradan 16 bit, ya’ni 2 bayt joy egallaydi. Bu esa Java dasturlash tilida Unicode belgilaridan foydalanish imkonini beradi. Unicode belgilari 65536 ta bo‘lib, bu belgilarini asosan 16 lik sanoq sistemasida ko‘rsatiladi. Unicode belgilaridan foydalanish quyidagicha amalga oshiriladi.
char uniChar = '\u038F';
Yuqorida ko‘rsatilgan dastur parchasida ekranda grek harflaridan  belgisi hosil bo‘ladi. Java dasturlash tilida belgili sodda ma’lumotlar turidan tashqari ob’ektli ma’lumotlar turlari mavjud. Ob’ektli ma’lumotlar turlari yordamida belgilar bilan ishlash uchun Character ob’ektli ma’lumotlar turidan foydalaniladi. Ob’ektli ma’lumotlar turlarining barchasida konstruktor mavjud. Bu konstruktor yordamida ob’ekt hosil qilinadi. Misol:

Belgining yozilishi	Ma’nosi
\t	Gorizontal tabulyatsiya
\b	Bitta belgi ortga qaytish
\n	Qatorni tugatish
\d	Kursor turgan belgini o’chirish
\'	Apostrof belgisi

Character ch = new Character('a');

Satrli kattaliklar:

Java dasturlash tilida belgilar majmuasidan keng foydalaniladi. Java dasturlash tilida satrli kattaliklar bilan ishlash uchun String ob’ektli ma’lumotlar turidan foydalanish kerak. Belgilar ketma–ketligini satrlar yoki qatorlar deb yuritiladi. Satrli kattaliklar Java dasturlash tilida (“”) qo‘shtirnoq ichida yoziladi. Misol,
String str = "Salom talabalar";
Java dasturlash tilidagi String klassi ham ob’ektli ma’lumotlar turi hisoblanganligi sababli bu klassning 11 ta konstruktori mavjud. Bu konstruktorlar yordamida turli hildagi ma’lumotlarni satrli ko‘rinishga o‘tkazish mumkin. Eng sodda konstruktorlardan biri bo‘lgan belgilar massivini satr ko‘rinishiga olib keluvchi konstruktor yordamida berilgan massivni satr ko‘rinishga olib keluvchi dastur bilan tanishib chiqamiz.
Satrli kattaliklar bilan ishlashda eng ko‘p qo‘llaniladigan metod bu –length() metodidir. Bu metod yordamida satrning uzunligi hisoblanadi. Satrning uzunligi bu ­– shu satrni hosil qilishda ishlatilgan belgilar sonidir.
Satrlarni birlashtirish uchun concat() metodidan foydalaniladi. Bu metoddan tashqari satrlarni birlashtirish uchun arifmetik amallardan biri bo‘lgan (+) qo‘shish amalidan foydalanish ham mumkin.
String klassining eng ko‘p ishlatiladigan metodlari bilan tanishib chiqamiz.
char charAt(int index) – Ushbu metod satrning indexda turgan belgining qiymatini qaytaradi.
boolean equals(Object anObject) – Ushbu metod ko‘rsatilgan qator berilgan qatorga teng bo‘lsa, rost aks holda yolg‘on qiymat qaytaradi.
byte[] getBytes() – Ushbu usul bayt ko‘rinishdagi qiymat massivini qaytaradi.

• 
  StringreplaceAll(String regex, String replacement) – Bu metod satrdagi regex qismini replacement qismga aymashtirib beradi. Agar satrda regex qismlar bir nechta bo‘lsa bu qismlarning barchasi almashtiriladi.
  
• 
  StringreplaceFirst(String regex, String replacement) – Bu metod satrdagi regex qismini replacement qismga almashtirib beradi.