• Coreldraw • pho to s h o p

24— rasm.
uu u u iu yean*sie«a,ttw [В и ш -а л й ы й
6
и куу*а и и ;*и » -'‘Оиии«ива#»С» б и л у у * и кр у ж д и и ш и )
\<В>
©
|Р л д и у с п к у
3
.«,
1
..: 
.........
23— rasm.
28.3. «Круг» — aylana chizish buyrug‘i va undan
foydalanish algoritmi
Ekranda birorta aylana chizish uchun © -“круг’' buyrug£idan yoki 
gorizontal menyular qatoridagi «Черчение» menyusidagi “Круг” 
buyrugidan foydalaniladi. Bunda aylana chizish buyruqlari quyidagi 
ko‘rsatilgan elementlari orqali aylana chizadi.
1
. Aylana markazi va radiusi;
2
. Aylana markazi va diametri;
3. Aylananing ikki nuqtasi;
4. Aylananing uch nuqtasi;
5. Ikki urinish nuqtasi va radiusi;
6
. Uchta urinish nuqtasi.
5 va 
6
bandlarda keltirilgan buyruqlardan tutashmalar bajarishda
foydalaniladi.
Agar ixtiyoriy aylana chizilayotgan bo‘Isa, buyruq 
piktogrammasi sichqoncha yordamida yuklanadi. Ek­
randa biror nuqta aylana markazi sifatida belgilanadi va 
aylana oicham i ixtiyoriy kattalikda sichqoncha bilan 
ko‘rsatiladi.
Masalan, radiusi 50 mm boigan aylana quyidagi algoritm asosida 
chiziladi:
1. 
«Круг» 
tugmasi «Sichqon» yordamida yuklanadi va mu­
loqatlar qatorida quyidagi so‘rov paydo boiadi: Aylananing markazini 
kiritina 
и л ;ЗТ/>Т'лК? (Ksc 
yaz
д е ц г :)]:
2. Bu so‘rovga javoban ekranda aylana markazi boiadigan nuqta 
koordinatalari kiritiladi va qayd etiladi. Shunda navbatdagi so io v paydo 
boiadi: «Aylananing radiusi yoki [Diametri]:»
147

---

3. 
Radius qiymati 50 mm kiritilib, «Enter» bilan qayd etiladi. 
Natijada, radiusi 50 mm bo‘lgan aylana chiziladi.
Agar, aylana diametri qiymatidan foydalanib chizilsa, oxirgi so‘- 
rovga «Д» harfi kiritiladi va qayd etiladi. Navbatdagi so'rovga diametr 
qiymati kiritiladi va «Enter» bilan qayd etiladi. Natijada berilgan 
diametrda aylana chiziladi.
1
-misol: diametri 
1 0 0
mm
bo‘lgan aylana chizilsin.
«Черчение» 
menyusidan 
foydalanib 
yuqoridagi 
misolda 
keltirilgan aylana quyidagicha chiziladi.
1. 
«Черчение» menyusi yuklanadi: undagi «Круг» buyrug‘iga 
kiriladi va uning darchasi ro‘yhatidagi «Центр, Диаметр» buyrug'i 
yuklanadi, 24- rasm.
2. Muloqatlar qatoridagi so'rovga aylana markazi «Sichqon» 
yordamida ko‘rsatiladi yoki nuqta koordinatlari terib kiritiladi va Enter 
bilan qayd etiladi.
3. Navbatdagi so‘rovga diametr qiymati kiritiladi. Natijada 
berilgan diametrda aylana chiziladi, (25- rasm).
2 - misol: Radiusi 45 
mm
bo‘lgan va berilgan ikki aylanaga urinib 
o'tuvchi aylana chizilsin:
1.Tushuvchi menyular qatoridan Черчение/Круг/2 точки каса­
ния, радиус buyruqlari yuklanadi.
2. Muloqatlar qatoridagi «Urinish nuqtalarini ko‘rsating» so‘- 
roviga, tahminiy urinish nuqtalari birinchi va ikkinchi aylanalarda 
ko‘rsatiladi. Muloqatlar darchasida paydo bo‘lgan navbatdagi so‘rovga 
«Tutashtirish radiusini kiriting» so‘roviga aylana radiusi kiritiladi. 
Shunda, berilgan aylanalarga ururiib o‘tuvchi va radiusi 45 mm bo‘lgan 
aylana chizilib qoladi, 26- rasm.
Agar chizmada bu aylananing urinish nuqtalari oralig‘ini olib 
qolib, qolgan qismini o‘chirib yuborilsa, ikki aylananing tashqi tutash- 
masi hosil bo‘ladi, 27- rasm.
г ж
> A